جاذبه های گردشگری از تنوع بالایی برخوردار هستند به طوری که در دسته های مختلفی طبقه بندی می شوند. یکی از این دسته ها، جاذبه های گردشگری مذهبی محسوب می شوند، که مساجد نیز در این دسته قرار دارند. مسجد سرچشمه‌ی تمدن اسلامى است، اگر به هريك از شهرهاى اسلامى بنگريم، مسجد و مجموعه های آن را اساس شهرسازى می يابيم، به عبارت ديگر، در بافت شهر اسلامى، مسجد محور است. در شهرهاى اسلامى، بناى مسجد در شكل دهی به شهر و نظام دهى به محلات آن نقش محورى داشته است. در طول تاريخ اسلام، مساجد در زندگی جمعی مسلمانان نقش مهمی داشته اند. شايد بتوان گفت در مقاطعی از تاريخ اسلام، مساجد منحصر به فردترين عناصر بروز زندگی جمعی بوده و نوعی برقراركننده ارتباط ميان زندگی جمعی و مادی انسان و زندگی عبادی و فردی او بوده اند. در ايران نيز مساجد از ديرباز نقش مهمی در زمينه های اجتماعی، اقتصادی، سياسی و كالبدی ايفاء نموده اند. مساجدی که از گذشته در ایران باقی مانده اند، علاوه بر اینکه همچنان در نقش مساجد قرار دارند، به عنوان جاذبه های تاریخی – مذهبی هم ایفای نقش می کنند. یکی از این مساجد، مسجد قاولقا در استان خراسان شمالی و شهرستان راز و جرگلان به شمار می رود.
معرفی مسجد قاولقا
شهرستان راز و جرگلان یکی از شهرستان های استان خراسان شمالی به مرکزیت شهر راز است. این شهرستان شمالی ترین شهرستان استان خراسان شمالی به شمار می رود، که با شهرستان مانه و سملقان از جنوب و غرب، شهرستان بجنورد از جنوب شرقی و با کشور ترکمنستان از شمال، شرق و غرب به حدود ۱۶۵کیلومتر مرز مشترک دارد. این شهرستان جاذبه های گردشگری متنوعی دارد که یکی از آنها مسجد قاولقا محسوب می شود. مسجد قاولقا در مرکز روستای قاولقا از توابع بخش جرگلان متعلق به شهرستان راز و جرگلان در استان خراسان شمالی قرار گرفته است. این بنا که علاوه بر اینکه مسجد است زمانی مکتب‌خانه نیز بوده است با نام مسجد و مکتب‌خانه شفیعی نیز شهرت دارد. وجه تسمیه اثر به نام شفیعی به دلیل کارکرد مذهبی مسجد و مدرسه محسوب می شود که شفیع به معنای شفاعت کننده بر آن نام نهاده شده است. همچنین نام قاولقا در زبان ترکمنی به معنای «جمع شدن» است. شهرت این مسجد به خاطر وجود نقوش زیبایی است که بر در و دیوار آن قرار دارد و سالانه افراد زیادی برای تماشای آن راهی این منطقه می شوند. این مکان قدمتی در حدود صد سال دارد و در حال حاضر مردم روستا ضمن برگزاری نمازهای پنجگانه از آن به عنوان مکتب‌خانه ای برای قرآن آموزی دختران و پسران روستا و برگزاری جلسات بزرگان روستا استفاده می کنند.
معماری بنای مسجد
این بنا، مساحتی در حدود 304 متر مربع با پلانی مستطیل شکل با ابعاد 9.5 در 6.5 دارد و در ساخت آن از مصالحی همچون چوب، سنگ و کاه گل استفاده شده است. این مسجد دارای دو ایوان طویل است که در آنها نقوشی زیبا دیده می شود. سقف ایوان روی پنج ستون چوبی از جنس ارس قرار گرفته است. ستون‌ها دارای سرستون های خراطی‌شده به شکل پیچ‌های دوگانۀ حلزونی (مشابه سبک ایونیک در معماری یونانی) بر یکی از سرستون‌ها تاریخ ۱۳۸۰ قمری درج‌شده که زمان ساخت آنها را نشان می‌دهد. مهم‌ترین ویژگی مسجد و مکتب‌خانه قاولقا وجود تزئینات نقاشی با نمادهای خاص ترکمنی در دیوار های مسجد و نیز تزیین سرستون های چوبی ایوان مسجد و مکتب‌خانه در این مجموعه به شمار می رود. صحن مسجد در شرق ایوان، روی بام یک واحد انباری قرار گرفته است. بنای مسجد از یک تالار مستطیل شکل ستون دار و یک پیش تالار یا ایوان ستون دار با جهت‌گیری شمال شرقی – جنوب غربی تشکیل شده است. سقف مسجد به صورت کامل با تیر های چوبی پوشش داده شده است. برای اینکه در مورد نحوه رسیدن و سفر به این منطقه بیشتر بدانید این مطلب از مجله مستر بلیط را تا انتها دنبال کنید.
راه های دسترسی به مسجد
برای اینکه بتوانید از نزدیک این مسجد را ببنید می توانید راهی شهرستان راز و جرگلان شوید و برای اینکار بهتر است اقدام به خرید بلیط اتوبوس کنید. پس از رسیدن به شهر راز می توانید با وسایل حمل و نقل عمومی به سمت روستای قاولقا حرکت کنید که در فاصله 20 کیلومتری از شهر راز قرار دارد.
بازدید از مسجد قاولقا
برای دیدار از این مسجد نیازی نیست هزینه پرداخت کنید و هر زمان که دوست دارید می توانید به این مکان بروید. از آنجایی که این روستا در ناحیه ای کوهستانی قرار دارد بهتر است در فصول گرم سال به این منطقه سفر کنید زیرا هوا در این دوران بسیار مطبوع است. پیشنهاد مستر بلیط به مسافران این منطقه این است که حتما به دیدار ای بنا بروند.
دیدگاهتان را بنویسید