موزه چهلستون؛ تاریخچه + راه های دسترسی

اصفهان با لقب نصف جهان در برگیرنده آثار و مکان های تاریخی فراوانی بوده که گردشگران زیادی را از سراسر جهان به خود مجذوب کرده است. موزه چهلستون که آن را با عنوان کاخ موزه چهلستون نیز می شناسیم، یکی از این جاذبه ها بشمار می رود و در بین مردم ایران و اصفهان از شهرت زیادی برخوردار است.

در این مکان اشیاء قیمتی، کتاب و نسخه های قدیمی، سکه های تاریخی ارزشمند و … نگهداری می شود. اقلامی که در آن وجود دارند و باغ موزه نام برده می شود در نوع خود منحصر به فرد هستند. معماری و نقاشی های روی دیوار و سقف که پیشینه آنها به زمان صفوی بر می گردد، به تنهایی می توانند یک موزه هنری بی نظیر باشند که چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کنند.

این اشیا گرانبها می توانند مهر تاییدی بر غنا و اهمیت موزه چهلستون باشند، از این رو بعد از کاخ موزه گلستان، به عنوان دومین کاخ موزه قدمت دار ایران شناخته می شود. در عصر صفویه از این مکان برای ملاقات با نمایندگان و میهمانان خارجی استفاده می شد. این کاخ در میان یک آبنمای فوق العاده چشمگیر قرار گرفته که نمای زیبایی را خلق می کند.

این بنا دارای چهل ستون بوده و انعکاس آن در آبنمای باغ باعث شده به آن چهل ستون بگویند. از طرفی هم عدد چهل در حکومت صفوی که نقش بسزایی در ترویج مذهب شیعه داشتند، عدد مقدسی بود. باغ موزه چهل ستون از قسمت های مختلفی از تشکیل شده که در ادامه به آنها اشاره می کنیم. چنانچه تصمیم دارید از موزه چهل ستون در اصفهان بازدید نمایید، توصیه می کنیم با مجله مستر بلیط همراه باشید تا اطلاعات کامل تری در خصوص آن بدست آورید.

تاريخچه موزه چهلستون

قدم های نخست ساخت کاخ چهلستون اصفهان با مساحتی بالغ بر 67 هزار مترمربع، در زمان حکومت شاه عباس اول برداشته شد. یک کوشک زیبا در میانه باغ احداث گردید که هسته نخستین کاخ را شکل می داد و دربر گیرنده تالار وسط کاخ و غرفه ‌های اطراف آن بود.

در زمان حکومت شاه عباس دوم، این سازه شکل کامل تری به خود گرفت و قسمت هایی از کوشک مرکزی تغییر پیدا کرد و قسمت هایی مانند: سالن آینه، سالن بیست ستون، دو اتاق وسیعی که در ناحیه شمالی و جنوبی سالن آینه قرار دارند، ایوان های اطراف سالن پادشاهی و حوض عظیم روبه روی سالن همراه با زیباسازی های سقف و دیواربه آن اضافه گردید.

تالاری که در میانه کاخ واقع شده، مخصوص فرستاده های خارجی طراحی گشته و نقاشی های آن بازگو کننده وقایع باستانی هستند. روی این تالار، گنبدی با طرح های بی نظیر قرار گرفته که لچک‌ های رنگارنگش هنر، هنرمندان آن زمان را به خوبی نشان می دهند. در سال 1316 زمزمه هایی مبنی بر تبدیل شدن کاخ به موزه به گوش می رسید و قرار بر این شد که به طور کلی کاربری آن به موزه تغییر یابد.

این کار به این منظور انجام شد که اشیاء گرانبها، آثار تاریخی، فرهنگی و هنری آن زمان در این موزه جمع آوری و به معرض نمایش درآورده شود. این طرح عملی شد و در سال 1327 موزه چهلستون کار خود را آغاز نمود. در زمان افتتاحیه موزه، جمع کثیری از بزرگان ایران، مقامات، هنرمندان و پژوهشگران حضور داشتند که اسم آنان در یک دفترچه به رسم خاطره ثبت گردید.

شانزده سال بعد موزه چهلستون در دست تعمییرات قرار گرفت و اشیا آن به مدت 5 سال در سالن اصلی قرار داده شدند و در این مدت این سالن اشرف بود که نقش موزه چهل ستون را بازی می کرد. پس از این 5 سال، همه اشیا موجود از تالار اشرف گردآوری شدند و به چندین انبار در کاخ انتقال یافتند تا مورد حفاظت قرار بگیرند.

این جریان تا هنگام شکل گیری انقلاب و یکی شدن اداره جهانگردی و فرهنگ و هنر سابق و روی کار آمدن اداره ارشاد ادامه داشت. پس از آن مجددا تمام آثاری که در انبارها بودند به سالن های کاخ آورده شدند و موزه چهلستون از نو فعالیت خود را آغاز کرد.

