جاذبه های گردشگری گوناگونی وجود دارد که جاذبه های طبیعی برخی از آنها محسوب می شوند. در میان جاذبه های طبیعی مناطق حفاظت شده از محبوب ترین ها به شمار می روند که سالانه افراد زیادی برای دیدار و گشت و گذار در آنها راهی سفر می شوند. هر يك از مناطق طبيعی به لحاظ برخورداری از منابع و استقرار فضایی آن ها در يك مجموعه، دارای ظواهر و چهره های متفاوتی هستند كه تركيب آن ها می تواند ويژگی های محيط طبيعی را به وجود آورد. وجود عوامل گوناگون جاندار و بی جان، ساخت اكولوژيک يک منطقه را تشكيل می دهد. افزايش تغييرات مخرب كاربری اراضی كه عمدتاً ناشی از فعاليت های انسانی هستند می توانند الگو و چيدمان سيمای سرزمين را تغيير دهند. از مهم ترين اولويت های مديريت حيات وحش، حفاظت از جمعيت و گونه ها در زيستگاه طبيعی است. تخريب و چندپارگی زيستگاه و شكار بی رويه از عوامل اصلی انقراض بسياری از گونه های حيات وحش در زيستگاه طبيعی به حساب می آيد. به همین خاطر برخی از مناطق که بیشتر در معرض خطر قرار دارند را تحت حفاظت قرار داده اند و با نام مناطق حفاظت شده شناخته می شوند. یکی از این مناطق، منطقه حفاظت شده خانگرمز در استان همدان و شهرستان تویسرکان به شمار می روند.
معرفی منطقه حفاظت شده خانگرمز
شهرستان تویسرکان یکی از شهرستان‌های جنوبی استان همدان در ایران محسوب می شود که مرکز آن شهر تویسرکان است و مردم این منطقه اکثرا لر هستند. این شهرستان از شمال به شهرستان های همدان و اسدآباد و قسمت کمی هم به شهرستان بهار از مشرق به ملایر از مغرب به کنگاور واز جنوب به شهرستان نهاوند محدود می شود.ا این شهرستان که از نواحی کوهستانی به شمار می رود دارای آب و هوایی معتدل کوهستانی است و در آن می توان جاذبه های طبیعی متعددی را یافت. یکی از این جاذبه ها منطقه حفاظت شده خانگرمز محسوب می شود که در فاصله ۳۰ کیلومتری غرب شهرستان تویسرکان، ۲۵ کیلومتری شرق شهر اسدآباد و در سمت جنوب غربی همدان و شمال غربی شهر فرسفج قرار دارد. این منطقه از شمال در فاصله پانصد متری سمت راست روستای معین آباد در امتداد جاده جیپ رو و در همان فاصله از روستای قلقل قرار دارد.
از سمت غرب در فاصله 1.5 کیلومتری روستای ولاشجرد در خط مستقیم تا فاصله پانصد متری روستای سازیان و از آنجا در خط مستقیم پانصد متری روستای معین آباد واقع شده است. از جنوب به روستای قلی لاله بالا در مسیر جاده جیپ رو بطرف روستای مبارک آباد، در جهت جنوب تا فاصله پانصد متری آن روستا و ادامه مسیر در جهت غرب و در خط مستقیم تا فاصله 1.5 کیلومتری روستای ولاشجر می رسد. و از سمت شرق نیز به روستا قلقل محدود می شود. از آنجایی که این منطقه طبیعتی زیبا و بی نظیر دارد سالانه افراد زیادی به دیدن آن می روند. این منطقه در سال 1356 به عنوا منطقه شکار ممنوع و در سال 1380 به منطقه حفاظت شده ارتقاء یافت و مساحت آن از 5 هزار هکتار به 17164 هکتار افزایش پیدا کرد.
بخش های گوناگون منطقه حفاظت شده
از جلوه های طبیعی و چشم اندازهای قابل توجه این منطقه می توان به وجود سه غار به نام های غار بهرامی، غار لرستانی در شرق و غار سر در قسمت مرکزی و خط الرأس اشاره نمود. تخت سر محدوده ای است به مساحت حدود 130 هکتار که ارتفاعات آن به لحاظ مطلوب بودن پوشش گیاهی و مرتفعی و تشکیل آبگیر در فصول پر باران و جلب پرندگان مهاجر به عنوان منطقه امن تعیین گردیده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این ناحیه این مطلب از مجله مستر بلیط را تا انتها دنبال کنید.
پوشش گیاهی
این منطقه مانند تمام مناطق طبیعی دارایی پوشش گیاهی منحصر به خود است که در آن گیاهان متعددی می رویند. در این منطقه در حال حاضر مجموع ۲۱۳ گونه گیاهی متعلق به ۱۶۴ جنس و ۴۵ خانواده با خواص و کاربردهای دارویی، صنعتی و … شناسایی شده است که به شکل درختچه، بوته و علف دارای مصارف خوراکی، دارویی، صنعتی و ساختمانی هستند. گونه های درختی موجود در آن شامل ارزژن، زرشک، زاازالک، انجیر وحشی، گردو، ارس، سیب وحشی، ون، کلخونگ، گلابی وحشی و انگور وحشی و … می شوند که به جزء ارس بقیه خوراکی هستند. بومادران، شیرخشت، شکر تیغال، پونه گل درشت، چند گونه مفرا، چند گونه مریم گلی، آویشن و گل راعی از جمله گیاهان دارویی منطقه هستند.
گونه های جانوری
هر یک اکوسیستم طبیعی زیستگاه جاندارن زیادی از جمله پستاندارن، پرندگان، دو زیستان، حشرات و … است. در این ناحیه نیز جانداران زیادی زیست می کنند که از میان آنها کل وبز، قوچ ومیش، گرگ، روباه، شغال، کفتار، خرگوش، سمور، گورکن، تشی، رودک، خارپشت، حشره خوار و انواع موش ها پستانداران منطقه را تشکیل می دهند. عقاب طلایی، کبک، تیهو، دلیجه، کلاغ نوک سرخ، کبوتر، کمر کولی، زاغی، چکچک، سهره، سار، جغد، سبز قبا، سنگ چشم، دم جنبانک و زرده پر نیز پرندگانی هستند که در این ناحیه زندگی می کنند. علاوه بر تمام این ها خزندگان و دو زیستانی نیز در این ناحیه وجود دارند که شامل افعی زنجانی، یله مار، سوسن مار، شلاقی، چلمبر، مار پلنگی، لاک پشت و انواع مارمولک ها می شوند.
راه های دسترسی به منطقه حفاظت شده
اگر بلیط اتوبوس تویسرکان را تهیه کنید و راهی این ناحیه شوید می توانید به آسانی به دیدن این ناحیه بروید. به این صورت که پس از رسیدن به تویسرکان کافی است وسایل نقلیه عمومی کمک بگیرید و خود را به این منطقه برسانید.
بازدید از منطقه حفاظت شده خانگرمز
مستر بلیط پیسنهاد می کند در صورت سفر به این ناحیه حتما سری به این منطقه بزنید و از زیبایی های آن بهره مند شوید.
با سلام و احترام
قبل ورود به منطقه حفاظت شده باید از محیط زیست الزاما مجوز تهیه کنید در غیر اینصورت محیط بانان شما رو بر میگردونن و اینکه باید تجربه برخورد با حیوانات را داشته باشید …