گنبد سلطانیه؛ معرفی+راه های دسترسی

شهر زنجان که مرکز استان زنجان می باشد دارای قدمتی بالا می باشد. این شهر مانند بسیاری از دیگر شهرهای ایران دارای آثار تاریخی متنوع است که هر یک از آنها ما را با دوره های مختلف تاریخ ایران آشنا می کند. زنجان در شمال غربی استان زنجان در یک منطقه کوهستانی با ارتفاع 1663 متر از سطح دریا واقع شده است. اراضی ناهموار این شهر به کوههای شمالی و جنوبی تقسیم شده است.

این شهر از تابستان معتدل و زمستان بسیار سرد برخوردار است و مشتمل بر سه بخش با نام های «زنجانرود»، «قره پشتلو» و «ماركازی»، سه شهر و 12 منطقه روستایی است. معروف ترین رودخانه های این شهر قزل اوزن، زنجان رود که پل های تاریخی روی رودخانه زنجان رود به عنوان نمادهای معماری ایرانی – اسلامی است. تنوع اقلیمی این شهر باعث شده، منطقه ای چهار فصل با ظرفیت های بالا در زمینه طبیعت گردی ایجاد شود.

سلطانیه، بنایی بزرگ و باشکوه در این شهر، یکی از بزرگترین و مشهورترین بناهای اسلامی ایرانی است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. اگر سفری به این شهر داشتید تماشای این مکان را از دست ندهید. در ادامه در مجله مستر بلیط در مورد این اثر تاریخی اطلاعاتی جامع برای شما گردآوری شده است.

معرفی گنبد سلطانیه

مقبره اولجایتو در سال 681 الی 691 در شهر سلطانیه، پایتخت سلسله ایلخانیان، که توسط مغولان تأسیس شده است، ساخته شد. گنبد سلطانیه، بزرگترین گنبد آجری جهان، واقع در استان زنجان یکی از نمونه های برجسته دستاوردهای معماری ایرانی و یک بنای مهم در توسعه معماری اسلامی آن است.

بنای هشت ضلعی با گنبد 50 متر بلندی پوشیده از فیروزه ای آبی و با هشت مناره باریک احاطه شده است. این نخستین نمونه موجود از گنبد دو پوش در ایران است. تزئینات داخلی مقبره نیز بسیار برجسته است و دانشمندانی همچون پاپ این ساختمان را به عنوان هنری الهام گرفته از تاج محل توصیف کرده اند.

تاریخچه گنبد سلطانیه

گنبد سلطانیه در جنوب غربی محوطه کهن دژ (ارگ سلطنتی) قرار دارد. این بنا در زمان سلطنت سلطان محمدخدا بنده (اولجایتو) در سالهای 703-712 هجری شمسی ساخته شده است. ساخت بنا به مدت ده سال به طول انجامید که توسط فضل الله همدانی و سه هزار کارگر که به او کمک می کردند طراحی و ساخته شد و کار تزئینات آن نیز به مدت سه سال طول کشید.

این گنبد بسیار بزرگ به ارتفاع 50 متر، قدیمی ترین نمونه از این نوع گنبد است و برای توسعه گنبد اسلامی به مرجع مهمی تبدیل شده است. به همین ترتیب، فضای داخلی مقبره غنی از کاشی های لعاب دار، آجر کاری، تزئینات، یا نقوش موجود در مواد تزئینی، گچبری ها و نقاشی های دیواری است، یک حرکت مهم به سمت مواد و مضامین پیچیده تر را نشان می دهد.

این سازه دارای ۸ رواق بلند و حدود ۵۰ اتاق است. گنبد این ساختمان ۲۰۰ تن وزن دارد و بر روی ستون‌هایی واقع شده است که مساحتی برابر با ۵۰ متر مربع را در بر دارند. این ساختار از ترکیبی از سنگ، گچ و نسبت کمتری از سنگ آهک ساخته شده‌است.

گنبد سلطانیه در سه طبقه بنا شده است که به شرح زیر است. طبقه همکف از هشت قسمت تشکیل شده است. طبقه اول شامل سالن هایی است که در کل این طبقه وجود دارند. در طبقه سوم ستون پایه گنبد و ستون های هشت ضلعی که از مناره ها پشتیبانی می کند. ورودی انبار از رواق جنوبی است. طرح و نقشه زیرزمین پیچیده است و از 7 بخش جدا شده تشکیل شده و هر قسمت مستقل از قسمت دیگر است.

عوامل اصلی مربوط به جلوه های هنری فاش شده در گنبد سلطانیه آثار تزئینی آجری، قالبهای گچی، حکاکی ها و کاشی کاری است. همه اینها در کنار هم، هارمونی ایجاد می کنند که قابل تقدیر و ارزش هنری است. به عنوان مثال، حکاکی تماشایی در اینجا که 360 سانتی متر است که در بالای آن آیه ای از قرآن کریم (سوره فتح) در با خط زیبای ثلث نوشته شده است. در طبقه فوقانی یا طبقه دوم این سازه حکاکی هائی نیز می توان مشاهده کرد، یکی از این کتیبه ها شامل آیه 125 مبارکه  سوره بقره از قرآن کریم است که با خط «کوفی» نوشته شده است.

بهترین روش خرید بلیط هواپیمای زنجان استفاده از روش آنلاین است، برای این کار می توانید به مستر بلیط مراجعه کرده و خریدی امن و سریع را تجربه کنید.

قسمت های مختلف گنبد سلطانیه

تربت خانه

این قسمت در ضلع جنوبی با طول 17 متر، عرض 8 متر و ارتفاع 16 متر قرار گرفته است. تربت به معنی خاک است که متعلق به حرم مطهر امام حسین است. الجاتیو همچنین از خاک نجف برای ساخت این قسمت استفاده کرده است. این قسمت به نام تربت خانه معروف است زیرا دیوار محراب که به خط کوفی و ثلث می باشد با استفاده از خاک حرم حسین بن علی نوشته شده است.

سردابه

این قسمت در ضلع جنوبی، زیر تربت خانه قرار دارد. سردابه مکانی است که الجاتیو در آن دفن شده است. ورودی این قسمت دارای ارتفاع کم برای احترام به مرده است، بدین گونه که پس از ورود نیاز به پائین آوردن سر می باشد.

گنبد خانه

این قسمت محل گنبد است که شامل یک گنبد دو پوش با ارتفاع 50 متر است. دو پوش بودن این گنبد باعث می شود در برابر زلزله مقاوم باشد. این گنبد دارای چند روزنه برای روشنائی است که کاربرد آنها در گذشته مانند ساعت بوده است و از روی حرکت نور در فضا متوجه زمان می شدند.

راه های دسترسی به گنبد سلطانیه

این گنبد در شهر سلطانیه در استان زنجان و دربلوار آزادی واقع شده است. فاصله آن از شهر زنجان 43 کیلومتر می باشد که در زمانی حدود 40 دقیقه می توانید این مسیر را بپیمائید.

شرایط بازدید گنبد سلطانیه

برای بازدید از این مکان نیاز است که بلیط تهیه کنید. هزینه ای که بابت بلیط پرداخت می شود برای گردشگران خارجی و داخلی متفاوت می باشد.

آدرس گنبد سلطانیه