روستای ابیانه کجاست؟ کاشان را معمولا با گلاب های نفیس و گل های خوش عطر می شناسند اما اگر کمی به جزئیات آن دقت کنید میتوانید در دل این شهر کویری اثرهای تاریخی را بیابید که نمونهای از سکونتگاه های قدیمی بشری هستند. یکی از جاذبه های گردشگری و آثار تاریخی این شهر روستای ابیانه است که با نوع و سبک معماری حلزونی و سنتی به رنگ سرخ مشاهده میشود، به علت همین ویژگیهایی که دارد به عنوان اثری تاریخی شهرتی جهانی دارد. در ادامه این مطلب از مجله مستر بلیط با ما همراه باشید تا کمی بیشتر با این روستا و دیدنیهای آن آشنا شوید.
شرایط بازدید از روستای ابیانه کاشان
اگر شما هم از افرادی هستید که به دیدن جاذبه های تاریخی علاقه دارید بهتر است به راحتی از کنار روستای باستانی ابیانه نگذرید. هنگامی که راهی کاشان میشوید ساعاتی از وقت خود را هم برای بازدید از این روستا اختصاص دهید. هنگام وارد شدن به روستا نیازی نیست هیچ هزینهای را پرداخت نمایید. اما بعضی از بناهای تاریخی موجود در این روستا را با پرداخت مبلغی به عنوان بلیط ورودی میتوانید مشاهده نمایید.
آدرس و مسیر دسترسی به روستای ابیانه
آدرس: اصفهان، جاده کاشان، ابیانه.
روستای ابیانه یکی از زیباترین و شناخته شده ترین روستاهای ایران است که در استان اصفهان و در نزدیکی شهر کاشان قرار دارد. این روستای تاریخی و سنتی به دلیل معماری خاص خانه های آن و همچنین آداب و رسوم بومی ساکنانش، یکی از مقاصد محبوب گردشگران داخلی و خارجی است. برای دسترسی به روستای ابیانه، می توانید از مسیرهای مختلفی استفاده کنید. یکی از رایج ترین مسیرها، جاده ای است که از شهر کاشان به سمت این روستا منتهی میشود. فاصله تقریبی شهر کاشان تا روستای ابیانه حدود 30 کیلومتر است و این مسیر را می توان با خودروی شخصی یا اتوبوسهای بین شهری طی کرد.
همچنین میتوانید از طریق جاده ای که از شهر نطنز به سمت ابیانه می رود نیز به این روستا دسترسی پیدا کنید. این مسیر تقریباً 45 کیلومتر طول دارد. عاشقان طبیعت و کوهنوردی نیز میتوانند از مسیرهای کوهستانی و پیاده روی به این روستای زیبا دسترسی پیدا کنند. در هر صورت، با توجه به موقعیت جغرافیایی روستای ابیانه و نزدیکی آن به شهرهای کاشان و نطنز، دسترسی به این مکان تاریخی و گردشگری چندان دشوار نیست و گردشگران می توانند با برنامه ریزی مناسب، از این روستای زیبا بازدید کنند.
فاصله تهران تا ابیانه
فاصله تهران تا روستای ابیانه حدود 300 کیلومتر است. برای رسیدن از تهران به ابیانه، می توانید از مسیرهای زیر استفاده کنید:
1. مسیر تهران – کاشان – ابیانه:
از تهران به سمت کاشان حرکت کنید. پس از رسیدن به کاشان، به سمت روستای ابیانه که در فاصله حدود 30 کیلومتری کاشان قرار دارد، ادامه مسیر دهید. مسافت تقریبی این مسیر 300 کیلومتر است و زمان سفر حدود 4 ساعت خواهد بود.
2. مسیر تهران – نطنز – ابیانه:
از تهران به سمت نطنز حرکت کنید. پس از رسیدن به نطنز، به سمت روستای ابیانه که در فاصله حدود 45 کیلومتری نطنز قرار دارد، ادامه مسیر دهید. مسافت تقریبی این مسیر نیز 300 کیلومتر است و زمان سفر حدود 4.5 ساعت خواهد بود. هر دو مسیر از جاده های اصلی و آسفالته هستند و به راحتی قابل طی کردن با خودروی شخصی یا اتوبوس های بین شهری هستند.
