خانه های تاریخی از جمله اماکن گردشگری هستند که در شهرهای مختلف ایران قرار دارند؛ این مکان ها اکثرا در بافت تاریخی شهر قرار دارند. سرایان یکی از شهرهای ایران است که در ناحیه کویری واقع شده است و ساخت خانه ها در این شهر با استفاده از مصالحی مانند خشت و گل انجام می گرفت. ایران مهد معماران چیره دست است که با استفاده از امکانات پیرامون خود دست به خلق آثاری بسیار زیبا زده اند.
این آثار نه تنها از لحاظ زیبا شناختی در رده بالائی قرار می گیرند بلکه از لحاظ کاربردی نیز دارای استفاده های بی شماری بودند. بافت قدیمی شهرها، در واقع، جزء نهادهای پویای اجتماعی هستند و از این حیث می توان آن ها را شبیه به موجودات زنده ای دانست که همواره در سیر تکاملی خود به وجود می آیند، رشد می کنند، تکامل می یابند و به پیری می رسند.
خانه های بسیاری در بافت تاریخی وجود دارند که امروزه دارای هویت مشخص هستند. یکی از خانه های تاریخی که در شهر سرایان قرار دارد خانه یزدانی است و در این قسمت از مجله مستر بلیط به شناساندن آن می پردازیم.
معرفی خانه یزدانی
این اثر در بافت تاریخی شهر سرایان قرار دارد و مانند بسیاری از خانه های تاریخی ساخت آن به دوران قاجار بر می گردد. این خانه متعلق به شخصی به نام عزیز الله یزدانی بود، که به درخواست خود این شخص در میراث فرهنگی به ثبت ملی رسید، اما قبل از آن متعلق به فردی به نام رفیعی بود و با نام خانه رفیعی نیز در بین مردم شناخته شده است. باید این نکته را گفت خانه ای دیگر که آن نیز متعلق به عزیزالله یزدانی بود نیز در کنار این خانه قرار دارد و به ثبت ملی نیز رسیده است.
معماری خانه
این خانه تاریخی، که از به خاطر دوران ساختش از معماری قاجاری پیروی کرده، به صورت درون گرا و با حیاط مرکزی ساخته شده است؛ بدین گونه که اتاق ها و قسمت های مختلف آن در گرداگرد حیاط قرار دارد. مهمترین اجزای این خانه شامل ایوان، شاهنشین، حیاط، اتاق های پیرامون حیاط و مطبخ می شود.
این خانه دارای دو ورودی و دو طرف آن است، که هر یک از آنها افراد را به حیاطی مجزا هدایت می کند که در حال حاضر برای رفع مشکل مالکیت آن که حالت اشتراکی داشته است از میان ایوان به دو قسمت تقسیم می شود و در ادامه این امر حیاطی که در حال حاضر در ابتدای ورودی شکل گرفته هیچ گونه اصالت و ارتباطی با بنا ندارد.
ایوان خانه در قسمت جنوب غربی آن قرار دارد و سقفش را به صورت طاغ جناغی و با پوشش گنبدی ساخته اند و برای تزئینات آن از رسمی بندی گچی استفاده کرده اند. در پشت ایوان جنوبی فضای تابستان نشینی ساخته شده است که بادگیر زیبایی دارد و در دو ضلع شرقی و غربی بنا، نشیمن ها و اتاق های دیگر آن به موازات هم و با تقارن کامل ایجاد شده اند.
این خانه دارای شش اتاق در ضلع غرب و شرق است و اتاقی که در جبهه شمالی وجود دارد به عنوان فضای زمستان نشین کاربرد داشته و اتاقی که در پشت ایوان جنوبی قرار دارد، دارای بادگیر بوده، که وظیفه تهویه هوا و ایجاد دمای مطلوب را در فصل تابستان بر عهده داشته، درتابستان مورد استفاده قرار می گرفته است.
از تزئیناتی که برای این خانه به کار رفته می توان آجر چینی خفته راسته آزاره ها که دور تا دور حیاط را در برگرفته اند، تزئینات کاربندی ایوان و طاقچه ها با نمای کلیل را نام برد. برای ساخت این خانه از مصالحی مانند خشت با ملات گل استفاده شده و اندود فضاهای داخلی توسط گچ انجام گرفته است.
راه های دسترسی به خانه یزدانی
برای اینکه بتوانید از این خانه دیدن کنید باید به شهر سرایان سفر کنید، که این کار را می توانید با خرید بلیط اتوبوس سرایان از مستر بلیط انجام دهید. قرار گیری این اثر در شهر سرایان سبب دسترسی آسان به آن شده است. پس می توانید با استفاده از خودرو شخصی یا وسایل حمل و نقل عمومی به این مکان بروید.
شرایط بازدید
زمان بازدید از این مکان در ساعات اداری است و برای دیدن آن به زمانی حدود دو ساعت احتیاج دارید. پس با برنامه ریزی مناسب برای دیدار از این مکان زمانی را نیز برای دیگر آثار تاریخی این شهر اختصاص دهید.
دیدگاهتان را بنویسید