اگر شما اهل بازی‌های کامپیوتری باشید، قطعا نام «اسسین» و «شاهزاده ایرانی» و سه‌گانه «شن‌های زمان» برایتان بسیار آشناست. در واقع قصه اصلی این بازی‌های کامپیوتری که در میان جوانان طرفداران بسیار زیادی دارد، از حسن صباح و قلعه الموت گرفته شده است. اما علت محبوبیت این قلعه و تاریخچه آن در بین افراد چه چیزی می‌تواند باشد؟ در مجله مستر بلیط کم و بیش به این سوال پاسخ خواهیم داد و به شما خواهیم گفت که قلعه الموت قزوین در کجا قرار دارد و دارای چه ویژگی‌‌ها و چه تاریخچه‌ای است. این قلعه واقع در شمال غربی استان قزوین و در همجواری روستای گازرخان بوده و دلیل شهرت و محبوبیت آن گره خوردن نامش با حسن صباح، مبلغ آیین عجیب اسماعیلیه در دوران سلجوقیان است.
شرایط بازدید قلعه الموت قزوین
این مکان در زمان خلوتی منطقه، برهوتی از سکوت است، که در انسان آرامش ایجاد می‌کند. این منطقه دارای آب‌وهوایی کوهستانی بوده و چون در نزدیکی حوزه رودبار قرار دارد، در برخی از فصول سال، بارانی است.
این قلعه دیدنی دارای بخش‌های مختلفی است و بنابراین برای بازدید از همه قسمت‌های آن حداقل به دوساعت زمان نیاز خواهید داشت. قابل ذکر است که برای بازدید از این مکان دیدنی باید مقدار کمی ورودیه بپردازید.
در زمان بازدید از این منطقه به پیشنهاد می‌توانید از شهر رازمیان نیز که یکی از هسته‌های مهم سکونتی در الموت غربی به‌شمار می‌رود، دیدن کنید. جالب است بدانید که یکی دیگر از استحکامات حسن صباح نیز در آن جا قرار دارد. در فاصله سه کیلومتری از شمال شرقی رازمیان کهن دژ لمبسر، قلعه مهم حسن صباح واقع شده است. امروزه یکی از جاذبه‌های گردشگری در قزوین و روستای الموت همین دژ مستحکم و تاریخی است که گردشگران می‌توانند از این بنای تاریخی بازدید کرده و نهایت لذت را ببرند.
راه های دسترسی به قلعه الموت
برای رسیدن به این قلعه باید از سمت تهران و کرج به سمت قزوین بروید و نرسیده به این شهر به مسیر فرعی الموت بپیچید. قلعه الموت حدودا 85 کیلومتر تا نزدیکترین شهر فاصله دارد. اما این مسیر پیچ در پیچ و صعب‌العبور است و برای گردشگرانی که شناختی از مسیر ندارند، ممکن است اندکی دشوار بوده و طی کردن مسیر دو ساعت به طول انجامد. اگر به سفر هوایی علاقه‌مند هستید، می‌توانید بلیط هواپیما قزوین را تهیه کرده و خود را ابتدا با هواپیما به قزوین برسانید.
رزرو هتل و بوم گردی در الموت
در سفر به قزوین و بازدید از این قلعه تماشایی برای اقامت می‌توانید با رزرو هتل های قزوین که نزدیکترین فاصله را با این جاذبه دارند، اقامتی راحت داشته باشید یا با اقامت در یک بومگردی جذاب تجربه متفاوتی را کسب کنید. از جمله هتل‌ها و اقامتگاه‌های نزدیک به قلعه الموت قزوین می‌توان موارد زیر را برشمرد که گزینه‌های مناسبی برای رزرو هتل در الموت قزوین به‌شمار می‌روند.
1- هتل ایرانیان قزوین
هتل چهار ستاره ایرانیان در شهرک هفت سنگان قزوین، ابتدای بلوار محصص قرار دارد و فاصله آن تا قلعه حسن صباح حدود 102 کیلومتر بوده و تقریبا دو ساعت و بیست دقیقه طول می‌کشد تا از این هتل خود را به قلعه الموت برسانید. این هتل چهار طبقه و 38 واحد اقامتی دارد که همگی دارای امکانات رفاهی مناسب هستند.
2- هتل مرمر قزوین
هتل سه ستاره مرمر در میدان ولیعصر، بلوار آیت الله خامنه‌ای قزوین قرار دارد. فاصله هتل مرمر قزوین تا قلعه دیدنی الموت نزدیک به 103 کیلومتر بوده و با خودرو چیزی در حدود دو ساعت و بیست دقیقه زمان نیاز خواهید داشت تا ازاین هتل به تماشای قلعه بروید. این هتل در سال 1373 با معماری تلفیقی افتتاح شد و در سال 1395 مورد بازسازی قرار گرفت. ساختمان هتل دارای هفت طبقه بنا و 48 واحد اقامتی است که امکانات رفاهی مناسبی دارند.
