تنگه واشی

گرما، شلوغی، ترافیک، فشار کار. همه این ها چیزهایی هستند که باعث می شود تا ساکنان کلان شهری مانند تهران به دنبال ساعتی استراحت در طبیعت و تجربه آرامش آن باشند. یکی از محبوب ترین مقصدهای تفریحی یک روزه برای اهالی تهران، تنگه واشی در فاصله 20 کیلومتری از شهر فیروزکوه است. به گواهی آمارهای مختلف در اوج فصل گردشگری، روزانه تا حتی بیش از 30 هزار نفر هم از این جاذبه طبیعی بازدید می کنند. با در مجله مستر بلیط همراه باشید تا در باب تنگه واشی و دلایل جذابیت آن برای گردشگران، بیشتر بدانیم.

تاریخچه تنگه واشی

تا قبل از ایحاد مسیرهای ارتباط نوین شمال به جنوب در رشته کوه البرز در زمان سلطنت رضاشاه، منطقه تنگه واشی و فیروزکوه یکی از مهم ترین راه های ارتباطی به سمت شمال ایران بوده است. علاوه بر این تنگه واشی به دلیل شکل خاص کوه ها که آن را به نوعی قلعه طبیعی تبدیل کرده، از قدیم به عنوان پناهگاه شرایط بحران استفاده می شده است. شاید وجه تسمیه تنگه هم به همین دلیل باشد، چرا که ساواشی در زبان ترکی به معنی محل برخورد است. البته وجه تسمیه دیگری هم برای این مکان پیشنهاد شده است و آن کلمه واش در گویش شمالی به شمار می رود که به معنای چمن است. گروهی بر این باورند که به دلیل سرسبز بودن دشت ساواشی، این نام برای آن انتخاب شده است. شایان ذکر است که این ناحیه از شکارگاه های مهم شاهان ایران هم به حساب می آید که قدمت آن به دوران ایلخانی می رسد. گواه این ادعا مربوط به دوران فتحعلی شاه (در حدود 200 سال پیش) با نقش و نگار شکار است.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

تنگه واشی در نزدیکی روستای جلیزجند، از توابع شهرستان فیروزکوه قرار دارد. تنگه واشی عملا از دو تنگه واشی و تنگه سا، دشت و آبشار ساواشی تشکیل شده است. البته به علت سهل الوصول تر بودن تنگه واشی و اینکه این تنگه در ابتدای مسیر قرار دارد، کل این جاذبه با عنوان تنگه واشی شناخته می شود. در ادامه هر کدام از بخش های این جاذبه به صورت جداگانه معرفی می شوند.

تنگه واشی

در ابتدای این مسیر فرح انگیز باید از تنگه نخست، یا همان تنگه واشی عبور کنید. این تنگه با طولی در حدود 250 متر و دیواره هایی با ارتفاع 100 متر، مسیر باریکی که آب در تمام طول آن روان است. بنابراین برای گذر از این تنگه باید تمام مسیر را در آب های سرد قدم بردارید. عمق آب در فصل های پربارش حتی تا کمر هم می رسد، بنابراین در گذر از تنگه جانب احتیاط را رعایت کرده است و حتما کفش مناسب به همراه داشته باشید.

دشت ساواشی

با خروج از تنگه نخست، با دشت سرسبز و زیبایی به طول در حدود 1700 متر روبرو می شوید که مکانی مناسب برای توقف و استراحت است. خرید سوغاتی از دستفروشان محلی حاضر در دشت را هم فراموش نکنید.

تنگه سا

با پیمودن و گذر از دشت ساواشی، با تنگه دوم یا تنگه سا روبرو می شوید. تنگه سا با طولی در حدود 800 متر در مقایسه با تنگه واشی طولانی تر است، اما در عین حال پهنای بیشتری هم دارد که این موضوع گذر از آن را آسان تر می کند. به دلیل وجود چشمه هایی بر روی دیواره های تنگه سا و رویش جلبک ها بر روی سنگ ها، طبیعت آن در مقایسه با تنگه دوم سرسبزتر و زیباتر است.

آبشار ساواشی

در انتهای این مسیر زیبا که گذر 15 از همه آن بدون توقف در حدود 2 ساعت زمان نیاز دارد، با آبشاری زیبا به ارتفاع متر روبرو خواهید شد که وارد آبگیری به عمق 1 و وسعت در حدود 50 متر می شوید. ایستادن زیر آب این آبشار، بعد از پیاده روی طولانی، تجربه ای فراموش نشدنی خواهد بود. این آبشار در فصل زمستان کاملا یخ می بندد که خود تصویری بسیار زیبا و بدیع است. اگر با کوهنوردی آشنا هستید و امکانات لازم مانند راهنما و GPS در اختیار دارید، می توانید با ادامه مسیر به سمت سد خاکی ساح و آبشار دراسله بروید که محل استقرار ییلاقی عشایر هداوند است.

