موزه مردم شناسی جاجرم

نوعی گردشگری وجود دارد که با نام گردشگری شهری شناخته می شود، این نوع گردشگری در بین افراد زیادی طرفدار دارد و سالانه مسافران زیادی را به سمت خود جذب می کند. شهرها از گذشته تاکنون به دلایل متنوعی همچون تاریخ یک شهر، هویت شهر، فرهنگ و هسته تشکیل دهنده، آن مورد علاقه و بازدید گردشگران بوده و هستند. گردشگری شهری تركيب پيچيده ای از فعاليت های مختلف است كه از به هم پيوستن در محيط ويژه و قادر ساختن شهر در جذب بازديدكنندگان است. گشت و گذار در خیابان های شهر، پاساژ گردی، بازدید از جاذبه های گردشگری شهر و … انواع مختلفی از فعالیت های به شمار می آید که مسافران در گردشگری شهری به آن می پردازند. یکی از جاذبه های گردشگری هر شهری، موزه های آن به شمار می آیند که در بیشتر شهر ها می توانید آنها را بیابید. شهر جاجرم که در استان خراسان شمالی قرار دارد نیز از این قاعده مستثنی نیست و در خود موزه ای را نگهداری می کند که با نام موزه مردم شناسی جاجرم شهرت دارد. در این بخش از مجله مستر بلیط در مورد این موزه اطلاعاتی را در اختیار شما قرار می دهیم تا در صورت به شهر جاجرم با شناخت کامل به دیدن این موزه بروید.

معرفی موزه مردم شناسی جاجرم

شهر جاجرم یکی از شهرهای قدیمی در ایران و استان خراسان شمالی به شمار می رود که آثار تاریخی متعددی را در خود جای داده است. یکی از این آثار تاریخی حمام جاجرم محسوب می شود که نوعی حمام خزینه ای به شمار می آید و با 700 متر مربع مساحت در کنار قلعه قدیم شهر از بناهای بجا مانده از قرون متأخر اسلامی در بافت قدیمی شهر است. معماری این حمام مانند بسیاری دیگر از حمام های سنتی ایران است به طوری که ورودی حمام با پنج پله به رخت‌کن حمام می رسد، که این راهرو یا هشتی با پوشش گنبدی، به‌خاطر جلوگیری از تبادل سردی و گرمی هوای حمام ایجاد شده است. حمام جاجرم از پنج قسمت تشکیل شده است که مشتمل بر رختکن یا سربینه، گرمخانه، خزینه، آب‌انبار ، گلخن و منبع آب گرم می شود، که سه قسمت اولی بخش بیرونی و دو قسمت دیگر بخش درونی حمام را تشکیل می دهند. از آنجایی که این بنا دارای معماری زیبایی بود و اهمیت تاریخی بالایی نیز داشت در سال 1386 به شماره 22212 در لیست آثار ملی ایران جای گرفته است. پس از مرمت هایی که بر روی این اثر تایخی انجام شد، در سال 1390 از آن به عنوان موزه مردم استفاده کردند و در این سال به طور رسمی به موزه تغییر کاربری داد.

بخش های مختلف موزه مردم شناسی

این موزه از هشت غرفه تشکیل شده است که هر بخش، قسمتی از آداب و رسوم جاجرم را به نمایش می گذارد. این غرفه ها شامل از غرفه استاد حمامی و غرفه پوشاک در قسمت سربینه، غرفه های دلاکی، عطاری و باستان شناسی در گرمخانه، غرفه محرم، غرفه معرفی مشاهیر و غرفه معرفی صنایع دستی می شود. در ادامه این بخش هر یک از این قسمت ها را به اختصار توضیح می دهیم.

غرفه استاد حمامی

این غرفه که در سربینه حمام واقع شده است، به حمامی تعلق دارد و رسم و رسوم و آداب مربوط به این شغل را به نمایش می گذارد. حمامی (استاد حمام ) صاحب یا اجازه دار و گرداننده حمام به شمار می رفت که پشت دخل می نشست و در واقع بالاترین مقام در حمام از آن او بود. او علاوه بر نشستن پشت دخل و حفظ پول و اشیای قیمتی مشتریان، وظایف دیگری نیز بر عهده داشت از جمله آنها گرم نگه داشتن آب، رفت و روب گرمابه، خوشبو کردن فضای آن و … است.

