خمین یکی از شهرستان های استان مرکزی به شمار می رود که به سبب اینکه زادگاه امام خمینی بوده، از شهرت بالایی برخوردار است. این شهرستان علاوه بر این موضوع خود از قدمت بالایی برخوردار است و انواع مختلفی از آثار تاریخی در آن دیده می شود. بیشتر شهرستان خمین در دشت پهناور و حاصلخیزی گسترده شده و پیرامون آن را نواحی کوهستانی در برگرفته است. بلندترین کوه های آن عبارتند از الوند جنوبی و الوند غربی، دره سیب، چشمه، شیرخانی و نسار. رود دائمی لعل بار یا خرقاب به همراه ریزآبه دائمی اش ریحان و نیز دو ریزآبه فصلی ریحان به نام های خشک و بزی جان در شهرستان جریان دارند. آب و هوای شهرستان معتدل سرد است و درختان بادام کوهی و مو وحشی و گیاهان گل گاوزبان، خاکشیر، آویشن، کاسنی، شیرین بیان و گون کتیرا پوشش گیاهی آن را تشکیل می دهند. نام خمین، که گاه خومین هم تلفظ می شود، در منابع به صوت های خمهین، حمهین، خمابین و خمابینی هم آمده است. گفته می شود چون خمین به دستور همای یا خمای، دختر بهمن ساخته شده، به همایون موسوم و به سبب کثرت استعمال، به خمابینی یا خمابین تبدیل شده است. در این بخش از مجله مستر بلیط به یکی از آثا تاریخی این شهر یعنی عمارت امیر مفخم بختیاری پرداخته می شود.
درباره عمارت امیر مفخم بختیاری
انواع مختلفی از جاذبه های گردشگری وجود دارد که عمارت و قلعه های تاریخی یکی از آنها است. این آثار تاریخی هر یک از دوره ای از تاریخ ایران بر جای مانده اند و معماری مخصوص به خود را دارند. عمارت امیر مفخم بختیاری که در شهرستان خمین قرار دارد، یکی از عمارت های قدیمی به شمار می آید. این عمارت در زمان قاجار در روستای شهابیه این شهرستان ساخته شده است. همانطور که از نام آن پیداست، عمارت امیر مفخم به دستور امیر مفخم بختیاری بنا نهاده شده است. این بنا هم به خاطر معماری خاصی که دارد و همچنین صاحب آن یعنی امیر مفخم بختیاری به شهرت رسیده و دارای اهمیت است. همین دلایل باعث شده است که در سال 1385 در لیست آثار ملی ایران قرار بگیرد. بنای تاريخی امير مفخم بختياری در ميان اهالی روستای شهابيه به عمارت باغ خسروانی شهرت دارد و در حاشيه غربی روستا در راستای شمالی جاده آسفالته خمين – محلات واقع شده است. این بنا بعد امیر مفخم در اختیار شهاب الدین خسروانی قرار داشت به همین خاطر به نام عمارت خسروانی نیز شهرت دارد. این عمارت محل همچنین استراحت تابستانه امیر مفخم بوده است و ساختمان آن در میان باغ بزرگی قرار دارد.
تاریخچه عمارت امیر مفخم بختیاری
این خانه به دستور لطف علی خان امیر مفخم معروف امیر مفخم ساخته شده است، این خانه محل استراحت تابستانه امیر مفخم بود. امیر مفخم بختیاری، نظامی و از رجال سیاسی دوره قاجار بود، که در کابینه صمصام السلطنه در فاصله سال های ۱۲۹۶ تا ۱۲۹۷ وزارت جنگ را بر عهده داشت. پس از ترور ناصرالدین شاه و تاج‌گذاری مظفرالدین شاه، در سال ۱۲۷۵ که محمدعلی میرزا، والی آذربایجان شد، لطف علی خان امیر مفخم با تعدادی سوار بختیاری، وظیفه حفاظت از ولیعهد را در تبریز بر عهده گرفت. وی از ۱۲۷۵ تا زمان به سلطنت رسیدن محمدعلی شاه، در ۱۲۸۵ برای مدت ۱۰ سال، در رکاب محمدعلی میرزا بود و همواره از نزدیک ترین ملازمان و مشاوران وی محسوب می‌شد. امیر مفخم بختیاری از سران ایل بختیاری بوده و پایگاه اصلی حکمرانی وی هیچ گاه در خمین مستقر نبوده، ولی به علت گستره جغرافیایی ثروت و مالکیتش در روستای شهابیه خمین علاوه بر مالکیت بر روستا های متعدد و زمین های وسیع کشاورزی، عمارت باشکوهی را نیز در اختیار داشته است.
معماری عمارت امیر مفخم
این عمارت از باغ و ساختمانی تشکیل می شود، که ساختمان عمارت در وسط باغ قرار دارد و به صورت دو طبقه ساخته شده، همچنین پلان آن به صورت مستطیل است. دیوارهایی به طول سه متر اطراف باغ را احاطه کرده است و در دو سمت ساختمان آن، دو پیش آمدگی به صورت چند ظلعی قرار دارد که بر زیبایی آن افزوده اند. در طبقه بالایی آن ها دو ایوان کوچک وجود دارد که سقف آن با چند ستون نیم دایره نگه داشته می شود. علاوه بر ایوان ها در طبقه دوم، 12 اتاق نیز وجود دارد که برای زندگی از این اتاق ها استفاده می شد. این عمارت سه در ورودی دارد که در ورودی اصلی حلالی شکل امروزه در جای خود باقی است. درب و پنجره های بنا همگی از چوب ساخته و با شیشه پوشش داده شده اند. در ساخت این بنا از مصالحی مانند آجر، سنگ و ملات ساروج استفاده شده است و تزئینات بنا شامل گچ بری هایی به شکل گیاه و پرندگان می شود.
برای سفر به خمین، خرید بلیط اتوبوس خمین از مستر بلیط می تواند روشی راحت و آسان به شمار آید.
راه های دسترسی به عمارت امیر مفخم
همانطور که در بخش های قبل هم اشاره شد این ساختمان در روستای شهابیه شهرستان خمین قرار دارد که فاصله اش از شهر خمین حدوداً 20 کیلومتر می شود. برای رفتن به روستا علاوه بر خودرو شخصی می توانید از وسایل حمل و نقل عمومی که از شهر خمین به این روستا می روند استفاده کنید.
بازدید از عمارت امیر مفخم بختیاری
دیدار از این بنا در حال حاضر رایگان است و می توانید بدون پرداخت هزینه ای به تماشای آن بروید. از آنجایی که در روستا قرار دارد می توانید زمانی را هم به گشت و گذار در روستا بگذرانید.
عمارت در حال حاضر به خرابه تبدیل شده ..