شهر تفت یکی از شهرهای تاریخی است که در استان یزد قرار دارد، این شهر به خاطر قدمتش، آثار تاریخی متعددی را در خود جای داده است. درباره وجه تسمیه تفت دو نظر وجود دارد: یکی وجود کوه تفت در جنوب شهر که بر اثر تابش آفتاب به شده داغ و سوزان می شده است و دیگری به اعتبار نام تفت که به سبد یا طبقی اطلاق می شد که اهالی میوه باغ هایشان را در آن می ریختند. تفت را «ارم المثال»، «باغ همیشه بهار» و «خانه انگور» با هوایی با نهایت اعتدال و باغ های نیکو و مردمی توانا و دانا وصف کرده اند. برخی آثار به جا ماده در ناحیه تفت، شنانه مسکون بودن آنجا در دوره پیش از اسلام است. دست کم تا اوایل قرن هشتم، در منابع درباره شهر کنونی تفت مطلبی وجود ندارد، اما در آبادی های شهرستان تفت سنگ قبر هایی وجود دارد که نشان می دهد این ناحیه در سده پنجم مسکونی بوده است، از جمله سنگ قبرهایی در امامزاده سید ابراهیم در آبادی کاریز متعلق به 473، سنگ قبر هایی در شواز متعلق به 555، و در قبرستان کهنهی آبادی توران متعلق به سده های پنجم تا نهم. یکی از آثار تاریخی قدیمی در این شهر آب انبار چهار بادگیری است که نشان از قدمت این منطقه دارد.
معرفی آب انبار چهار بادگیری
در این بخش از مجله مستر بلیط به توضیحاتی درباره آب انبار چهار بادگیری می پردازیم. این بادگیر که یکی از آثار تاریخی معروف شهر تفت به شمار می آید در دوران پهلوی اول ساخته شده است. کشور ایران از نظر آب و هوایی در ناحیه ای خشک قرار دارد و میزان بارندگی آن بسیار اندک است. در ضمن از نظر شرایط اقلیمی هم مناطق کشور با یکدیگر بسیار متفاوت هستند. به استثناء شمال و غرب کشور، قسمت وسیعی از ایران با کمبود آب مواجه است و آب به عنوان عنصری گرانقدر علاوه بر داشتن ارزش حیاتی عامل بسیار مهمی در تسعه اقتصادی به شمار می رود. از این رو این نیاز زمینه را برای مبتکران ایرانی جهت ابداع مخازنی به منظور جمع آب با توجه به شرایط هر منطقه فراهم نموده است. آب انبار ها در آغاز گودال هایی بودند که از آب باران و سیلاب ها پر می شدند به تدریج بشر خود به انبار کردن آب در گودال ها پرداخت و سرانجام به ایجاد ابنار های آب در جاهای مورد نیاز دست زد. با پیشرفت تمدن روش های ذخیره آب تکامل یافت. در تمدن های ایران، مصر و بین النهرین آب را در انبار های سرپوشیده غیر قابل نفوذی که از تبخیر شدن و آلودگی آن جلوگیری می کرد ذخیره می کردند. این اثر تاریخی به واسطه معماری متفاوتش در لیست آثار ملی ایران جای گرفته است.
معماری آب انبار چهار بادگیری
یکی از مسائلی که در معماری آب انبارها دخالت دارد، نوع اقلیم منطقه ای است که آب انبار در آن ساخته می شود. در آب انبار ها می توانید عناصر مختلفی را مشاهده کنید که شامل مخزن، پاشیر، سردر و بادگیر می شود. مخزن محل انبار کردن آب و اصلی ترین عنصر در شکل گیری آب انبار است. مهمترین عامل در تنوع شکلی مخزن آب انبار، نحوه استفاده از آن به صورت صحرایی، شهری و یا روستایی است. پاشیر محل قرار گرفتن شیر بزرگ برنجی متصل به مخزن است. شکل آن به ص.رت یک نیمه هشت گوش و یا چهار گوش مربع است. البته در برخی موارد از شکل های ترکیبی نیز استفاده شده است. سردر راهنمای ورود به آب انبار و راه پله عمیق آن است. یک قاب با دو جرز عمودی و یک کتیبه اختتامی، سکوهایی در دو طرف آن، کاربندی، کاشیکاری و کتیبه سنگی کوچک که نشانی از سازنده و واقف آب انبار می دهد، عناصر تشکیل دهنده سردر هستند. بادگیر با هدایت باد مناسب به فضای زیر آن و گردش هوا به داخل حیاط و فضای های دیگر باعث خنکی هوای داخل می شده است. از این روش برای خنک کردن آب آب انبار استفاده می شد. از ویژگی های شاخص آب انبار چهار بادگیری وجود چهار بادگیر آن است زیرا اکثر آب انبار ها تنها یک بادگیر در سقف داشتند.
برای سفر به شهر تفت می توانید خرید بلیط اتوبوس را از مستر بلیط و به صورت آنلاین انجام دهید.
راه های دسترسی به آب انبار
اگر قصد دیدار از این باید را دارید باید به خود را به خیابان خیابان ۲۲ بهمن، محله دربند میرزا برسانید. این کار را می توانید با کلیه وسایل حم و نقل عمومی موجود در شهر انجام دهید.
بازدید از آب انبار چهار بادگیری
دیدن این بنا رایگان است و نیازی نیست بابت آن هزینه ای بپردازید. در ضمن می توانید از دیگر آثار تاریخی در این محدوده نیز دیدن کنید.
دیدگاهتان را بنویسید