بازارچه عودلاجان کجاست؟ معرفی + راه‌های دسترسی

بازارچه عودلاجان یا همان اودلاجان جز مناطق باستانی و کهن استان تهران به حساب می آید که در نزدیکی بازار بزرگ این شهر قرار دارد. موقعیت فیزیکی این محله طوری است که در قسمت شرقی با خیابان ری، غربی با ناصر خسرو، از ناحیه شمالی با امیر کبیر و از قسمت جنوبی به خیابان 15 خرداد منتهی می شود.

جالب اینکه منطقه عودلاجان، سه محله امامزاده یحیی، پامنار و ناصرخسرو را در خود جای می دهد و از حیث باستانی بودن، با توجه به آثار کهنی که دارد بسیار حائز اهمیت می باشد. در خود این 3 محل جاهای دیدنی فراوانی وجود دارد که شما با رفتن به عودلاجان می توانید از آنها در طی مسیر دیدن کنید و برگی از تاریخ ایران را ورق بزنید و لذت ببرید.

بطور یقین عودلاجان در حوزه خیابان پامنار، سیروس، چراغ برق و بوذر جمهری قرار گرفته است و با محلاتی مثل ارگ، دولت، سنگلج، بازار و چاله ‌میدان همان پایتخت زمان قاجار را تشکیل می دادند. نکته قابل تأملی که در خصوص این محله وجود دارد به تعداد خانه ها و مغازه های آن بر می گردد که ۲۶۱۹ خانه و ۱۱۴۶ مغاز در آن جای گرفته و در گذشته قشر متمول جامعه در آن زندگی می کردند.

درباره بازارچه عودلاجان

شمال غربی به محدوده عرب ها، کوچه شام بیاتی‌ ها در بخش شمال و کوچه خدابنده ‌لو در محدوده غرب منطقه کهن عودلاجان مستقر است که جز بخش های خیلی خوب این محل محسوب می شود. از ویژگی های مثبت این محله، نزدیکی آن با مراکز خرید و همینطور بازار بزرگ تهران می باشد و در دوران پیشین از مناطق مهم، جذاب و توریستی استان محسوب می شد.

باید بگوییم که در گذشته تعدادی از نام آوران بزرگ ایران مثل: قوام‌ الدوله، خانواده مستوفی و سید حسن مدرس در عودلاجان زندگی کرده اند و بیشتر ساکنین این محل را زرتشتیان و کلیمیان تشکیل می دادند. اغلب منازل این محل اکنون خالی از جمعیت می باشند و تنها خاطرات آنها باقی مانده است.

مردمان عودلاجان در گذشته دور به زبانی خاص به نام «تاتی» با هم تکلم داشته اند و حتی افرادی که سن زیادی دارند و از باقی ماندگان این محل هستند هنوز با این زبان با هم صحبت می کنند و به خوبی آن را به کار می گیرند.

بازاریان مردم دار این محله بسیار خونگرم بوده و با احترام و رعایت ادب با بازدید کنندگان برخورد می کنند و افراد از هم صحبتی با آنها لذت می برند و این شیرینی و حلاوت یک سفر تفریحی را دو چندان می کند. خوب است بدانید که ساخت سریال پدر سالار با بازی فوق العاده مرحوم محمدعلی کشاورز و حمیده خیر آبادی در یکی از خانه های عودلاجان به نام خانه مهرانگیز صورت گرفت و امروزه از آن به عنوان خانه فرهنگ امامزاده یحیی یاد می شود.

تاریخچه بازارچه عودلاجان 

در مطالب بالا اشاره کردیم بیشتر افرادی که در این محل زندگی می کردند کلیمی یا زرتشتی بودند. تبار متمول و صاحب منصب کشور مانند نصیرالدوله بدر از بازرگانان بزرگ و همچنین اولین وزیر فرهنگ زمان پهلوی یا سید حسن مدرس که یکی از روحانیان بنام دوران مشروطه و نماینده مجلس بود در این محله اقامت داشتند.

خانه هایی که اتاق های زیادی داشتند در بین مردم، خانه قمر خانم نام گذاری شده بودند. مردم عودلاجان فارق از اینکه قشر اعیان جامعه در عصر ناصریه بشمار می رفتند، با مردم مذهبی و روحانی همکاری های زیادی داشتند و تاسیس شانزده مسجد و مدرسه در این قسمت از تهران دلیلی برای اثبات این قضیه است.

جالب اینکه در عصر قاجار خیلی از مراسمات مذهبی مانند روضه خوانی، زیارت نامه خوانی و تعزیه گردانی در عودلاجان برگزار می شد. باغ ها و منازل زیبا، قدیمی و ارزشمند زیادی در این محل وجود دارند، مثل خانه مدرس، باغ ملک‌الشعرا، کاخ گلستان و عمارت مسعودیه نیز در این ناحیه قرار دارند.

