چگونه پاسپورت بگیریم؟ (مدارک و شرایط لازم)

دریافت پاسپورت یکی از گام‌های اساسی و اجتناب‌ناپذیر برای انجام سفرهای بین‌المللی محسوب می‌شود. این پروسه شامل جمع‌آوری مدارک موردنیاز، تکمیل فرم‌های مربوطه و مراجعه به مراکز مرتبط است. با در اختیار داشتن یک پاسپورت معتبر، امکان سفر به کشورهای مختلف فراهم می‌شود و می‌توانید از فرصت‌های جدید و آشنایی با فرهنگ‌های گوناگون بهره‌مند شوید. در ادامه، به بررسی جزئیات نحوه گرفتن پاسپورت خواهیم پرداخت تا در این مسیر همراه شما باشیم.

گذرنامه، سند هویت بین‌المللی هر فرد

برخورداری از گذرنامه برای تمامی شهروندان کشورهای مختلف که تصمیم به سفر در خارج از مرزهای کشور خود دارند، ضرورتی انکارناپذیر و الزامی است. گذرنامه به‌عنوان یک سند شناسایی بین‌المللی عمل کرده و اطلاعات هویتی فرد را به صورتی رسمی و معتبر در زبان‌های متعدد ارائه می‌دهد. این مدرک حیاتی که توسط دولت هر کشور صادر می‌شود، شامل جزئیات شخصی نظیر عکس، امضا و اطلاعات امنیتی است. گذرنامه همچنین در فرایند عبور از مرزهای بین‌المللی برای احراز هویت و انطباق اطلاعات مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

تمام افرادی که تصمیم به خروج از کشور دارند، بعد از خرید بلیط هواپیما باید گذرنامه معتبر خود تهیه کنند. برای این منظور، درخواست‌کنندگان صدور گذرنامه می‌بایست با مراجعه به مراکز مجاز، مانند دفاتر پلیس +۱۰ در ایران و ارائه مدارک مورد نیاز، فرایند ثبت درخواست خود را آغاز کنند. پس از انجام مراحل قانونی و پرداخت هزینه‌های مشخص‌شده، گذرنامه طی مدت تعیین‌شده صادر شده و به متقاضی تحویل داده می‌شود.

تفاوت‌های بین انواع گذرنامه‌های ایرانی

گذرنامه‌های ایرانی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند: عادی، دیپلماتیک و خدمت. هر یک از این گذرنامه‌ها ویژگی‌ها و کاربردهای متمایزی دارند. در ادامه، تفاوت‌های اصلی این سه نوع گذرنامه را به طور دقیق بررسی می‌کنیم:

گذرنامه عادی

• رایج‌ترین نوع: این نوع گذرنامه برای عموم مردم صادر می‌شود و برای سفرهای شخصی، گردشگری، تجاری، تحصیلی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• هدف: برای تأیید هویت دارنده در خارج از کشور و اجازه ورود به سایر کشورها کاربرد دارد.
• امتیازات: معمولاً امتیازات خاصی ندارد و دارنده آن باید مانند سایر اتباع خارجی برای اخذ ویزا اقدام کند.
• محدودیت‌ها: هیچ محدودیت خاصی برای استفاده از این گذرنامه وجود ندارد، اما ممکن است برخی کشورها برای اتباع ایرانی محدودیت‌های ویزایی اعمال کنند.

گذرنامه دیپلماتیک

• برای چه کسانی: به مقامات عالی‌رتبه دولتی، دیپلمات‌ها و نمایندگان سیاسی کشور اعطا می‌شود.
• هدف: برای تسهیل انجام مأموریت‌های دیپلماتیک و نمایندگی کشور در خارج مورد استفاده قرار می‌گیرد.

امتیازات:

• معافیت از ویزا: در بسیاری از کشورها، دارندگان گذرنامه دیپلماتیک از معافیت ویزا برخوردار هستند.
• تسهیلات دیپلماتیک: این افراد از برخی تسهیلات دیپلماتیک مانند مصونیت قضایی و دیپلماتیک بهره‌مند می‌شوند.
• اولویت در تشریفات فرودگاهی: معمولاً در تشریفات فرودگاهی به این افراد اولویت داده می‌شود.
• محدودیت‌ها: استفاده از این گذرنامه تنها برای امور دیپلماتیک مجاز است و نمی‌توان از آن برای سفرهای شخصی یا تجاری استفاده کرد.

گذرنامه خدمت

• برای چه کسانی: به افرادی که به‌عنوان همراه یا کارمند در کنار مقامات دولتی و هیئت‌های سیاسی به سفرهای خارجی می‌روند، اعطا می‌شود.
• هدف: برای تسهیل انجام مأموریت‌های دولتی و همراهی مقامات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

امتیازات:

• تسهیلات مشابه دیپلماتیک: این گذرنامه از برخی تسهیلات مشابه گذرنامه دیپلماتیک مانند تسهیلات فرودگاهی و برخی معافیت‌های ویزایی برخوردار است.
• محدودیت‌ها: استفاده از این گذرنامه نیز مانند گذرنامه دیپلماتیک، محدود به امور دولتی و همراهی مقامات است.

پاسپورت الکترونیکی

پاسپورت الکترونیکی یا (e-passport) یک نوع پیشرفته از پاسپورت است که به یک تراشه الکترونیکی مجهز شده است. این تراشه اطلاعات بیومتریک مانند اثر انگشت، تصویر دیجیتال و جزئیات شخصی صاحب پاسپورت را در خود ذخیره می‌کند. امروزه پاسپورت الکترونیکی در ایران به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و جایگزین پاسپورت‌های معمولی شده است. از دیگر مزایای این نوع پاسپورت نسبت به نسخه‌های معمولی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• امنیت بیشتر: اطلاعات بیومتریک در تراشه الکترونیکی ذخیره می‌شود که جعل و تقلب را بسیار دشوارتر می‌کند.
• سرعت در عبور از مرزها: پاسپورت‌های الکترونیکی به سیستم‌های خودکار کنترل مرزی متصل هستند که فرایند عبور از مرزها را سریع‌تر و آسان‌تر می‌کند.
• کاهش خطا: اطلاعات بیومتریک دقیق‌تر و قابل‌اعتمادتر از اطلاعات دستی است که احتمال خطا را کاهش می‌دهد.