جالب اینکه تا سال 67 که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برپا شد، باغ چهلستون همچنان تغییر نام نداده بود و همان کاربری سابق را داشت. به طور رسمی از سال 1367 اسم این کاخ به موزه چهلستون تغییر یافت و با همین اسم هم در لیست موزه های کشور به ثبت رسید.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

باغ چهلستون اصفهان همانند بسیاری از باغ های بزرگ و مطرح کشور ظاهری محصور داشته و در ضلع شرقی به خیابان چهارباغ پایین، در ضلع جنوبی به خیابان سپه و در ضلع غربی به میدان نقش جهان راه دارد.

گویا معمار این شاهکار هنری ایرانی شیخ بهایی دانشمند بزرگ کشور است. این سازه به سمت ضلع شرقی – غربی احداث شده و ابعاد آن 225 در 275 متر و زیبایی آن به واقع خیره کننده است. چیزهای زیادی برای دیدن در این باغ وجود دارند مثل: محیط سرسبز باغ، حوض میانی، کاخ چهلستون، کوشک روبه روی کاخ و مجسمه شیرهای سنگی اطراف حوض میانی.

همانطور که پیش از این اشاره کردیم، این باغ دارای 20 ستون بوده و به خاطر انعکاس آنها در آب به چهلستون لقب گرفته است. یکی از قسمت هایی که توجهات را به سمت خود می کشاند ایوان گسترده آن با طول 38 متر و عرض 17 متر است.

این ایوان را در ضلع شرقی کاخ می توان یافت که 18 پایه چوبی به بلندای 14 متر اطراف آن را محصور کرده اند. بالای این پایه ها از مقرنس کاری برای زیباسازی بهره برده اند. چهار پایه مرکزی بر سطح چهار شیر سنگی استوار هستند. همین شیرهای سنگی به عنوان فواره کاربرد دارند و آب از طریق آنها به حوض مرمرین خالی می شود.

سقف این سالن را به طرز ماهرانه ای گره چینی، نقاشی و آینه کاری کرده اند. در آخر سالن دو پایه به بلندای 12 متر کار گذاشته که مقابل تالار آینه است. این قسمت از سالن با آینه معرق و آینه های بزرگ، تزیین شده اند. کتیبه ای در این تالار قرار دارد که سال احداث موزه چهلستون را نشان می دهد. با خرید بلیط هواپیما اصفهان می توانید در کمترین زمان خود را به این شهر زیبا برسانید. آثار تاریخی، هنری و با ارزش زیادی در موزه چهلستون نگهداری می شوند از جمله:

• مجموعه آثار سفال و کاشی.
• مجموعه ظروف شیشه‌ ای، آبگینه، ظروف تزیینی.
• مجموعه سکه از پیش از تاریخ تا به امروز.
• مجموعه آثار عصر باستان و آثار دوران اسلامی.
• مجموعه آثار عصر صفویه مثل: دست نوشته های خطی کوفی قرآن مربوط به قرن چهارم و سند‌های ازدواج.
• مجموعه سنگ نگاره ها و نوشته های باستانی.
• مجموعه فرش های دست بافت ارزشمند و کهن مربوط به قرن یازدهم.

شرايط بازديد

اگر قصد دارید ایام تعطیل خود را در اصفهان سپری کنید، خوب است که از این بنای فوق العاده زیبا نیز دیدن به عمل آورید. برای رفتن به اصفهان می توانید از وسایل نقلیه متفاوتی بهرمند شوید. سایت های زیادی در راستای فروش بلیط اقدام می کنند که سایت مستر بلیط از معتبرترین آنها بشمار می رود. بازدید از باغ چهلستون اصفهان نیازمند پرداخت ورودی و این مبلغ برای گردشگران ایرانی و خارجی متفاوت است.

لازم به ذکر بوده که برای گردش و بازدید در این باغ موزه بزرگ که مساحتی 67 هزار متر مربعی داشته و تنها کاخ چهلستون آن 2 هزار متر مربع متراژ می باشد، نیازمند حداقل 1.5 و حداکثر 2.5 ساعت زمان هستید.

شما می توانید همه روزه به غیر از روزهای تعطیل از ساعت  09:00 صبح الی 18:00 عصر در فصل بهار و تابستان و از ساعت  09:00 صبح الی 16:00 عصر در فصل پائیز و زمستان از این موزه دیدن کنید. این باغ جزء 9 باغ برتر ایرانی ثبت شده در لیست میراث تاریخی یونسکو به چشم می خورد. برای کاهش هزینه های سفر می توانید بلیط اتوبوس اصفهان را خریداری نمایید.

راه های دسترسی به موزه چهلستون

چنانچه تصمیم دارید از موزه چهلستون دیدن کنید، به سمت میدان دروازه دولت بروید. این کلانشهر ایران به سیستم مترو مجهز بوده و شما به سادگی قادرید که از این وسیله حمل و نفلی استفاده نمایید و در ایستگاه مترو امام حسین پیاده شوید. اگر سوار بر اتوبوس شدید نیز در ایستگاه امام حسین پیاده شوید.