آرامگاه شیخ بهایی؛ تاریخچه + راه های دسترسی

مشهد یکی از پر جاذبه ترین شهر های توریستی و مذهبی کشور است. در این شهرعلاوه بر بازدید کننده های داخلی تعداد زیادی توریست خارجی از کشورهای مختلف برای دیدن این شهر می آیند. اگر چه مشهد به دلیل وجود حرم مطهر امام رضا (ع) معروف است و بیشتر مسافران برای زیارت به این شهر سفر می کنند ولی  باید بدانید که مشهد اماکن گردشگری زیادی دارد که بسیار جذاب و تاریخی هستند.

یکی از معروف ترین مکان گردشگری مشهد آرامگاه شیخ بهایی، که در داخل حرم امام رضا (ع) بعد از رواق امام خمینی قرار گرفته، است و شما به راحتی می توانید از این مزار دیدن کنید. محمد بن حسین عاملی ملقب به شیخ بهایی یکی از دانشمندان دوره صفویه در قرن دهم و یازدهم هجری و در زمان  شاه عباس، وزیر بوده است.

او شاگردان زیادی تربیت کرده است که صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی معروف به ملاصدرا و محسن فیض کاشانی از جمله شاگردان او بودنند. شیخ بهایی کتب و آثار بی نظیری به نثر و نظم به زبان های فارسی و عربی نوشته است. یکی از معروف ترین مثنویات او نان و حلوا یا سفر الحجازاست.

این دانشمند بزرگ ایرانی در سال ۱۰۳۰ یا ۱۰۳۱ هجری در ۸۷ سالگی در شهر اصفهان دیده از جهان فرو بست و پیکر او را با احترام به جایگاهی که شایسته ایشان بود به مشهد در حرم امام رضا (ع) بردنند. مقبره او بین صحن امام خمینی و آزادی قرار دارد نقل کرده اند که وی در زمان حیاتش در این مکان بیشتر تدریس می کرد. جالب است بدانید که یونسکو نام سال ۲۰۰۹ میلادی را سال نجوم و شیخ بهایی ثبت کرده بود.

تاریخچه آرامگاه شیخ بهایی

باید بدانید که اصل شیخ بهاالدین از عامل شام بود و زمانی که ده سال داشت به همراه پدرش عزالدین حسین عاملی که یکی از بزرگان شام بود به دلیل خلاص شدن از ظلم سلاطین عثمانی به ایران نقل مکان کردند و در شهر قزوین به همراه دانشمندان دیگر به تربیت علم و دانش مشغول شدند.

شیخ بهایی خدمات بزرگی در ایران انجام داد. وی در معماری و مهندسی تبحر زیادی داشت که معماری مسجد امام اصفهان و حصار نجف را او پدید آورده است. او همچنین در طرح مهندسی تقسیم آب زاینده رود به محلات اصفهان نقش داشته است که هنوز هم در جریان است.

او در سن 43 سالگی به شیخ الاسلام ملقب شد و تا سن 53 سالگی نام شیخ الاسلامی دربار شاه عباس اول را بر عهده داشت. مزار وی نمایی سنگی دارد که با یک پوشش شیشه ای شکل گرفته است که یک فضای نورانی ایجاد می کند و در طی چندین سال آرامگاه ایشان تکامل یافته است. اگر می خواهید از آرامگاه شیخ بهایی در مشهد دیدن نمایید پیشنهاد می کنیم که ادامه مطالب مجله مستر بلیط را مطالعه کنید.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

همانطور که قبلا گفتیم آرامگاه شیخ بهایی در حرم مقدس امام رضا (ع) است که فقط شامل این مکان نیست و به طور کلی تعداد زیادی بنا و آرامگاه در خود جای داده است. و در کل با در نظر گرفتن بخش های زیارتی و غیر زیارتی بیش تر از یک میلیون متر مربع مساحت دارد.

آثار شیخ بهایی در حرم امام رضا (ع)

 شیخ بهایی در طول حیات خود  سفر های زیادی با شاه عباس صفوی به مشهد و حرم داشت. به همین دلیل بعد از وفاتش او را در حرم مطهر رضوی خاک کردنند. آرامگاه وی اتاقی آیینه کاری شده و نورانی است که وسط اتاق یک قبر سنگی زیبا وجود دارد و این اتاق به رواق شیخ بهایی معروف شده است. این اتاق سالانه بیش تر از هزار زائر دارد که برای خواندن فاتحه بر مزار این دانشمند بزرگ قدم می گذارند.