از دوران قاجاریه تا اواسط عصر پهلوی، این محله بسیار معتبر بود اما بعد از یکسری اتفاقات اجتماعی که در جامعه سال 1340 شکل گرفت، رفته رفته اهمیت آن کم رنگ شد.

متاسفانه عدم توجه و رسیدگی به این محله زیبا و قدیمی باعث شده که بازار آن روز به روز گسترده شود و جنبه انبار به خود بگیرد و یا حتی منازل مسکونی که صاحب و مالکی ندارند به محیطی برای افراد مصرف کننده مواد مخدر تبدیل شوند و این قضیه به شدت می تواند چهره عودلاجان را تخریب کند.

در زمان های دیرین این محدوده را با لهجه تاتی «آو – دراجین» می خواندند و مفهوم آن جای تقسیم آب بود. مردم کلیمی نیز با گویش خود آن را  «عبدالله جان» صدا می زنند. یک معلم با اصالت اتریشی به نام آقای کرشیش که در مدرسه دارالفنون به تدریس مشغول بود، نقشه محله عودلاجان را با تمام جزئیات می کشد.

این معلم با همکاری ذوالفقار بیک و تقی‌ خان نقشه برداری از پایتخت را کلید زدند و برای اولین بار در سال 1233 شمسی نقشه تهران را کشیدند. در این نقشه بیست کوچه و گذر دیده می شود. گذر باغ نظام‌ الدوله، گذر در حمام نواب، گذر شتر گلو، نقاره‌ چی‌ ها، هادی خان و محمد خان از جمله گذرها و کوچه های این محل هستند.

تیمچه اکبریان از تیمچه‌ های قدمت دار تهران که در این بازار و مقابل کوچه حکیم مستقر بوده و قریب به 260 سال از قدمت آن می گذرد و اولین بانک و صرافی کشور می باشد که به شکل رهنی فعالیت خود را آغاز کرده است.

گفته می شود که طول تاریخ تاسیس آن به دوران فتحعلی شاه قاجار بر می گردد و فردی به نام داود کلیمی مدیریت آن را بر عهده داشته و حتی سال های نخست انقلاب همین فرد آن را اداره می کرد. سازمان میراث فرهنگی، شهرداری و بازاریان عزم جدی برای مرمت این محله دارند و هدف آنها حفظ اصالت و معماری بازار است.

در واقع این بازار که بازارچه صنایع‌ دستی و هنرهای سنتی دائمی استان است، بعد از ترمیمی 4 ساله، بلاخره سال 1395 فعالیت خود را از سر گرفت. شگفتی های جالب و دیدنی زیادی در این محله انتظار بینندگان را می کشد.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

 شاید برای شما سوال پیش بیاید که در این بازار، چه کالاهایی عرضه می شود؟ در عودلاجان آنچه که بیش از هر چیزی به چشم می خورد، صنایع دستی شهرهای گوناگون ایران است. از بخش های مهم این بازار، وجود غرفه های کوچک هنرمندانی است که حاصل هنر خود را به فروش می رسانند.

کالایی مانند: آثار قلم کاری شده، منبت‌ کاری، خاتم کاری، سوزن ‌دوزی، سفال، اقلام نمدی، فرش های کوچک و بزرگ دست بافت، گلیم و … که محصول دست رنج هنرمندان بوده در این مکان به چشم می خورد.

وقتی به بازار محله عودلاجان بروید می توانید صانیع دستی هر استانی را ببینید و خرید کنید مثل: اصفهان، شیراز، کرمان، همدان، کرمانشاه و … . در اینجا پارچه های سنتی که به وسیله هنرمندان ایرانی نقش و نگار زده شده اند، را می توان تهیه کرد.  حتی کیف های سنتی و حصیری و کفش های گیوه زیبایی که مخصوص استان کرمانشاه هستند در اینجا وجود دارند و شما قادرید در یک مکان انواع اقسام اجناس سنتی کشور را یکجا ببینید.

در واقع با یک تیر چند نشان می زنید، به یک بازار بیاید و از صنایع دستی چندین استان همزمان دیدن کنید. یکی دیگر از بخش های این بازار دیوار جذاب یادگاری است که بازدید کنندگان می توانند روی یک سفال یادگاری از خود بجا بگذارند.