فاصله ابیانه تا کاشان
فاصله روستای ابیانه تا شهر کاشان حدود 30 کیلومتر است. برای رسیدن از ابیانه به کاشان، میتوان از مسیرهای زیر استفاده کرد:
1. مسیر جادهای:
از روستای ابیانه به سمت جاده اصلی که به کاشان منتهی می شود، حرکت کنید. این مسیر جاده ای حدود 30 کیلومتر طول دارد و با خودروی شخصی یا اتوبوس های بین شهری قابل طی است. زمان سفر در این مسیر حدود 30-45 دقیقه خواهد بود.
2. مسیر کوهستانی:
برای طبیعت گردان و کوهنوردان، مسیر کوهستانی از ابیانه به کاشان نیز وجود دارد. این مسیر کوهستانی و پیاده روی حدود 20 کیلومتر طول دارد و زمان طی آن حدود 5-6 ساعت خواهد بود. در هر صورت، با توجه به نزدیکی روستای ابیانه به شهر کاشان، دسترسی به این دو مقصد گردشگری برای بازدیدکنندگان چندان دشوار نیست و می توان در یک سفر از هر دو مکان دیدن کرد.
درباره روستای ابیانه کاشان
روستای ابیانه در دل کوههای کرکس و در ارتفاع 2222 متری از سطح دریا قرار دارد، که یکی از مرتفعترین مناطق سکونت در ایران به شمار میرود. مردم این روستا در طول قرنها از تغییرات و تحولات دیگر مناطق دور بودهاند، به همین دلیل آداب و رسوم سنتی و لهجه گذشتگان خود را حفظ کردهاند. ابیانه، که به “روستای تاریخی سرخ” نیز شهرت دارد، یکی از توابع شهرستان کاشان است و در 35 کیلومتری شمال غربی نطنز واقع شده است. شهرت و محبوبیت این روستا به دلیل معماری و رنگ بینظیر ساختمانهای آن است. این روستا بر دامنهای شیبدار در شمال رودخانه برزرود ساخته شده است.
مردم ابیانه در گذشته به زبان پهلوی سخن میگفتند و به دلیل دور افتادگی این منطقه، هنوز هم آن لهجه را حفظ کردهاند. مردان روستا لباسهای سنتی شامل شلوار گشاد و سیاه رنگ میپوشند، و زنان نیز پیراهنهای گلدار و رنگی و روسریهای سفید به تن دارند. در این روستا، هم افراد جوان و هم مسن، از لباسهای سنتی استفاده میکنند.
تاریخچه روستای ابیانه کاشان
به طور دقیق نمیتوان تاریخ دقیق تأسیس این روستا را مشخص کرد، اما بر اساس شواهد موجود، گفته میشود که قدیمیترین زیستگاههای انسانی در حاشیههای دشت کویر، قدمتی حدود 1500 سال دارند. این قدمت تاریخی با توجه به آثار باستانی موجود در روستای ابیانه، قابل پذیرش است. در روستای ابیانه، بناهایی از دورههای مختلف حکومتی، از جمله ساسانیان، سلجوقیان، صفویان و قاجاریه، قابل مشاهده است که نشاندهنده قدمت طولانیمدت این روستا است.
مردم محلی این روستا را “ویونا” مینامند که از دو واژه تشکیل شده است: “وی” به معنای بید و “ویانه” به معنای بیدستان. در گذشته، این روستا محل رویش درختان بید بوده، به همین دلیل به آن “بیدستان” گفته میشده است. امروزه، در اطراف روستای ابیانه، باغها و مزارع فراوانی وجود دارد که با استفاده از قناتها آبیاری میشوند. شغل اصلی مردم ساکن در ابیانه از گذشته تا به امروز، کشاورزی، باغداری و دامداری بوده است.
نقشه و معرفی بخش های مختلف روستای ابیانه
روستای ابیانه میزبان بسیاری از جاذبههای تاریخی است، که مهمترین آنها خانههای روستا هستند. این خانهها در پای کوهها به صورت پلکانی و زیر طاقهای سفید ساخته شدهاند و با پنجرههای زیبا تزئین شدهاند. کوچههای این روستا به دلیل برآمدگی ایوانهای خانهها، تنگ و باریک هستند، که این خود موجب جذابیت منحصربهفرد روستا شده است. برای جلوگیری از ورود جریان باد، کوچهها را به شکل نامنظمی ساختهاند. نمای بیرونی ساختمانها نیز با خاک رس پوشیده شده است، که از معادن نزدیک روستا به دست میآید.