مدارک مورد نیاز برای درخواست پاسپورت

قبل از شروع به خاطر بسپارید که می‌توانید حضوری و اینترنتی برای گرفتن پاسپورت اقدام کنید. سامانه اینترنتی ثبت درخواست گذرنامه الکترونیکی به آدرس egozar.epolice.ir بستری است که توسط پلیس مهاجرت و گذرنامه ناجا برای صدور گذرنامه‌های الکترونیکی ایرانیان ایجاد شده است. کاربران می‌توانند با مراجعه به این سایت، فرایند ثبت‌نام و ارسال درخواست خود را به صورت آنلاین انجام دهند. همچنین، این خدمت در حال حاضر از طریق نرم‌افزار «پلیس من» نیز در دسترس کاربران قرار گرفته است تا دسترسی و استفاده از خدمات آسان‌تر شود.

همان‌طور که می‌دانید، دریافت پاسپورت، اولین گام برای سفر به خارج از کشور است. برای این کار، باید مدارک مشخصی را به دفاتر پلیس +۱۰ ارائه دهید. این مدارک بسته به شرایط فردی مانند سن، جنسیت و وضعیت تأهل متفاوت است.

مدارک مشترک برای همه متقاضیان

صرف‌نظر از شرایط خاص هر فرد، برخی مدارک برای همه متقاضیان الزامی است:

• شناسنامه و کارت ملی: اصل شناسنامه و کارت ملی معتبر را همراه داشته باشید. در صورتی که کارت ملی هوشمند ندارید، ارائه گواهی ثبت‌احوال الزامی است.
• عکس: یک قطعه عکس جدید و با مشخصات عکس گذرنامه تهیه کنید.
• گذرنامه قبلی: اگر گذرنامه قبلی شما هنوز معتبر است، آن را نیز همراه داشته باشید.

مدارک مورد نیاز برای بانوان

بانوان متقاضی دریافت پاسپورت علاوه بر مدارک مشترک، باید مدارک زیر را نیز ارائه دهند:

• اجازه خروج همسر: در صورتی که متأهل هستید، ارائه اجازه محضری از سوی همسرتان برای خروج از کشور الزامی است. مگر اینکه همسر شما خارج از کشور سکونت داشته باشد یا تابعیت ایرانی نداشته باشد.
• گواهی فوت یا طلاق‌نامه: در صورت فوت یا طلاق همسر، ارائه گواهی فوت یا اصل طلاق‌نامه الزامی است.

مدارک مورد نیاز برای آقایان

آقایان متقاضی دریافت پاسپورت نیز باید مدارک زیر را علاوه بر مدارک مشترک ارائه دهند:

• کارت پایان خدمت یا معافیت: ارائه کارت پایان خدمت یا معافیت هوشمند الزامی است. کارت‌های قدیمی پذیرفته نمی‌شوند. اگر در حال تعویض کارت پایان خدمت یا معافیت خود به نوع هوشمند هستید، با ارائه برگه ثبت درخواست تعویض، می‌توانید برای دریافت پاسپورت اقدام کنید.
• نامه اشتغال به تحصیل: دانشجویان و دانش‌آموزان باید نامه اشتغال به تحصیل خود را به سازمان وظیفه عمومی ارائه دهند.
• معافیت از ارائه کارت پایان خدمت: آقایان بالای ۵۰ سال از ارائه کارت پایان خدمت یا معافیت معاف هستند.

مدارک خاص برای افراد در شرایط متفاوت

• کلیه افراد بالای ۱۵ سال ملزم هستند هنگام مراجعه به دفتر، شناسنامه دارای عکس معتبر ارائه نمایند.
• افراد زیر ۱۵ سال، به منظور دریافت گذرنامه، ملزم به ارائه دفترچه بیمه، گواهی اشتغال به تحصیل یا گذرنامه عکس‌دار خود به مأموران مسئول صدور هستند.
• بازنشستگان نظامی که کمتر از ۵ سال از زمان بازنشستگی آن‌ها می‌گذرد، موظف‌اند مجوز کتبی از واحد حفاظت یگان مربوطه دریافت کنند.
• بازنشستگان نظامی که بیش از ۵ سال از زمان بازنشستگی آن‌ها سپری شده است، ملزم به ارائه نسخه اصلی و کپی کارت عضویت در کانون بازنشستگان هستند. در این حالت، ارائه گواهی از سازمان مربوطه الزامی نخواهد بود.
• نظامیانی که همچنان درحال‌خدمت هستند، لازم است ابتدا نامه موافقت حفاظت یگان مربوطه را به دبیرخانه اداره گذرنامه تحویل داده و پس از ثبت، آن را به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی ارائه کنند.
• برای افرادی که در خارج از کشور متولد شده‌اند، ارائه مدرکی که نحوه ورود آن‌ها را مشخص کند الزامی است.

پر کردن فرم‌های درخواست

برای پر کردن فرم‌های درخواست پاسپورت، توجه به نکات زیر بسیار مهم است:

اطلاعات شخصی

• نام و نام خانوادگی: دقت کنید که نام و نام خانوادگی خود را به درستی و بدون اشتباه وارد کنید. هرگونه اشتباه در این بخش می‌تواند منجر به تأخیر در صدور پاسپورت شود.
• تاریخ تولد: تاریخ تولد خود را به صورت دقیق و مطابق با شناسنامه وارد کنید.
• شماره ملی: شماره ملی خود را به درستی و بدون اشتباه وارد کنید. این شماره برای شناسایی شما بسیار مهم است.

وارد کردن آدرس

• آدرس محل سکونت: آدرس دقیق محل سکونت خود را وارد کنید. این آدرس باید شامل نام خیابان، شماره پلاک، واحد و کد پستی باشد.
• آدرس پستی: اگر آدرس پستی شما با آدرس محل سکونت متفاوت است، آن را به درستی وارد کنید. این آدرس برای ارسال پاسپورت به شما استفاده می‌شود.

