کاخ نیاوران تهران کجاست؟ تاریخچه + راه‌های دسترسی

کاخ نیاوران کجاست؟ زمانی که اسم تهران به گوش ما می‌خورد در ذهن همه شهری شلوغ، پر از سرو صدا، آلودگی و دود نقش می‌بندد، اما باید بگوییم تهران فقط شهری پر ازدحام نیست. شهر تهران به عنوان یک سکونتگاه قدیمی در خود رازها و زیبایی‌هایی را پنهان کرده و اثرهای تاریخی بی‌نظیری را در گوشه و کنار این شهر می‌توان مشاهده کرد که هر کدام مربوط به دوران خاصی بوده و حکایت خود را دارند.

مجموعه کاخ های نیاوران به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی و کاخ های تهران شناخته شده، اسرار جالبی را از آخرین شاه ایران در خود پنهان کرده است. این کاخ را در وسط یک باغ سرسبز و زیبا با وسعت 12 هکتار در شمال تهران بنا نهاده‌اند. باغ نیاوران در اوایل یک نیزار بوده که مردم آن مناطق برای جمع کردن نی‌ها به آنجا می‌رفتند و به همین دلیل به نیاوران معروف است. فتحعلی شاه قاجار در زمان حکومت خود دستور داد که در منطقه نی آوران برای تفریحات تابستانی‌اش باغی را احداث نمایند و این باغ با گذشت زمان به مکان مورد علاقه شاه ایران یعنی محمدرضا شاه پهلوی تبدیل شد. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری مِستربلیط بیشتر با این جاذبه گردشگری تهران آشنا شوید.

شرایط بازدید از کاخ نیاوران

برای بازدید از کاخ نیاوران می‌توانید با خرید بلیط هواپیما تهران راهی سفر شوید و خود را به تهران و سپس به این جاذبه تاریخی بی‌نظیر برسانید. در تمامی روزهای سال به غیر از 9 و 10 محرم، 21 ماه رمضان، 14 خرداد، 28 صفر و 25 شوال می‌توان به بازدید از این مکان رفت.

ساعت کاری این کاخ سلطنتی در 6 ماه اول سال از ساعت 9 صبح تا 7 غروب بوده و باجه بلیط فروشی آن از ساعت 9 صبح تا 6 غروب در حال فعالیت است و در 6 ماهه دوم سال برای بازدید از این مکان باید از ساعت 8 صبح تا 5 غروب مراجعه نمایید. باجه فروش بلیط آن هم از ساعت 8 صبح تا 4 بعدظهر مشغول به کار هستند.

در این مجموعه امکاناتی برای بازدیدکنندگان وجود دارد. کافی شاپ و رستوران کاخ نیاوران بسیار محبوب هستند. موزه جهان‌ نما این اثر تاریخی یکی از مکان‌هایی است که حتما باید از آن بازدید کنید. به طور کلی می‌توان گفت که کاخ نیاوران تهران یکی از مجموعه‌های بسیار دیدنی است که به غیر از عمارت‌های باشکوه، طبیعت بی‌نظیری هم دارد. برای رفتن به این محیط تاریخی می‌توانید بلیط مورد نظر خود از طریق اینترنت تهیه نمایید.

آدرس و نحوه دسترسی به کاخ نیاوران

کاخ نیاوران در شمال تهران و منطقه نیاوران قرار دارد. در واقع قسمتی از کاخ سلطنتی نیاوران به پارک نیاوران وصل شده است. این کاخ در خیابان باهنر تهران واقع شده که میدان نوبنیاد را به میدان تجریش متصل می‌کند.

برای اینکه بتوانید خود را از طریق مترو به این کاخ برسانید، باید به دنبال ایستگاه تجریش بگردید و بعد از اینکه از ایستگاه تجریش پیاده شدید، باید به وسیله اتوبوس یا تاکسی به سمت میدان نیاوران یا همان باهنر راهی شوید. در آنجا مجموعه کاخ سلطنتی را مشاهده خواهید نمود.

پیش از سفر به تهران توصیه می‌شود از مِستربلیط هتل های تهران را مشاهده کرده و هتل مورد نظر خود را رزرو کنید. همچنین به راحتی می‌توانید از این سایت برای خرید بلیط اتوبوس تهران و بلیط هواپیما و قطار نیز اقدام کنید.

رزرو هتل های تهران

معرفی کاخ نیاوران تهران

کاخ نیاوران را در سال 1337 به دستور محمدرضا شاه ساخته شد و در آن زمان بنای کوچک باغ را تخریب نمودند. در اوایل ساخت قرار بر این بود که از این کاخ فقط برای پذیرایی از مهمانان مهم استفاده کنند اما زیبایی حیرت‌انگیز و خوش‌ساخت بودن این کاخ باعث شد که محمدرضا شاه پهلوی آن را به عنوان محل کار و زندگی خود در نظر بگیرد.