نقل شده است که وی در همین اتاق کلاس های درس خود را برگزار می کرد و به دانشمندان بزرگی درس داده است و در طی سفر هایی که شیخ بهایی به مشهد داشت معماران حرم از نقش ها و طراحی های او الهام می گرفتند. همچنین او چهار هزار از آثار خود را که با دستخط و امضای خودش است در کتابخانه حرم به یادگار گذاشته است.

تقریبا بیش از 90 کتاب او به موضوع هایی مثل: ریاضیات، رساله در سیاست، اخلاق، فقه و حدیث، عرفان و تصوف، نجوم، هنر و فیزیک و فلسفه نوشته شده است. اشعار وی که به زبان های فارسی و عربی می باشد که در کتابخانه مرکزی مشهد حفاظت می شود. همانطور که می دانید در سالنامه جمهوری اسلامی ایران سوم اردیبهشت را روز بزرگداشت شیخ بهایی نامگذاری کرده اند.

داستان معروف شیخ بهایی در ساخت حرم امام رضا (ع)

در آن زمان که شیخ بهایی به همراه شاه عباس به مشهد می آمدند وی به معماران حرم پیشنهاد می داد که به سرعت ساخت حرم را به پایان برسانند ولی در ساخت دروازه اصلی حرم دخالت نکنند به این دلیل که او می خواست کتیبه ای که شامل اشعار خودش بود بر سر دروازه نصب کند زیرا در آن زمان مرسوم بود که در سر دروازه اصلی امامان و امامزادگان نوشته ای که شایسته آن بزرگان باشد نصب کنند.

ولی بعد از زمان طولانی که دوباره به مشهد بازگشت متوجه شد که دروازه را درست کردند. او به مسئول ساخت حرم اعتراض کرد که چرا صبر نکردند خودش ساخت دروازه را تمام کند. مسئول ساخت به او گفت که ما قصد صبر کردن داشتیم ولی تولیت حرم به ما دستور داد که ساخت دروازه را خودمان تموم کنیم.

سپس تولیت حرم به شیخ گفت: «یک شب خود آقا امام رضا (ع) به خواب من آمد و به من گفتند که نباید کتیبه شیخ بهایی در دروازه حرم نصب شود زیرا ما نمی خواهیم که در حرم بر روی کسی بسته شود و همه می توانند به خانه ما وارد شوند».

شیخ بهایی تا حرف تولیت حرم را شنید به سرعت به سمت ضریح امام رفت و آن قدر گریه کرد که بی حال و بیهوش شد پس از اینکه بیدار می شود می گوید که من قصد داشتم یک طلسم بر دروازه نصب کنم که افرادی که شایستگی وارد شدن به حرم را ندارند نتوانند وارد حریم مطهر حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) شوند و به همین دلیل ایشان به خواب تولیت آمدند و مانع این کار من شدند.

شرایط بازدید

برای دیدن آرامگاه شیخ بهایی نیازمند رعایت شرایط خاصی نیستید و بازدید از این مکان گردشگری رایگان است و هر روز در هر فصلی امکان پذیر است. یکی از سایت های مورد اعتماد ارائه دهنده بلیط ، مستر بلیط است که اگر قصد بازدید از این مکان را دارید می توانید بیش از سفر خود بلیط مقصد خود را رزرو خریداری کنید.

راه های دسترسی به آرامگاه شیخ بهایی

روش های مختلفی برای رسیدن به این مکان موجود می باشد. و اکنون شما می توانید از هر چهار سمت جغرافیایی شمال، جنوب، غرب و شرق به آنجا بروید. برای بازدید از آرامگاه شیخ بهایی در مشهد می توانید از تاکسی، مترو، اتوبوس و یا از خودرو شخصی خود استفاده کنید و خود را به حرم مطهر رضوی برسانید. شما برای سفر به این استان می توانید بلیط قطارمشهد را خریداری کنید و از مسیر این استان لذت ببرید.