مشخص کردن سفر

• کشور مقصد: کشور یا کشورهایی که قصد سفر به آن‌ها را دارید، وارد کنید.
• مدت اقامت: مدت زمانی که قصد دارید در کشور مقصد بمانید را مشخص کنید.
• هدف سفر: هدف از سفر خود را به صورت دقیق وارد کنید. این هدف می‌تواند شامل گردشگری، تحصیل، کار یا دیدار با خانواده باشد.

امضا

برای تکمیل فرایند ارائه فرم درخواست، ضروری است که این فرم حتماً توسط شخص متقاضی امضا گردد. با انجام امضا، شما به طور رسمی صحت اطلاعات درج‌شده در فرم را تأیید کرده و در قبال درستی و دقت اطلاعات وارد شده مسئولیت کامل آن را بر عهده می‌گیرید. این امضا به منزله تعهد شما نسبت به صحت محتوا و اطلاعاتی است که ارائه کرده‌اید.

هزینه‌های پاسپورت

هزینه‌های مرتبط با نحوه گرفتن پاسپورت در ایران یکی از مهم‌ترین عواملی است که بسیاری از افراد پیش از اقدام به دریافت این مدرک شناسایی به آن توجه می‌کنند. فرایند درخواست پاسپورت شامل پرداخت هزینه‌های مختلفی از جمله هزینه‌های صدور، عوارض دولتی و سایر مخارج جانبی می‌شود که افراد باید پیش از آغاز این مراحل، از جزئیات کامل آن آگاه باشند.

هزینه‌ها

• هزینه صدور: هزینه صدور پاسپورت شامل هزینه‌های اداری و خدماتی است که توسط نیروی انتظامی و دفاتر پلیس +۱۰ دریافت می‌شود.
• هزینه عکس: برای صدور پاسپورت، نیاز به عکس بیومتریک دارید که باید در یکی از مراکز معتبر عکاسی گرفته شود. هزینه این عکس‌ها معمولاً جداگانه محاسبه می‌شود.
• هزینه‌های جانبی: هزینه‌های دیگری مانند هزینه پست برای ارسال پاسپورت به آدرس شما نیز وجود دارد.

جدول هزینه‌های صدور گذرنامه در سال ۱۴۰۳

چندین ماه تا آغاز سال ۱۴۰۴ باقی مانده است؛ ازاین‌رو، هزینه‌های مرتبط با دریافت و تمدید پاسپورت در سال ۱۴۰۳ با سال ۱۴۰۴ تفاوت خواهد داشت؛ بنابراین، توصیه می‌شود برای بهره‌مندی از هزینه‌های فعلی، هرچه زودتر اقدام به دریافت یا تمدید پاسپورت خود نمایید. جزئیات مربوط به این هزینه‌ها به شرح زیر هستند:

شرایط عکس پاسپورت: راهنمای کامل برای یک عکس بی‌نقص

داشتن یک عکس پاسپورت استاندارد و باکیفیت، گام نخست برای اخذ این سند مهم است. عکس پاسپورت، شناسنامه تصویری شما در سطح بین‌المللی است. به همین دلیل، باید مشخصات ظاهری شما را به طور دقیق و واضح نشان دهد تا در مراحل مختلف کنترل گذرنامه، مشکلی پیش نیاید. عکس پاسپورت باید از ویژگی‌های زیر برخوردار باشد:

شرایط عکس پاسپورت برای آقایان

• پس‌زمینه سفید و یکدست: برای داشتن یک عکس حرفه‌ای، پس‌زمینه باید کاملاً سفید و بدون هیچ‌گونه لکه یا سایه‌ای باشد. این امر تضمین می‌کند که تمرکز کامل روی چهره شما باشد.
• چهره طبیعی و بدون آرایش: استفاده از لوازم آرایشی برای آقایان در عکس پاسپورت ممنوع است. همچنین، از هرگونه وسیله تزیینی مانند نگین یا لنز رنگی نیز باید خودداری شود. چهره شما باید طبیعی و عاری از هرگونه تغییری باشد.
• مو و ریش مرتب: موها و ریش باید به طور مرتب شانه شده و آرایش خاصی نداشته باشند. هدف، نمایش چهره واقعی شماست.
• نمایان بودن تمام اجزای صورت: در عکس پاسپورت، باید تمام اجزای صورت از جمله پیشانی، ابرو، چشم، بینی، دهان و چانه به طور کامل مشخص باشند. همچنین، هر دو گوش باید در کادر تصویر قرار بگیرند.
• انتخاب لباس مناسب: از پوشیدن لباس‌های سفید، سبز روشن یا تیره، لباس‌های یقه‌باز، لباس‌های طرح‌دار و لباس‌هایی با یقه بلند خودداری کنید. بهتر است لباسی با رنگ روشن و ساده انتخاب کنید.
• پرهیز از استفاده از لوازم جانبی: عینک، کلاه، کراوات، گردنبند، گوشواره و هرگونه وسیله جانبی دیگر باید در هنگام گرفتن عکس برداشته شود.

کیفیت و اندازه عکس پاسپورت آقایان

• کیفیت عکس: عکس باید با کیفیت بالا و وضوح مناسب گرفته شود. از تار بودن، سایه‌روشن شدن یا روتوش بیش از حد عکس خودداری کنید.
• اندازه عکس: اندازه استاندارد عکس پاسپورت معمولاً ۴×۶ سانتی‌متر است. بهتر است قبل از مراجعه به عکاسی، از اندازه دقیق مورد نیاز مطمئن شوید.
• تازگی عکس: عکس باید در ۶ ماه گذشته گرفته شده باشد تا با ظاهر فعلی شما مطابقت داشته باشد.
• روحانیون محترم برای گرفتن عکس پاسپورت، می‌توانند لباس روحانیت و عمامه خود را به تن کنند. این امر باعث می‌شود تا هویت شما در عکس به‌خوبی مشخص شود و نیازی به تغییر پوشش نیست.

شرایط عکس پاسپورت برای بانوان

برای داشتن یک عکس پاسپورت معتبر و مطابق با استانداردها، رعایت برخی نکات ضروری است. بانوان محترم توجه داشته باشند که عکس پاسپورت آن‌ها باید مشخصات ظاهری دقیقی را دارا باشد.