غرفه پوشاک

این غرفه همانطور که از نام آن مشخص است به نشان دادن پوشاک مردم منطقه اختصاص دارد. پوشاک را می توان بارزترین سمبل فرهنگی، مهم‌ترین و مشخص‌ترین مظهر قومی و سریع‌ الانتقال ‌ترین نشانه فرهنگی هر منطقه ای به شمار آورد. در این بخش می توان، لباس های سنتی زنان و مردان این سرزمین را مشاهد کرد.

غرفه دلاکی

یکی از غرفه های این موزه مربوط به دلاکی می شود که در آن کلیه وظایف شغلی دلاک ها به نمایش گذاشته می شود. دلاک‌ها به غیر از کار استحمام کارهایی نظری حجامت و جراحی‌های کوچک و کشیدن دندان، کیسه‌کشی، صابون‌زنی، مشت و مال، خال‌کوبی، حنابستن و … را نیز انجام می‌دادند.

غرفه عطاری

در این غرفه انواع مختلفی از گیاهان دارویی که در این منطقه یافت می شود در معرض نمایش گذاشته می شود. گیاهانی که در این غرفه دیده می شود شامل از کانی، گل گاوزبان، اسطخدوس، آنغوره، مخلصه، آویشن، کاکوتی و … می شود.

غرفه محرم

در این غرفه آداب، رسوم و مراسماتی که در دوران محرم در این شهرستان اجرا می شود را برای بازدیدکنندگان به نمایش گذاشته اند. در این مراسم و آئین‏ها تلاش می‏شود گوشه‏ای از قیام امام حسین(ع) به نحوی بازسازی و تجلی پیدا کند.

 غرفه معرفی مشاهیر

هر منطقه ای دارای افراد سرشناس و مشهور است که در دوران خود تاثیراتی داشته اند، که در این غرفه سعی شده است افراد را با افراد توانمند و مشهور این ناحیه آشنا کنند. در این غرفه تندیس هایی از این افراد به همراه شرح حالی از آنها دیده می شود.

 غرفه معرفی صنایع دستی

در شهرستان جاجرم جوراب بافی یکی از مهمترین صنایع دستی آن محسوب می شود که مراحل بافت آن به نمایش در آمده است. نمد بافی، کلاه کرکی، سفره محلی(گلیم)، قالی‌بافی، تابلو فرش، پارچه بافی(چادر شب) از دیگر صنایع دستی این منطقه هستند.

غرفه باستان شناسی

وجود تپه های باستانی زیاد در این ناحیه باعث شده است، اشیاء باستانی  زیادی در این محوطه ها پیدا شود که در این موزه در معرض دید همگان قرار داده شده اند. در این غرفه سفالینه‌های مربوط به دوران پیش از تاریخ  با قدمت چند هزار ساله که شامل ظروف نگهداری مایعات و غذا می شود و همچنین سکه‌ها و اشیاء مربوط به دوران اسلامی که از منطقه بدست آمده است وجود دارد.

راه های دسترسی به موزه مردم شناسی

اگر می خواهید با وسایل حمل و نقل عمومی به این شهر سفر کنید، قطار گزینه ای راحت و امن به شمار می آید. برای خرید بلیط قطار جاجرم می توانید از مستر بلیط کمک بگیرید و بلیط خود را به صورت آنلاین و در کمترین زمان تهیه کنید. این موزه در داخل شهر جاجرم قرار دارد و دسترسی راحتی به آن وجود دارد و شما می توانید با کلیه وسایل حمل و نقل عمومی که در شهر قرار دارند به این موزه بروید.

بازدید از موزه مردم شناسی جاجرم

برای دیدار از این موزه باید هزینه ای را به عنوان بلیط ورودی پرداخت کنید. برای تماشای این موزه باید در ساعات اداری به این مکان مراجعه کنید اگر در زمانی غیر از این بروید ممکن است با درب های بسته مواجه شوید.