گوردخمه صحنه؛ تاریخچه + راه های دسترسی

گوردخمه صحنه یا گوردخمه دربند که در بدنه کوه شوق علی واقع در شمال شهر صحنه و سمت راست رود دربند حجاری شده است. در بین اهالی منطقه این گوردخمه ها به قبر کیکاوس، فرهاد تراش و گور شیرین و فرهاد شناخته می شود و معروف است.

در طول مسیری که به گوردخمه صحنه می رسد که عده ای آن را یکی از نادرترین گوردخمه های دو طبقه مادها می دانند وجود درختان میوه و همچنین درختان جنگلی پوشش بسیار زیبایی را به این منطقه بخشیده است. در ادامه با این گوردخمه باستانی در مجله مستر بلیط بیشتر آشنا خواهید شد.

تاریخچه گوردخمه صحنه

گوردخمه صحنه اولین بار توسط فردی به نام فلاندن و کوست مورد بازدید قرار گرفته است که درباره آن مطلب نوشته اند، بعد از آن فردی به نام ویلیام جکستون از گوردخمه صحنه با نام آرامگاه کیکاوس نیز یاد کرده است اما متاسفانه موفق نشده است آن را مورد بررسی قرار دهد.

نخسین باستان شناسی که دست به گاه نگاری گوردخمه صحنه زده است و پلان آن را تهیه کرده فردی است به نام هرتسفلد. او آرامگاه صحنه را مربوط به دوره ماد و پیشرو نقش رستم و قرص بالدار ایوان صحنه را نمادهای بالدار در دوره هخامنشی دانسته است.

قبرهای باستانی در این ناحیه بیش از پنجاه متر از سطح رودخانه فاصله دارند، همچنین محلی به طول چهارده و نیم و دارای ارتفاع یازده متر را تراشیده و درون آن دخمه بزرگتر را قرار داده اند که درگاه آن رو به جنوب می باشد. فضای ایوان مانندی در جلوی گوردخمه ایجاد کرده اند، همچنین در جلوی این ایوان صفه ای در صخره تراشیده اند، دو ستون در دو طرف ایوان وجود دارد که تنها باقی مانده آن پایه و قسمتی از ساقه  است.

دلیل تخریب این دو ستون شلیک گلوله توسط روس ها به منظور گشودن در ورودی می باشد همچنین این امر موجب از بین رفتن حکاکی های سردر دخمه شده است. براساس بخش هایی که از ستون ها باقی مانده است، پایه ستون ها به شکل زنگوله برگشته است، این ستون ها دارای بدنه هایی با شیار هستند که بیشتر به پایه ستون های دوره هخامنشی شباهت دارد. این بنای تاریخی و شگفت انگیز در تاریخ 1315 خورشیدی با شماره ثبت 148 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

تصویر خورشید بال داری حجاری شده در نمای بالای ورودی آرامگاه وجود دارد، ورودی دخمه بعد از ایوان ستون دار قرار دارد، که به اتاقی به ابعاد سه متر در سه متر و بیست سانتی متر و دارای ارتفاع دومتر و پنجاه و چهار سانتی متر است منتهی می شود.

در هر کدام از اضلاع غربی و شرقی این اتاق سکوهایی ایجاد شده که قبرهایی به طول 62/1 متر و عرض 82 سانتی متر بر روی هر کدام از این سکوها قرار دارد. مدخلی به شکل مستطیل در میان دو سکو وجود دارد که به اتاق زیرین مرتبط می شود همچنین قبری در داخل سنگ کنده شده و درون اتاق قرار دارد در کنار سکویی که در آن جا قرار دارد قبری نیز به چشم می خورد.

دو طاقچه کوچک برای قرار دادن نذورات و هدایا کنده شده است و در داخل اتاق در دیوار شمالی قرار دارد. با توجه به نوع تراش و سقف اتاق زیرین، و شکل پایه ستون به نظر می رسد این بنای تاریخی به دوره «فرا هخامنشی» متعلق می باشد.

گوردخمه دیگری به فاصله صدمتر از گوردخمه بزرگ قرار دارد جهت آن به سمت شرق می باشد. با توجه به معماری و ساختار و نوع تراش این دو گوردخمه که شبیه یکدیگر هستند می توان گفت هر دو دخمه در یک زمان بنا شده اند. متاسفانه داخل و بیرون گوردخمه پر از یادگاری های است که نمای زیبای گوردخمه را بسیار نازیبا کرده است. تمام نمای پایین دست ایوان تا کف زمین کاملا صاف شده است تا دیگر دسترسی ب این مکان امکان پذیر نباشد.

شرایط بازدید

برای بازدید از گوردخمه صحنه یا همان گوردخمه دربند شما احتیاج به ابزار سنگ نوردی دارید. علاوه بر بازدید از این گوردخمه می توانید مکان های زیبای دیگری که در نزدیکی این بنا وجود دارند را بازدید کنید، مستر بلیط پیشنهاد می کند در سه ماهه ابتدایی سال به استان کرمانشاه سفر کنید چرا که دارای آب و هوای بسیار خوبی می باشد، برای بازدید از این گوردخمه هزینه اندکی گرفته می شود و برای بازدید 2 تا 3 ساعت زمان لازم دارید.

راه های دسترسی به گوردخمه صحنه

گوردخمه صحنه در شهر صحنه 55 کیلومتری شرق استان کرمانشاه که از سمت شرق دومین شهر ورودی محسوب می شود، این شهر مابین دو اثر مهم تاریخی استان از جمله کتیبه بیستون و معبد آناهیتا قرار دارد. همچنین در حاشیه وسیع ترین و حاصل خیز ترین جلگه در غرب کشور قرار دارد که از عهد باستان در گذشته منزلگاهی از جاده ابریشم و ارتباط اکباتان به بین النهرین بوده است.