حجاب و پوشش

• حجاب کامل: یکی از مهم‌ترین شرایط، رعایت کامل حجاب است. موها، گردن و گوش‌ها نباید در عکس مشخص باشند.
• پوشش ساده: از پوشیدن لباس‌های طرح‌دار و رنگ‌های روشن خودداری کنید. لباس‌های ساده و یک‌رنگ ترجیح داده می‌شوند.
• رنگ پس‌زمینه: پس‌زمینه عکس باید کاملاً سفید باشد تا چهره شما به وضوح مشخص شود.

آرایش و زیورآلات

• آرایش ملایم: آرایش شما باید طبیعی و ملایم باشد. از آرایش غلیظ و استفاده از لوازم آرایشی براق خودداری کنید.
• بدون زیورآلات: هیچ‌گونه زیورآلاتی نباید در عکس شما وجود داشته باشد.

کیفیت عکس

• وضوح و کیفیت: عکس باید با کیفیت بالا و وضوح کامل گرفته شود. از تار بودن عکس و سایه‌روشن‌های بیش از حد جلوگیری کنید.
• صورت کامل: تمام اجزای صورت از جمله چشم‌ها، ابروها، بینی، دهان و چانه باید به وضوح قابل مشاهده باشند.
• نگاه مستقیم: به دوربین نگاه مستقیم داشته باشید تا چهره شما از حالت طبیعی خارج نشود.

جزئیات مربوط به رنگ و روتوش عکس پاسپورت بانوان

• رنگ لباس: از پوشیدن لباس‌های سفید و سبز خودداری کنید. این رنگ‌ها ممکن است با پس‌زمینه سفید عکس تداخل ایجاد کنند.
• روتوش: از روتوش بیش از حد عکس خودداری کنید. هدف از عکس پاسپورت، نمایش چهره واقعی شماست.
• ابعاد عکس: استاندارد متداول برای عکس پاسپورت بانوان معمولاً ۴ در ۶ سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود.

تسهیل صدور گذرنامه با استفاده از کیوسک‌های عکس‌برداری

برای بهبود و تسریع فرایند اخذ گذرنامه، دفاتر پلیس +۱۰ نسبت به استقرار کیوسک‌های ویژه عکس‌برداری اقدام کرده‌اند. این کیوسک‌ها به صورت خودکار امکان تهیه عکس‌های استاندارد مورد نیاز برای گذرنامه را فراهم کرده و متقاضیان را قادر می‌سازند تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن عکس مورد نظر خود را دریافت نمایند.

چه کسانی می‌توانند از کیوسک‌های عکس‌برداری استفاده کنند؟

کلیه متقاضیان صدور گذرنامه می‌توانند از خدمات این کیوسک‌ها بهره‌مند شوند، مگر در موارد زیر:

• نوزادان زیر ۳ سال: به دلیل ویژگی‌های خاص چهره نوزادان، عکس‌برداری از آن‌ها باید توسط عکاس حرفه‌ای انجام شود.
• افرادی تحت شیمی‌درمانی یا دارای جراحت در ناحیه سر: تغییرات ظاهری ناشی از این شرایط، نیازمند عکس‌برداری با شرایط خاص است.
• افرادی که جراحی زیبایی یا سایر جراحی‌های صورت انجام داده‌اند: برای اطمینان از کیفیت عکس و تطابق آن با استانداردهای گذرنامه، توصیه می‌شود تا پایان دوره درمان از عکس‌برداری با کیوسک خودداری شود.
• اقلیت‌های مذهبی با پوشش خاص: در مواردی که پوشش خاص مذهبی مانع از گرفتن عکس استاندارد شود، باید با مراجعه به عکاس حرفه‌ای، عکس مورد نظر را تهیه کرد.

گرفتن پاسپورت برای کودکان

برای صدور گذرنامه و امکان سفر به خارج از کشور برای کودکان، نوزادان و نوجوانان زیر ۱۸ سال، اخذ اجازه کتبی از قیم یا ولی قانونی آن‌ها الزامی است. این امر به منظور حفاظت از حقوق کودکان و اطمینان از رعایت مصلحت آن‌ها در تصمیم‌گیری‌های مربوط به سفر تعیین شده است. روند ثبت این اجازه به صورت کتبی و طی مراحل اداری مشخص انجام می‌شود.

در مواردی که کودک قصد سفر با یکی از نزدیکان خود مانند پدر، مادر، خواهر، برادر، مادربزرگ یا پدربزرگ را داشته باشد، امکان ثبت نام کودک در گذرنامه فرد همراه با اخذ اجازه قیم وجود دارد. ثبت نام کودک در گذرنامه همراه، فرایندی است که توسط اداره گذرنامه انجام می‌شود و به خانواده‌ها این امکان را می‌دهد تا با سهولت بیشتری همراه با فرزندان خود سفر کنند.

گام اول: مراجعه به دفتر اسناد رسمی

برای دریافت گذرنامه کودک، اولین گام مراجعه به دفتر اسناد رسمی و دریافت مجوز خروج از کشور است. این مجوز که یکی از ملزومات سفر کودکان به خارج از کشور به شمار می‌رود، تنها توسط ولی قانونی کودک (معمولاً پدر) قابل‌دریافت است. اگر مادر بخواهد این فرایند را انجام دهد، باید وکالت‌نامه رسمی از همسر خود ارائه کند. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که برای تسهیل امور و جلوگیری از هرگونه مشکل، پدر خانواده شخصاً به دفتر اسناد رسمی مراجعه کرده و مراحل قانونی مربوطه را به انجام برساند. در صورتی که پدر کودک فوت کرده باشد یا نتواند این مراحل را طی کند، قیم قانونی کودک نیز می‌تواند مجوز خروج را دریافت کند.

گام دوم: ارائه مدارک لازم

برای دریافت گذرنامه کودک، تنها داشتن شناسنامه کافی است. پس از آماده‌سازی مدارک مورد نیاز شامل شناسنامه کودک، عکس پرسنلی و مدارک شناسایی والدین، می‌توانید به نزدیک‌ترین دفتر پلیس +۱۰ مراجعه کرده و با تکمیل فرم‌های مربوطه، درخواست خود را ثبت نمایید. با این کار، پرونده صدور گذرنامه فرزندتان تشکیل شده و مراحل قانونی آن آغاز می‌شود.