به همین دلیل، خانههای روستا رنگ سرخی به خود گرفتهاند. این پوشش خاکی، علاوه بر زیبایی بخشیدن به خانهها، در طول زمان با خیس شدن، استحکام بیشتری نیز پیدا میکند. خانههای ابیانه در سه دوره تاریخی سلجوقی، صفوی و قاجاریه ساخته شدهاند. خانههای دوره سلجوقی فاقد حیاط هستند و تنها دارای یک ایوان جنوبی با ارتفاع 5 متر و یک فضای باز به عنوان صفه یا سکو هستند، که برای مراسمات عزا و عروسی استفاده میشده است. خانههای دوره صفوی را بیشتر با صفههای چهارگانه آنها میشناسند. این خانهها نیز در دو طبقه ساخته شده و اتاقها در اطراف صفه قرار گرفتهاند.
در دوره قاجاریه، تغییرات چشمگیری در خانههای روستای ابیانه ایجاد نشد. این امر به دلیل رکود وضعیت عمومی روستا از اواخر دوره صفویه تا پایان حکومت قاجاریان بود. بر روی هر دو لنگه درهای خانههای ابیانه، دو کوبه مخصوص زنان و مردان قرار داده شده بود. کوبه سمت چپ که به شکل حلقوی بود، برای در زدن زنان و کوبه سمت راست که شکل چکشی داشت، برای در زدن مردان تعبیه شده بود. این کار به منظور اطلاع صاحب خانه از هویت فرد پشت در انجام میشد.
این روستا دارای سه محله به نامهای هرده یا پایینده، محله یوسمون و محله پل یا بالاده است. محله بالاده و یوسمون هر دو محلات اربابنشین هستند. محله هرده در قسمت شرقی روستا قرار دارد و از میان ده تا غرب و جنوب روستا را محله بالاده مینامند.
امروزه، شاهد ساخت و سازهای جدید در غرب و ورودی غربی روستا هستیم. بنابراین، با توجه به این محلهها، سه راه برای ورود به روستا وجود دارد: راشتا یا راسته اصلی که از دروازه پایینده در شرق روستا تا سمت نانوایی بالاده را شامل میشود، کوچه پشت که از مدرسه در غرب تا دروازه پایینده را در بر میگیرد، و کوچه یوسمون که از خانقاه تا میدان یوسمون را در بر میگیرد.
ملاقات با مردم محلی نیز میتواند یکی از جاذبههای این روستای باستانی باشد، زیرا فرهنگ این منطقه بسیار منحصربهفرد است و در هر کوچه میتوان آن را به وضوح احساس کرد. مردم این روستا، حتی پس از گذشت سالیان، هنوز هم پوشش سنتی خود را حفظ کردهاند. از دیگر جاذبههای تاریخی روستای ابیانه، میتوان به زیارتگاههای آن اشاره کرد. زیارتگاه هینزا یکی از آثار باستانی روستا به شمار میرود.
زیارتگاه شاهزاده یحیی و شاهزاده عیسی در شرق روستای ابیانه واقع شده است. برخلاف خانههای روستا، این امامزاده دارای یک حیاط مرکزی است و آبنمای بزرگی را در وسط حیاط آن میتوان مشاهده کرد. گنبد این بارگاه را به شکل هشتضلعی ساختهاند و کاشیکاریهای فیروزهای بر روی آن، جلوهای بینظیر به آن بخشیده است. بر روی ضریح زیارتگاه، هیچ گونه نوشتهای مشاهده نمیشود، اما بر روی سقف آن، تاریخ مرمت و بازسازی این بنا نوشته شده است.
بر اساس گفتههای موجود، قیمت انواع غلات را بر روی تختههای سقف نوشتهاند. ایوان جنوبی امامزاده به تپه جنوبی روستای ابیانه مشرف است. زمانی که قصد سفر به کاشان و بازدید از این بناهای تاریخی را دارید، میتوانید با مراجعه به سایت مِستربلیط، اقدام به خرید بلیط اتوبوس کاشان نمایید و سفری خاطرهانگیز را برای خود رقم بزنید.