از سرسبزی و زیبایی خارق‌العاده این کاخ هرچه بگوییم باز هم کم گفته‌ایم؛ باغی که در زمان فتحعلی شاه ویرانه‌ای بیش نبوده و هیچ نوع گونه گیاهی در آن یافت نمی‌شد. در داخل این باغ ساختمان‌های متعددی ساخته شد.

یکی از زیباترین و بهترین ساختمان‌هایی که در این کاخ ساخته شده، بنای کاخ صاحبقرانیه است که به دستور ناصرالدین شاه قاجار آن را ساخته‌اند، اما در زمان حکومت پهلوی‌ها محمد رضا شاه آخرین دستور را صادر نمود و با ساختن کاخ نیاوران مدرن‌ترین کاخ سلطنتی را در ایران بنا نهاد.

یکی از عجایب این کاخ که آن را شگفت‌انگیز کرده است، داشتن سقف بازشو است و در دسته اولین کاخ‌هایی قرار دارد که دارای این چنین سقفی هستند. بنابراین اگر در زمانی مناسب به شهر تهران سفر کنید در داخل کاخ می‌توانید آسمان را بالای سر خود مشاهده کنید، در نتیجه اگر می‌خواهید هنگام سفر به تهران نهایت لذت را از بازدید از مکان‌هایی مثل این کاخ موزه ببرید بهتر است در فصل تابستان یا بهار به این شهر مسافرت کنید.

در فصل بهار که فصل پرگردشگری برای تهران است، به دلیل تعطیلات نوروزی طبق معمول تمامی موزه‌ها پر می‌شوند از گردشگران و مسافرانی که از سرتاسر جهان و کشور ایران به تهران می‌آیند. بنابراین اگر به دنبال کشف اسرار نهفته در این کاخ بوده و به تاریخ خاندان پهلوی و آداب و رسوم آنها علاقه‌مند هستید، اما نمی‌خواهید معطل شلوغی‌ها شوید، بهتر است سفر خود را برای اواخر بهار یعنی خرداد ماه و اوایل تابستان برنامه‌ریزی کنید.

کاخ نیاوران در قسمت شمالی شهر تهران و در دامنه رشته کوه‌های البرز واقع گردیده است. شرایط مناسب آب و هوایی و اقلیم معتدل دامنه‌های البرز و شرایط کوهپایه‌ای، وجود آب فراوان و خاک‌های آبرفتی در این منطقه سبب شده که محیط مناسبی برای رشد گیاهان به وجود آید.

اکثر گونه‌های گیاهی باغ نیاوران چنار است که نزدیک به 80 درصد پوشش گیاهی این منطقه را به وجود آورده است. در باغ نیاوران می‌توان شاهد گونه‌های غیر بومی هم بود که با گذر زمان با شرایط آب و هوایی این منطقه سازگاری پیدا کرده‌اند.

تاریخچه کاخ نیاوران

باغ نیاوران را در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار بنا نهادند، اما بنای اصلی این کاخ که مربوط به زمان حکومت پهلوی می‌شود را در دهه 40 و در منطقه شمیرانات تهران احداث نمودند که بعد از انقلاب اسلامی به موزه سلطنتی تبدیل گردید. تا سال 1378 این مجموعه با موزه ملی سعدآباد به طور مشترک اداره می‌شد، اما از سال 1379 رسما آن را مستقل کردند.

امروزه 5 موزه مختلف و فضاهای فرهنگی دیگر و خود باغ نیاوران که یکی از باغ‌های سه‌گانه بزرگ و ییلاقی شمال قدیم به‌شمار می‌رود، جاذبه‌های بی‌نظیری از فرهنگ، تاریخ و طبیعت را به نمایش گذاشته‌اند. مجموعه کاخ های نیاوران از جذابیت‌های طبیعی و تاریخی بسیاری و زیبایی منحصربه‌فردی برخوردار است که بناهای موجود در آن به دو دوره از حکومت شاهان ایران باز می‌گردد.

همان طور که گفته شد، این باغ اول به دستور فتحعلی شاه قاجار در منطقه‌ای بسیار خوش‌آب‌وهوا و خارج از شهر تهران بنا نهاده شد که در کنار روستایی به اسم گرده وی یا گرده به قرار داشت. محمد شاه قاجار بعد از فتحعلی شاه در میان همین باغ نیاوران ساختمان کوچکی را احداث نمود و بعد از آن هم کاخ صاحبقرانیه به دستور ناصرالدین شاه قاجار در این باغ بنا نهاده شد که هر کدام ویژگی‌های شاخص و بارز خود را دارند.

آخرین بنایی که به دست شاهان قاجار در این باغ احداث گردید، ساختمان کوشک احمد شاهی است که در زمان حکومت پهلویان بعضی از این بناها را تخریب نمودند و کاخ نیاوران را به جای آنها ساختند. امروزه بناهایی که داخل این باغ قرار دارند، شامل کاخ اختصاصی محمدرضا شاه یعنی کاخ نیاوران، کوشک احمد شاهی، کاخ صاحبقرانیه، مدرسه اختصاصی پهلوی‌ها و گلخانه است.