3- هتل مینو قزوین
هتل دو ستاره مینو در چهار راه ولیعصر قزوین واقع شده است. این هتل با قلعه الموت حدود 103 کیلومتر فاصله داشته و بنابراین با خودرو از این هتل تا قلعه حدود دو ساعت و بیست دقیقه در راه خواهید بود. این هتل که در سال 1396 آغاز به کار کرده، دارای بیست واحد اقامتی با امکاناتی قابل قبول است.
4- اقامتگاه بوم گردی قلعه الموت
اقامتگاه بوم گردی قلعه الموت در استان قزوین، الموت قزوین، معلم کلایه، روستای گازرخان، الموت شرقی، روستای گازرخان، روبروی قلعه حسن صباح قرار دارد. این خانه بومی سبک معماری ساده و روستایی داشته و در منطقه‌ای خوش‌آب‌وهوا و کوهستانی آماده پذیرایی از گردشگران است. این اقامتگاه دارای هفت سوییت بوده و ظرفیت آن 51 نفر است. از امکانات این خانه می‌توان به سالن غداخوری، پارکینگ غیرمسقف و راهنمای تور اشاره کرد.
5- اقامتگاه بوم گردی اله آموت
اقامتگاه اله آموت در الموت استان قزوین، معلم کلایه، روستای شهرک، الموت شرقی، روستای شهرک، جنب خیابان اصلی واقع شده است و با داشتن 10 اتاق آماده پذیرایی از 90 نفر مهمان است. اتاق‌ها دارای سرویس تخت‌خواب بوده و برخی از آنها سرویس بهداشتی و حمام اختصاصی دارند. این اقامتگاه دارای پارکینگ اختصاصی غیرمسقف، اینترنت، کرسی، آشپزخانه عمومی و راهنمای تور است و این امکان نیز وجود دارد که گردشگران غذای محلی سفارش دهند.
6- اقامتگاه بوم گردی شکوفه های گیلاس
اقامتگاه بوم گردی شکوفه های گیلاس در استان قزوین، منطقه الموت شرقی، معلم کلایه، روستای گازرخان قرار دارد. این بوم گردی فقط 200 متر از قلعه الموت فاصله دارد و می‌توانید با سه دقیقه پیاده‌روی خود را به این مکان تاریخی برسانید. این خانه سنتی در یک باغ گیلاس قرار داشته و دارای پنج سوئیت است. به طور کلی ظرفیت پذیرایی از 30 مهمان را دارد و از امکاناتی همچون پارکینگ، سرویس کف‌خواب، تلویزیون، آشپزخانه، حمام و سرویس بهداشتی اختصاصی ایرانی و فرنگی و امکان سفارش غذای محلی برخورداراست.
معرفی بخش های مختلف قلعه حسن صباح در الموت
دژ قدیمی و کهن حسن صباح که قلعه الموت نام دارد، بنا به گفته تعداد بسیار زیادی از گردشگران خارجی، دارای وسعتی زیاد تقریبا به اندازه یک روستای کوچک در اطراف لندن یا شفلد است. مساحت قلعه الموت چیزی به اندازه ۲۰۰۰۰ متر مربع و همچنین ارتفاع این قلعه به بلندی دو هزار و صدمتر از سطح دریاست. این قلعه که روی ارتفاعات الموت بنا شده است، فقط یک راه ورودی در ضلع شرقی قلعه دارد. برای رسیدن به مقصد شما باید یک مسیر زیگزاگی را طی کنید که یک گردشگری طبیعی و کوهنوردی کامل به‌شمار می‌رود.
الموت به معنی آشیانه عقاب است و علت این نامگذاری به مرتفع بودن قلعه باز می‌گردد. برای رسیدن به قلعه باید بیش از ۳۰۰ پله سنگی را طی کنید. البته در آن منطقه اهالی در ابتدای مسیر کوهستانی، چندین اسب و الاغ را آماده کرده‌اند تا با استفاده از آنها به مقصد برسید.
بعد از طی کردن مسیر مال رو، بازهم لازم است که بالا بروید، پس اگر آمادگی جسمانی ندارید، هوس سفر به این منطقه را از سرتان بیرون کنید. در واقع طی کردن این مسیر چیزی شبیه به کوهنوردی نیمه سنگین است. تعداد بسیاری از جهانگردان، در سفرنامه‌ها و مقالات خودشان قلعه الموت را به عنوان یک صخره سرای کج ایستاده معرفی کرده‌اند، که بر بلندای کوهی با خاکی سرخ رنگ و با زاویه هفتاد درجه کاملا ثابت برجای مانده است.