مسجد جامع ابیانه
در روستای ابیانه، چند مسجد تاریخی وجود دارد که از اهمیت ویژهای برخوردارند. یکی از این مساجد، مسجد جامع ابیانه است که قدمت بیشتری نسبت به سایر مساجد دارد. این مسجد در میان روستا ساخته شده و دارای دو شبستان است. شبستان قدیمی آن، توسط یک درب کوچک به کوچه اصلی متصل میشود. در دیوار جنوبی این شبستان، محرابی چوبی و قدیمی قابل مشاهده است که از آثار تاریخی ارزشمند روستا به شمار میرود و قدمت آن به سال ۴۷۷ هجری باز میگردد.
روی این محراب، سوره یس به خط کوفی به صورت برجسته کندهکاری شده است. منبر چوبی مسجد نیز در زمان حکومت سلجوقیان بنا شده و تزئینات گل و بته و خطوط برجسته بر روی آن قابل مشاهده است. شبستان جدیدی نیز در این مسجد ساخته شده که دارای سالنی بزرگ با ستونها و سرستونهای متعدد است. نورگیری در سقف این شبستان تعبیه شده تا نور را به طور مساوی به تمامی قسمتهای سالن برساند. سقف سالن به صورت تختهپوش یا کرکسپوش ساخته شده و بر روی آن، کتیبههایی از آیات قرآن قابل مشاهده است.
مسجد پرزله نیز از دیگر مساجد تاریخی روستای ابیانه است که قدمت آن به زمان حکومت ایلخانان باز میگردد. درب ورودی این مسجد به عنوان قدیمیترین درب در ابیانه محسوب میشود و تاریخ آن به سال ۷۰۱ هجری باز میگردد. همچنین، درب دیگری در سمت غرب این مسجد وجود دارد که تاریخ آن به سال ۱۰۵۸ قمری (زمان سلطنت شاه اسماعیل صفوی) باز میگردد. طبقه زیرین این مسجد دارای آبانبار و پاشیر است.
طبقه همکف مسجد یا همان شبستان پایینی در یک لنگهای قرار دارد که به راهروی کوچکی متصل میشود. این راهرو از یک سو به کوچه راه پیدا میکند و از سوی دیگر به راهپلهای منتهی میشود که برای رفتن به طبقه بالا استفاده میشود. سالن بزرگ طبقه اول نیز در زمان حکومت صفویان ساخته شده و در اواخر دوره قاجار، یک ایوان به مسجد اضافه گردیده است.
مسجد یوسمون
از دیگر مساجدی است که در روستای ابیانه قدمتی تاریخی دارد میتوان مسجد یوسمون را نام برد که قدمت آن به 700 سال قبل بر میگردد. علمی را در طبقه بالای این مسجد قرار داده اند که در زبان محلی به آن شده میگویند. زمانی که روضه خوانی در مسجد انجام می گرفت خانواده های یوسمونی مکان هایی را مخصوص به خود داشتند.
مسجد حاجتگاه
در کنار قبرستان قدیمی و زیارتگاه روستای ابیانه مسجد دیگری به اسم حاجتگاه وجود دارد که قدمت آن به 400 سال قبل بر می گردد. برای تزئین نمای مسجد از آجر استفاده کرده اند و پنجره ها و دریچه های این مسجد را هلالی ساخته اند.
طبقه ای را بالای سالن مسجد بنا نهاده بودند که در گذشته اجساد اربابان را در آن جا دفن می کردند. جلوی مسجد تختی به چشم می خورد که تخت مزکه نام دارد و بر اساس شنیده ها ماشاالله خان آن را ساخته است. تاریخ که بر سر در مسجد نوشته شده است سال 953 قمری را نشان می دهد، یعنی زمانی که شاه طهماسب به سلطنت رسیده این مسجد را ساخته اند. این مسجد به عنوان جایی برای روا شدن حاجات معروف می باشد.
مساجد دیگری در این روستا دیده می شود که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند به عنوان مثال مسجد پالیزه در میدانی به اسم پالیزه قرار دارد که مربوط به محله یوسمون می شود که در کنار آب انبار واقع شده است.
