باغ دولت آباد؛ تاریخچه+راه های دسترسی

هنگام مسافرت به یزد می توانید به جاذبه های گردشگری این شهر بروید و از دیدن آن ها نهایت لذت را ببرید. یکی از این جاذبه ها باغ دولت آباد است که در محله چهار منار واقع شده و در زمان های گذشته محل زندگی محمد تقی خان حکمران یزد بود، این باغ دارای درخت، بوته ها، گل سرخس و … بوده  که برای سرو سامان دادن به کارهای حکومتی از آن بهره برده اند، اما اکنون درهای این باغ را به روی تمامی گردشگران باز نموده اند.

اگر هنگام رفتن به باغ دولت آباد از ترافیک و گرمای هوا خسته شوید هنگام وارد شدن به باغ و گذشتن از هشتی آن تمامی خستگی راه از تنتان بیرون خواهد آمد  زیرا سرسبزی و آرامشی که در این باغ بر قرار است غیرقابل تصور می باشد.  معماری این باغ به زمان حکومت زندیه بسیار شباهت دارد.

تاریخچه باغ دولت آباد

یزد یکی از شهرهای قدیمی کشور ایران به شمار می رود که به دلیل کهن بودن بافت خانه ها و باغ های سرسبز به شهرت رسیده، معماری فوق العاده این شهر در کشور ایران توجه گردشگران زیادی را به سوی خود جلب نموده به نحوی که از سرتاسر دنیا به بازدید از این شهر می روند. اگر شما هم قصد دارید سفری بی نظیر را در ذهن خود خلق نمایید پیشنهاد می کنیم به بازدید از جاذبه های گردشگری یزد بپردازید.

باغ دولت آباد از جاذبه های گردشگری است که حدود 260 سال قدمت دارد و مساحت آن حدود 6 هکتار می باشد. در سال 1160 هجری قمری توسط محمد تقی خان در پایان حکومت زندیه و افشاریه این باغ را ساختند، مرحوم خان بزرگ که سر سلسله خان بزرگ خونین یزد به شمار می رفت برای احداث باغ مذکور اقدامات ارزشمندی را انجام داد.

باغ دولت آباد در زمان های کهن برای مدتی محل زندگی کریم خان زند بوده و در زمان حکومت قاجاریان هم برای مدتی کوتاه محل سکونت عبدالرضا خان یزدی بوده که با شاهزاده های قاجاریه به مبارزه بر خواسته بود. بعد از حکومت قاجاریه برای مدتی این باغ خالی شد و از آن استفاده ای نمی شد، اما در سال 1348 وزرات فرهنگ و هنر برای مدت 16 سال این باغ را اجاره نمود  و آن را در اختیار  دفتر حفاظت آثار باستانی کشور قرار داد، در سال 1348 مرمت و بازسازی باغ دولت آباد را شروع نمودند و قسمت هایی از آن مورد مرمت قرار گرفتند.

سپس در سال 1355 بازهم عملیات مرمت و باغ سازی را در این محوطه انجام دادند اما با وجود تمام تلاش هایی که صورت گرفت نتوانستند رونق زمان محمد تقی خان را به آن بازگرداند. امروزه از این باغ به عنوان یکی از یادگاری های زمان افشاریه و زندیه یاد می کنند. هنگامی که تصمیم می گیرید به شهر تاریخی یزد سفر کنید می توانید از طریق مستر بلیط اقدام به خرید بلیط قطار یزد نمایید و راهی سفر شوید.

نقشه باغ دولت آباد

باغ دولت آباد در زمان های قدیم به دو بخش اندرونی و بیرونی تبدیل شده بود و سازه ای که امروزه در معرض دید عموم قرار گرفته از بخش اندرونی آن باقی مانده است، که محل زندگی حاکم یزد بوده. قسمت اندرونی باغ که محل سکونت بوده شامل بناهای هشتی، بهشت آیین، آشپزخانه، اتاق های مستخدمین، درشکه خانه، حرمسرا، آب انبار و برج دیدبانی می شود. قسمت هایی که امروزه از بخش اندرونی باقی مانده است تالارهای عمارت تابستانی، حوضچه ها، سه شاه نشین، و بادگیر آن می باشد.

یکی از مهم ترین بخش های اندرونی ساختمان هشتی آن می باشد که در آخر باغ قرار گرفته و بنای اصلی ساختمان را تشکیل می دهد. قسمت بیرونی این باغ را برای برگزار نمودن مراسم های ورزشی، تشریفات حکومتی و توقف کاروان ها اختصاص داده بودند. از دیگر قسمت های باغ می توان  بادگیر هشت ضلعی، شاه نشین های آن، شیشه های رنگی، درهای مشبک و .. را نام برد که نمایی بی نظیر را به داخل عمارت بخشیده اند.

