ارگ سلطانیه؛ تاریخچه + راه های دسترسی

ارگ سلطانیه کجاست؟ استان زنجان در شمال غرب کشور واقع شده است و از شمال به استان اردبیل، از جنوب به  استان همدان، از شرق به استان قزوین و از غرب به استان کردستان منتهی می شود. سلطانیه یکی از شهرهای این استان و شهرستان ابهر است که جاذبه های گردشگری و تاریخی متعددی را در دل خود جای داده است.

سلطانیه با زنجان 34 کیلومتر فاصله دارد و دارای قدمتی دیرینه است. این شهر زیبا در دوره ایلخانان مغول احداث شده و در آن زمان یکی از مهم ترین مراکز حکومتی مغول ها بود. از معروف ترین بناهای تاریخی موجود در سلطانیه می توان به ارگ سلطانیه یا دژ شاهی اشاره نمود که در فاصله کمی از گنبد سلطانیه واقع شده است. اگر می خواهید با ارگ سلطانیه بیشتر آشنا شوید تا پایان با مجله مستر بلیط همراه باشید.

تاریخچه ارگ سلطانیه

شهر سلطانیه در اواخر قرن هشتم هجری قمری جزمهم ترین شهرهای کشور محسوب می شده است اما با مرگ اولجایتو و ابوسعید بهادر پایه های حکومتی مغول فرو پاشید و این شهر زیبا نیز دیگر رونق و اهمیت گذشته را نداشت.

در حال حاضر بخش قابل توجهی از این شهر تاریخی به عنوان یک دایره المعارف شهرسازی در زیر خاک پنهان شده است و تنها چند اثر تاریخی ارزشمند از آن به جای مانده که ارگ سلطانیه یکی از آن ها است.

ارگ سلطانیه در آن زمان به عنوان محل زندگی حاکمان و پادشاهان مغول مورد استفاده قرار می گرفت و دارای مساحتی حدود 18 هکتار بود. این ارگ بزرگ ترین حصار سنگی محسوب می شود که در دوره ایلخانی ایجاد شده است که متاسفانه بخش قابل توجهی از بناهای ساخته شده در آن از بین رفته اند و فقط گنبد با شکوه سلطانیه از آن ها به جای مانده است که بسیار ارزشمند است.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

ارگ سلطانیه یا دژ شاهی  با ابعاد 450*450  در میان شهر سلطانیه واقع شده است. این بنا دارای دو بخش خندق و حصار است که فاصله بین آن ها در جبهه جنوبی  17 مترو پهنای آن حدود 30-40 متر بوده است.

حصار و ارگ زیبا سلطنتی در همین محدوده ساخته شده است. این بنای زیبا با 16 برج و یک دروازه دارای نمایی از سنگ سبز تراشیده شده، که بسیار جذاب و منحصر به فرد است.

ارتفاع این حصار بر اساس بررسی های انجام شده 4 متر در زیر خاک و منازل مسکونی است و این دیوار بزرگ دارای یک پیش آمدگی به عنوان ازاره تزئینی است. در اطراف این حصار 4 برج ساخته شده که قطر هر کدام از آن ها 17.55 متر است.

بررسی های انجام شده توسط مورخان و باستان شناسان حاکی از آن است که برج شمال غربی 40 فوت ارتفاع و12 فوت عرض دارد. در داخل ارگ سلطانیه عناصر ارزشمندی از معماری و شهرسازی دوران مغول قرار داشته و به دلیل اهمیت ویژه اش رشیدی در کتاب جامع التواریخ  خود از آن یاد می کند و می گوید «در اندرون قلعه هر کس از امرا موضعی امارت کرده بودند».

از شاخص ترین و معروف ترین عناصر شهری موجود در این ارگ می توان به مجموعه ابواب البر اشاره نمود که متشکل از مدرسه، دارالشفا، دارالسیاده، دارالضیافه، بیت القانون، خانقاه، دارالکتب، دیوان خانه کریاس، آرامگاه سلطنتی با موقوفات فراوان و مسجد جامع بوده است.

این مجموعه بزرگ از مدیریت خاصی برخوردار بود و خواجه رشید الدین به عنوان نایب التولیه مدیریت آن را بر عهده داشت. مجموعه ابواب البر به منظور استفاده شاهان و خاندان سلطنتی زیر نظر خواجه رشید الدین فضل الله همدانی وزیر محبوب ایلخانی احداث شده بود.

همانطور که اشاره شد بخش قابل توجهی از این دژ شاهی به مرور زمان ازبین رفته است که سازمان میراث فرهنگی  در حال باز سازی و مرمت برج ها وباروهای ضلع های مختلف ارگ سلطانیه است.

با توجه به اینکه این بنای تاریخی با استفاده از مصالحی مانند سنگ و ماسه و ملات آهک ساخته شده، در مرمت آن نیز تا کنون بالغ بر هزاران تن سنگ تراش خورده استفاده شده است تا معماری و شکل اصلی آن حفظ گردد.

ارگ سلطانیه بسیار زیبا و منحصر به فرد است و بازدید از آن می تواند خیلی لذت بخش و جالب باشد، از این رو به شما پیشنهاد می کنیم که اگر بلیط اتوبوس را رزرو کرده اید و قصد سفر به این منطقه را دارید حتما از این دژ بازدید نمایید.

شرایط بازدید

بازدید از ارگ سلطانیه همه روزه به جز ایام تعطیلات و سوگواری ها امکان پذیر است و گردشگران می توانند از ساعت 8 صبح الی 6 عصر به بازدید از این مجموعه تاریخی بروند. برای بازدید از دژ شاهی به زمانی حدود 1-2 ساعت نیاز می باشد.

راه های دسترسی به ارگ سلطانیه

ارگ سلطانیه در زنجان، شهرستان ابهر، شهر سلطانیه واقع شده است و با توجه به قرار گیری آن در داخل شهر و موقعیت جغرافیایی مناسبی که دارد به راحتی می توان به آن دسترسی پیدا نمود. برای دسترسی به این مجموعه می توان از تاکسی های درون شهری و خودروهای شخصی استفاده نمود. همچنین می توان از تاکسی های اینترنتی مانند تاکسی های مستر بلیط نیز رزرو کرد و به راحتی به بازدید از ارگ سلطانیه رفت.