سالن بزرگی را در این مسجد ساخته اند که به وسیله پرده ای قسمت زنانه و مردانه آن را از هم جدا کرده اند. مسجد پنجه علی از دیگر مساجدی است که به عنوان زیارتگاه از آن یاد می کنند.
آتشکده ابیانه
روستای ابیانه دارای آتشکدهای با قدمت تاریخی است که از دیگر بناهای ارزشمند این روستا به شمار میرود. آتشکدهها به صورت چهارطاقی ساخته میشدند، به این معنی که زمینهای چهارگوش را انتخاب میکردند و پوشش گنبدی با چهار ورودی طاقدار را برای آن در نظر میگرفتند. این آتشکده را “هارپارک” نامیدهاند و در گذرگاه اصلی روستا ساختهاند. مصالح به کار رفته در ساخت این آتشکده، شامل لاشههای سنگ و گچ است و هنوز یک تالار کوچک از آخرین طبقه آن در معرض دید عمومی قرار دارد.
این بنا مانند دیگر ساختمانهای روستای ابیانه، بر روی سطحی شیبدار ساخته شده است. ویژگی بارز این آتشکده، قرارگیری آن در مسیر اصلی روستا است، به طوری که از هر طرف میتوان آن را مشاهده کرد. طبقهای مخصوص برای برگزاری آداب مذهبی در این آتشکده وجود داشته که از یک سرسرا و سه بخش گنبدیشکل تشکیل میشده است. در وسط آتشکده، آتشی برپا میکردند که مردم در آن زمان برای آن احترام ویژهای قائل بودند.
به غیر از آتشکده هارپارک، آتشکدههای دیگری نیز در روستای ابیانه وجود داشتهاند که متأسفانه با گذر زمان از بین رفتهاند. از جمله آتشکده دژآتون که امروزه تنها تلی خاکی از آن در میان باغهای روستا باقی مانده است، و آتشکده هرشوگاه که در سمت غرب روستا قرار داشته است.
موزه مردم شناسی ابیانه
موزه مردمشناسی ابیانه یکی دیگر از جاذبههای فرهنگی و تاریخی این روستای زیبا است. این موزه در یکی از خانههای قدیمی و سنتی روستا واقع شده و به معرفی و نمایش میراث فرهنگی و آداب و رسوم مردم ابیانه میپردازد. در این موزه، مجموعهای از اشیاء و وسایل مربوط به زندگی روزمره مردم روستا در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد. از جمله این اشیاء میتوان به ابزارآلات کشاورزی، ظروف سفالی، پوشاک سنتی، زیورآلات، قالیها و گلیمهای دستبافت، ابزارهای موسیقی محلی و سایر اقلام مربوط به زندگی روزمره مردم اشاره کرد.
همچنین در این موزه، نمونههایی از معماری سنتی خانههای روستایی ابیانه به نمایش درآمده است که به خوبی نشاندهنده سبک زندگی و فرهنگ بومی این منطقه است. بازدید از موزه مردمشناسی ابیانه علاوه بر آشنایی با میراث فرهنگی این روستا، فرصتی برای درک و لمس تاریخ و هویت فرهنگی مردم این منطقه فراهم میآورد. این موزه به عنوان یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری ابیانه محسوب میشود و بازدید از آن به گردشگران توصیه میشود.
قبرستان قدیمی
یکی دیگر از جاهای دیدنی روستای ابیانه قبرستان باستانی و قدیمی آن است که قبل از رسیدن به روستا در معرض دید قرار دارد. در این قبرستان بر سر هر قبری سنگ هایی مثلثی شکل را گذاشته که مشخصات فرد فوت شده را بر روی آن حک کرده اند. نکته دیگری که در این قبرستان مورد توجه قرار می گیرد این است که بر روی این سنگ ها عکس زن یا مرد یا نشانه هایی را برای تشخیص دادن زن و مرد به کار برده اند.
چشمه های ابیانه
در روستای ابیانه چشمه هایی وجود دارد که همگی دارای قدمت تاریخی هستند: چشمه دو آبی یکی از مهم ترین منابع آب ابیانه به شمار می رود که در سمت غربی روستا قرار گرفته و در تمام روزهای سال می توان از آب آن استفاده نمود.