در سال 1357 این کاخ به وسیله نیروهای انقلاب مورد تصرف قرار گرفت و در سال 1360 آن را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران تحویل دادند، سپس در سال 1365 برای نخستین بار کاخ موزه نیاوران را بازگشایی نمودند. اینگونه گفته شده است که در سال 1368 در مدرسه اختصاصی پهلوی‌ها مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی را راه‌اندازی نمودند و بعد از گذشت یک سال محیط اطراف آن را به خوابگاه پسران اختصاص دادند.

در سال 1376 شاهد بازگشایی موزه جهان‌نما و با گذشت یک سال کاخ صاحبقرانیه را برای بازدید عموم بازگشایی کردند، در نهایت در سال 1379 کوشک احمد شاهی را در معرض بازدید عموم مردم قرار دادند. اسنادی که در بین اموال و آثار این کاخ به جای مانده است، به علت نزدیک بودن با قرن معاصر و وجود رویدادهای بیرونی و درونی حکومت پهلوی که با تاریخ معاصر ارتباط مستقیم دارند، دارای اهمیت ویژه‌ای هستند.

برای توسعه این مجموعه قسمتی از کاخ را که قبل از انقلاب و در زمان شاهنشاه محل سکونت مستخدم‌ها بوده است و بعد از انقلاب هم به انباری مخصوص اموال موزه تبدیل شده بود، را بازسازی و مرمت نمودند؛ در نتیجه به محل نگهداری اسناد کاخ نیاوران تبدیل شد، این بخش را در سال 1383 هم زمان با هفته میراث فرهنگی افتتاح گردید.

نقشه و معرفی بخش های مختلف کاخ نیاوران

کاخ نیاوران که در طراحی آن از طرح‌های ایرانی-اروپایی استفاده شده است، در زمان خود محل سکونت محمدرضا شاه پهلوی و فرح و فرزندان آنها بوده و تا قبل از خارج شدن از ایران در آن زندگی می‌کردند، از دو طبقه و یک نیم طبقه تشکیل شده است که طرح بسیار جالبی را به نمایش می‌گذارد.

می‌توان گفت فضای داخلی کاخ نیاوران از دیگر کاخ‌ها ساده‌تر به نظر می‌رسد اما با وجود این در نوع خود بی‌نظیر بوده و زیبایی منحصربه‌فردی را دارا است. در این کاخ می‌توانید وسایل معیشت و زندگی آخرین شاه ایران را ببینید و نگاهی به آثار هنری ارزشمند و فضای زندگی آنها بیاندازید.

کارشناسان بعد از خروج شاه از ایران به مدت 6 سال به بازسازی و مرمت ساختمان‌های این باغ پرداختند که شامل نقاشی بناها، مرمت گچ‌بری‌ها، آینه کاری‌ها، عوض نمودن سیستم برق‌رسانی و کابل‌ها، ایجاد سیستم تهویه هوای مناسب، عایق کاری نمودن راه و تعمیر پوشش بام‌ها، راه‌اندازی سقف متحرک کاخ، تعمیر سنگ فرش‌های موجود و پارکت‌ها، راه‌اندازی آسانسور، ایجاد سیستم حفاظتی دوربین‌های مدار بسته، مرمت نمودن مبلمان و پرده‌ها، مرمت تعداد بیشماری از اشیا و دیوارکوب‌های پارچه‌ای و… می‌شود.

وسعت این کاخ برابر با 9000 متر مربع است که در طبقه اول آن محلی را برای پذیرایی از مهمانان آماده کرده‌اند و در طبقه آخر اتاق خواب‌ها و محیط های شخصی خانواده پهلوی قرار گرفته است. نیم طبقه این بنا برای فضاهای کاری مورد استفاده قرار می‌گرفته و همچنین اتاق خواب کوچک‌ترین عضو خاندان پهلوی یعنی لیلا در آن جا قرار داشته است.

معماری این کاخ بر عهده محسن فروغی بوده است که به وسیله شرکت ماپ ساخت آن شروع شده و شرکت مهندسان مشاور عبدالعزیز فرمانفرمائیان و همکاران به عنوان مهندسین ناظر و مشاور وظیفه نظارت بر این پروژه را بر عهده داشته‌اند. گچ‌بری کاخ سلطنتی نیاوران را استاد عبدالهی انجام داده است، همچنین هنر کاشی‌کاری بی‌نظیر استاد ابراهیم کاظم پور و ایلیا را می‌توان مشاهده نمود.

آیینه‌کاری‌های این کاخ را فردی به اسم علی اصغر بر عهده داشته است. هنگام طراحی کاخ سلطنتی از معماری ایرانی و ترکیبی از هنر پیش از اسلام و پس از اسلام الگو برداری کرده‌اند. طرح‌های چهار ضلعی این کاخ و محیط های داخلی آن معماری ایرانی را به شکلی مدرن به نمایش گذاشته است.