گام سوم: پرداخت هزینه‌ها

در این مرحله از فرایند، متقاضی موظف به پرداخت کلیه هزینه‌های مربوط به درخواست است. علاوه بر هزینه‌های اصلی، پرداخت هزینه‌های اولیه به حساب شهرداری و اداره گذرنامه نیز الزامی است. لازم به ذکر است که مبلغ این هزینه‌ها هر ساله ممکن است تغییر کند و معمولاً از طریق دستگاه کارت‌خوان در دفاتر پلیس +۱۰ انجام می‌شود. پرداخت به موقع و دقیق این هزینه‌ها، گامی ضروری برای تکمیل موفقیت‌آمیز درخواست شما محسوب می‌شود.

گام چهارم: حضور کودک در اداره گذرنامه

برای تکمیل مراحل صدور گذرنامه کودک، حضور وی در اداره گذرنامه الزامی است. در این مرحله، کارشناسان با تطبیق تصویر چهره کودک با اطلاعات ثبت شده، هویت وی را احراز می‌کنند. همچنین، قیم یا ولی قانونی کودک نیز باید با همراه داشتن مدارک شناسایی معتبر، در محل حضور یابد تا مراحل احراز هویت به صورت کامل انجام شود. این فرایند تضمین می‌کند که اطلاعات مندرج در گذرنامه کودک دقیق و مطابق با قوانین مربوطه باشد.

گام پنجم: درخواست درج مشخصات کودک در گذرنامه والدین

برای آن دسته از والدینی که مایل به درج مشخصات فرزندشان در گذرنامه خود هستند، پس از طی مراحل قبلی، مرحله تکمیل پرسش‌نامه مخصوص برای درج مشخصات کودک الزامی است. این پرسش‌نامه که به همراه مدارک شناسایی والد متقاضی ارائه می‌شود، باید به دقت تکمیل گردد. لازم به ذکر است که والدینی که قصد دریافت گذرنامه مستقل برای فرزندشان را دارند، از انجام این مرحله معاف هستند و تنها کافی است تا زمان دریافت گذرنامه کودک از طریق پست را انتظار بکشند.

مدارک مورد نیاز برای اخذ پاسپورت کودکان

جهت صدور پاسپورت کودک، به مدارک زیر نیاز خواهید داشت:

مدارک هویتی والدین

• اصل و کپی شناسنامه پدر و مادر
• اصل و کپی کارت ملی پدر و مادر

مدارک شناسایی کودک

• اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه کودک
• گواهی ولادت: این مدرک باید توسط پزشک یا ماما صادر شده باشد.

عکس‌های پرسنلی

• سه قطعه عکس ۴×۳
• سه قطعه عکس ۶×۴ (توجه داشته باشید که عکس‌ها باید جدید و با مشخصات مورد نظر باشند.)

سایر مدارک

• گواهی اجازه خروج از کشور: این گواهی توسط یکی از والدین یا قیم قانونی کودک صادر می‌شود.
• فیش بانکی: پرداخت هزینه‌های مربوط به صدور گذرنامه، با ارائه فیش بانکی به نام سازمان ثبت‌احوال کشور انجام می‌شود.

حضور والدین

• حضور یکی از والدین یا جد پدری کودک در هنگام ثبت درخواست، الزامی است.
• در صورتی که ازدواج پدر و مادر کودک به ثبت نرسیده باشد، مراحل صدور گذرنامه با برخی تفاوت‌ها همراه خواهد بود.

هزینه پاسپورت کودکان

پاسپورت کودکان به طور کلی با هزینه‌ای کمتر از پاسپورت افراد بزرگسال صادر می‌شود و معمولاً مبلغی در حدود یک میلیون و پانصد هزار تا دو میلیون ریال برای آن در نظر گرفته می‌شود. این تفاوت هزینه به دلیل برخی محدودیت‌ها و شرایط ساده‌تر در صدور پاسپورت برای کودکان ایجاد شده است که به والدین کمک می‌کند تا این فرایند را با هزینه‌ای پایین‌تر به سرانجام برسانند. همچنین جا دارد توجه شود که هزینه‌ها ممکن است بسته به زمان و قوانین جاری تغییر کنند.

زمانبندی صدور پاسپورت

فرایند صدور پاسپورت معمولاً بین ۷ تا ۱۰ روز کاری به طول می‌انجامد، اما نکته‌ای که باید در نظر داشت این است که این بازه زمانی می‌تواند بسته به شرایط متغیر باشد. عواملی نظیر حجم بالای درخواست‌ها در دوره‌های زمانی خاص، تعطیلات رسمی که ممکن است زمان کاری اداره مربوطه را کاهش دهد، وجود نقص یا ناهماهنگی در مدارک ارائه‌شده از سوی متقاضی یا نیاز به انجام بررسی‌های تکمیلی و دقیق‌تر از سوی مسئولان می‌توانند به طور مستقیم بر سرعت انجام کار تأثیر بگذارند.

از این رو، توصیه می‌شود پیش از اقدام به درخواست پاسپورت، تمامی اسناد و مدارک مورد نیاز با دقت کافی بررسی شوند و از هر نظر به دور از هرگونه نقصان یا اشتباه باشند. این دقت و آمادگی اولیه می‌تواند خطر بروز تأخیرهای احتمالی را به حداقل رسانده و فرایند صدور را تسریع کند. همچنین، بهتر است زمان مناسبی را برای ارائه درخواست انتخاب کنید تا از ازدحام‌های فصلی یا شرایط اضطراری جلوگیری شود و تجربه‌ای روان‌تر به همراه داشته باشید.

تمدید پاسپورت

برای تمدید پاسپورت، اولین گام مراجعه به یکی از دفاتر پلیس +۱۰ است، جایی که شما باید مدارک ضروری را به‌صورت کامل و دقیق ارائه دهید. این مدارک معمولاً شامل پاسپورت قدیمی شما که اعتبار آن به پایان رسیده یا در آستانه پایان است، شناسنامه معتبر، کارت ملی جدید و به‌روزرسانی شده و همچنین یک قطعه عکس بیومتریک می‌شود که مطابق با استانداردهای تعیین‌شده باشد.

