گور دخمه های گتوند؛ معرفی + راه های دسترسی

گتوند از شهرستان های استان خوزستان است که در مرکز آن قرار دارد. این منطقه از مناطق تاریخی این استان قدیمی است. همانطور که می دانید استان خوزستان یکی از قدیمی ترین سکونت گاه های بشر در فلات ایران بوده است و آثار تاریخی یافت شده در این استان صحت این گفته را تائید می کند. همین موضوع باعث شده است قسمت های گوناگون از این استان نیز، هر یک به نوبه خود سرشار از مکان های تاریخی باشند.

شهرستان گتوند نیز از این الگوی ساختاری پیروی می کند و تعداد زیادی از آثار تاریخی که از  زمان های مختلف تاریخی باقی مانده اند را در دل خود جای داده است. از این میان می توان به شیخ سلیمو (قلعه رستم)، چغا تپه، گچ سنگی، آسیابهای راک، سنگ اژدها (برد اژدها)، کوه طبل خانه و گور دخمه‌ها (خرفخانه‌ها) اشاره کرد. در این بخش از مجله مستر بلیط به سراغ گور دخمه های گتوند می رویم و در مورد آنها اطلاعاتی گردآوری می کنیم.

معرفی گور دخمه های گتوند

گور دخمه ها از جمله مکان هایی هستند که تاریخ اولیه آنها به دوران مادها می رسد و قبل از این دوران در هیچ کجای ایران چنین سازه هایی یافت نشده است. گور دخمه های گتوند در کوه طبل خانه و در شهرستان گتوند استان خوزستان قرار دارند.

گور دخمه ها در قسمت های مختلفی از ایران مانند آذربایجان غربی، همدان و کرمانشاه، تخت جمشید و نقش رستم، کوه های چهارمحال و بختیاری، گتوند، شوشتر، رامهرمز و مسجد سلیمان دیده شده است. منابع تاریخی تا کنون این گونه بیان کرده اند که قبیله ی ماد (یکی از قبایل آریایی ساکن غرب کوههای زاگرس) برای دفن مردگان خود به شیوه ی دیگر اقوام رفتار نمی کرد.

زیرا بر اساس مذهب مغان، دینی که مادها پیرو آن بودند، خاک نباید  با اجساد مردگان آلوده شود. بنابراین مردگان خود را در معرض هوا می گذاشتند تا پرندگان لاشخور گوشت و پوست آن را بخورند سپس استخوان های خشک شده‌ی آنها را جمع آوری کرده و در این دخمه ها می گذاشتند.

البته روایات متفاوت است و برخی اعتقاد دارند که اصل جسد را در استودان ها می گذاشتند و در همانجا می پوسید و استخوان ها باقی می ماند. زرتشتیان نیز که عناصر چهارگانه ی آب، آتش، باد و خاک را مقدس می دانند، برای تشیع مردگانشان از این روش استفاده می کردند.

ساختار گوردخمه های گتوند

گوردخمه ها در دامنه کوه ها و در صخره های طبیعی ایجاد شده اند و سنگ مصالح اصلی و کالبد آنها است. به احتمال زیاد ایجاد این نوع معماری در دل کوه همانا دلیل پایداری و قداست کوه نیز بوده است. زیرا در برخی از فرهنگ های باستانی، کوه مظهری مقدس و جایگاه رب النوع ها و مکانی امن برای برگزاری مراسم آئینی و نیایش بوده است.

در این فرهنگ ها، کوه به عنوان اولین مخلوق خداوندگار که سر از آب بیرون آورده مورد احترام بوده و نقش مهمی در باور ها برای نزدیکی نیرو های ماوراء الطبیعه  داشته است. گذشتگان معتقد بودند رب النوع ها در آسمان ها قرار دارند، بنابراین اگر معابد و پرستشگاه و گورهای آنان در بالا و در دل کوه باشد، به رب النوع نزدیک تر خواهند بود.

نمای آنها بیشتر به منزله درب ورودی آنها محسوب می شوند و سقف آنها روی ستونی قرار گرفته است. نماها، شباهت زیادی به ایوانی دارد که در تابستان ایجاد سایه می نماید و مانع ورود آفتاب درون ساختمان می گردد، و در زمستان بر عکس نور خورشید را علت تابش متمایل خود، وارد ساختمان می شود و این ایوان به صورت پناهگاهی برای جلوگیری از برف و باران است.

راه های دسترسی به گوردخمه های گتوند

این گور دخمه ها در کوه طبل خانه و در 5 کیلومتری شهر گتوند قرار دارد و در فاصله کمی از شهر قرار گرفته است، بنابراین برای اینکه به این مکان بروید راه سختی در پیش ندارید و با هر وسیله نقلیه ای که مد نظرتان است می توانید به آنجا بروید.

شرایط بازدید

دیدن این مکان رایگان است و حتی در نزدیکی آن پارک کوهستانی ایجاد کرده اند، به همین خاطر زمانی که به دیدن این مکان رفتید می توانید زمانی را هم در این پارک به استراحت و تفریح بگذرانید.