طراحی دکوراسیون داخلی و مبلمان به وسیله یک گروه فرانسوی به اجرا درآمده‌اند، همچنین در تمامی محیط داخلی کاخ رنگ کف اتاق‌ها و پرده‌ها به خوبی نمایان است. در جای جا این کاخ می‌توان شاهد تابلوهای ارزشمند هنرمندان خارجی و ایرانی، اشیاهای تزئینی، فرش‌های گران قیمت ایرانی و ظرف‌های گران قیمت چینی بود.

در قسمت ورودی کاخ ستون‌های بلندی را قرار داده‌اند که جلوه‌ای بی‌نظیر را برای باغ ایجاد می‌کند، همین طور نقش‌های کاشی‌کاری در قسمت ورودی کاخ چشم هر بیننده‌ای را به سمت خود مجذوب می‌کند. کف‌پوش‌های سیاه و گرانیتی کف ساختمان نمایی دیدنی را در پیش روی ما قرار خواهد داد.

طبقه همکف موزه سلطنتی نیاوران

یکی از طبقاتی که بزرگترین قسمت بنا را به خود اختصاص داده است، طبقه همکف است که با وارد شدن به کاخ با زیبایی‌هایی که دارد چشم هر گردشگری را محصور می‌کند. فضایی با نورپردازی خاص، آیینه‌های بزرگی که با وصل شدن به آیینه‌های کوچکتر ساخته شده‌اند، انگار ابر و باد را به نمایش گذاشته‌اند.

در طبقه همکف ستون‌های تزئینی یا نماد سقاخانه‌ها اثر پرویز تناولی، فرش گران قیمت مشاهیر بافت روار کرمان، ظرف‌های چینی با تصویرهای خانواده‌های سلطنتی و ناپلئون که ساخت کارخانه سور فرانسه است، نقاشی‌های طبیعت بی‌جان آثاری از بهمن محصص و محسن فروغی، یک شی نقره‌ای که با طرح‌های برجسته از میوه به دکوراسیون داخلی آن نمایی بی‌نظیر را بخشیده و هدیه نیکلای چائوشسکو از کشور رومانی بوده، ارگ اشرف پهلوی، گلدان‌های برنز و چینی تولید شده از کارخانه سور فرانسه، ظرف‌های بلوری تراش‌دار ساخت چکسلواکی و قالیچه‌ای با طرحی از دختر ترسا و شیخ صنعان بافت کرمان مشاهده می‌شود.

اتاق غذاخوری، سینمای اختصاصی، اتاق انتظار میهمانان، تالار آبی، راهروهای فرعی و سالن پذیرایی در طبقه همکف واقع شده‌اند. شما هنگامی که قصد بازدید از این کاخ سلطنتی را داشته باشید، می‌توانید بلیط هواپیمای تهران را از سایت مستر بلیط تهیه کنید و راهی سفر شوید.

1- اتاق پذیرایی کاخ

در سمت جنوبی این کاخ و طبقه همکف اتاق پذیرایی را با دکوراسیون خاص آن می‌توانید مشاهده نمایید و به دلیل بزرگ بودن پنجره‌ها و رنگ‌های روشن دیوار و پرده‌ها بیشترین نوردهی را می‌توانید در این قسمت از کاخ نظاره‌گر باشید. وسایل و اشیاهای تزئینی بیشماری در این قسمت از خانه که محلی برای پذیرایی از مهمان بوده است قرار دارند.

نقاشی‌هایی را که در اتاق پذیرایی می‌توان دید شامل منظره کاری از آلفرد سیسلی، سه زن اثر ماری لورنس، چهره دو زن کاری از جی گلدرن، جنگی اثر مارویک کرلامینگل، موتمارتر پاریس اثر اوتریلو، نقاشی از فرح دیبا اثر ویدال کورداس، تصویر محمدرضا شاه پهلوی اثر وی اف دراپر، پیانو تولید آلمان و هدیه‌ای از طرف وزارت امور خارجه آلمان، پیکره‌های گلی که مربوط به قبل از دوره اسلام هستند و مفرغ لرستان مربوط به هزاره اول قبل از میلاد مسیح، می‌شود.

همچنین در سمت راست اتاق پذیرایی قالیچه‌ای با طرح اسلیمی بافت کاشان، فرشی با بافت کارگاه غفاریان و طرح اسلیمی وجود دارد. در قسمت میانی اتاق فرشی با طرح اسلیمی و بافت اصفهان قرار گرفته است و در سمت چپ اتاق هم فرشی دیگر با طرح لچک ترنج و بافت کارگاه غفاریان اصفهان، فرش بافت کارگاه صدقیانی تبریز با طرح ترنج و اسیلمی به چشم می‌خورد.

2- اتاق غذا خوری کاخ نیاوران

در قسمت جنوب شرقی طبقه همکف کاخ نیاوران اتاق غذاخوری قرار گرفته است که در آن مانند اتاق پذیرایی وسایل و تزئینات بیشماری را می‌توان مشاهده نمود.