هزینه‌های تمدید پاسپورت اصولاً مشابه هزینه‌هایی است که برای صدور یک پاسپورت جدید پرداخت می‌شود. این هزینه‌ها شامل هزینه‌های اداری مربوط به فرایند تمدید، هزینه خدمات ارائه‌شده در دفاتر پلیس +۱۰ و همچنین هزینه‌هایی برای تهیه عکس بیومتریک می‌شود.

پس از ارائه تمامی مدارک موردنیاز و پرداخت هزینه‌های تعیین‌شده، درخواست شما مورد بررسی قرار گرفته و فرایند تمدید پاسپورت آغاز می‌شود. با موفقیت طی کردن این مراحل، یک پاسپورت جدید در اختیارتان قرار خواهد گرفت که دارای مدت اعتبار مشخصی برای انجام سفرهای بین‌المللی است. این‌گونه می‌توانید با خیالی آسوده برای سفرهای پیشرو برنامه‌ریزی کرده و از داشتن یک مدرک شناسایی معتبر جهت عبور از مرزها بهره‌مند شوید.

هزینه‌های تمدید پاسپورت به شرح زیر هستند:

چرا باید گذرنامه خود را تمدید یا تعویض کنیم؟

دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است شما را مجبور کند تا برای تمدید یا تعویض گذرنامه خود اقدام کنید. برخی از مهم‌ترین این دلایل عبارت‌اند از:

انقضای اعتبار گذرنامه

اگر قصد سفر به کشوری را دارید، حتماً مطمئن شوید که گذرنامه شما حداقل به اندازه مدت اقامت و گاهی اوقات بیشتر، اعتبار داشته باشد. بسیاری از کشورها، به ویژه آن‌هایی که نیازی به ویزا ندارند، حداقل اعتبار ۶ماهه برای گذرنامه را الزامی می‌دانند؛ بنابراین، اگر کمتر از ۶ ماه به اعتبار گذرنامه شما مانده است، ممکن است با مشکل روبه‌رو شوید.

گم شدن یا آسیب دیدن گذرنامه

در شرایطی که گذرنامه شما گم شده یا دچار آسیب شده باشد، ضروری است که بدون اتلاف وقت و در اولین فرصت ممکن، اقدامات لازم برای صدور یک گذرنامه جدید را آغاز کنید. به یاد داشته باشید که یک گذرنامه گم شده یا آسیب‌دیده نه تنها کارایی خود را برای استفاده در سفرهای داخلی و بین‌المللی از دست می‌دهد، بلکه برای انجام بسیاری از امور رسمی و اداری نیز دیگر قابل استفاده نخواهد بود و ممکن است مشکلاتی جدی در روند کارهای شما ایجاد کند. از این رو، اقدام به موقع و پیگیری مدارک مورد نیاز اهمیت زیادی دارد.

دزدیده شدن پاسپورت

دزدیده شدن پاسپورت اتفاقی ناراحت کننده است و به همین دلیل اگر دچار این مشکل شدید در کنار درخواست پاسپورت جدید باید به موارد زیر نیز توجه کنید:

• اعلام مفقودی به پلیس
• تماس با سفارت یا کنسولگری برای ایرانی‌های ساکن خارج از کشور
• درخواست گذرنامه جدید
• پیگیری‌های قانونی (در صورت لزوم)

پر شدن صفحات گذرنامه

در صورتی که تمامی صفحات گذرنامه شما با مهرهای ورود و خروج یا سایر نشانه‌های مربوط به سفرهای پیشین تکمیل شده باشد، دیگر فضایی برای درج مهرهای جدید باقی نخواهد ماند؛ بنابراین، برای انجام سفرهای آتی و ثبت مهرهای تازه، ملزم خواهید بود که نسبت به تهیه و صدور یک گذرنامه جدید اقدام کنید. این امر به شما اطمینان می‌دهد که روند ورود و خروج از کشورها بدون مشکل انجام شده و از هرگونه اختلال در امور سفر جلوگیری شود.

تغییر مشخصات فردی

در صورتی که نام، نام خانوادگی یا هر یک از سایر مشخصات فردی شما تغییر کند، لازم است گذرنامه خود را به‌روز کرده و نسخه جدید آن را دریافت کنید. این اقدام برای اطمینان از انطباق کامل اطلاعات ثبت‌شده در گذرنامه با سایر مدارک شناسایی شما ضروری است. با این کار، از بروز مشکلات احتمالی در فرایندهای اداری یا مسافرت‌های بین‌المللی جلوگیری خواهد شد.

تفکیک نام فرزندان

تفکیک نام فرزندان از گذرنامه یکی از مواردی است که ممکن است در شرایط خاص توسط افراد درخواست شود. این اقدام معمولاً در مواقعی انجام می‌شود که والدین ترجیح می‌دهند اطلاعات ثبت‌شده هر فرزند به صورت مستقل در مدارک رسمی لحاظ شود. برای انجام این فرایند، درخواست‌کننده نیاز دارد که با مراجعه به مراکز مربوطه، تقاضای تعویض یا به‌روزرسانی گذرنامه فعلی خود را ارائه داده و مراحل قانونی لازم را طی کند. این امر می‌تواند به دلایل مختلفی، مانند ساده‌سازی مدیریت سفرها یا انطباق با مدارک دیگر، مورد توجه قرار گیرد.

تمدید گذرنامه در خارج از کشور

برای اتباع ایرانی که در خارج از کشور اقامت دارند و گذرنامه آن‌ها رو به انقضا است، امکان تمدید گذرنامه در سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های جمهوری اسلامی ایران فراهم شده است. این فرایند به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به بازگشت به کشور، اعتبار گذرنامه خود را تمدید کرده و به سفرهای خود ادامه دهید. مراحل تمدید گذرنامه به شرح زیر است:

ثبت درخواست در سامانه میخک

اولین و مهم‌ترین مرحله، ثبت درخواست تمدید گذرنامه در سامانه میخک mikhak.mfa.ir است. این سامانه به منظور یکپارچه‌سازی و تسهیل امور کنسولی طراحی شده است. با مراجعه به این سامانه و تکمیل فرم‌های مربوطه، درخواست خود را به صورت الکترونیکی ثبت خواهید کرد.