در یکی از قسمت های بازار شاهد غرفه مشت و مال خواهید بود که از این بخش فقط آقایان می توانند استفاده کنند و بیشتر برای رفع خستگی مسیر و پیاده روی در طول بازار است. در قسمت پایانی و بعد از یک گشت و گذار حسابی در بازار، با رفتن به رستوران های این محله می توانید غذا یا میان وعده ای نوش جان کنید و یا در کافه های سنتی آن نوشیدنی خنک یا گرمی میل نمایید و سفر را با لذتی شیرین به آخر برسانید.

بافت سنتی در این کافه و رستوران ها هنوز پابرجاست و با ورود به آنها حس آرامش در انسان تداعی می شود. باید بدانید که مساجد و مدارس مختلفی در محله عودلاجان وجود دارند که از قدمتی طولانی برخوردار می باشند.

اگر می خواهید بلیطی بخرید و از روش اخذ آن مطلع نیستید نگران نباشید زیرا ما شما را راهنمایی می کنیم تا این کار را خودتان به سهولت انجام دهید همچنین می توانید با مراجعه به مجله مستر بلیط در این خصوص اطلاعات بیشتری کسب کنید.

شرایط بازدید از بازارچه عودلاجان

برای اینکه از بازارچه عودلاجان دیدن به عمل آورید می توانید در کل ایام هفته به غیر از جمعه ها و از ساعت ۹ صبح تا ۷ غروب اقدام نمایید. در واقع این روزها و این تایم، اوج فعالیت صاحبان کسب و کار در عودلاجان است، در نتیجه بیشتر بازدیدها در روزها صورت می پذیرد.

چنانچه می خواهید در ایام تعطیل به این بازار سر بزنید، خوب است بدانید که فقط در جمعه های نخست هر ماه و تعطیلات رسمی کشور به غیر از تعطیلات مربوط به ایام عزاداری بسته نیست. برای سفر خود دقیق برنامه ریزی داشته باشید تا بتوانید در بهترین زمان به دیدن این محله بیاید.

اگر قصد سفر به تهران دارید، می توانید از وسایل نقلیه مختلفی استفاده کنید. چنانچه قرار باشد از راه دوری سفر را آغاز نمایید و قصد دارید مسیر را در کمترین زمان بپیمایید، تهیه بلیط هواپیما تهران گره گشای کار شماست. برای خرید این بلیط می توانید از راه های مختلفی استفاده نمایید که ما به آنها اشاره خواهیم کرد.

خرید اینترنتی: این نوع خرید بلیط بهترین و شایع ترین نوع تهیه بلیط است و شما در کمترین زمان و در هر جایی که باشید با آنلاین شدن و ورود به سایت مستر بلیط قادرید بلیط را برای هر مقصدی سفارش دهید و حتی از تخفیفات سایت بهره مند شوید. این روش مزایای دیگری هم در پی دارد مثلا گاهاً شما با بلیط های چارتری یا لحظه آخری برخورد می کنید که هزینه آنها به مراتب پایین تر از سایر بلیط هاست.

خرید از اپلیکیشن: در این روش کافیست که برنامه کاربردی مستر بلیط را بر روی گوشی های اندروید ویا IOS خود نصب کنید و بلیط را آنلاین بخرید.

خرید حضوری: برای خرید بلیط هواپیما تهران می توان علاوه بر دو روش گفته شده از روش حضوری نیز استفاده کرد. این روش خیلی توصیه نمی شود زیرا هزینه های اضافی را بر شما تحمیل می کند و در ضمن باید برای دریافت یک بلیط ساده مسیری را به صورت رفت و برگشت طی کنید که ممکن است حتی بلیط مورد نظر را پیدا نکنید. در سایت مستر بلیط چنانچه برای یک مسیر مشخص بلیطی وجود نداشته باشد نیازی نیست سایر سایت ها را به دنبال بلیط چک کنید.

برای رزرو اینترنتی بلیط قطار، اتوبوس یا هواپیما ابتدا وارد سایت سایت مستر بلیط شود و سپس وسیله نقلیه را تعیین و سپس فیلد های خواسته شده مثل مبدا، مقصد، تاریخ حرکت و … را پر کرده و دکمه جستجو رابزنید تا سامانه به دنبال بلیط مورد نظر شما بگردد.

در صورتی که بلیط را بیابد آن را با تمام مشخصات مانند قیمت های مختلف، ساعت حرکت و یا زمان رسیدن به مقصد و نوع وسیله به شما نشان می دهد. در ادامه یکی را برگزینید تا به صفحه بعد منتقل شوید. در آنجا مشخصات فردی را اعم از نام و نام خانوادگی، کد ملی و … را وارد کرده تا بلیط به اسم شما ثبت شود.