سرویس‌های غذاخوری که به سفارش دربار شاه ساخته شده‌اند عبارت‌اند از رزنتال و باواریا در کشور آلمان، موزر در چکسوالی و باراکا در فرانسه که همگی اشیایی بسیار گران قیمت هستند. همچنین مبل‌های ساخت کشور فرانسه، ظرف‌های نقره تولید شده در کشور انگلیس در قرن نوزدهم، ظرف‌های نقره با روکش آب طلا ساخت کشور فرانسه، فرش طرح شاه عباس بافت اصفهان و شمعدان‌های باراکای فرانسه را می‌توان در این اتاق مشاهده نمود.

3- اتاق نشیمن

اتاق نشیمن در طبقه همکف بسیار متفاوت‌تر از دیگر قسمت‌ها طراحی شده است. رنگ‌های تیره به کار رفته در این قسمت و نورپردازی خاص آن در دکوراسیون تفاوت بی‌نظیری را بین این قسمت و سایر قسمت‌ها دیگر ایجاد کرده است.

وسیله‌های مختلف را می‌توان در اتاق نشیمن دید که شامل نقاشی روباه اثر شارل ورلا، نقشی بدون عنوان اثر جی والونا، سفال‌های تمدن آمریکای جنوبی، گلدان‌های جفت از پایه ماشه، گلدان‌هایی که در قرن 19 میلادی در کارخانه ساتسوما در ژاپن ساخته شده‌اند، ظرف‌های تزئینی با روکش طلا هدیه‌ای از طرف ریچارد نیکسون رئیس جمهور آمریکا در سال 1973 و فرش بافت بختیاری با طرح قاب قابی می‌شود.

4- سینمای اختصاصی

در قسمت شرقی طبقه همکف سینمای اختصاصی شاه قرار گرفته که مساحت آن به 400 مترمربع می‌رسد. در سینمای اختصاصی سالن اصلی، اتاق آپارات، رختکن و مکانی برای کنترل و تنظیم نور، صدا و پخش فیلم وجود دارد.

دکوراسیون کار سینمای اختصاصی پارلز سویگنی است که طرحی فوق‌العاده بی‌نظیر را انجام داده و ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن که چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. در این قسمت لوسترهایی از میله‌های آلومینیومی و پرده‌های موزیکال ریلی وجود دارد که زمان حرکت دادن آنها صدایی دلنشین به گوش می‌رسد.

اشیاهای مختلفی را در این سینما می‌توان مشاهده کرد که شامل دستگاه تنظیم نور فضا، دستگاه تنظیم و میکس صدا، دوربین‌های 8 میلی‌متری فیلیپس و یک دوربین 16 مگاپیکسلی هورتسون در اتاق آپارات، مبل‌های فرانسوی ساخت شرکت کنول، در و دکوراسیونی ترکیب از آئینه و برنز و تابلوهای نقاشی و آثار هنری مدرن می‌شود. سالن اختصاصی سینما برای مدت‌های زیادی بازدید نداشته است و بعد از تصویب اداره کل موزه‌ها عملیاتی برای بهسازی روی آن صورت گرفت و در سال 95 در آن را برای بازدید عموم باز کردند.

5- تالار آبی

در قسمت شمالی طبقه همکف کاخ نیاوران قسمتی با 350 متر مربع رو به روی اتاق پذیرایی قرار گرفته که جایی برای پذیرایی از درباریان بوده و با چند پله از سطح همکف جدا شده است.

مهمانی سال نو 1356 که رئیس جمهور وقت آمریکا جیمی کارتر هم در آن حضور داشته است، در این اتاق برگزار شده و علت نام‌گذاری آن هم بودن یک آبنمای بسیار زیبا رو به روی تالار در داخل باغ و رنگ‌های آبی دیوارهای این اتاق و پرده‌های آن است.

گچ‌بری‌های خیره کننده سقف و دیوارها، ارتفاع سقف تالار، لوسترهای کریستالی و دو عدد گوبلن که بافت کشور فرانسه است و مربوط به قرن‌های 17 و 18 میلادی می‌شود، در قسمت جنوبی تالار زیبایی بی‌نظیری را به نمایش گذاشته است. عملیات تغییر دکوراسیون و تجهیزات تالار آبی در دست اجرا بود که با پیروزی انقلاب اسلامی این کار را متوقف نمودند.

تا مدتی از تالار آبی استفاده نمی‌شد اما بعد از گذشت چند سال کارشناسان تصمیم گرقتند که از این مکان برای به نمایش گذاشتن پارچه و لباس‌های سلطنتی استفاده نمایند و پارچه‌های ارزشمندی که از کشورهای اروپایی و آسیایی هدیه داده شده‌اند را به نمایش بگذارند. همچنین پارچه‌هایی که در کارگاه‌های ایران تولید شده‌اند مثل زربافت، ساتن، ابریشم و سوزن‌دوزی‌های مناطق مختلف و صنایع دستی هنرمندانی مثل مهتاب نوروزی را به نمایش گذاشته شده‌اند.

