شهر بیرجند که در مرکز استان خراسان جنوبی قرار گرفته است، از گذشته تا به الان جزء شهرهای تاریخی ایران محسوب می شود. این شهر شرقی و کویری ایران، سرشار از جاذبه ها و اماکن گردشگری جذابی است که هر کدام نشان دهنده فرهنگ و هنر معماری اصیل و با قدمت قدیمی کشورمان هستند. در ادامه، مجله مستر بلیط به معرفی یکی از مکان های گردشگری بسیار زیبا و تاریخی این شهر می پردازد. باغ اکبریه بیرجند نیز یکی از همین بناهای تاریخی و با اصالت این شهر است. این بنای تاریخی مربوط به دوران سلطنت قاجار است که وسعتی برابر با حدود 45000 متر مربع دارد. ساخت و پایه ریزی آن نیز، طی چند مرحله انجام شده و در همان دوره قاجاریه به پایان رسیده است. عمارت و باغ اکبریه توسط شوکت الملک ساخته شده، این عمارت دو طبقه دارد که در خیابان معلم واقع در روستای اکبریه شهر بیرجند قرارگرفته است.
تاریخچه باغ اکبریه بیرجند
اتفاق خوبی که برای این باغ تاریخی رقم خورده، این است که در سال 2011 میلادی در سی و پنجمین نشست سازمان یونسکو این عمارت هنرمندانه ایرانی به عنوان یکی از میراث جهانی به ثبت رسید. باغ اکبریه نهمین باغ ایرانی است که در لیست آثار جهانی یونسکو قرار گرفته، که این اتفاق بسیار خوبی برای ماندگار شدن تاریخ و بناهای کهن ایران است. البته در کشور خودمان هم این باغ در تاریخ 20 خرداد ماه سال 1378 در لیست آثار ملی نیز قرار گرفته است.
نقشه و معرفی بخش های مختلف آن
باغ باشکوه و زیبای اکبریه بیرجند در منطقه کوهستانی قرار گرفته است که همراه با معماری منحصر به فرد ایرانی که شامل برجسته کاریی هایی مانند منبت، مشبک و انواع شیشه های رنگی در اشکال هندسی و اسلیمی مختلف طراحی و تزئین شده است که زیبایی چشمگیری به این باغ می دهد. دیوار های گلی و خشتی نیز وجود دارند که دور تا دور این باغ قرار گرفته اند. در قسمت ورودی عمارت اکبریه با سردری آغاز می شود که با برجستگی های قوس دار تیز به سبک مقرنس کاری طراحی و ساخته شده است. سپس هنگامی که به داخل باغ وارد می شویم قسمت اصلی باغ را خواهیم دید که به مساحتی حدود 94 در 217 متر است که بیشتر بخش های ساختمانی این عمارت در قسمت جنوبی قرار گرفته است. طراحی اصلی باغ اکبریه به سبک معماری اصیل ایرانی است که البته بخشی از معماری روسی نیز در آن نیز دیده می شود که می شود اینطور گفت که بنای این عمارت ترکیبی از معماری سنتی و اسلامی و معماری به سبک نوین و مدرن است. ساختمان باغ اکبریه الگویی بر اساس الگوی چهار باغ که از دوران هخامنشی به یادگار مانده است دارد که اکثر باغ های ایرانی نیز طبق این الگو ساخته می شوند. به این صورت که باغ دارای یک محور اصلی است و یک محور فرعی نیز بصورت عمود بر این محور اصلی قرار می گیرد سپس ساختمان باغ نیز بر تقاطع این محورهای اصلی و فرعی قرار می گیرد.
تقسیمات ساختمانی باغ اکبریه
مجموعه باغ اکبریه دو باغ دارد که یکی از آن در قسمت جنوبی قرار گرفته که به باغ جنوبی مشهور است و باغ دوم که باغ اصلی این مجموعه محسوب می شود به نام باغ شمالی که در بخش شمالی عمارت با وسعت بیشتری قرار گرفته است. از جمله دیگر بخش های ساختمانی این باغ می توان به فضاهایی مثل بخش های خدماتی عمارت و بخش مرکزی باغ اکبریه و هم چنین یک حوض مربعی بزرگ و زیبا که یکی از بخش های اصلی باغ است که قسمت نسبتا زیادی را به خود اختصاص داده است.
