شهر یری کجاست؟ اردبیل یکی از شهرهای بزرگ ایران است که در گذشته آن را با نام آرتاویل هم می شناختند. در این شهر مناطق و مکان های بسیاری وجود دارند که به لحاظ تاریخی بسیار مورد توجه گردشگران قرار گرفته اند.
یکی از این شهرها، شهر تاریخی و زیبای مشگین شهر است. در مشگین شهر یک محوطه باستانی بسیار قدمتی بهنام شهریاری وجود دارد. این منطقه باستانی یکی از توابع و بخش‌های مهم روستایی به نام ارجق می باشد در چند سال اخیر بسیار مورد توجه باستان شناسان قرار گرفته است. شهری در نزدیکی رود به نام قره سو و در قسمت شرقی ۳۱ کیلومتری مشکین شهر و همچنین ۶۵ کیلومتری اردبیل قرار دارد.
اگر روزی با تهیه بلیط اتوبوس مشگین شهر به این شهر زیبا سفر کردید بازدید از این منطقه باستانی را فراموش نکنید. این منطقه از سه قسمت متفاوت تشکیل شده است مجموعه این ۳ به ۴۰۰ هکتار می‌رسد. دژ نظامی، قوشا تپه، و یک بخش بسیار قدیمی تر از جمله قسمت مهم شهر باستانی شهریری می باشند.
بر اساس تحقیقات باستان‌شناسی مشخص شده است که قدمت قضات به هفت هزار سال می رسد و قدمت دیگر قسمتهای آن یعنی قلعه و بخش‌های مختلفش حدود ۱۴۵۰ سال قدمت دارد. اگر شما هم نظرتان به این منطقه باستانی جلب شده و قصد دارید از آن دیدن کنید در ادامه با مجله مستر بلیط همراه باشید تا شما را بیشتر با آن آشنا کنیم.
تاریخچه شهر یری
در شهریری سنگ نبشته ها و سنگ های برافراشته و نگاره های بسیاری وجود دارد که در طول تمام این سال ها فرسوده و کهنه تر شده اند و آسیب‌های زیادی به آن ها رسیده است، تا جایی که در سال ۱۳۹۱ یک گردباد بسیار شدید رخ داد و باعث ویرانی بسیاری از قسمت های محوطه گشت. در این منطقه ۲۸۰ قطعه سنگ افراشته باستانی وجود دارد که قدمت شان حدود ۸۰۰۰ سال می باشد.
با این وجود محققان هنوز هم در حال تحقیق بر روی آن ها هستند. قدمت این منطقه بر اساس گفته های باستان شناسان به دوره نوسنگی، مس سنگی و مفرغ نیز می رسد و حتی برخی بر این اعتقاد اند که شاید تا اوایل عصر آهن هم مردمانی در آن زندگی می کرده اند.
ارتفاع برخی از این سنگ برافراشته ها تا هفتاد و ۳۶۳ سانتی متر هم می رسد. جالب است بدانید که بر روی این سنگ ها اشکالی همچون چهره انسان و نقش و نگار های مختلف حکاکی شده است در اکثر آن ها انسان را به گونه ای طراحی کرده اند که دست به سینه ایستاده اند و در واقع انسان های بی دهان هستند.
اگر یک یا دو سنگ نوشته وجود داشت که بر روی آن اشکال شبیه به آدم دهان نداشتند می توانستیم فرض را بر این بگیریم که برای سر گذشت این همه سال دچار فرسایش شدند و بیشتر قسمت های حکاکی پاک شده است اما آدم هایی که بر روی همه سنگ ها حکاکی شده اند بدون دهان هستند. ماجرا تنها به اینجا ختم نمی شود هر چه که در مورد این منطقه باستانی بیشتر کند و کاو می کنیم به موضوعات و عجایب و شگفتی های بیشتری دست می یابیم.
عجایبی که ذهن تان را به شدت درگیر خواهد کرد تا جایی که شاید برای پیدا کردن دلیل آن خودتان به دنبال تحقیقات بروید. یکی از این عجایب این است که در کنار تمامی مجسمه ها و یا همان سنگ هایی طرح انسان بر روی شان هک شده تنها یک زن ایستاده است در حالی که مجسمه زن دارای دهان است و این موضوع شاید در عین این که عجیب است کمی هم ترسناک به نظر برسد و سوالات بسیاری را در ذهن تان برانگیزد.
بر اساس آمار مشخص شده است که از این نوع سنگ های برافراشته یک نمونه در قپوزستان آذربایجان قرار دارد و یک قطعه دیگر آن هم در منطقه ای به نام حکاری کردستان ترکیه.
کاوش ها و تحقیقات بسیاری بر روی قبرهایی که در این منطقه وجود دارد انجام شده است و مشخص شده که همه آن ها متعلق به دوره عصر آهن و سفال های به دست آمده هم متعلق به دوره مس سنگی هستند. باستان شناسان سفال هایی که در این منطقه کشف کرده اند را شبیه به سفال های یافت شده در مناطق باستانی حاجی فیروز می دانند.