بعد از پیروزی انقلاب کارهایی برای این مکان انجام دادند که شامل آماده‌سازی فضای نمایشی، چیدن آثار، ایجاد مسیری برای بازدید، تحقیق و پژوهش، آماده‌سازی و انجام عملیات حفاظتی و مرمتی بر روی اثرهای مختلف می‌شد. در سال 1391 در روز جهانی میراث فرهنگی این موزه را افتتاح نمودند. در بعضی مواقع این تالار را برای برگزار نمودن نمایشگاه‌های خاص در اختیار مجموعه های دیگر قرار می‌دهند.

6- اتاق انتظار مهمان

در قسمت جنوب غربی طبقه همکف و در کنار راه‌پله آن، اتاقی را برای انتظار مهمانان قرار داده‌اند. اشیاهای مختلفی در آن قسمت وجود دارند که شامل نقاشی منظره بندر آنتور اثر وان ودت، نقاشی منظره نارنجی اثر ایران درودی، نشان مهر اهدایی از طرف دولت پاکستان در سال 1967 میلادی به دربار شاهنشاهی و تندیس زنان سابین کاری از ژلن بولون می‌شود.

نیم طبقه

در طبقه وسط این کاخ قسمتی را به عنوان نیم طبقه طراحی کرده‌اند که اندازه آن نصف طبقات دیگر است. در این طبقه می‌توان اتاق منشی فرح دیبا، اتاق خواب لیلا، اتاق کنفرانس، اتاق کار و اتاق ندیمه‌ها را مشاهده نمود که به علت نامناسب بودن مسیر بازدید فقط از کنار درهای بسته آن می‌توان رد شد.

در سالن نیم طبقه اشیاهایی وجود دارد که از دید بینندگان پنهان است. این اشیا شامل نقاشی سه قابی با منظره شمیران کاری از ماکرولاکیس، پاراوان با تصویرهایی از چین باستان تولید شده در کشور چین، پاراوان منبت و مشبک کاری شده از پاکستان و مجسمه سنگی بودا از قرن سوم میلادی از کشور پاکستان می‌شود.

طبقه آخر کاخ نیاوران

در آخرین طبقه از این کاخ اتاق‌های خصوصی خانواده شاه قرار دارد. می‌توان شیطنت‌های کودکانه و جریان زندگی را در این طبقه تصور کرد. در قسمت‌های بیرونی این اتاق‌ها اشیاهای مختلفی را به نمایش گذاشته‌اند که شامل تصویری از فرح پهلوی کار کریم روحانی، تابلو ساحل لاجوردی اثر مارک شاگل، فرش بافت کارگاه صیرفیان اصفهان با طرح قاب گنبد، تابلویی از رودخانه و دره اثر هوشنگ سیحون و چند گوبلن بافت فرانسه متعلق به سال 18 میلادی می‌شود.

قسمت‌های مختلفی که در این اتاق وجود دارد، شامل موارد زیر می‌شوند که برای هر کدام توضیح مختصری آورده شده است. اگر تا به حال به تهران سفر نکرده اید، همین حالا با خرید بلیط اتوبوس یا قطار راهی این شهر شوید و از تماشای جاذبه های گردشگری آن لذت ببرید.

بلیط اتوبوس تهران

1- اتاق مطالعه علیرضا پهلوی

این اتاق برای مطالعه مورد استفاده قرار می‌گرفته است و به اتاق علیرضا هم راه دارد. برنامه درسی علیرضا هم اکنون بر روی دیوار این اتاق مشاهده می‌شود.

اشیایی تزئینی و وسایلی که در این اتاق قرار دارند، شامل ماکت ناو دریایی مدل p220 تولیدی کشور فرانسه در سال 1976، قالیچه بافت قم 40 رج، مجموعه پلاک‌های ناوگان دریایی پهلوی دوم و نشان یاد بود اولین پرواز مستقل علیرضا پهلوی با هواپیمای بونانزا می‌شود.

 2- اتاق خواب فرحناز پهلوی

از دیگر اتاق‌هایی که در طبقه آخر کاخ نیاوران می‌توان مشاهده کرد، اتاق خواب فرحناز پهلوی است که رنگ دیوارهای آن را با رنگ صورتی و فضایی کاملا دخترانه پوشانده‌اند.

سرویس بهداشتی و حمام مخصوص فرحناز در بیرون اتاق خواب قرار گرفته است. این اتاق به اتاق مطالعه فرحناز راه دارد و اشیاهای مختلفی را می‌توان در آن مشاهده نمود که شامل تابلوی گل رز اثر عباس کاتوزیان، قالیچه‌ای با طرح محرابی و بافت تبریز و تابلویی بدون عنوان اثر رابرت ولکر می‌شود.