آماده‌سازی مدارک

پس از ثبت درخواست، لازم است مدارک مورد نیاز را آماده کنید. این مدارک معمولاً شامل اصل گذرنامه منقضی شده، اصل شناسنامه، چند قطعه عکس با مشخصات خاص و سایر مدارک مورد نیاز سفارتخانه یا کنسولگری است. بهتر است قبل از مراجعه به سفارتخانه، لیست دقیق مدارک مورد نیاز را از طریق وب‌سایت یا تماس با سفارتخانه مربوطه استعلام کنید.

مراجعه به سفارتخانه یا کنسولگری

با در دست داشتن مدارک کامل، به نزدیک‌ترین سفارتخانه یا کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در کشور محل اقامت خود مراجعه کنید. در این مرحله، کارشناسان کنسولی مدارک شما را بررسی کرده و مراحل بعدی تمدید گذرنامه را انجام خواهند داد.

پرداخت هزینه‌ها

برای تمدید گذرنامه، لازم است کلیه هزینه‌های مشخص‌شده مربوط به این فرایند را پرداخت نمایید. این هزینه‌ها معمولاً بر اساس ارز رایج کشور محل اقامت شما یا به صورت دلاری تعیین و محاسبه می‌شوند. اهمیت دارد که قبل از اقدام، از مبلغ دقیق و نحوه پرداخت آگاهی کامل داشته باشید تا مراحل تمدید بدون مشکل انجام شود.

دریافت گذرنامه جدید

برای دریافت گذرنامه جدید، پس از آنکه تمامی مراحل لازم را با موفقیت پشت سر گذاشته و گذرنامه شما آماده شد، این امکان برای شما فراهم خواهد بود تا با مراجعه به سفارتخانه یا کنسولگری مربوطه، نسخه جدید گذرنامه خود را دریافت کنید. در این مرحله، معمولاً نیاز است که مشخصات هویتی خود را تأیید کرده و مدارک موردنیاز را به همراه داشته باشید تا فرایند تحویل به طور کامل و بدون مشکل انجام شود.

موانع اخذ گذرنامه

صدور گذرنامه به‌عنوان یک سند رسمی، مشروط به رعایت برخی قوانین و مقررات است. در برخی موارد، افراد به دلایل مختلفی ممکن است با محدودیت در اخذ گذرنامه مواجه شوند. به برخی از مهم‌ترین دلایل این محدودیت‌ها توجه کنید:

محدودیت‌های قضایی

• دستور قضایی مبنی بر ممنوعیت خروج از کشور: در صورت صدور دستور قضایی مبنی بر ممنوعیت خروج از کشور، فرد تا رفع کامل این محدودیت نمی‌تواند برای اخذ گذرنامه اقدام کند.
• پرونده‌های قضایی باز: وجود پرونده‌های قضایی باز و بدهی‌های مالی به دادگستری می‌تواند مانع از صدور گذرنامه شود.

محدودیت‌های امنیتی

• سوءپیشینه کیفری: داشتن سوءپیشینه کیفری، به ویژه در مواردی که مرتبط با امنیت کشور باشد، می‌تواند منجر به ممنوعیت خروج از کشور شود. معمولاً پس از گذشت مدت زمان مشخصی از پایان حکم، امکان درخواست مجدد برای صدور گذرنامه فراهم می‌شود.
• تهدید امنیت ملی: در مواردی که خروج فرد از کشور به دلایلی مانند تهدید امنیت ملی یا افشای اطلاعات محرمانه تلقی شود، ممکن است با درخواست وی برای صدور گذرنامه موافقت نشود.

محدودیت‌های مالی

• بدهی مالی به دولت: داشتن بدهی مالی به دولت، مانند بدهی مالیاتی یا عوارض گمرکی، می‌تواند مانع از صدور گذرنامه شود.
• بدهی مالی به سازمان‌های دولتی: بدهی به سازمان‌هایی مانند تأمین اجتماعی یا سازمان ثبت‌اسناد نیز می‌تواند مانع از صدور گذرنامه شود.

نکات مهم پس از دریافت پاسپورت

پس از دریافت پاسپورت، توجه به نکات زیر بسیار مهم است:

بررسی اطلاعات

• دقت در بررسی: پس از دریافت پاسپورت، باید تمامی اطلاعات مندرج در آن را به دقت بررسی کنید. این اطلاعات شامل نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد، شماره پاسپورت و تاریخ اعتبار است.
• اصلاح اشتباهات: در صورت مشاهده هرگونه اشتباه یا نقص در اطلاعات، باید فوراً به دفتر پلیس +۱۰ مراجعه کرده و درخواست اصلاح را مطرح کنید.

نگهداری

• محافظت از پاسپورت: پاسپورت خود را در مکانی امن و دور از رطوبت و حرارت نگهداری کنید. استفاده از جلد محافظ برای پاسپورت می‌تواند به جلوگیری از آسیب دیدن آن کمک کند.
• جلوگیری از گم شدن: پاسپورت خود را همیشه در مکانی مشخص و امن نگهداری کنید تا از گم شدن آن جلوگیری شود. در صورت گم شدن پاسپورت، باید فوراً به مراجع ذی‌صلاح اطلاع دهید.

تجدید اعتبار

• زمان لازم برای تجدید اعتبار: پاسپورت‌های ایرانی معمولاً دارای اعتبار پنج‌ساله هستند. بهتر است حداقل شش ماه قبل از پایان اعتبار پاسپورت، اقدام به تجدید آن کنید.
• مراحل تجدید اعتبار: برای تجدید اعتبار پاسپورت، باید به یکی از دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کرده و مدارک مورد نیاز را ارائه دهید. این مدارک شامل پاسپورت قدیمی، شناسنامه، کارت ملی و عکس بیومتریک جدید است.
• هزینه‌های تجدید اعتبار: هزینه‌های تجدید اعتبار پاسپورت مشابه هزینه‌های صدور پاسپورت جدید است و شامل هزینه‌های اداری، خدماتی و عکس می‌شود.

مشکلات رایج در صدور گذرنامه و راه حل آن‌ها

در فرایند دریافت پاسپورت، ممکن است با مشکلات مختلفی مواجه شوید که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:

گم شدن مدارک

• مشکل: گم شدن مدارک مهم مانند شناسنامه، کارت ملی یا گواهی پایان خدمت.
• راه‌حل: در صورت گم شدن مدارک، باید فوراً به مراجع ذی‌صلاح مراجعه کرده و درخواست صدور مجدد مدارک را بدهید. همچنین، می‌توانید از مدارک کپی برای پیگیری درخواست خود استفاده کنید.

