مکان تاریخی یا فرهنگی یک مکان رسمی است که در آن بخشهایی از تاریخ سیاسی، نظامی، فرهنگی و یا اجتماعی به دلیل ارزش میراث فرهنگی شان حفظ شدهاند. اماکن تاریخی معمولا توسط قانون محافظت میشوند، یک سایت تاریخی میتواند یک ساختمان، چشمانداز، مکان یا سازه باشد که از اهمیت محلی یا ملی برخوردار است.
معمولا به این معنی است که مکان تاریخی باید حداقل ۵۰ سال یا بیشتر قدمت داشته باشد. ایران که کشوری با تاریخچه ای غنی و قدیمی است از این اماکن تاریخی تعداد بسیاری در خود دارد. در هر یک از شهرهای ایران که به گذشت و گذار مشغول شویم می توانیم تعداد کثیری از آثار تاریخی را بیابیم. این آثار تاریخی در انواع و اقسام گوناگونی طبقه بندی می شوند.
دسته ای از آثار تاریخی شامل باغ ها و خانه های قدیمی می شوند که روزگاری محل زندگی گذشتگان ما بوده اند. در این بخش از مجله مستر بلیط در مورد باغ نشاط که در شهر فیروزه استان خراسان رضوی قرار دارد توضیحاتی برای شما ارائه می کنیم.
معرفی باغ نشاط
باغ نشاط فیروزه در شهرستان فیروزه استان خراسان رضوی و در نزدیکی روستای تقی آباد قرار دارد که در دوران حکومت قاجارها ساخته شده است و با نام هایی مانند باغ سالار نیز شهرت دارد. صاحب این باغ فردی به نام آقابالاخان گنجی است که در سال 1336 آن را از صاحب اولیه اش خرید. صاحب اصلی و اولیه که سازنده باغ نیز بود فردی به نام سالار معتمد فرزند ابراهیم بیگ از اهالی قزوین است که حدود 130 سال قبل در نیشابور زندگی می کرد.
یکی از ویژگی های بارز این باغ رفت و آمد فراوان استاد کمال الملک در سال های آخر عمرشان به آن است که از آن باغی خاص ساخته است و آثاری از نقاشی های ایشان را می توانید در دیوار های آن مشاهده کنید. داستان نابینا شدن یک چشم کمال الملک نیز در این باغ اتفاق افتاده است که بدین شرح است:
«زمانی که کمال الملک در این باغ نزد دوست خود رفته بود، یک روز صبح یک خدمه همراه صبحانه برای او یک لیوان شیر آورده بود ولی کمالالملک آن شیر را نخورد؛ سالار معتمد علت را جویا شد اما کمالالملک از گفتن علت امتناع میکرد، وقتی سالار معتمد فهمید که شیر فاسد بوده سنگی به طرف خدمه پرتاب کرد و کمالالملک برای واسطهگری بین سالار معتمد و خدمه قرار گرفت که به اشتباه سنگ به چشم کمالالملک برخورد کرد و وی نابینا شد».
باغ نشاط فیروزه در تاریخ 05/09/1380 و به شمارهی 4492 در فهرست آثار ملی ایران، ثبت گردیده است و مرمت و بازسازی آن در سال 1385 آغاز شد.
معماری باغ نشاط
باغ نشاط با پلانی مربع شکل ۱۵ هکتار مساحت دارد و با بهترین ترکیب اصیل فنی ساخته شده است. این بنا دارای دو ورودی در قسمت شمالی وجنوبی، دو عمارت شمالی و مرکزی، دیوار حصار و چهار برج است و درختان زیادی در حیاط این باغ وجود دارد که شامل درختان کاج، پسته و… می شود. قدیمی ترین قسمت باغ، عمارت شمالی آن است، عمارت مرکزی را بعد از عمارت شمالی ساخته اند.
عمارت شمالی باغ در کنار دیوار ضلع شمالی و دقیقاً رو به روی درب ورودی جنوبی قرار دارد و متشکل از بخشهای ساختمان مرکزی، حمام، آب انبار و اصطبل است و یک ورودی در مرکز عمارت و همچنین یک دسترسی نیز به بیرون باغ، از سمت شمال، دارد. مصالح اصلی عمارت شمالی، از خشت خام و ملات گل است که برای جلوگیری از فرسایش و نیز زیبایی ظاهری، با آجر، نماکاری شده است.
در قسمت جنوبی عمارت شمالی، تزئینات آجرکاری و کاشیکاری زیبایی به دیده می شود، که به مرور زمان صدمات زیادی دیده است و عبارتند از: آجرکاری برجسته همراه با عناصر ترئینی کاشیکاری بر روی لچکیهای قوس ورودی با آجرهای قالبی که شامل نقشهای لوزیشکل برجستهاند، آجری کاری بالای نعل درگاه پنجرهها نیز به صورت برجسته بوده است.
عمارت مرکزی، که تقریباً در مرکز باغ قرار دارد پلان آن به صورت مستطیل شکل است، و در دو طبقه همکف و طبقهی اول، با 6 اتاق در طبقهی همکف و 7 اتاق در طبقهی اول ایجاد شده است و مساحتی در حدود 350 متر مربع را در بر میگیرد. طبقهی همکف عمارت مرکزی در زمان سالار معتمد ایجاد شد و طبق شواهد و گفتههای افراد سالخورده و مطلع محل، طبقهی بالایی آن، توسط اجلال خان، فرزند سالار معتمد، ساخته شده است.
این بنا نیز دارای دو ورودی است که در ضلعهای جنوبی و غربی قرار گرفته اند و با چند پله به سطح باغ میرسد. تزئینات قابل توجهی بر نمای بیرونی عمارت مرکزی، در قسمت درگاهی و پنجرهها اجرا شدهاند که در حاشیه، دارای عناصر تزئینی آجری زیبایی هستند.
عناصر تزئینی دربرگیرندهی یک قاب آجری در دو طرف پنجره، پیشآمدگی آجری در قسمت سرطاق پنجرهها، یک سنتوری در سردر ورودی که در راس آن یک گلدان است و درون سنتوری، گچبری دو فرشته، همراه با گل و بوته در اطراف، به چشم می خورد.
برای اینکه به شهر فیروزه سفر کنید می توانید از اتوبوس استفاده کنید و بلیط اتوبوس را از مستر بلیط به صورت آنلاین و در کمترین زمان و با سرعتی بالا خریداری کنید.
راه های دسترسی باغ نشاط فیروزه
برای اینکه به دیدن این بنا بروید باید به شهر فیروز در استان خراسان رضوی بروید و سپس با وسایل حمل و نقل عمومی و یا خودرو شخصی خود را به روستای تقی آباد برسانید تا بتوانید دیداری از آن داشته باشید
شرایط بازدید
برای بازدید از آن نیازی نیست هزینه ای پرداخت کنید و می توانید در مدت یک تا دو ساعت از قسمت های مختلف آن دیدن کنید.
دیدگاهتان را بنویسید