3- اتاق مطالعه فرحناز پهلوی

محمدرضا شاه برای هر کدام از فرزندان خود اتاق مطالعه‌هایی جداگانه را در نظر گرفته بود که اتاق مطالعه فرحناز پهلوی یکی از آنهاست. دکوراسیون این اتاق با اتاق خواب او بسیار هماهنگ بوده و اشیاهای مختلفی در آن قرار دارد.

تابلوی بدون عنوان کاری از جی نیورت، قالیچه‌ای با طرح گل فرنگی و بافت کاشان، عروسک‌های چوبی و پارچه‌ای تولید شده از کشور روسیه، مجسمه‌های چینی ساخت لادرو کشور اسپانیا، مجسمه‌های برنزی کاری از پی یر جی میئه و قفسی تزئین شده با پرندگان تاکسیدرمی شده، از اشیا موجود در این اتاق هستند. محیط کناری اتاق مطالعه هم جایی برای نگهداری لباس‌های او بوده و تعدادی از آنها را هم به نمایش گذاشته‌اند.

4- محل های خصوصی شاه و همسرش

در قسمت جنوبی آخرین طبقه از کاخ نیاوران محیط‌های مختلفی به فضاهای شخصی محمدرضا شاه پهلوی و فرح دیبا همسرش اختصاص داده شده بود که آنها را برای شما معرفی خواهیم نمود.

اتاق لباس: محیط نسبتا کوچکی را در طبقه آخر کاخ نیاوران مشاهده خواهید نمود که اجازه ورود به آن جا را ندارید اما می‌توانید در پشت شیشه‌ها به تماشای چند نوع از لباس‌های فرح دیبا بپردازید. این لباس‌ها کار دست هنرمندان ایرانی و بسیار زیبا هستند.

اتاق آرایش فرح دیبا: قسمتی از طبقه آخر این کاخ را به محلی برای آرایش فرح دیبا اختصاص داده بودند که علاوه بر اینکه از وردی می‌توان وارد آن شد به اتاق خواب فرح هم به طور مستقیم راه دارد. هم اکنون تعدادی از وسیله‌های همسر شاه را می‌توان در این مکان مشاهده نمود.

اتاق نشیمن: از دیگر اتاق‌هایی که در این طبقه قرار گرفته است، اتاق نشیمن مخصوص دورهمی‌های خانوادگی و مهمانان خصوصی بوده است. زیباترین اشیایی که می‌توان در این قسمت مشاهده نمود، تصاویر نقاشی شده فرح دیبا و فرزندانش علیرضا و فرحناز، اثر ویدال کودراس است.

استراحتگاه محمد رضا شاه پهلوی: یکی از اتاق‌هایی که مورد استفاده محمدرضا پهلوی بوده، اتاق استراحت است که شاه برای استراحت نیمروزی خود از این اتاق استفاده می‌کرده و اشیای بی‌نظیری را در این اتاق می‌توان مشاهده نمود.

از جمله اشیا موجود در این اتاق می‌توان به میز تحریر نقاشی بر روی چوب تولید شده در قرن 18 میلادی که ساخت کشور فرانسه است، مبلمان تولیدی کشور فرانسه، فرش طرح لچک ترنج بافت تبریز، نقاشی چهره دو زن هدیه سناتور محسن فروغی به مناسبت تاجگذاری در سال 1341 که اثر ژان مارک ناتی است، تابلو فرشی با تصویر پهلوی اول و همسر وی تاج‌الملوک و خوشنویسی و تذهیب مدح چهره حضرت محمد (ص) که هدیه منوچهر صانعی به دربار بوده است، اشاره کرد.

اتاق خواب شاه و همسر وی: دکوراسیون اتاق خواب محمدرضا شاه پهلوی و همسرش فرح دیبا را به رنگ طلایی و شیری چیده‌اند. تمامی مبلمان و تخت موجود در آن ساخت کشور فرانسه است. کف اتاق خواب را با فرش بافت تبریز و طرح بته و جقه و قالیچه بافت کاشان طرح محرابی پوشش داده‌اند.

سقف کاخ نیاوران

یکی از ویژگی‌هایی که می‌تواند نظر هر گردشگری را به خود جلب کند، سقف باز شوی این کاخ است که در نوع خود منحصربه‌فرد به‌شمار می‌رود. این سقف متحرک در قسمت میانی کاخ قرار گرفته و باز و بسته می‌شود و وسیله‌ای برای تهویه هوای مناسب، تامین نور و زیبایی به‌شمار می‌رود. سازه بالای سقف از جنس آلومینیوم و شیروانی بوده که تابلو فرمان و موتور آن به صورت مکانیکی کار می‌کند. سیستم جعبه دنده آن هم ساخت کشور آلمان است.