کتیبه

همانطور که اشاره شد، کتیبه ای از دوران فتحعلی شاه در این محل قرار دارد. گفته می شود که این شاه قاجار، پیش از نشستن بر تخت سلطنت حاکم فارس بوده و پس از مشاهده کتیبه های ساسانی به آنها علاقه مند شده است. بنابراین فتحعلی شاه پس از رسیدن به شاهی دستور تراشیدن کتیبه هایی را در مکان های مختلف ایران می دهد که یکی از مشهورترین آنها، کتیبه تنگه واشی است. این کتیبه تصویری از یک صحنه شکار است که در آن می توان بسیاری از شاهزادگان قاجار مانند عباس میرزا را در کنار شاه مشاهده کرد. جایگذاری این کتیبه بسیار عالی انتخاب شده و به این دلیل از گزند و آسیب آب و باران در امان مانده است، اما متاسفانه خرابی هایی در آن وجود دارد که عامدانه و توسط افراد نا آگاه ایجاد شده است.

 گیاه باریجه

یکی از نکات جالب در مورد تنگه واشی، رویش بسیاری از گیاه دارویی، به خصوص گیاه کمیاب و نادر باریجه است. این گیاه که در تمام طول عمر خود تنها یکبار گل می دهد، در درمان سنگ کلیه و مثانه، تسکین درد پهلو و صمغ و درمان بسیاری دیگر از امراض کاربرد دارد. البته به یاد داشته باشید که این گیاه حفاظت شده است و چیدن آن جریمه و پیگرد قانونی دارد.

سوغات

انواع لواشک ها و آلوچه ها و گیاهان دارویی و صحرایی مانند کاکوتی و نعنا و آویشن از سوغاتی هایی هستند که در این محل می توانید آنها را تهیه کنید. یکی دیگر از سوغات معروف تنگه واشی، دوغ پنچ گیاه محسوب می شود، که حاوی گیاهان آویشن، نعناع، کاکوتی، پونه صحرایی و پونه جنگلی است.

شرایط بازدید از تنگه واشی

سفر به تنگه واشی محدودیت خاصی ندارد، اما برای این سفر باید چند نکته مهم را در خاطر داشته باشید. نخست اینکه، به دلیل کوهستانی بودن این منطقه، بهترین زمان مسافرت تابستان است. البته قبل از شروع سفر پیگیر رگبارهای فصلی باشید، زیرا به دلیل شکل جغرافیایی خاص منطقه بارش می تواند باعث بالا آمدن آب در تنگه ها شود. نکته دومی که در سفر به تنگه واشی باید به یاد داشته باشید این است که در این مسیر هم از خشکی و هم از آب گذر خواهید کرد. بنابراین به همراه داشتن وسایلی مانند لباس اضافه و گرم، کفش مناسب و کیف کمک های اولیه، از الزامات بازدید از این تنگه است. موضوع دیگر شلوغی این محل در روزهای آخر هفته است.

اگر ترجیح می دهید که در خلوتی و جمعیت کم از این جغرافیای زیبا لذت ببرید، بهتر است که سفر خود را برای روزهای وسط هفته برنامه ریزی کنید. نکته دیگری که باید مدنظر داشته باشید، دشواری نسبی این سفر برای کودکان، کهنسالان و افرادی با ناتوانی جسمی است. البته راه حل هایی برای این افراد هم وجود دارد. یکی از این راه ها اجاره اسب یا قاطر از محلی ها و عبور از نقاط دشوار به کمک این حیوانات است. گشت و گذار در تنگه واشی و پیمودن کامل آن، تقریبا به یک نصفه روز زمان نیاز دارد. بنابرای بهتر است برنامه ریزی سفر را به گونه ای انجام دهید که زمان لازم برای رفت و آمد به تنگه و پیمودن کامل مسیر آن داشته باشید.

آدرس و نحوه دسترسی با وسایل مختلف

تنگه واشی در فاصله تقریبا 2 ساعته از تهران قرار دارد. برای رفتن به این تنگه زیبا باید از تهران به سمت فیروزکوه بروید. نرسیده به شهر فیروزکوه با تابلوی تنگه واشی روبرو می شوید. در اینجا از مسیر جاده اصلی خارج شده و به سمت تنگه بپیچید. بعد از حدود 10 کیلومتر به روستای جلیزجند خواهید رسید. ورودی تنگه و محل پارک خودروها در فاصله 4 کیلومتری از روستا قرار دارد. چنانچه می خواهید سفری راحت و آسوده به این تنگه اعجاب برانگیز را تجربه کنید، پیشنهاد ما به شما خرید بلیط اتوبوس است. اینکار را می توانید با صرف کمترین هزینه مالی و زمانی و با مراجعه به مستر بلیط انجام دهید.