مسجد آق قلعه جوین

مسجد به طور قطع بنای مذهبی اصلی اسلام به شمار می رود كه از بين كاركردهای متعدد آن، والاتر از همه،كاركرد عبادت جمعی آن است. مسجد به عنوان مكانی كه انسان مسلمان در آن عبادت نموده و به وسيله آن به يگانگی خداوند را اظهار می دارد نامبرده شده و كانون تجلى هويت معنوى مسلمانان و مرجع، پناه و تكيه گاه آنان، از صدر اسلام تاكنون مهمترين عنصر شهرى و معمارى و مركز تبلور عالی ترين اشكال خلاقيت، ذوق و سليقه‌ی معماران مسلمان بوده است. در ایران مساجد بسیاری وجود دارد که از گذشته های دور بر جای مانده اند و امروزه به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری به شمار می روند. در فاصله 80 کیلومتری شمال غرب سبزوار و مجاور روستای حاجی آباد، بقایای شهری تاریخی به نام آق قلعه قرار دارد. در میان حصار این شهر، مسجدی نسبتا بزرگ وجود دارد که به مسجد آق قلعه جوین شهرت یافته است. جاده آسفالته جوین به جغتای، از مقابل مسجد می گذرد و شهر را به دو نیم شمالی و جنوبی تقسیم می کند. فرسایش های طبیعی و مرور زمان، صدمات زیادی بر پیکر مسجد آق قلعه وارد کرده است.

تاریخچه مسجد آق قلعه

در این بخش از مجله مستر بلیط در مورد این اثر تاریخی اطلاعاتی را در اختیار شما قرار می دهیم، تا در صورتی که تصمیم گرفتید به این منطقه سفر کنید بتوانید با اطلاعات کامل از آن دیدن کنید. بر اساس مطالعات انجام شده، مجموعه آق قلعه در عصر ایخانی، برای ایجاد شهری به سبک سلطانیه زنجان ساخته شده است. بر اساس کتیبه مسجد، در سال 712 هجری قمری و مقارن با حکومت الجایتو خان، به پایان رسید. بنابراین، مسجد آق قلعه یکی از آثار معماری ارزنده عصر ایلخانی محسوب می شود. البته، مدت زمان استفاده از آن نسبتا اندک بود و در دوره صفویه و قاجاریه نیز از آن استفاده می شد. اما از آن زمان تا کنون، به صورت متروکه باقی مانده است. در این مسجد می توانید تزئینات بسیار زیبایی را مشاهده کنید که مربوط به این دوران است. بجز کتیبه گچبری گنبدخانه و تزئینات اسلیمی این قسمت از مسجد که با رنگ لاجوردی اندود شده، حواشی ستون های شبستان ها و مخصوصا شبستان شرقی با رنگ قهوه ای و به صورت یک نوار تزئین شده است. همه طاق های بنا به صورت جناغی اجرا شده است. هنر آجر کاری به صورت آجر چینی متمرکز در گنبد اصلی و با طرح لوزی و خفته و راسته در مناره ها به کار رفته است. همین تزئینات بی نظیر به همراه معماری و قدمت آن سبب شده است که این بنا در لیست آثار ملی ایران قرار بگیرد.

ساختار و معماری مسجد آق قلعه

این مسجد با پلان مستطیل شکل و ابعاد 17.5 در 57.5 متر ساخته شده است و شامل یک ایوان ورودی، گنبدخانه و دو شبستان در دو سوی آن می شود. ایوان مسجد به ارتفاع حدود 12 متر، رو به شمال باز می شود و از طریق یک درگاهی به گنبدخانه راه می یابد. پوشش ایوان با طاق جناغی اجرا شده و در دو سوی آن، دو نیم ستون قطور به شکل مناره تعبیه گردیده است. مصالح این بخش از مسجد را، آجر و ملات گچ تشکیل می دهد. قسمت پایینی نیم ستون ها نسبت به بالای آن، حدود یک متر کلفت تر هستند. گنبد خانه، متصل به ایوان و در واقع هسته مرکزی مسجد به شمار می رود. این گنبدخانه از یک اتاق مربع شکل به ابعاد 7.5 در 7.5 متر تشکیل شده است، گنبدی نیمه کروی و به شکل کلاه خود، بر روی آن قرار دارد. گنبد به صورت یک پوسته است و از کف اتاق تا راس آن حدود 12 متر ارتفاع دارد. در ضلع جنوبی گنبدخانه، بخش زیرین یک محراب دیده می شود. دورتا دور قسمت زیرین کمرپوش گنبد، کتیبه ای با خط ثلث و با متن آیات قرآن کریم، به صورت گچبری وجود دارد که تاریخ 712 هجری قمری را نشان می دهد.

راه های دسترسی به مسجد

برای اینکه بتوانید از این بنا دید کنید باید به شهرستان جوین سفر کنید که می توانید بلیط قطار جوین را از مستر بلیط به صورت آنلاین خریداری کنید و به این شهرستان سفر کنید. پس از رسیدن به آنجا باید در جاده جوین به جغتای قرار بگیرید تا به این مسجد برسید.

بازدید از مسجد آق قلعه

دیدار از این مسجد رایگان است و نیاز به پرداخت هزینه ندارد و به صورت رایگان می توانید از دیدن کنید. زمانی که به این منطقه سفر کردید از یاد نبرید که از دیگر آثار آن نیز دیدن کنید و لحظات خوشی را در کنار همسفرانتان تجربه کنید.