آیا تاکنون از بازار سنتی همدان بازدید کرده اید؟ همدان یکی از شهرهای قدمتی است که در غرب کشورمان قرار دارد. این شهر دارای جاذبه های گردشگری بسیار متنوع و جذاب است پس اگر به دنبال سفری هیجان انگیز هستید و همچنین علاقه دارید چشم اندازی به تاریخ تمدن ایران داشته باشید حتماً با تهیه بلیط اتوبوس همدان یک مسافرت هیجان انگیز و خاطره انگیز را برای خود رقم بزنید.
از این رو یکی از جاذبه های جذاب و دیدنی همدان بازار سنتی آن است. خرید یکی از لذت بخش ترین قسمت های سفر است اما متاسفانه این روزها مراکز و مجتمع های خرید مدرن جای خود را به بازارهای سنتی داده اند که با این وجود ممکن است کمتر کسی در حین مسافرت از این بازارها یادی کند و بخواهد از آن ها بازدید کند.
در واقع یکی از ویژگی هایی که بازارهای سنتی دارند این است که شما می توانید با یک تیر چندین نشان بزنید. آن هم به این صورت که هم می توانید خرید کنید و در حین خرید از قسمت های تاریخی و قدمتی بازار هم که جنبه گردشگری دارند نیز دیدن نمایید، علاوه بر این برای عزیزان تان سوغاتی های ارزشمند و یادگاری های جذاب تهیه کنید. اگر قصد دارید بازار سنتی همدان را بیش از این بشناسید پس پیشنهاد می کنیم با مجله مستر بلیط همراه باشید تا شما را بیشتر با آن آشنا کنیم.
تاریخچه بازار سنتی همدان
معمولاً برای گردشگران اولین چیزی که پس از بازدید از بازار های سنتی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد تاریخچه آن است. این ماجرا که یک مکان تاریخی با قدمتی چند صد ساله و یا چند هزار ساله چگونه شکل گرفته برای همه جذاب است.
ماجرای پیدایش بازار سنتی همدان از آنجا شروع شد که پس از ظهور اسلام یک جنگ به نام جنگ نهاوند صورت گرفت و پس از این جنگ، استان همدان به تصرف حکومت عباسیان و علویان در آمد. بر اساس تاریخ و شواهد به جای مانده مورخان دریافتند که همدان در سال ۳۱۹ قمری به دست دیلمیان فتح شد و در آن زمان دیلمیان آن را به عنوان پایتخت در میان تمامی شهرهای ایران انتخاب کردند.
البته شواهد موجود نشان می دهد که شاید بازار سنتی همدان متعلق به دوره سامانیان است و در مقابل در برخی دیگر از شواهد موجود نشان می دهد که این بازار متعلق به دوره حکومتی صفویان است.
چیزی که مورد بحث قرار می گیرد این است که در هر دوره حکومتی شاه آن قسمتی را به این بازار افزودند برای مثال نیمی از بازار در دوره قاجار ها ساخته و نیمی دیگر در دوره حکومت پهلوی یا به بازار اضافه شده است.
با این حال بر اساس تاریخ های به جای مانده مشخص شده که حتی پیش از هرودوت پیدایش حکومت و پایتخت ماد آن که هگمتانه باستان است امور اقتصادی در همدان فعال بوده مبادلات کالایی وجود داشته است. پس این موضوع نشانگر این است که از دیر باز در این شهر امور اقتصادی فعال رونق داشته است.
البته پس از این که اسلام ظهور پیدا کرد در این شهر تاخت و تاز های فراوانی توسط اقوام مختلف صورت گرفت و همین سبب شد تا بسیاری از اماکن و مناطق همدان مورد تخریب قرار بگیرد برای مثال در زمان هلاکوخان مغول ها به شهر حمله کردند و قسمتی از بازار هم کاملا تخریب شد.
اصلی ترین دلیلی که محققان تاریخ شناس برای حمله های پی در پی و هجوم بیگانگان به این شهر در نظر گرفتند این است که همدان یکی از شاخه های اصلی جاده ابریشم است مشخص می کند که این شهر از گذشته تا به اکنون جزء یکی از مهمترین مراکز مبادلات اقتصادی بوده است، این موضوع تا جایی ادامه دارد که شواهد نشان می دهند بیشترین مبادلات کالایی از طریق همدان و بغداد صورت گرفته است.
متاسفانه پس از گذشت سال های سال و احداث خطوط راه آهن در این شهر، همدان هم اهمیت اقتصادی خود را کاملا از دست داد و بازار آن هم دیگر چندان رونق خاصی نداشت به همین دلیل بیشتر قسمت های آن ویران شدند و به حال خود رها گشتند و یا بیگانگان را در تصرف خودشان در آوردند.