عمارت کوشک احمد شاهی

از دیگر عمارت‌هایی که در این باغ مشاهده می‌شود، عمارت کوشک احمد شاهی است که در اواخر دوره قاجاریان برای استراحتگاه ییلاقی احمد شاه با مساحتی حدود 800 متر در قسمت میانی باغ ساخته شد و دو طبقه با سقف شیروانی دارد. از ویژگی‌های دیدنی این بنا نمای آجری به کار رفته در نمای بیرون عمارت و تزئینات روی آن است. ورودی این عمارت در قسمت جنوبی قرار گرفته و با چند پله از کنار یک حوضی پوشیده شده از کاشی به عمارت کوشک احمد شاهی منتهی می‌گردد.

کاخ صاحبقرانیه

در زمان حکومت قاجاریه و در سال 1267 ناصرالدین شاه دستور داد که کاخی را در باغ نیاوران بسازند که شامل دو طبقه می‌شود. در این دو طبقه شاه نشین، کرسی‌خانه، حمام و حدود 50 خانه که هر کدام 4 اتاق داشته‌اند و یک ایوان برای زن‌های او قرار گرفته است. ناصرالدین شاه بعد از 31 سال حکومت خود را صاحب‌قران نامید و به همین علت این کاخ به صاحبقرانیه مشهور شد.

بعد از ناصرالدین شاه فردی دیگر به اسم مظفرالدین شاه قاجار تغییراتی را در ساختمان به وجود آورد که از جمله آنها تخریب حرمسرا بود. فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه در حیاط این کاخ امضا گردید. در زمان حکومت پهلوی اول برای مراسم ازدواج محمدرضا و فوزیه این کاخ را بازسازی می‌کنند اما به دلیل سرمای شدیدی که در آن سال رخ داد، مراسم ازدواج را در مکانی دیگر برگزار نمودند.

کاخ صاحبقرانیه بنایی با سقف شیروانی سبز رنگ و نمایی سفید دارد. برای طراحی این کاخ از آیینه‌کاری و شیشه‌های رنگی بی‌نظیری استفاده شده است و گچ‌بری‌های منحصربه‌فرد آن را هنرمندان ایرانی انجام داده‌اند.

این کاخ از چند بخش مختلف تشکیل شده که در تمامی قسمت‌های آن می‌توان شاهد تابلوهای نقاشی بی‌نظیری بود که روی بعضی از آنها عکس شاهان قاجاریه را به نمایش در آورده‌اند. یکی از بخش‌های مهم این کاخ موزه جهان نماست که برای نگهداری اشیای زینتی در نظر گرفته شده است.

موزه جهان نما

بعد از گذشت مدتی از حکومت پهلوی و در سال 1355 در قسمت غربی عمارت صاحبقراینه برای نگهداری از آثار و اشیا هنری که به فرح دیبا هدیه داده شده بود و یا آنها را خریداری کرده بود، چهار سالن را در یک طبقه همکف و سالنی در زیرزمین بنا نهادند.

در این تالار می‌توان آثار بی‌نظیری را مشاهده نمود که از بین آنها فرش‌های نفیس، لوسترها، سپرکوب های طلا، ساعت رومیزی، اسطرلاب، گلدان‌های دست‌ساز و مبل‌های گران قیمت دیدنی‌تر هستند.

در سقف تالار وسط موزه جهان‌نما، نقاشی‌هایی روی چوب با طرح گل و مرغ مشاهده می‌شود. در سال 1376 موزه دیدنی جهان‌نما را بازگشایی نمودند. برای رفتن به این موزه کافی است که مسیر کاخ نیاوران را بلد باشید و راهی کاخ صاحبقرانیه شوید، موزه جهان‌نما هم در این کاخ قرار گرفته است.

سوالات متداول

1- ساعت بازدید از کاخ نیاوران چگونه است؟
در کاخ نیاوران ساعات بازدید از موزه‌های این مجموعه در فصول بهار و تابستان ساعت 9 تا 19 و زمان فروش بلیط موزه‌ها و ورود 9 تا 17 است. در فصول پاییز و زمستان، شنبه تا چهارشنبه ساعت 9 تا 17 و فروش بلیط موزه‌ها و ورود 9 تا 16 و پنج شنبه و جمعه 9 تا 18 و فروش بلیط موزه‌ها و ورود 9 تا 17 ساعت کاری مجموعه است.

2- از مترو تجریش تا کاخ نیاوران چقدر فاصله است؟
از ایستگاه مترو تجریش تا کاخ موزه نیاوران حدود 5 کیلومتر راه است می‌توانید برای طی این مسیر از تاکسی و اتوبوس‌ استفاده کنید.

3- مجموعه کاخ موزه نیاوران چه دیدنی‌هایی دارد؟
از جمله دیدنی‌های این مجموعه می‌توان به کاخ صاحب‌قرانیه، کوشک احمدشاه، موزه خودروها، باغ کتیبه‌ها، موزه جهان‌نما و کتاب‌خانه اختصاصی اشاره کرد.

4- آدرس کاخ نیاوران کجاست؟
مجموعه کاخ موزه نیاوران در شمال شرق شهر تهران، منطقه یک، محله نیاوران قرار دارد.