چشمه رئیسون آب آشامیدنی روستا را تامین می کرد که در سمت غرب روستا قرار دارد و مردم عقیده دارند که این آب از پای درخت زرشک جوشیده است و خوردن آب آن عمر را طولانی تر می کند. چشمه تاردر در شمال روستای ابیانه واقع شده که به قنات تار در معروف می باشد.
قلعه ها
روستای ابیانه دارای قلعههای تاریخی است که به عنوان جاذبههای گردشگری این روستا محسوب میشوند. تعداد این قلعهها به 3 باب میرسد. ساخت این قلعهها به زمان یاغیگری باز میگردد. مردم در گذشته برای حفظ اموال و جان خود در برابر دزدان، از این قلعهها استفاده میکردند. یکی از این قلعهها، قلعه پاله است که در شمال غربی روستا و در محل پل قرار دارد.
دیگر قلعههای این روستا شامل پال هونه است که در جنوب غربی روستا و در محل بالا ده و یوسمون واقع شده و قدمت آن به حدود 200 سال قبل بر میگردد. همچنین قلعه هرده نیز یکی دیگر از قلعههای موجود در روستای ابیانه است که ضخامت دیوارهای آن به یک متر و ارتفاع آن حدود 5 متر است. این قلعهها با خاک رس ساخته شدهاند.
علاوه بر قلعهها، خانقاههایی نیز در این روستا وجود داشته که محلی برای زندگی صوفیان و درویشان و برگزاری گردهماییهای مختلف بوده است. یکی از این خانقاهها در پس خانقاه قرار دارد و قدمت آن به زمان حکومت شاه عباس صفوی بر میگردد. این بنا در سه طبقه ساخته شده و دارای نمای آجری و طاقهای ضربی شکل است. نقاشیهای مربوط به معماری زمان صفوی نیز در این خانقاه قابل مشاهده است. در گذشته، این خانقاه برای استراحتگاه شاه صفوی مورد استفاده قرار میگرفته است.
کاروانسرا ابیانه
روستای ابیانه دارای کاروانسراها و اشترخانههای تاریخی است که از قدیم در شهرهای کویری رواج داشتهاند. این روستا دو کاروانسرا دارد که در سمت غربی روستا و نزدیک به ساختمان بانک امروزی قرار دارند. یکی از این کاروانسراها توسط فاطمه زاغول ساخته شده بود و به محلی برای انجام معاملات تبدیل گشته است. اما امروزه از این کاروانسراها تنها خرابههایی باقی مانده است.
همچنین، آبانبارها از دیگر بناهای تاریخی این روستا محسوب میشوند. در گذشته که لولهکشی آب رواج نداشت، مردم برای ذخیره آب از آبانبارها استفاده میکردند. آبانبار به حوضی سرپوشیده در زیر زمین گفته میشود که به عنوان جویبار فصلی از آنها استفاده میشده است. در روستای ابیانه چهار آبانبار وجود دارد که متأسفانه هیچکدام از آنها امروزه قابل استفاده نیستند.
سفر به زیبایی های کاشان با مِستربلیط
در این مطلب سعی کردیم تا شما را با جاهای دیدنی کاشان آشنا کنیم، امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد. برای رزرو بلیط و اقامت در کاشان، میتوانید از سرویسهای آنلاین مانند مِستربلیط استفاده کنید. این سایت امکان رزرو آنلاین بلیط هواپیما، قطار و اتوبوس و همچنین رزرو هتل را فراهم میکند. اگر تجربه سفر به کاشان را داشته اید برای ما بنویسید.
همه تبلیغات در مورد این روستا دروغ و نادرست است روستایی که نه نانوایی دارد نه سوپری درست و بدرد بخور دارد باید بری از نطنز که فاصله ۳۵ کیلومتری از ابیانه قرار دارد نان بخری و بیاری خود اهالی روستا از نطنز برای یکماه نان میخرن و میارن اکثر خانه ها نمای سیمانی دارند که با رنگ قرمز انها را پوشاندن خلاصه جای بدرد نخوری است اگه یکبار خواستی بری همه چیز باید ببری از نان بگیر تا پنیر تخم مرغ