شهرستان گچساران به مرکزیت دو گنبدان در استان کهگیلویه و بویر احمد قرار دارد و از تاریخی غنی برخوردار است. شهر دو گنبدان دارای قدمت بالایی است و دلیل نام گذاری آن به دو گنبدان را وجود دو گنبد، یکی در غرب و دیگری در شرق، این شهر دانسته اند، بقایای این دو گنبد تا سال 1350 هم چنان وجود داشت. دوگنبدان در گذشته کاروانسرایی بود که در قدیم در مسیر راه شاهی قرار داشت و در قرون جدید به مرور و تا قبل از سال ۱۳۰۶ تقریباً خالی از سکنه و متروک شد ولی پس از آن با فعالیت‌های شرکت نفت در منطقه گچ کوراوعلی (گچساران قدیم) این منطقه دوباره رونق گرفت و اولین چاه نفت در روستای بابامحمد از توابع دو گنبدان امروزی حفاری شد که اکنون آن را با نام چاه شماره شش می شناسند. البته امروزه اثری از این کاروانسرا بر جای نمانده است. این شهرستان منابع نفت زیادی دارد همین موضوع باعث شده است که این شهر از رفت و آمد زیادی برخودار باشد و سفرهای زیادی به آن انجام شود. یکی از آثار تاریخی موجود در این شهرستان پل خیری و محمد خان است که دیدن آن خالی از لطف نیست.
معرفی پل خیری و محمد خان
یکی از سازه هایی که در تمام دوران تاریخی اهمیت و ارزش داشت و دارد، پل است. پل ها مسیر ارتباطی را برای افراد هموار می سازد و سبب ارتباط بیشتر افراد می شود. پل هـا همـواره سـیر تکاملـی بـر خـود داشـته و از شـاهکار های طراحـان در ایجـاد ارتبـاط بیـن جوامـع مختلـف بودنـد. به دلیـل قرارگیـری ایـران در مسـیر شـاهراه های ارتباطـی به ویـژه جـادۀ ابریشـم، مـردم همـواره بـه سـاخت و ایجـاد راه و مسـیر هایی بـرای عبـور از موانـع طبیعـی اهتمـام داشـتند و بـا گسـترش جوامـع انسـانی و شـکل گیری ارتباطـات تجـاری و جنگ هـا، نیـاز بـه پل هـا بـرای تسـریع در ارتباطـات سـبب سـاختن پـل توسـط معمـاران و مهندسـین شـد. یکی از پل هایی که از گذشته در ایران باقی مانده پل خیری و محمد خان است که در شهرستان گچساران استان کهگیلویه و بویر احمد قرار دارد. این پل در منطقه خیرآباد علیا و بر روی رودخانه خیرآباد در 45 کیلومتری گچساران ساخته شده است و معماری بسیار زیبایی دارد. تاریخ ساخت آن را در دوران اسلامی و مربوط به دوران سلجوقیان می دانند. پل خیری و محمد خان در سال 77 به لیست اثار ملی ایران اضافه شد. احتمال می رود که این پل را بر روی باقی مانده های یک پل ساسانی بنا نهاده اند.اگر به مطالبی در مورد آثار تاریخی ایران علاقمند هستید پیشنهاد می کنیم مجله مستر بلیط را دنبال کنید.
معماری پل خیری و محمد خان
در سـرزمین ایـران به دلیـل وجـود پسـتی و بلنـدی زیـاد، تنـو ع آب و هـوا، بسـتر شـکل گیری و اســتقرار آن در مســیر شــاهراه ها و نیــاز انســان بــه ســفر، بــه احــداث پل هایــی بــا کالبــد مختلـف می پرداختنـد کـه عوامـل مختلفـی در شـکل گیری کالبـد معمـاری پـل مؤثـر اسـت. ایــن عوامــل می تواننــد در دو بخــش «غیرســاختاری» و «وســعت و طــول» دســته بندی شـوند. این پل که بر روی رودخانه خیرآباد قرار دارد و دارای طولی برابر با 130 متر است. شـکل و دهانه هـای پـل ممکـن اسـت متأثـر از عوامـل مختلفـی باشـد و طـول پـل بـا توجـه بـه تعـداد دهانه هـای آن مـورد بررسـی قـرار گیـرد. این پل دارای 7 دهانه است که در سراسر آن چیده شده اند. عوامل مختلفی در طول پل و اندازه دهانه ها تاثیر گذار است که از آن جمله می توان به بسـتر طبیعـی، عـرض رود، کم آبـی و پر آبـی رود و میـزان مهـارت معمـاران در پی سـازی اشاره کرد. اسـتفاده از چفدهــای متنــو ع، بــا نحــوۀ چیدمــان آجرهــای متفــاوت، سبک ســازی بــا اســتفاده از کانالبنــدی، ســیل بند و موج شــکن از مــواردی بــود کــه معمــاران بــرای ایســتایی بیشــتر پـل مـورد نظـر داشـتند، متاسفانه امروزه تنها پایه هایی از پل به جای مانده است.
سفر به گچساران را می توانید به وسیله هواپیما انجام دهید، خرید بلیط هواپیما را از مستر بلیط انجام دهید.
راه های دسترسی پل خیری
برای اینکه بتوانید از این پل بازدید به عمل آورید باید به شهرستان گچساران و منطقه خیرآباد علیا سفری داشته باشید. همانطور که قبلا اشاره کردیم این پل در 45 کیلومتری شهر دو گنبدان قرار دارد. برای رفتن به این مکان خودرو شخصی بهترین گزینه به حساب می آید.
بازدید از پل خیری و محمدخان
دیدار از این سازه رایگان است و نیازی نیست هزینه ای بابت آن بپردازید. هنگام دیدن آن می توانید زمانی را در طبیعت اطراف آن بگذرانید، و دور از هیاهوی شهر وقت خود را سپری کنید و به تمدد اعصاب بپردازید.
دیدگاهتان را بنویسید