قلعه دو بخش شرقی و غربی دارد. این دژ دارای دیوارهای مستحکمی است که کجی و راستی‌شان، از صخره‌های سنگی کوه پیروی می‌کنند. آبی که به قلعه می‌رسد، از طریق چشمه‌های کوهستانی تامین می‌شود و با سیستم لوله‌کشی سفالین از چشمه‌هایی مانند چشمه کلدر به داخل فضای قلعه می‌آید.
علاوه بر این، قلعه الموت دارای دو بخش پایینی و بالایی است که هر کدام از آنها، دهانه‌ای متفاوت دارند. در این قلعه از مصالحی همچون ملات گچ، سنگ همراه با کاشی و آجر استفاده شده و در برخی قسمت‌ها نیز سفال به کار رفته است.
تاریخچه قلعه الموت قزوین
درباره سال ساخت این بنا و استحکامات قلعه الموت قزوین در میان تاریخ‌دانان اختلاف نظرهایی وجود دارد، اما اکثریت معتقدند که قدمت این قلعه به اوایل دوره سلجوقی باز می‌گردد. در سال ۴۸۲ ه.ق حسن صباح این دژ تاریخی را به تصرف خود در آورد و قیمت این قلعه را که دو هزار دینار طلا بود به حاکم آن پرداخت کرد.
این دژ به وسیله مغولان به آتش کشیده شد و کتابخانه گرانبهای حسن صباح در آتش‌سوزی به کلی سوخت و چیز زیادی از آن باقی نماند. این یکی از افسوس‌های بزرگ مردم به‌شمار می‌رود، چراکه در این کتابخانه اسناد بسیار زیادی مربوط به راز و رمز حسن صباح، فرقه حشاشین و همچنین قلعه الموت وجود داشت. اهالی منطقه قلعه را با نام « قلعه حسن» می‌شناسند و به این نام نیز شهرت دارد.
اصطلاح سه یار دبستانی از کجا آمده است؟
قصه حسن صباح و قلعه الموت یا به گفته اهالی منطقه «آموت» پر از رمز و راز است. شاید اصطلاح سه یار دبستانی تا به حال به گوشتان خورده باشد؛ این اصطلاح به قصه حسن صباح و قلعه الموت مربوط می‌شود.
یک ادیب و نجیب‌زاده انگلیسی به نام ادوارد فیتزجرالد روایت بسیار دلنشینی از سه یار دبستانی را نوشته است. او که برای بار اول و در سال ۱۸۵۹ قسمت زیادی از رباعیات خیام را به زبان انگلیسی برگرداند، در مقدمه کتاب این گونه می‌نویسد: مقصود از سه یار دبستانی «خواجه نظام، خیام و حسن صباح» بوده‌اند.
در واقع این سه نفر قسم خورده بودند که هر زمان که یکی از آنها به قدرت رسید، دو نفر دیگر را هم یاری برساند یا به قولی فلک را سقف بشکافند و طرحی نو راه بیندازند. اول از همه خواجه نظام‌الملک به قدرت رسید، او وزارت دربار سلجوقیان را بر عهده داشت و برای خیام شرایطی را به وجود آورد تا با آسایش خیال و راحتی بتواند کارهای علمی خود را دنبال کرده و بنویسد. برای حسن صباح هم مقامی را در نظر گرفت تا او نیز به آسایش برسد اما متاسفانه بین این دو یار دبستانی اختلاف افتاد و خواجه نظام و حسن صباح را از دربار بیرون انداختند.
حسن صباح بعد از این ماجرا به شمال آفریقا مهاجرت کرد و در آنجا فرقه‌ای را تشکیل داد که در آینده به حشاشین یا اسسین معروف گشت. این فرقه یک شعار معروف داشت با این عنوان که «هیچ گونه حقیقتی در کار نیست و همه چیز مجاز است». در واقع حسن صباح با تلقین کردن این که هیچ‌گونه واقعیت خالصی در کار نیست و تمامی ما در یک پهنه کیهانی خونسرد به زندگی ادامه می‌دهیم، به دنبال رویاهای خود حالتی بین ناهشیاری و خودآگاهی را القا می‌کرد. علت این کار این بود که در این حالت بتواند حداکثر خشونت را بر علیه دشمنانش به کار ببرد.
