منطقه حفاظت شده دینار کوه

منابع طبیعی در بسیاری از کشورهای جهان پشتوانه اصلی رشد و توسعه اقتصادی به شمار می آید و آنها را بزرگترین سرمایه ملی می نامند. در کشور ما منابع طبیعی در واقع ضامن تداوم حیات و مایه بقاء به شمار می آید، تا آن حد که بسیاری از طرح های توسعه و عمرانی در گرو حفظ منابع طبیعی و توسعه آنها است، در غیر این صورت، این طرح ها نقش خود را از دست داده و در نتیجه نابودی منابع طبیعی، دستاوردهای رشد و توسعه نیز بر باد می رود. توسعه پایدار فرایندی است که طی آن مردم یک کشور نیازهای خود را بر می آورند و سطح زندگی خود را ارتقاء می بخشند، بدون اینکه از منابعی که نسل های آینده تعلق دارد مصرف کنند. یکی از راه حل های احقاق این موضوع مناطق حفاظت شده هستند. اهداف و معیارهای متفاوتی برای ایجاد مناطق حفاظت شده وجود دارد،  حفاظت از زیستگاه های طبیعی، اکوتوریسم، در کنار اهداف اجتماعی و فرهنگی از جمله اهداف و الگو های ایجاد مناطق حفاظت شده است. در کشور ما، مناطق حفاظت شده زیادی وجود دارند که هر یک در منطقه ای از کشور واقع شده اند. یکی از این مناطق، منطقه حفاظت شده دینار کوه در شهرستان دهلران استان ایلام قرار دارد.

درباره منطقه حفاظت شده دینار کوه

شهرستان دهلران یکی از شهرستان های استان ایلام به شمار می آید که از قرن های اولیه تاریخ همیشه مردمانی در آن زندگی می کردند، دلیل این موضوع نیز دشت های سرسبز و حاصلخیز این منطقه بوده است. با این وجود نخستین بار در اوایل قرن هفتم، از موضعی در منطقه پشتکوه به نام دلور نام برده شده است که مینورسکی احتمال می دهد همان دهلران امروزی باشد. البته اولین سند هایی که در آنها به طور واضح در مورد دهلران صحبت شده است، به دوران قاجار مربوط می شود. در این شهرستان جاذبه های گردشگری متنوعی وجود دارد که یکی از آنها منطقه حفاظت شده دینار کوه نام دارد. در این بخش از مجله مستر بلیط در مورد این پدیده طبیعی برای شما صحبت می کنیم. منطقه دینارکوه طی مصوبه شماره ۲۱۷ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۸۰/۷/۲۵ با مساحتی برابر با ۴۰۵۷۹ هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده جنگلی معرفی شد و از این پس به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوست. منطقه حفاظت شده دینارکوه دارای ساختاری کوهستانی است که در مختصات جغرافیایی ۴۷ درجه تا ۴۷ درجه و ۳۰ دقیقه طول شرقی و ۳۲ درجه و ۵۰ دقیقه تا ۳۳ درجه و ۸ دقیقه عرض شمالی قرار دارد. این منطقه در جنوب استان ایلام و بین شهرستان‌ های آبدانان و دهلران قرار گرفته ‌است.

ساختار و بخش های مختلف منطقه حفاظت شده

منطقه حفاظت شده دینارکوه، منطقه‌ای کوهستانی از سلسله جبال زاگرس به شمار می رود که در دامنه ارتفاعی ۸۰۰ تا ۱۹۵۵ متر از سطح دریا قرار دارد. بلندترین و پست ترین زمین های این منطقه به ترتیب قله دینارکوه در قسمت مرکزی و زمین‌های کشاورزی واقع در جنوب روستای هزارانی هستند. در این منطقه می توانید شاهد ارتفاعات متعددی باشید که برخی از آنها راه های صعب العبور دارند، علاوه بر این در بخش هایی از آن پوشش جنگلی نیز وجود دارد. بخش های کوهستانی این منطقه حدود 80 درصد از این محوطه را تشکیل می دهند که شامل ارتفاعات کره کلول، کلاو نرمه، قدح، کوه تنگ قدح، ارتفاعات دارین، سنجره، لوریزان، وران سیاه، اناران ،کان سیاه و کوه دینارکوه می شود. اکثر این کوه ها دارای پوششی جنگلی هستند. از آنجایی که این منطقه از کوه های مختلف تشکیل شده است، دره های زیادی نیز در این محوطه قابل مشاهده است که از میان آنها می توان دره گرازان در شمال غربی، دره قدح در شمال، دره شاوشه در شمال، دره خان تل در شرق، دره کول خشکه وردن در شمال، دره تنگ سبزعلی در جنوب شرقی و دره کناره در جنوب شرقی و … را نام برد. یکی از بخش های سازنده این ناحیه منابع آبی آن به شمار می رود که حجم بسیاری دارند. رودخانه های کوچک و بزرگ فراوانی در این منطقه جاری هستند که از میان آنها می توان به رودخانه تختان و خروزان، رودخانه قدح و چشمه‌های چال چاله، دره گوش، دوله، گهت، سرداب، سرکنه، نره کچ، مله کور، گرتل، گاره، پیلوا، مله سوره، شاوشه، پیزله، دارین، اشکی، سیاخانی، دائم آب، کول عمار، تلخ آب، چشمه کوه انار، دول دراز، سیادول، چشمه‌های نره نمک اشاره کرد.

پوشش گیاهی منطقه حفاظت شده

این منطقه از جنگل های انبوهی تشکیل می شود که مهم ترین آنها جنگل های درختان بلوط به شمار می رود. علاوه بر درختان بلوط در این ناحیه می توان درختانی مانند بنه، بادام کوهی، زالزالک، انجیر کوهی و کیکم را نیز دید. به جزء درختانی که در این ناحیه وجود دارد، گیاهان داوریی مختلفی نیز در این منطقه نیز قابل شناسایی است که بومادران، جو دوسر، بلوط، بنه، بادام (تنگرس)، بادام، زالزالک، تمشک، مرغ، گاو زبان، کنگر، پنیرک، ملیکا، علف باغ، گوش بره، شنبلیله، دافنه تعدادی از آنها به شمار می آیند.

گونه های جانوری

در هر منطقه حفاظت شده می توانید تعداد بی شماری از گونه های جانوری را مشاهده کنید و حتی برخی از آنها از نوع گونه های در خطر انقراض محسوب می شوند. در این منطقه نیز حیوانات زیادی مشاهده می شود که در گروه های مختلفی نظیر پستانداران، پرندگان و خزندگان و دوزیستان قرار می گیرند.

پستانداران

از پستاندارن این منطقه می توان به حیواناتی نظیر خارپشت، خرگوش‌ها، سنجاب، تشی، پلنگ، خرس قهوه‌ای، کفتار، گرگ، گربه وحشی، کل، بز، گراز، روباه معمولی، کفتار، سمور، راسو، هامستر خاکستری و موش خانگی اشاره کرد. این حیوانات در بخش های مختلف این منطقه پراکنده شده اند. از میان آنها پلنگ و خرس قهوه‌ای از جمله گونه هایی هستند که در خطر انقراض قرار دارند.

پرندگان

پرندگان بی شماری در این منطقه زندگی می کنند و این منطقه زیستگاهشان به شمار می رود که در ادامه از آنها نام خواهیم برد. کرکس، قرقی، سارگپه معمولی، سارگپه پابلند، عقاب طلائی، عقاب دوبرادر، دلیجه کوچک، دلیجه، بالابان، شاهین، تیهو، کبک، شاه بوف، جغد کوچک، سبز قبا، زنبورخوار سبز، دارکوب سرسرخ، دارکوب سبز، چکاوک کوچک، چکاوک کاکلی، چکاوک پنجه کوتاه، چکاوک شاخه‌دار، چلچله کوهی، دم جنبانک ابلق، سنگ چشم خاکستری، صعده ابروسفید، چکچک سیاه شکم سفید، کمرکولی درختی، کمرکولی کوچک، کمرکولی بزرگ، سهره دمگاه سفید، سهره جنگلی، سهره طلایی، گنجشک خانگی، گنجشک سیاه و سفید، سار، جی جاق، زاغی، کلاغ کوهی نوک سرخ، کلاغ گردن بور، کلاغ سیاه، کلاغ ابلق و غراب.

خزندگان و دوزیستان

این دسته، آخرین دسته ای هستند که در این منطقه زندگی می کنند و حیاتشان به یکدیگر وابسته است. با اینکه تعداد زیادی از این نوع جانوران، در این منطقه زندگی می کنند ولی متاسفانه آمار دقیق و درستی از آنها وجود ندارد ولی در ادامه نام چند مورد آنها را بیان خوهیم کرد. افعی یا گرزه مار، مار جعفری، تیر مار، یله مار، کور مار، مار آتشی، قمچه مار، مار پلنگی، مار قیطانی، مار کوتوله و خزندگانی به شمار می روند که در حال حاضر در این منطقه شناسایی شده اند.

راه های دسترسی به منطقه حفاظت شده

همانطور که اشاره کردیم، این منطقه در بین دو شهرستان آبدانان و دهلران استان ایلام قرار دارد. بنابراین یکی از روش های که می توانید به این منطقه بروید خرید بلیط اتوبوس دهلران به صوت آنلاین از مستر بلیط و سفر به این است. روش دیگر استفاده از خودرو شخصی برای دیدار از این منطقه به شمار می رود.

بازدید از منطقه حفاظت شده دینار کوه

در زمان بازدید از این محل به یاد داشته باشید که این منطقه از مناطق حفاظت شده به شمار می رود و هر گونه آسیب رساندن به ان مجازات های قانونی را برای آسیب زننده در پی دارد. پس به هیچ عنوان به حیوانات و گیاهان آن خساراتی وارد نیاورید.