قلعه اس پی آر؛ معرفی + راه های دسترسی

شهر نیریز مرکز شهرستان نیریز در شرق استان فارس با بخش ها، شهرها و روستاهای متعدد یکی از قدیمی ترین و کهن ترین شهرستان های استان فارس است. تعیین تاریخ دقیق پیدایش این سرزمین و ارائه تصویر درست و روشن از آن در دوره های مختلف تاریخی، مشکل و در مواردی غیر ممکن است. برخی آن را به دوره اساطیری کیانیان و دوره مادها نسبت می دهند ولی منبع و مأخذی قابل اعتماد در این زمینه وجود ندارد.

براساس دانسته ها و اطلاعات موجود می توان گفت که احتمالا پیشینه تاریخی نیریز به دوره هخامنشیان برمی گردد و به دنبال کاوش های باستان شناسی که در اوایل سده بیستم در تخت جمشید انجام گرفت، الواحی گلی مربوط به دوره هخامنشیان به دست آمد که در آنها (حدود 15 لوح) به نام هایی مانند نَرِزُّش، نَرِزیش و… بر می خوریم که به عقیده باستان شناسان به نیریز بر می گردد، که تعدادی از مراکز تسلیحاتی این امپراتوری در نیریز قرار داشت.

متأسفانه در مورد نیریز قبل از دوره هخامنشیان هنوز هیچ گونه تحقیقات و یا کاوش های صورت نگرفته و با توجه به اینکه این شهرستان در دوره هخامنشیان از مراکز نظامی هخامنشیان بوده این احتمال وجود دارد که در دوره های قبل نیز صاحب تاریخ بوده باشد.

این شهر در دوره های تاریخی گوناگون از اهمیت خاصی برخوردار بود که باعث شده از هر دوره اثری به یادگار در آن باقی بماند. در این بخش از مجله مستر بلیط در مورد قلعه اس پی آر که در این شهر قرار دارد توضیحاتی ارائه می دهیم تا شما را با این اثر تاریخی بیشتر آشنا کنیم.

معرفی قلعه اس پی ار

این بنا که از جاذبه های گردشگری شهر نیریز است و به دوران تاریخی پس از اسلام و دروه قاجار تعلق دارد. این قلعه در دورانی که نیرو های اس پی آر در شهر نیریز استقرار داشتند جایگاه آنها بود و به خاطر اهمیت تاریخی آن در سال 1379 به لیست آثار تاریخی ایران اضافه شد. براساس توضیحاتی که داده شد می توانیم متوجه شویم که این بنا، برای کاربری نظامی ایجاد شد و تاریخ ساخت آن را سال 1296 می دانند.

نیروهای اس پی آر

نیروهای اس پی آر یا نیروی پلیس جنوب یا به انگلیسی South Persia Rifles، نیرو هایی بودند که انگلستان در روزهای جنگ جهانی اول در جنوب ایران به خصوص در شهر های نیریز، کرمان و شیراز تشکیل داد. این نیروها از 5600 نفر تشکیل می شدند که شامل سربازان مستعمره های آسیایی بریتانیا و عده‌ای سرباز ایرانی بودند و فرماندهی آنها را ژنرال سِر پرسی سایکس بر عهده داشت.

هدف از تشکیل پلیس جنوب کنترل جنوب ایران و ایجاد امنیت برای منافع انگلستان در منطقه بود. لاجرم سر پرسی سایکس برای این منظور انتخاب و در مارس ۱۹۱۶ وارد بندرعباس شد. همراهان سایکس عبارت بودند از سه افسر انگلیسی و سه افسر هندی، بیست درجه‌دار هندی و ۲۵ سواره‌ نظام از بخش مرکزی نظام هند. سرانجام در سال 1921 با مخالفت تعداد زیادی از وزرای دولت و نخست وزیر وقت آن زمان این نیروها منحل و مجبور به ترک ایران شدند.

معماری قلعه

این قلعه معماری ای همچون قلعه های نظامی دیگر ایران دارد، پلانی مربع شکل که در قسمت های مختلف اضلاع آن می تواند برج های دیده بانی را مشاهده کرد. این قلعه به صورت حیاط مرکزی ساخته شده است و در اطراف آن اتاق ها و حجره هایی وجود دارد که تعداد آنها حدود 107 عدد می شود و در چهار گوشه آن برج های مدوری جهت نگهبانی بنا کرده اند. مصالحی که برای ساخت آن به کار برده اند سنگ و ملات ساروج است.

راه های دسترسی به قلعه اس پی ار

 برای اینکه بتوانید این بنا را ببینید باید به شهر نیریز فارس سفری داشته باشید. این شهر در 222 کیلومتری غرب شهر شیراز قرار دارد و برای سفر به آنجا هم وسایل حمل و نقل عمومی هم شخصی قابل استفاده هستند.

شرایط بازدید

برای بازدید از آن نیازی نیست هزینه ای بپردازید و می توانید زمانی حدود یک تا دو ساعت را برای این بازدید صرف کنید. در ضمن می توانید از دیگر مکان های گردشگری شهر نیریز نیز دیدن نمائید. پس اگر سفری به این شهر داشتید تماشای این قلعه تاریخی، که در دل  خود داستان هایی نهفته دارد، را از یاد نبرید.