واژه حشاشین نیز در لغت به معنای «گیاه شناس» است؛ یعنی فردی که قادر است به کمک گیاهان دارویی انسان را به عالم خلسه هدایت کند. دیری نپایید که فرقه حسن صباح به یک گروه ضد اجتماعی افراطی و بی‌منطق تبدیل شدند که قصدشان انتقام‌جویی و خون‌خواهی‌های پی در پی و همچنین مسلط شدن بر تمام خاورمیانه و قلمرو ایران بود.
در این دوران، آنها معروف به فدایی‌ها شدند، پس به بلندای رفیعی رفته و اقدام به ساخت قلعه الموت کردند. این داستان بعدها زمینه‌ای شد برای رمان‌ها، فیلم‌ها و حتی بازی‌های ویدئویی. اگر کنجکاو شدید تا این قلعه را از نزدیک ببینید، همین حالا با رزرو قطار قزوین، اتوبوس یا خودرو شخصی به این جاذبه زیبا سر بزنید.
زندگینامه حسن صباح
در اکثر افسانه‌ها مطالب و گفته‌های زیادی از حسن صباح گفته شده است. در واقع او مبلغ آیینی افراطی بود که در آن از عرفان و همچنین دانشی که در حوزه عالم هپروتی و خفیه‌پردازی است، برای تسخیر جهان استفاده می‌شد.
حسن صباح بنیان‌گذار حکومت اسماعیلیه، در فلات ایران بود که بعدها در بلندای بین رشت و قزوین، قلعه‌ای که به قلعه الموت معروف بود را با کمک یاران نزدیکش از چنگ صاحب اصلی قلعه در آورد. حسن صباح یاران خود را به قصد انتقام از خواجه نظام و سلجوقیان از شمال آفریقا آورده بود.
گفته می‌شود که حسن صباح در قم زاده شده اما برخی معتقدند که او از تبار مردم کوفه است. او در شهرری در مکتب شیعه دوازده امامی به تحصیل پرداخته و بعدها با گذشت زمان مذهب خود را به اسماعیلی تغییر داد.
برخی معتقدند که حسن صباح در تاریخ ما یکی از بزرگترین فریب‌کاران است که جوانان کم خرد را در زمان خود تهییج کرد و رعب و وحشت زیادی را در جامعه به وجود آورد. در واقع او یک هدف اصلی داشت که همزمان با قطب‌های قدرت در خاورمیانه به جنگ و ستیز بپردازد؛ قدرت‌هایی نظیر خلافت عباسی در عراق، سلجوقیان در ایران و حکومت فاطمی در مصر.
حسن صباح ابتدا فرقه‌ای را که یک گروه افراطی از جوانان معروف به فدائیان بودند را تشکیل داد. این گروه شروع به قتل و ترور و هراس‌افکنی در کل قلمرو مد نظرش کردند و برای رسیدن به اهداف خود از هیچ‌گونه وسیله‌ای چشم‌پوشی نمی‌کردند.
البته نا گفته نماند که قتل و ترور توسط گروه حسن صباح به طور کاملا نمایشی در مقابل چشمان مردم جامعه صورت می‌گرفت تا برای آنها جلوه‌ای ترسناک ایجاد کند تا مردم حساب کار دست‌شان بیاید. در اصل حسن صباح یکی از بنیان‌گذاران فرقه‌ای و تفکر چریکی در تاریخ به‌شمار می‌آید. او هیچگاه دست به حمله‌های گسترده نمی‌زد و معمولا همیشه ضد حمله‌های واکنشی را برای فدائیان تجویز می‌کرد.
حسن صباح دارای ویژگی‌های شخصیتی مهمی بود. برای مثال او به مطالعه وابستگی بسیار زیادی داشت؛ به گونه‌ای که در قلعه حسن صباح یک کتابخانه بزرگ از کتاب‌های دست‌نویس و مهم و نایاب را گردآوری کرده بود و اکثر مواقع در روز را به تفکر و مطالعه می‌پرداخت.
سفر به زیبایی های الموت با مِستربلیط
قلعه الموت یکی از آثار دیدنی قزوین است که تاریجچه‌ای جذاب داشته و داستان‌های مرموزی را در دل خود جای داده است. گرچه امروزه بخش زیادی از آن تخریب شده و تنها آثاری از این قلعه تاریخی به جا مانده است، اما باز هم بازدید از آن می‌تواند بسیار هیجان‌انگیز باشد. اگر شما قبلا از این مکان دیدن کرده‌اید یا اطلاعات جالبی در مورد این قلعه و قصه حسن صباح دارید، لطفا اطلاعات و تجربیات خود را با ما و سایر خوانندگان مجله مستربلیط به اشتراک بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید