شهرستان بستک یکی از شهرهای تاریخی ایران است که در استان هرمزگان قرار دارد. این شهرستان را می توان یکی از قدیمی ترین های استان دانست که از پیشینه ای چند هزار ساله برخوردار است و زمانی زرتشتیان در آن زندگی می کردند. از لحاظ آب و هوایی می توان گفت این منطقه در نوع خود بی نظیر است زیرا قرار گیری در حاشیه خلیج فارس و همچنین کوهستانی بودن، به آن اقلیمی متفاوت اعطاء کرده است. در تابستان ها گرم و خشک و در زمستان سرد است، البته لازم است یادآوری شود که این ناحیه نسبت به دیگر مناطق هرمزگان از آب و هوای خنک تر برخوردار است. مرکز این شهرستان، شهر بستک است که در دوران بسیار قدیم مرکز حکومت جهانگیریه به شمار می آمد. جالب است بدانید که این شهر تا سال 1334 از توابع استان فارس به شمار می آمد ولی پس از آن به استان هرمزگان پیوست. در این شهر و شهرستان می توانید آثار تاریخی متعددی را بیابید که یکی از آنها شهر سیبه نام دارد، که شهری تاریخی و به جا مانده از دوران ساسانی است. در این قسمت از مجله مستر بلیط در مورد این شهر تاریخی اطلاعاتی را برای شما جمع آوری کرده ایم که در ادامه می آوریم.
همه چیز درباره شهر سیبه
امروزه نواحی وجود دارند که زمانی شهری یا روستایی بوده و از ارزش و اعتبار بالایی برخوردار بودند ولی در حال حاضر تنها بقایایی از آنها بر جای مانده است. در برخی از شهرهای ایران می توانید از این نمونه ها ببینید که به اثری تاریخی بدل شده اند، هر چند که تعداد کمی از آنها وجود دارد، کمیابی آنها باعث شده است که آثاری منحصر به فرد باشند. یکی از این مناطق در شهرستان بستک استان هرمزگان وجود دارد که با نام شهر سیبه در بین مردم و محققان شهرت دارد. این شهر تاریخی که بر اساس شواهد و اسناد به جای مانده، متعلق به دوران ساسانی است، در نزدیکی روستایی به نام کوخرد قرار دارد. کاوشگران احتمال می دهند که مساحت زیادی از این شهر در زیر روستا قرار دارد و خانه های مردم بر روی آن بنا شده اند، همچنین قسمتی دیگر از آن زیر قبرستان روستا است. باستان شناسان این شهر را شهر فراموش شده ساسانی می خوانند و به خاطر اهمیتی که دارد در لیست آثار ملی ایران جای گرفته است. گفته می شود که این شهر در زمان آبادانی خود از رونق زیادی برخوردار بود و جمعیت بالایی نیز داشت. مردم این سرزمین را اکثرا گبر، زرتشتی، و ارمنی ها تشکیل می دادند.
ساختار و موقعیت شهر سیبه
محدوده شهر سیبه را می توان از شمال رشته کوه ناخ، از جنوب بند آماج و رودخانه مهران، از مغرب صحرای خلوص و جناح، و از سمت مشرق به آسو و مهران دانست که مساحتی حدودی آن برابر با 50 هکتار است. شهر سیبه مانند دیگر شهر ها از بخش های مختلفی تشکیل می شد که بقایایی از برخی از آنها هنوز هم وجود دارد، که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
حمام سیبه
این حمام را می توانیم از سالم ترین بخش های این شهر بدانیم که اکنون وجود دارد. این حمام بر اثر بارش باران و ایجاد سیبلاب نمایان شد که به صورت برکه‌ای سربسته با شیارهایی در اطراف آن در زیر زمین مدفون بود. دور تا دور حمام سیبه عمق دایره مانندی دارد که باران آن را مشخص کرده‌است. در عمق زمین به اندازه ۳ متر ساختمان و سقف حمام قرار داشت که اگر دور تا دور این ساختمان برداشته شود گرمابه به صورت کامل پیدا می‌شود.