نقشه و معرفی قسمت های مختلف
این بازار به بخش های مختلفی تقسیم شده و دارای راسته های مختلفی است، که هر یک مخصوص به فروش و فعالیت مشخصی هستند. برای مثال اگر قصد خرید طلا و جواهرات را داشته باشید، باید به راسته بازار زرگرها بروید و برای خرید میوه و اغلام خانگی باید به راسته سبزه میدان بروید که در ادامه بیشتر به این قسمت ها خواهیم پرداخت.
بازار همدان بسیار بزرگ است و در گذشته در آن ۱۲۰ واحد به صورت کاروانسرا تعبیه شده بود که متاسفانه در طول سالیان متوالی چیز زیادی از این 120 حجره باقی نمانده است.
در این کاروانسرا تعداد زیادی از مغازه ها قرار گرفتند و کاملا رو به روی بازار ساخته شده اند و جزء مهمترین مراکز تجاری در بخش بازار سنتی همدان به شمار می روند.
جالب است بدانید که تعداد کاروانسراهای بازار سنتی همدان کامل کاملا دو برابر کاروانسرا هایی است که در شهرهای مانند اصفهان، که در آن زمان جزو مهمترین پایتخت های دوره حکومت صفویان بوده، است. این کاروانسراها در هر دوره حکومتی به بازار سنتی اضافه شده اند و می توان گفت که بیشترین تعداد کاروانسراها را در دوره قاجار ها ساختند.
وجود مسجد جامع در کنار بازار سنتی همدان
یکی دیگر از مهمترین قسمت های بازار سنتی همدان مسجد آن است در واقع می توان گفت که این بازار هم جنبه اقتصادی داشته و هم جنبه سیاسی و مذهبی. اگر به گردشگری علاقه داشته باشید و حداقل بازارهای سنتی چندین شهر را دیده باشید متوجه خواهید شد که بیشتر به بازارهای سنتی یک مسجد در دل خود دارند.
آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که علت آن چیست؟ در پاسخ باید بگویم که تجار در گذشته نمازشان را در محل کار می خواندند این موضوع می تواند دلایل مختلفی داشته باشد و یکی از مهم ترین علت های آن این است که برای اقامه نماز نمی توانستند به خانه بروند زیرا مسیر خانه نسبت به محل کارشان دور تر بوده و به همین خاطر ترجیح می دادند تا نماز را در محل کارشان بخوانند، همین امر موجب شد در بیشتر بازارهای سنتی مسجد احداث شده است.
معماری شگفت انگیز بازار
همانطور که می دانید بیشتر بازارهای سنتی به صورت مسقف ساخته می شوند و دارای یک شکل ظاهری واحد هستند برای مثال اکثرشان دارای گنبد هستند و کلیه بنا نمای آجری دارد.
باید بگوییم که بازار همدان هم از این نوع معماری برخوردار است. این بازار در برخی از قسمت ها دارای گنبد بوده و در حال حاضر تنها ۳۸ راسته بازار در آن وجود دارد.
با وجود مدرنیته شدن زندگی و ساختمان ها و خانه ها بازار سنتی همدان همچنان حالت قدیمی خود را حفظ کرده است. در این مجموعه دو سرای بسیار معروف با نام های سرای گلشن و سرای گمرک وجود دارد می توان گفت نسبت به دیگر قسمت های بازار تازه ساخت هستند در چند سال اخیر مورد بازسازی و مرمت قرار گرفتند.
از دیگر سراهای معروف و تازه ساخت می توانیم به سرای میرزا هم اشاره کنیم. اگر قصد دارید از این دو سرا دیدن نمایید باید به راسته اصلی و هسته اولیه بازار بروید قدمت این دو سرا متعلق به دوران صفویست اما بیشترین بافت بازار در دوره قاجار ها ساخته شده است.
از سراهای معروف، که در بازار سنتی همدان می توانید از آنها دیدن نمایید، می توانیم به سراهایی همچون سرای نو، سرای شریفی و سرای حسین خانی و همچنین سرای پیغمبر اشاره کنیم. هر یک از این سراها حال و هوای خاص خودشان را دارند و حسی وصف نشدنی از لحظه به لحظه زندگی را به شما القا می کنند. به جرات می توان گفت که در این بازار هر آنچه که نیاز داشته باشید را پیدا خواهید کرد یعنی از شیر مرغ گرفته تا جان آدمیزاد… .
راسته سبزه میدان را فراموش نکنید
به دنبال میوه و سبزیجات تازه می گردید؟ پیشنهاد می کنیم به جای رفتن به سوپرمارکت های مدرنیته سری به راسته سبزه میدان در بازار همدان بزنید. یکی از خوش رنگ و لعاب ترین راسته های بازار همدان که حیف است اگر بازدید از آن را از دست دهید راسته سبزه میدان است.