سپس گزینه خرید را بزنید تا به صورت اینترنتی بلیط مورد نظر خریداری شود. با توجه به پایتخت بودن تهران نباید نگران عدم بلیط برای این مقصد پرتردد بود و همه روزه از شهرهای مختلف می توانید بلیط به مقصد تهران را دریافت نمایید.

اگر بخواهید بلیط قطار تهران یا اتوبوس تهیه کنید باید همین مراحل را بروید و نیازی به داشتن یک تبحر خاص نیست و با اندک اطلاعات نیز می توان خرید را به پایان برد. چنانچه به هر دلیلی از سفر خود منصرف شدید قادرید که بلیط خود را کنسل کرده و هزینه آن را با کسر مبلغی به عنوان جریمه اخذ نمایید. با خرید اینترنتی بلیط این کار در مدت زمان کمتر و ساده تر انجام می شود و نیازی به رفت و آمد اضافی نخواهد بود.

آدرس و نحوه دسترسی به بازارچه

اگر پیش از این به  بازارچه عودلاجان سر زده باشید، حتماً می دانید که برای رفتن به آن چندین راه و ورودی وجود دارد اما از خیابان ۱۵ خرداد می توانید به ورودی اصلی آن دسترسی داشته باشید. مناسب ترین ایستگاهی که با مترو بتوان خود را به این محله رساند، دقیقا همان ایستگاه مترو ۱۵ خرداد می باشد.

پس از یک پیاده روی کوتاه مدت از معابر بازار بزرگ پایتخت، خود را مقابل ورودی این بازار خواهید دید. نباید نگران تایمی که در حال پیاده روی هستید، باشید، زیرا شما قرار است برای رسیدن به عودلاجان از بازار بزرگ و تاریخی تهران عبور کنید که خود یک فرصت و فضیلت نشاط بخش گردشگری است.

بازار تهران شلوغ و پر رنگ و لعاب بوده و شما هرگز از اینکه از آن عبور کرده اید نه تنها پشیمان نخواهید شد بلکه از آن به عنوان فرصتی برای گذر از تاریخ هم یاد می کنید‌. همین که به ورودی بازار رسیدید با خرید یک بستنی از رضا مشتی خستگی راه را از تن به در کنید.

بستنی و فالودهای این عزیز که با چرخ دستی مشغول کار است، خالی از لطف نخواهد بود و شروع یک گردش جانانه با خوردن فالوده یا بستنی خوشمزه مطمئناً بازدید از این بازار را شیرین تر می کند. ایستگاه مترو دیگری که به این بازار راه دارد و مسیر رسیدن به آن را کوتاه و بی دردسرتر می کند، ایستگاه مترو بهارستان است و بعد از یک ربع پیاده روی، خود را  در این بازار خواهید دید.

چنانچه نمی خواهید پیاده روی داشته باشید با گرفتن یک تاکسی از میدان بهارستان به طرف خیابان 15 خرداد حرکت کرده و سپس به سمت عودلاجان بروید. هر زمان که نیمی از بازار را پشت سر گذاشتید و تقریبا در وسط بازار به دیوار یادگاری ‌ها می رسید. اگه دقت کنید می بینید، روی دیوار را سفال نوشته های کوچک و مربع شکلی  که افراد مختلف روی آنها اسم خود را با تاریخ بازدیدشان نوشته اند، پوشانده است.

این کار برای اینکه کسی روی دیوارهای اصلی بازار یادگاری ننویسد و ظاهر بازار را از نظر زیبایی تخریب نکند، انجام داده اند. در صورتی که دوست دارید نام شما هم برای همیشه در آن بازار باقی بماند کافیست یک تکه سفال از همانجا بخرید و یادگاری خود را بر دیوار یادگاری ها جا بگذارید.

اخیراً کارهای ترمیم و نوسازی در این بازار شکل گرفته تا بافت قدیمی آن تخریب نشود. زیبایی عودلاجان به حدی است که بعضاً حواس بیننده را از بازار و کالاهایی که در آن قرار دارد پرت می کند و نگاه ها به سمت حجره های قدیمی و طاق های باستانی آن کشیده می شود.

درست است که این بازار در جوار بازار بزرگ و پر هیاهو تهران قرار دارد اما بر خلاف آن از آرامش خاصی برخوردار می باشد و شما قادرید لحظاتی آرام و دلنشین را در این محیط تجربه کنید. اگر برای نخستین بار خواستید به این بازار جذاب سر بزنید و نمیدانید دقیقا در کجا قرار دارد می توانید از گوگل مپ کمک بگیرید.

آدرس بازار عودلاجان: استان تهران، تهران، منطقه ۱۲، خیابان پانزده خرداد، بازار عودلاجان.

اگر تجربه دیدار از بازارچه عودلاجان را دارید می توانید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.