ترنه
سازه ای است که بر روی رودخانه مهران قرار دارد و کاربرد آن به صورت است که آب شیرین را از یک سوی رودخانه شور به سوی دیگر می‌برد و بخش‌های این سازه از پائین و زیر آب به هم وصل بودند. در گذشته سیبه یا کوخرد دو رشته قنات داشت، این قنات ها از زیر کوه ناخ و دقیقاً از پشت دهستان هرنگ سرچشمه می‌گرفتند و نخل ها و زمین های کشاورزی جنوب و جنوب شرقی آن را آبیاری می کردند. آب یک رشته از این قنات ها به‌وسیله «ترِنه» به آن سوی رودخانه مهران برده می‌شد و به زمین های کشاورزی در منطقه بک احمد و بشکرو و (پشتخه مدی آباد) می‌رسید.
قنات های پاراو کوخرد
نام دو قنات است که متعلق به شهر سیبه هستند. سر چشمه این قنات ها از زیر کوه ناخ و از پشت دهستان هرنگ بود. رشته اول این قنات ها از طرف مغرب کوخرد فعلی به دشت پاراو می رسید. اما رشته دوم از طرف مشرق دهستان کوخرد سرازیر، تا اینکه به ساختمان ترنه وصل می‌شد که در قسمت قبل کاربرد آنها را توضیح دادیم. قنات اول تا پنجاه سال پیش فعال بود، و چند بارخوانین بستک آن را تعمیر کردند و سرپرستی آن را بعهده داشته اند، و مردم کوخرد و همچنین خوانین از آب آن استفاده می‌کردند. بعداً خوانین بستک سرپرستی قنات را به مرحوم محمد شریف غیاث واگذار می‌کنند، که بعد از مدتی قنات خراب می‌شود و کسی آن را تعمیر نمی‌کند. رشته دوم قنات که آب آن بوسیله ترنه به آن سوی رودخانه مهران فرستاده می شد، صدها سال پیش از کار افتاد، و دقیقاً مشخص نیست که تا چه سالی فعال بود.
معبد سیبه
این معبد، که بسیار بزرگ و پر شکوه بود، محل عبادت پیشوایان دینی منطقه به شمار می آمد.
قلعه سیبه
این قلعه، بنایی حکومتی بود که فرمانروایان منطقه در آن ساکن بودند. محل قلعه از طرف جنوب چاه عالی و حمام سیبه رو به طرف قبله بود و ضلع برج شرقی قلعه در جایی که حالا دروازه شمو وجود دارد، قرار داشت. در کنار حمام سیبه، باز مانده‌های دژ هنوز در غرب و جنوب چاه عالی دیده می شود. همچنین از طرف جنوب معبد یک درخت تنومندی بنام گز سیبه قرار دارد. دو قلعه دیگر، یکی در کوه شمال به نام قلعه توصیله و دیگر در جنوب قلعه سیبه بنام قلعه آماج، نیز در این شهر وجود داشت.
بازار سیبه
این بازار از جمله بخش های این شهر است که به طور کامل ویران شده است و تنها آثاری از آن دیده می شود. برای سفر به شهر بستک می توانید با خرید بلیط اتوبوس از مستر بلیط اقدام به این سفر کنید.
راه های دسترسی به شهر
اگر تمایل دارید که از بخش های مختلف این بنا دیدن کنید باید به شهرستان بستک و روستای کرخور سفری داشته باشید تا بتوانید از این شهر تاریخی دیدن کنید. بهتر است برای این سفر از خودرو شخصی استفاده کنید.
بازدید از شهر سیبه
باید این نکته را یادآور شویم که این شهر باستانی در یک بخش متمرکز نیست و قسمت های مختلف آن در این ناحیه پراکنده است و در صورت اشتیاق برای دیدن آن باید زمانی در حدود 5 تا 5 ساعت را برای این بازدید اختصاص دهید.
دیدگاهتان را بنویسید