حتی اگر قصد خرید هیچ چیزی را نداشته باشید باز هم دیدن فروشنده ها و میوه ها و سبزیجات رنگی شما را شگفت انگیز خواهد کرد. پس پیشنهاد می کنیم سری هم به این راسته بزنید و در میان مردم قدم زده و زندگی را از نزدیک لمس کنید. در این راسته علاوه بر میوه و سبزیجات می توانید چندین مغازه خار و بار فروشی هم پیدا کنید و ادویه جات تازه بخرید.
خرید سوغات از بازار سنتی
اگر روزی با تهیه بلیط قطار همدان به این شهر زیبا سفر کردید و گذرتان به بازار ستنی آن افتاد و قصد خرید سوغاتی داشتید، پیشنهاد می کنیم پیش از خرید یک اطلاعات کامل و جامع از سوغاتی های معروف این شهر تهیه کنید.
معمولاً در ذهن اکثر افراد اینطور جا افتاده که برای خرید سوغاتی حتما خوراکی های معروف آن شهر را تهیه کنند اما اگر می خواهید کمی خاص تر باشید و عزیزان خود را خوشحال کنید پیشنهاد می کنیم خرید صنایع دستی همدان هم فکر کنید.
صنایعی همچون سفال های همدان که در نوع خود بسیار بی نظیر هستند، قطعاً این موضوع را می دانید که همدان پایتخت اصلی سفال در ایران است. در راسته بازارهای همدان مغازه هایی هستند که محصولات سفالی همدان را به فروش گذاشته اند اما اگر می خواهید تنوع بیشتری از کارهای سفالی ببینید، پیشنهاد می کنیم سری به لاله جین بزنید.
محصولات چرمی مانند کیف کفش، زیورآلات از جنس مروارید هم از دیگر صنایع دستی معروف این شهرستان که می توانید آن ها را از بازار سنتی همدان تهیه نمایید. علاوه بر این ها خوراکی های خوشمزه همچون کماج، باسلوق، انگشت پیچ گردو و حلوا زرده از جمله خوراکی های خوشمزه این شهر هستند.
اگر به دنبال یک قاب برای ثبت کردن خاطرات تان هستید
یکی دیگر از جذاب ترین راسته های بازار سنتی همدان راسته شیشه برهاست، شما می توانید در این راسته قاب های قدیمی و زیبا برای ثبت کردن خاطرات تان در قالب یک قاب عکس تهیه کنید.
علاوه بر این راسته های دیگری مانند راسته صحاف خانم در نوع خود بی نظیر و جذاب است، متاسفانه چیز زیادی از این قسمت باقی نمانده اما هنوز هم زیبایی های خاص خودش را دارد و بازدید از آن خالی از لطف نیست.
در انتهای این راسته، یک راسته دیگر به نام کفشدوزخانه قرار دارد و همانطور که از نامش پیداست تمامی کارگاه ها و مغازه های کفش فروشی و تولید کیف و کفش در آنجا قرار دارند. شما می توانید در این راسته هر نوع کفشی که مد نظر دارید را با قیمتی مناسب و تنوعی بی نظیر تهیه نمایید.
شرایط بازدید
معمولاً برای خرید و بازدید از بازارهای سنتی بهتر از ساعت اولیه صبح و یا ظهر است را انتخاب کنید. بازدید از بازار سنتی همدان شرایط خاصی ندارد و پیشنهاد می کنیم که فقط در طول روز و پیش از تاریک شدن هوا از این بازار دیدن نمایید تا بتوانید تمامی قسمت های آن را ببینید.
باز شدن تمامی حوزه ها و مغازه های این بازار بستگی به خود مغازه داران دارد و ساعت خاصی ندارند، شما می توانید در این بازار برای عزیزان تان سوغاتی هایی ناب از ادویه جات و خشکبار و شیرینی های معروف همدان گرفته تا صنایع دستی اش را تهیه کنید. پیشنهاد می کنیم که اگر به عکاسی علاقه دارید دوربین عکاسی تان را به همراه برده و چند عکس یادگاری در دل جمعیت و شلوغی بازار بگیرید.
راه های دسترسی به بازار سنتی همدان
موقعیت مکانی بازار همدان بسیار مناسب است تا جایی که می توانید از هر گوشه از شهر خودتان را با آژانس، تاکسی یا وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس به آنجا برسانید. بازار همدان در یک خیابان به نام خیابان باباطاهر و در محدوده خیابان دیگر به نام اکباتان قرار گرفته است.
دیدگاهتان را بنویسید