اشتباه در اطلاعات

• مشکل: اشتباه در وارد کردن اطلاعات شخصی مانند نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد یا شماره ملی.
• راه‌حل: در صورت مشاهده هرگونه اشتباه در اطلاعات، باید فوراً به دفتر پلیس +۱۰ مراجعه کرده و درخواست اصلاح اطلاعات را بدهید. دقت کنید که اطلاعات را به درستی و بدون اشتباه وارد کنید تا از بروز مشکلات جلوگیری شود.

نقص در مدارک

• مشکل: ناقص بودن مدارک مورد نیاز برای صدور پاسپورت.
• راه‌حل: قبل از مراجعه به دفتر پلیس +۱۰، لیست مدارک مورد نیاز را بررسی کرده و اطمینان حاصل کنید که تمامی مدارک را به همراه دارید. در صورت نقص در مدارک، باید مدارک مورد نیاز را تهیه کرده و مجدداً مراجعه کنید.

تأخیر در صدور پاسپورت

• مشکل: تأخیر در صدور پاسپورت به دلیل حجم بالای درخواست‌ها یا مشکلات اداری.
• راه‌حل: برای پیگیری وضعیت درخواست خود، می‌توانید از شماره پیگیری که در رسید دریافت کرده‌اید استفاده کنید. همچنین، می‌توانید با مراجعه به دفتر پلیس +۱۰ یا تماس با مراجع ذی‌صلاح، وضعیت درخواست خود را پیگیری کنید.

گم شدن پاسپورت

• مشکل: گم شدن پاسپورت پس از دریافت.
• راه‌حل: در صورت گم شدن پاسپورت، باید فوراً به مراجع ذی‌صلاح اطلاع دهید و درخواست صدور پاسپورت جدید را بدهید. همچنین، می‌توانید از پاسپورت کپی برای پیگیری درخواست خود استفاده کنید.

نکات امنیتی و نگهداری از پاسپورت

پاسپورت یکی از مهم‌ترین اسناد هویتی شماست که برای سفرهای بین‌المللی و شناسایی شما در خارج از کشور استفاده می‌شود. این سند نشان‌دهنده هویت و تابعیت شماست و به شما اجازه می‌دهد به کشورهای دیگر سفر کنید؛ بنابراین، حفظ و نگهداری صحیح از آن بسیار حائز اهمیت است. به همین دلیل می‌توانید از نکات زیر برای نگهداری هر چه بهتر پاسپورت خود اقدام کنید:

نگهداری ایمن

• جای امن: پاسپورت خود را در مکانی امن و دور از دسترس افراد دیگر نگهداری کنید. استفاده از گاوصندوق یا جعبه‌های قفل‌دار می‌تواند گزینه‌های مناسبی باشد. همچنین، در هنگام سفر، پاسپورت خود را در کیف یا جیب داخلی لباس خود نگهداری کنید تا از دسترسی افراد ناشناس جلوگیری شود.
• جلد محافظ: برای جلوگیری از آسیب دیدن پاسپورت، از جلدهای محافظ استفاده کنید. این جلدها می‌توانند از خراشیدگی، خم شدن و سایر آسیب‌های فیزیکی جلوگیری کنند. همچنین، جلدهای محافظ می‌توانند از نفوذ رطوبت و آب به داخل پاسپورت جلوگیری کنند.
• کپی پاسپورت: همیشه یک کپی از پاسپورت خود را در مکانی جداگانه نگهداری کنید. این کپی می‌تواند در صورت گم شدن یا سرقت پاسپورت به شما کمک کند. همچنین، می‌توانید یک نسخه دیجیتال از پاسپورت خود را در ایمیل یا فضای ابری ذخیره کنید تا در مواقع ضروری به آن دسترسی داشته باشید.

گم شدن یا سرقت

• اقدامات فوری: در صورت گم شدن یا سرقت پاسپورت، باید فوراً به مراجع ذی‌صلاح اطلاع دهید. این مراجع شامل پلیس و سفارت یا کنسولگری کشور شما در کشور مقصد می‌شوند. اطلاع سریع به مراجع ذی‌صلاح می‌تواند از سوءاستفاده احتمالی از پاسپورت شما جلوگیری کند.
• درخواست صدور مجدد: پس از اطلاع به مراجع ذی‌صلاح، باید درخواست صدور پاسپورت جدید را بدهید. برای این کار، ممکن است نیاز به ارائه مدارک شناسایی دیگر و تکمیل فرم‌های مربوطه داشته باشید. همچنین، ممکن است نیاز به پرداخت هزینه‌های مربوط به صدور مجدد پاسپورت باشد.
• پیگیری وضعیت: وضعیت درخواست صدور مجدد پاسپورت خود را پیگیری کنید و در صورت نیاز، با مراجع ذی‌صلاح در تماس باشید. این پیگیری می‌تواند به تسریع فرایند صدور پاسپورت جدید کمک کند.

با رعایت این نکات امنیتی و نگهداری صحیح از پاسپورت، می‌توانید از مشکلات احتمالی جلوگیری کرده و در صورت بروز مشکل، به سرعت اقدامات لازم را انجام دهید.

سخن پایانی

در نهایت می‌توان این‌گونه نتیجه‌گیری کرد که داشتن یک گذرنامه معتبر به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین پیش‌نیازها برای سفر به خارج از کشور، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. آگاهی کامل از قوانین و مقررات مربوط به صدور، تمدید و حتی شرایط استفاده از گذرنامه، می‌تواند روند انجام این امور را برای افراد بسیار آسان کرده و مانع بروز هرگونه پیچیدگی یا مشکل غیرمنتظره شود. علاوه بر آن، توجه به نکات مرتبط با ایمنی و نگهداری اصولی و مناسب از گذرنامه، نه‌تنها احتمال مفقودشدن یا سوءاستفاده از آن را به حداقل می‌رساند، بلکه این فرصت را به شما می‌دهد تا سفری آرام، بی‌دغدغه و لذت‌بخش را تجربه کنید.