مدرسه عمادیه؛ تاریخچه + راه های دسترسی

یکی از آثار تاریخی گرگان که با معماری بسیار زیبا بنا شده است، مدرسه عمادیه است این بنای تاریخی متعلق به اواخر دوره تیموریان یا اوایل دوره صفوی است.

این بنا در محله درب نو، که یکی از محله های قدیمی در شهر گرگان است احداث گردیده، همان طور که مطلعید تعداد زیادی از آثار تاریخی در این شهر بدون در نظر گرفتن اقدامات حفاظتی خاص و با تغییر رویکردی نامناسب به مکانی برای کسب و کار تبدیل شده اند.

در میان بناها مدرسه عمادیه تا حدودی کاربری خود را حفظ کرده است و اکنون به عنوان محل تحصیل طلاب استفاده می شود. اگر شما کنجکاو هستید درباره این مدرسه بیشتر بدانید با مجله مستر بلیط همراه باشید چرا خواندن مطالب این مجله خالی از لطف نخواهد بود.

تاریخچه مدرسه عمادیه

مدرسه عمادیه گرگان یکی از قدیمی ترین و تاریخی ترین بناها است. بنا به گفته برخی از افراد این بنا جزء قدیمی ترین مدرسه های کشور است، این بنا تنها مدرسه ای بوده که تا کنون سرپا مانده و کاربری دارد، این مدرسه بر اساس اطلاعاتی که در وقف نامه آمده، از دوره حکومت شاه طهماسب صفوی در اواخر دوره تیموریان برجای مانده است.

این بنا در سال ۹۵۲ هجری قمری  و در اوایل دوره حکومت صفوی مورد باز سازی و‌ مرمت قرار گرفته بود، سنگ بنای مدرسه عمادیه به وسیله فرد خیری به نام خواجه عماد الدین گذاشته شده است.

در دوره های مختلف تاریخ، اشخاص دیگری این بنا را مورد بازسازی و مرمت کرده اند و حتی برخی مواقع به احیای این بنا پرداخته اند. از آن جمله افراد می توان به نام هایی چون شیخ اسماعیل قاضی معمار، کربلایی رمضانعلی وروح الله حسینی استرآبادی، حاج حسین کافی و… اشاره کرد. مدرسه عمادیه گاهی با نام مدرسه دروازه نو یا مدرسه آقا حسین عمادیه نیز یاد می شود.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

در بخش ورودی مدرسه درب چوبی بزرگی قرار دارد، که با گشودن آن پا به یک سراسری نسبتا بزرگی می گذارید، ساختمان اصلی مدرسه ۱۵۵۰ متر مربع زیر بنا دارد و دارای قسمت های مختلفی نیز است، این مدرسه یک بنای کامل است مدرسه عمادیه علاوه بر این که حجره هایی برای برگزاری کلاس های درس نظیر قسمت های آب انبار، مسجد، حمام، تکیه، گورستان و حتی چندین باب دکان هم دارد.

این مدرسه دارای یک حیاط بزرگ است و مانند بسیاری از بناهاب قدیمی در ایران، حوضی مستطیل شکل و بزرگ در وسط محوطه قرار دارد، دور تا دور بنایی که امروزه باقی مانده حجره هایی قرار گرفته اند که روزی محلی برای علم آموزی بودند، ویژگی منحصر به فرد این بنا معماری خاص و فوق العاده زیبای آن است، معماری بنا کاملا ساده و به شکل متقارن و زیبا است.

مدرسه دارای دو طبقه است و در هر چهار طرف حیاط ایوان های بزرگی قرار گرفته اند، علاوه بر این در قسمت ورودی حیاط نیز دو سکو کوچک ساخته شده اند که محلی برای رفع خستگی و نشستن رهگذران بوده.

بر فراز طبقه دوم مدرسه یک مناره کوچک چوبی بنا شده که این مکان برای ایستادن موذن و گفتن اذان بوده است. مدرسه عمادیه دارای سقفی به شکل شیب دار و از سفال ساخته شده است که مانند بناهای قدیمی دیگر در مناطق شمالی کشور است، بخش های دیگر بنا از سفال، خشت، سنگ و چوب ساخته شده اند، حیاط مدرسه به طور کاملا سنگ فرش شده و در قسمت مرکزی آن جوی آبی قرار دارد.

البته با نگاهی گذرا و ساده به دور تا دور این بنا می توانید نبود برنامه های مراقبتی خاص برای جلوگیری از این بنا را مشاهده کنید، این فقدان از عدم رعایت بهداشتی در بخش های از مدرسه گرفته تا عدم جمع آوری وسایل غیر ضروری در جای جای بنا. بی شک با تدابیری می توان این بنای تاریخی و زیبا را که امروزه کاربری دارد را به یک بنا با ظاهری شکیل تر و مرتب تر تبدیل کرد.

شرایط بازدید

در حال حاضر کاربری مدرسه عمادیه برای حوزه علمیه است، مدرسه هر روزه از ساعت۸ صبح تا ۱ بعد ظهر محلی است برای تجمع طلاب، اگر گذر شما به این مدرسه که در مستر بلیط آن را شناختید افتاد خواهید دید که در گذشته چطور طلاب در کنار و گوشه این مدرسه و بر روی ایوان های کوچک جلو حجره ها می نشینند و به گفتگو می پردازند.

در یکا یک حجره ها هم استادان و شاگردان به سبک روزگار گذشته بر روی زمین می نشینند و به علم آموزی مشغول هستند. گردشگران می توانند برای بازدید از این بنا در ساعات اداری به این مکان بروند و در مقابل بازدید از افراد هزینه ای دریافت نمی شود.

راه های دسترسی به مدرسه عمادیه

برای رفتن به این مکان قدیمی می توانید بعد از رسیدن به خیابان امام خمینی، وارد بازار تعلبندان شوید، بدین گونه علاوه بر بازدید از این بازار زیبا و زنده، به راحتی به محله درب نو دسترسی می یابید. مدرسه عمادیه در نزدیکی مسجد گلشن قرار دارد، البته این مسجد در زمان گذشته بخشی از ساختمان این مدرسه بود. علاقمندان می توانند با خودروی شخصی خود به بازدید این مکان بروند یا در صورت نبود خودروی شخصی بلیط اتوبوس گرگان را تهیه نموده و خود را به مقصد برسانند.