به خودی خود این مسئله مشخص می‌کند که قدمت و پیشینه حکومت سکونت انسان ها در شهر اردبیل متعلق به دوره مس و سنگ است برای تایید این فرضیه آثار باستانی بسیار به جای مانده که این نکته را تایید کند. اکثر سفال های تاریخی به جای مانده دارای نقش و نگارهای بسیار جالبی هستند که البته در طی این سال‌ها در اثر فرسایش بسیاری از قسمتهای آن پاک شده اند.
برخی از این سفالینه ها طرح‌های سبد شکل دارد و مقداری هم سفال های دلایلی وجود دارد که باستان شناسان معتقد اند این سفال ها در اثر ترمیم به صورت دولایه درآمده اند.
نقشه و معرفی قسمت های مختلف
در منطقه باستانی شهریئری تعدادی هم آبسیدین یا همان سنگ های شیشه برنده کشف شده است و تمامی این آثار نشان بر این دارند که این شهر باستانی در گذشته های دور با مناطقی همچون قفقاز یا آناتولی ارتباط گسترده ای داشته، زیرا تنها از این نوع سنگ در آن مناطق استخراج می شده است.
جالب است بدانید که باستان شناسان بر اساس تحقیقات گسترده به یک موضوع بسیار مهم دست یافتند و آن هم این بود که ساکن این شهر باستانی در دوره‌ای به نام اورارتویی بر روی عبادتگاه های شان قلعه ساخته بودند و این به این معنی است که مردم در آن زمان از باورهای شان روی گردانده شده‌اند!
هرچند که این موضوع هنوز دلیل خاصی ندارد اما هنوز هم محققان در حال تحقیقات هستند تا مشخص کنند که آیا مردم در آن زمان از روی اجبار اعتقادات شان را کنار گذاشته اند و یا از روی میل شخصی خود. نکته قابل توجه و هیجان انگیزترین است که پس از کاوش در قسمت های دیگر مشخص شده که در گذشته یک شهر متروک و قدیمی تر در شهر ری قرار داشته و آثار آن به جای مانده است.
در این لایه قدیمی سفال هایی به رنگ بنفش، قهوه‌ای و سیاه کشف شده است که بر اساس تحقیقات مشخص شد تمامی آن ها متعلق به عصر پیش از آهن است. حفاری و کاوش بر روی این شهر باستانی در طی چندین فصل صورت گرفته است و در فصل سوم از حفاری مشخص شده که در زمان اورارتویی آن یک قلعه وجود داشته که به آتش کشیده می‌شود و در سال های زیادی هم متروک و بی سکنه می ماند.
برای کشف این مسئله خاکستر هایی که در لایه های خاک وجود داشته را مورد بررسی قرار داده‌اند و مشخص شده که این آتش سوزی تنها به قسمتی نه بلکه به کل قلعه سرایت کرده است.
به طور کلی می توان زندگی انسان ها در این شهر باستانی را از هفت هزار سال پیش تا دوره ای که اورارتوییان می زیستند تشخیص داد. جالب است بدانید که در فصل سوم حفاری پلاک هایی طلایی و اشیای زرین و تزئیناتی مانند دکمه های زینتی پلاک های مفرغی و ظروف سفالین و بیس های مختلف هم کشف شده است.
عده ای دیگر از باستان شناسان در طی کاوش های متعدد مشخص کردند که شاید قدمت این شهر تاریخی تا ۹ هزار سال هم باشد. اما سنگ تراشه هایی که بر روی آن ها انسان هایی بدون دهان حک شده بودند متعلق به ۷۰۰۰ سال پیش است.
منطقه باستانی یری در سال ۱۹۷۸ برای اولین بار مورد توجه عده ای از باستان شناسان خارجی همچون چارلز برنی قرار گرفت و در همان سال ها تصمیم گرفتند که حفاری و بررسی‌های کاوشگران را بر روی قسمتهای مختلف آن انجام دهند. چارلز برنی معتقد بود که بر اساس شواهد و آثار به جای مانده از این شهر تاریخی تا هزاره سوم و عصر آهن یا سفال نارنجی ایا نخود خاکستری هم می رسد.
در آن زمان تشخیص داده شد که بیشتر قبر های موجود در این منطقه متعلق به هزاره دوم هستند برخی از آنها هم دوره هزاره سوم یا پیش از میلاد مسیح. با این حال هیچ آثاری از عصر برنز در این منطقه وجود ندارد. منطقه باستانی شهریری در سال ۱۳۸۱ به عنوان یکی از آثار ملی کشورمان به ثبت رسیده است.
شرایط بازدید
برای بازدید از این منطقه باستانی و زیبا که یادگاری از دوران گذشته و سالیان دور می باشد، هیچگونه محدودیتی وجود ندارد. اما با این حال پیشنهاد می کنیم که برای بازدید از آن، تایم صبح و عصر درست قبل از اینکه آفتاب غروب کند را انتخاب کنید.
دیدگاهتان را بنویسید