شرایط بازدید از باغ اکبریه بیرجند
همانطور که گفته شد باغ اکبریه شهر بیرجند در قسمت شرقی ایران در استان خراسان جنوبی قرار گرفته است. در این ناحیه از کشور که آب و هوایی گرم دارد و هم چنین این شهر یعنی بیرجند در دومین استان کویری ایران واقع شده است، پس پیشنهاد مستر بلیط برای سفر و بازدید به این شهر بخصوص برای دیدن باغ زیبای اکبریه در فصل هایی از سال است که آب و هوا رو به خنک و سرد شدن می رود بخصوص در فصل های پاییز و زمستان می تواند زمان مناسبی برای سفر به این نقطه از ایران باشد. چرا که بخاطر آب و هوای شدیدا گرم شهر بیرجند تا جایی که امکان آن هست از سفر کردن در تابستان به این شهر خودداری کنید. اما اگر تحمل آب و هوای گرم را دارید می توانید در فصل تابستان نیز به این شهر زیبا سفر کنید. باغ اکبریه در روزهای دوشنبه و جمعه صبح تعطیل است و می توانید در باقی روزهای هفته از ساعت 9 الی 13 و از ساعت 14 الی 19 از این باغ زیبا دیدن کنید.
وضعیت کنونی باغ اکبریه
امروزه باغ و عمارت بزرگ اکبریه تحت استفاده اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری این استان یعنی استان خراسان جنوبی قرار گرفته است که اکنون از بخش های مختلف این عمارت که از دوره قاجار به یادگار مانده کاربری ها و استفاده های مختلفی می شود. برای مثال بخش مرکزی این عمارت به عنوان موزه مردم شناسی و باستان شناسی است که می توان در این موزه ها قسمتی از آداب و رسوم ناحیه جنوبی استان خراسان و همینطور مشاغل و حرفه های مختلف وفرهنگ وهنر این شهر را به خوبی به نمایش گذاشته است را دید. بخش دیگر ساخته شده در اوایل دوران قاجار به عنوان یک کتابخانه بزرگ دایر و از بخشی که در دوران پهلوی احداث شده است برای بخش اداری استفاده می شود. سایر بخش های باغ نیز به ترتیب به سفرخانه و چایخانه های زیبای سنتی با همان معماری خاص تبدیل شده است. مجموعه تاریخی باغ اکبریه دارای موزه حیات وحشی نیز است که می توان در آن نمونه های نادر و کمیابی از جانوران و پرندگان این منطقه از ایران را مخصوصا شهر بیرجند را مشاهده کرد. با گسترش قسمت شهری بیرجند، این باغ اکنون در قسمت داخلی شهر قرار دارد. ناگفته نماند که با قدمت ترین بخش این باغ بزرگ عمارت حشمت الملک است.
آدرس و نحوه دسترسی
اگر برای تعطیلات و یا زمان فراغت از مسائل کاری و زندگی نیاز به سفر پیدا کردید، شهر بیرجند می تواند یکی از بهترین گزینه ها باشد. این شهر قدیمی که جاذبه ها و مکان های گردشگری فوق العاده تماشایی و زیبایی دارد که باغ اکبریه نیزجزء یکی از این مکان های دیدنی است. علاوه بر این اگر به دنبال یک سفر با هزینه مقرون به صرفه و مناسب هستید این شهر می تواند انتخاب خوبی باشد به این علت که هزینه های اقامت و داخل شهری، هتل، رستوران و مکان های تفریحی آن به نسبت مناسب و به صرفه است. برای سفر به این شهر می توانید از راه های هوایی و زمینی استفاده کنید که برای مثال از مبدا یعنی شهر تهران به مقصد بیرجند حدود 1000 کیلومتر فاصله دارد که از طریق راه های زمینی حدود 10 تا 12 ساعت طول می کشد تا به بیرجند برسید، اما از طریق راه هوایی تنها یک ساعت و نیم طول می کشد تا به این شهر برسید. هزینه بلیط اتوبوس بیرجند نیز بسته به فاصله مبدا شما تا شهر بیرجند متغیر است اما برای اطلاع دقیق از هزینه آن می توانید به سایت های آنلاین و معتبر فروش بلیط اتوبوس مراجعه کنید. عمارت و باغ اکبریه، که در انتهای خیابان معلم و خیام قرار دارد، به صورتی است که امکانات لازم ومراکز ضروری و مهمی مثل بیمارستان ایران مهر و موزه حیات وحش این شهر بیرجند و رستوران شمس العماره و هلال احمر در نزدیکی آن قرار دارند.
دیدگاهتان را بنویسید