سفر یکی از شگفت انگیز فعالیت هایی محسوب می شود که بشر از زمانی که خود را شناخته تجربه کرده است. سوالی که مطئمنا به ذهن بسیاری از افراد رسیده، این است که چرا سفر ی کنیم؟! جواب این سوال خیلی ساده است: زیرا دوست دارم! ما از صبحانه خوردن های آرام و آرام، پیاده روی طولانی، تجربیات، مکان ها، مردم و خاطرات جدید لذت می بریم. آنها باعث می شوند از زنده بودن احساس خوشحالی کنیم. جای تعجب نیست! به نظر می رسد مسافرت بیشتر عادات سالم افراد را با هم ترکیب می کند. دانشمندان متوجه شده اند که سفر هم برای بدن و هم برای ذهن مفید است! شاید به همین دلیل است که ما آن را دوست داریم. زیرا مثلا احساس می کنیم چند دقیقه در معرض آفتاب میزان ویتامین D ما را بالا می برد و روحیه ما را بهبود می بخشد. به همین دلایل است افراد زیادی سفر می کنند که سفر کردن انواع مختلفی دارد و یکی از این انواع سفر تاریخی است که در این نوع سفر فرد به دیدار آثار تاریخی منطقه ای خاص می رود. ایران که جزء کشورهای با بیشترین آثار تاریخی است شهرهای مختلف آن مقصد مناسبی برای اینکار است. آب انبار کل که در شهر گراش قرار دارد می تواند مکان جذابی برای تماشا باشد.
معرفی آب انبار کل
در این بخش از مجله مستر بلیط به معرفی یکی از آثار تاریخی ایران که آب انبار کل نام دارد می پردازیم. همانطور که از اسم آب انبار مشخص است، این بناها محلی برای انبار کردن آب مورد استفاده قرار می گرفتند و بیشتر در مناطقی از ایران دیده می شوند که مردم با کمبود آب مواجه هستند و نیاز داشتند که به طریقی آب را ذخیره کنند و در مواقع کمبود، به خصوص فصول گرم سال، مورد استفاده قرار دهند. نکته ای که در مورد این بناها اهمیت دارد و باید گفته شود این است که آب در این ابنیه همیشه سالم است و دچار مشکل نمی شود یک دلیل این موضوع ماهی هایی که در آب می انداختند و تخم آفات را می خوردند و دیگری در نتیجه تجزیه مواد اورگانیک در اثر وجود بعضی از میکرو اورگانیسم ها بود که مورد دوم به وسیله بادگیرهایی که روی آب انبار می ساختند اتفاق می افتاد. آب انبار کل در شهر گراش قرار دارد که زمان حکومت قاجاریان ساخته شده است. این بنا را با نام برکه کل نیز می شناسند و گفته می شود بزرگ ترین آب انبار ایران نیز به شمار می آید و در جنوب‌غربی شهر گراش و در مسیر رودخانهٔ فصلی پِئت قرار دارد. مکان یابی این بنا به گونه‌ای هوشمندانه انجام شده و به گونه ای است که در فصول بارندگی از آب پر شود و آب مورد نیاز در فصول خشکسالی و گرما را تأمین کند. این ماکن یابی به قدری هنرمندانه صورت گرفته است که امروزه و با وجود ساخت و ساز در اطراف بنا و تخریب قسمت‌های قابل‌توجهی از مسیرهای آبگیری آب انبار، پس از بارش‌های فصلی مخزن آب انبار پر می‌شود.
تاریخچه آب انبار
این بنا را فردی خیر به نام حاج اسدالله بنا نهاده است که در این منطقه به نیکوکاری شهرت داشت و به همراه برادرش اماکن عمومی دیگری نیز ساخته اند که البته بیشتر آنها آب انبار بوده اند. هیچ کتیبه ای در این بنا وجود ندارد که موضوع را ثابت کند ولی اسناد تاریخی که از آن دوران به جای مانده است شاهد این مدعا هستند. سقف آن در زمان زلزله لارستان در سال 1339 فرو ریخت که باعث شد این بنا امروزه بدون سقف باشد. در مورد نام گذاری این بنا به کل دو فرضیه وجود دارد که هر دو این فرضیه ها بر پایه بدون سقف بودن بنا مطرح شده اند. در مورد اول گفته می شود که در زبان اچمی، واژهٔ کَل معادل کر در زبان فارسی و به معنی ناشنواست. این فرضیه را با توجه به نبود سقف در این برکه و عدم پژواک صدا در آن که در ظاهر به نظر می‌رسد برکه کر است و صداها را نمی‌شنود، مطرح کرده اند. فرضیهٔ دوم اما با استدلال به این که در زبان اچمی به گوسفند بدون شاخ، کل گفته می‌شود، این برکهٔ بی سقف را نیز ناقص می دانند و نام کل بر آن نهاده اند.
معماری آب انبار کل
این آب انبار پلانی به صورت دایره دارد که باعث شده است مخزن آن شبیه استوانه باشد و حجمی برابر با 13 میلیون لیتر دارد. دیواره بنا از دو لایه داخلی و خارجی تشکیل شده است که ضخامت دو لایه با هم به سه متر می رسد. قطر داخلی آن ۲۹ متر و عمق آن ۲۱ متر، ارتفاع دیوارهٔ بیرونی تا پایین سقف فروریختهٔ برکه نیز ۵ متر است. این آب انبار در کل دوازده ورودی دارد که شش ورودی برای آبگیری و شش ورودی هم برای آب برداری دارد که با سنگ‌های تراش‌خورده، کف‌سازی شده‌اند. ورودی های این برکه با طاق های تویزه‌دار زینت شده‌اند، در ورودی های بزرگ که جهت آب برداری از برکه مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند، ارتفاع آن ۲۲۰ سانتی متر و عرض دهانه ۷۵ سانتی‌متر است. در ورودی های کوچک‌ترِ مختص آبگیری، این ابعاد ۱۹۰ سانتی متر و ۷۵ سانتی متر در نظر گرفته شده‌اند. دسترسی به کف آب انبار از طریق سنگ پله‌هایی بوده که در زیر یکی از این ورودی ها قرار داشته و امروزه قسمت های زیادی از آن تخریب شده است. برای ساخت آن از مصالحی مثل سنگ، گچ و ساروج استفاده کرده اند.
در صورتی که می خواهید به شهر گراش سفر کنید می توانید بلیط اتوبوس را از مستر بلیط و به صورت آنلاین خریداری کنید.
راه های دسترسی به آب انبار کَل
این بنا که در داخل شهر گراش قرار دارد در محله مصلی این شهر واقع شده است. و برای اینکه بتوانید از نزدیک این بنا را مشاهده کنید می توانید از خودروهای عمومی به دیدن آن بروید.
بازدید از آب انبار کَل
برای اینکه این بنا را ببینید نیازی نیست هزینه ای پرداخت کنید و به صورت رایگان می توانید به تماشای آن بنشینید.
دیدگاهتان را بنویسید