در ایران مناطق حفاظت شده بسیاری وجود دارد که تعدادی از آن ها در استان قم قرار دارند. یکی از این مناطق منطقه حفاظت شده پلنگ دره قم نام دارد. این منطقه ییلاقی در 50 کیلومتری قم واقع شده و دارای جایگاه و اهمیت ویژه ای است. اگر می خواهید با منطقه حفاظت شده پلنگ دره بیشتر آشنا شوید تا پایان با مجله مستر بلیط همراه باشید.
تاریخچه منطقه حفاظت شده پلنگ دره
منطقه ییلاقی پلنگ دره قم دارای وسعتی برابر با 31 هزار و 735 هکتار و در جنوب غربی قم واقع شده است. این منطقه یکی از جاذبه های گردشگری کوهستانی در شمال منطقه حفاظت شده 70 قله استان مرکزی به شمار می رود که دارای چندین کیلومتر مرز مشترک با این منطقه است. در بخش شمالی این منطقه، منطقه سلفچگان و در بخش شرقی آن رودخانه قمرود و همچنین در بخش غربی پلنگ دره چندین روستا قرار گرفته اند. منطقه حفاظت شده پلنگ دره دارای 1950 متر ارتفاع از سطح دریاهای آزاد و به همین دلیل میزان بارندگی در آن بیشتر از سایر مناطق استان قم است. این منطقه زیستگاه گیاهان و جانوران بسیاری است و وجود پلنگ های متعدد از دیرباز در این منطقه موجب شده که به این نام مشهور شود. دره های صخره ای، دشت ها وسیع و تپه ماهورهای متعددی که در این منطقه وجود دارد موجب شده است که شرایط بسیار عالی برای زندگی پلنگ ها، بز و کل داشته باشد. اقلیم منطقه ییلاقی پلنگ دره نیمه سرد و معمولا در زمستان ها پوشیده از برف است. متوسط دمای پلنگ دره در طول سال از 15- تا 35+ سانتی گراد متغیر و میانگین بارش سالیانه آن نیز 150-250 است. وجود چنین شرایط آب و هوایی موجب شده که بستر مناسبی برای زندگی پلنگ ها و سایر گیاهان و جانوران باشد. لازم به ذکر است که در پلنگ دره و اطراف آن چشمه های آب متعددی وجود دارد که باعث شده در تمام طول سال آب مورد نیاز حیات وحش تامین گردد.
نقشه و معرفی بخش های مختلف
در منطقه حفاظت شده پلنگ دره قم حیوانات و جانوران مختلفی زندگی می کنند که از جمله آن ها می توان به انواع کبوتر، تیهو، گونه های پرندگان شکاری، خزندگانی مانند مارمولک، مار، لاک پشت، سوسمار، پستاندارانی مثل قوچ و میش، کل و بز، شغال، روباه، تشی، گربه وحشی، خرگوش و … اشاره نمود. لازم به ذکر است که در دهه 50 در این منطقه آهونیز زندگی می کرده است. به طور کلی آب فراوان و پوشش گیاهی مناسب مرتعی پلنگ دره موجب شده است که زیستگاه بسیار عالی برای انواع پرندگان، خزندگان، پستانداران و … باشد. در منطقه ییلاقی پلنگ دره پوشش گیاهی نیز از تنوع مناسبی برخوردار و دارای مراتع درجه 2 و 3 است. بیشتر پوشش گیاهی این منطقه ییلاقی و میانبند است و از گونه های گیاهی که در آن وجود دارد می توان به انواع گرامینه، کلاه میر حسن، درمنه، ریواس، کنگر، شیرین بیان، گون، درختچه هایی مانند نسترن وحشی، بادام کوهی، پسته وحشی، گز و … اشاره نمود. حجم درختچه های بادامی که در این منطقه وجود دارد به حدی زیاد هستند که از دور دست ها قابل مشاهده است. در کنار منطقه حفاظت شده پلنگ دره دو رود پر آب می گذرد که موجب شده طبیعت این منطقه جلوه زیبا تری داشته باشد.
قله ها و ارتفاعاتی که در نزدیکی پلنگ دره و در استان قم وجود دارد بسیار زیبا هستند و سالانه کوهنوردان و طبیعت گردان بسیاری برای صعود این قله ها به قم سفر می کنند و از طبیعت زیبا پلنگ دره نیز لذت می برند. علاوه بر رودها در پلنگ دره چشمه های خروشان مختلفی وجود دارد که از جمله آن ها می توان به چشمه شمشک، آهو، پیرسلطان، شانیه و … اشاره نمود. وجود چشمه و رودخانه های متعدد و بارش برف و باران به اندازه کافی در پلنگ دره موجب شده است که طبیعتی سرسبز و زیبا داشته باشد و به یکی از کانون های ذخیره و رشد انواع گونه های گیاهی تبدیل شود. به طور کلی در این منطقه بالغ بر 420 گونه گیاهی شناسانی شده است. پلنگ دره همچنین زیستگاه 52 گونه پرنده، 21 گونه پستاندار، 13 گونه خزنده و دو گونه دوزیست است. با توجه به اینکه در این منطقه پلنگ های متعددی زندگی می کنند متاسفانه بارها توسط شکارچیان مورد شکار قرار گرفته اند و یکی از قلاده پلنگ های شکار شده پس از دستگیری شکارچیان تاکسیدرمی شده است و به موزه تاریخ طبیعی استان قم منتقل گردید. منطقه پلنگ دره هر چند که از سال 1375 به عنوان منطقه شکار ممنوع از سوی محیط زیست و منابع طبیعی معرفی شده بود اما به دلیل شکارهای غیر قانونی که در این منطقه صورت می گرفت در سال 1388 به لیست مناطق حفاظت شده ایران افزوده شد و به این ترتیب انواع حیوانات و گیاهان نایاب مورد حفاظت بیشتری قرار گرفته اند.
شرایط بازدید از منطقه حفاظت شده پلنگ دره
بازدید از منطقه حفاظت شده پلنگ دره در تمامی روزهای سال امکان پذیر است اما با توجه به شرایط آب و هوایی استان قم و ویژگی های اقلیمی منطقه بهترین زمان برای بازدید از آن فصل بهار است. گردشگرانی که با تهیه بلیط قطار قم در فصل بهار به این شهر زیبا و زیارتی سفر می کنند می توانند با بازدید از پلنگ دره سفری لذت بخش و خاطره انگیز را برای خود رقم بزنند.
آدرس و نحوه دسترسی با وسایل مختلف
منطقه حفاظت شده پلنگ دره در جنوب غربی استان قم و 50 کیلومتری شهرستان قم واقع شده است از این رو گردشگران برای دسترسی به آن باید از خودروشخصی یا تاکسی های برون شهری استفاده نمایند. البته خودروهای اینترنتی مستر بلیط نیز در شهر قم همانند سایر نقاط ایران فعال هستند که می توانند با استفاده از آن ها نیز به پلنگ دره دسترسی داشته باشند.
دیدگاهتان را بنویسید