به غیر از درختانی مثل سرو، کاج، بوته های گل سرخ، درختان انگور که در اطراف حوض اصلی آن ها را کاشته اند که باعث شده آن را با نام باغ هزار درخت بشناسند، بادگیری که ارتفاع آن به 33 متر می رسد به عنوان تماشایی ترین قسمت های باغ  در تمام جهان به شمار می رود.

بادگیر، گنبد و مناره ها به عنوان شاخص ترین نشانه های معماری استان یزد محسوب می شوند که آن ها را به صورت یک سویه و چهار سویه می شناسند. بادگیرها علاوه بر اینکه به ساختمان زیبایی و ابهت خاصی را می بخشند به بهترین شکل می توانند فضای داخل بنا را تهویه نمایند و سرداب ها و آب انبار ها را خنک کنند.

در معماری این بادگیر جریان باد گرفته می شود و به دلیل وجود اختلاف سطح و وضعیت قرار گرفتن دریچه ها به سرعت تمام باد را به پایین انتقال می دهد و از راه های دیگر باد گرم را به بیرون راهی می کند. در سرتا سر باغ می توانید بوی تازه گل های محمدی را استشمام کنید. حوضی که در رو به روی بادگیر واقع شده تناسب زیادی با بادگیر دارد و طوری آن را ساخته اند که هنگام قرار گرفتن در آخر باغ می توان تمام بادگیر را داخل حوض مشاهده نمود.

با نگاهی گذرا می توانید دریابید که با طراحی طولی منظم باعث شده اند که این باغ طولانی تر به نظر برسد و معماری ایرانی آن چنان بی نظیر و دل انگیز است که می تواند خاطره ای لذت بخش را در ذهن شما خلق کند. قدمت و طراحی بی نظیر این باغ باعث شده که در فهرست آثار جهانی قرار بگیرد. نکته ای که در مورد این باغ می توان گفت این است که برای ساختن آن قناتی را با 65 کیلومتر حفر کرده بودند تا آب را از مهریز به باغ بیاورند.

در زمان های گذشته به قدری آب در این محل زیاد بوده که به آن نمایش آب می گفتند. اکنون آب باغ را از یک چاق عمیق فراهم می کنند و حوض های متعدد آن همیشه پر از آب می باشد بنابراین هنگامی که در باغ قدم می زنید احساس تازگی و سر زندگی را خواهید داشت. اگر به هنگام شب به تماشای باغ بروید در آن جا با فانوس هایی رو به رو می شوید که در امتداد باغ روشن شده اند و جذابیت آن محل را دو برابر کرده اند. البته ناگفته نماند کسانی که در طول روز به بازدید از این باغ رفته اند می گویند که تماشای شیشه های رنگی بنای باغ و درخت های توت چند صد ساله خالی از لطف نمی باشد، می توانید در کنار حوض آب آن بنشید و به تماشای رقص نور در آب بپردازید.

جاذبه های گردشگری دیگری هم در کنار این باغ قرار گرفته اند که از جمله آن ها حمام بازار و میدان خان می باشد که حدود 1 متر با این باغ فاصله دارد برای رفتن به این حمام می توانید خیابان شهید رجایی را تا آخر بروید و در تقاطع خیابان پاک نژاد به سمت چپ حرکت کنید و خیابان مذکور را تا میدان قیام مستقیم بروید در این جا می توانید حمام و بازار را مشاهده نمایید.

حمام خان امروزه به عنوان یک رستوران سنتی مشغول به فعالیت می باشد که می توان در آن جا قیمه یزدی، کشک بادمجان، دیزی، آش سنتی و شولی را سفارش داد. موزه آب یزد را هم می توانید در همین خیابان مشاهده کنید که در انتهای خیابان قیام و ابتدای خیابان سلمان فارسی قرار دارد.

شرایط بازدید از باغ دولت آباد

زمانی که تصمیم می گیرید به بازدید از باغ دولت آباد بروید باید اطلاعاتی  را در مورد آن کسب نمایید  در مجله مستر بلیط تمامی اطلاعاتی را که به آنها نیاز دارید مطالعه نمایید به عنوان مثال این باغ از ساعت 8 صبح تا 11 شب پذیرای گردشگران می باشد و برای ورود به آن جا باید مبلغی را هم پرداخت نمایید البته برای گردشگران خارجی این مبلغ متفاوت است.

آدرس و راه های دسترسی

باغ دولت آباد را در محله ای به اسم چهارمنار و در خیابان شهید رجایی ساخته اند. برای رفتن به این باغ می توانید از ماشین های شخصی خود استفاده نمایید بنابراین به بلوار دولت آباد بروید و به خیابان شهید رجایی  وارد شوید  در همین خیابان می توانید ماشین خود را پارک نمایید و بقیه مسیر را تا خیابان معلم پیاده بروید و اگر هم ماشین در اختیار ندارید در ایستگاه شحه که در کنار بلوار دولت آباد واقع شده پیاده شوید و حدود 10 دقیقه را تا رسیدن به محوطه باغ پیاده روی کنید.