حجاری خان تختی؛ تاریخچه + راه های دسترسی

سلماس از شهرهای مرزی ایران و دارای قدمت طولانی است، این شهر، مرز مشترکی با کشور ترکیه دارد و به خاطر بازارچه مرزی اش دارای شهرت فراوانی است ولی باید این نکته را خاطر نشان کنیم که علاوه بر بازارچه سلماس دارای جاذبه های گردشگری مختلفی نیز است که هر کدام به نوبه خود می تواند هدفی برای سفر به این شهر باشند.

شهر سلماس به خاطر وجود آب و هوای کوهستانی خود دارای طبیعتی زیباست که آن را سرشار از جاذبه های گردشگری کرده است. به علاوه جاذبه های تاریخی نیز در این شهر وجود دارد که یکی از این جاذبه ها حجاری خان تختی است که در این بخش از مجله مستر بلیط به تشریح آن می پردازیم.

تاریخچه سلماس

بر اساس تحقیقاتی که در تپه های باستانی سلماس صورت گرفته، مشخص شده است که قدمت این شهر به هزاره نهم پیش از میلاد می رسد و اولین اقوامی که در این منطقه ساکن بودند، سومری ها هستند.

برخی از افراد بر این عقیده هستند که شهر اولهو یا اولخو پایتخت دوم حکومت اورارتوییان، همین سلماس امروزی است. مورخان بسیاری در دوره های مختلف تاریخ از سلماس نام برده اند که این نشانه قدمت و پیشینه کهن این سرزمین است.

در دوران ایلخانیان که منطقه آذربایجان بسیار مورد لطف حکام آن دوره قرار داشت، شهر سلماس به خاطر  این توجه دارای رونق فروان بود و این زمان را می توان دوران پیشرفت این شهر به حساب آورد. سلماس یکی از شهرهای کرد نشین این منطقه است. در سال 1309 زمین لرزه ای در این منطقه رخ می دهد سبب از بین رفتن کامل شهری دیلمقان یا همین سلماس امروزی می شود.

بنابر مصوبه ای حدود 1 میلیون متر مربع از اراضی دولتی را به شهرداری این شهر واگذار کردند و طی عملیات گسترده ای شهری جدید و مدرن با معماری مقاوم در برابر زلزله ساخته شد که نام آن را شاهپور نهادند ولی پس از انقلاب به همان نام اولیه خود یعنی سلماس برگردانده شد.

درباره حجاری خان تختی

خان تختی یک سنگ نگاره است که از دوران ساسانی به جای مانده و در 15 کیلومتری سلماس واقع شده است. این جاذبه تاریخی در نزدیکی روستای خان تختی روی کوه پیرچاوش قرار دارد. این سنگ نوشته را متعلق به قرن سوم میلادی و زمانی که ساسانیان بر ایران حکومت می کردند می دانند.

یکی از ویژگی  های دوران ساسانی وجود سنگ نوشته های مختلفی است که در قسمت های مختلف ایارن به یادگار گذاشته اند. این خاندان سلطنتی که به زندگی اشرافی بسیار علاقه داشته و به این خصلت نیز شهرت دارند، علاقه زیادی به حکاکی از تصاویر خود بر روی کوه های مختلف نیز داشته اند. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره‌ی ۱۶۱ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

معماری حجاری خان تختی

این سنگ نگاره که بر ارتفاعات کوه چاوش قرار دارد، دارای ارتفاعی برابر با 5 متر و طولی بین 2.5 تا 2.8 متر دارد. در این سنگ نگاره شما مشاهده 4 فرد می کنید، که دو نفر از خاندان سلطنتی  و دو نفر پیاده هستند.

مستشرقین و محققین متعددی در مورد این نقش برجسته مطالعه نموده و آراء و نظریات متفاوتی را نیز بیان داشته‌اند؛ طوری که شماری از مستشرقین، پیادگان را «اشراف ارمنی» و شماری دیگر نیزء ایشان را «شاهزادگان اشکانی» معرفی کرده‌اند.

چیزی که در اینن سنگ نگاره مسلم است این است که افرادی که سوار بر اسب دیده می شوند از خاندان ساسانی هستند. این دو نفر کسانی نیستند جز اردشیر پاپکان و ولیعهدش شاپور یکم که در از فتح ارمنستان بازمی گردند. به احتمال خیلی زیاد آن دو نفری که بر روی زمین هستند دو نفر از حکام ارمنستان اند که در حال تقدیم هدایائی به آن دو نشان داده شده اند. بر سر شاپور یکم می توانید تاجی را ببینید که دلیل آن ولیعهدی او است.

راه های دسترسی به حجاری خان تختی

برای این به دیدار این مکان بروید باید از شهر خارج شده و به سمت حدود 18 کیلومتری در جنوب این شهر حرکت کنید. بهتر است از خودرو شخصی برای رفتن به این منطقه استفاده کنید زیرا  در قسمتی از راه را یک جاده فرعی است.

پس از رسیدن به جاده فرعی باید در حدود 3 کیلومتر نیز در این جاده فرعی حرکت کنید تا به کوه چاوش برسید که این سنگ نگاره در آن قرار دارد.

شرایط بازدید از حجاری خان تختی

برای بازدید از این منطقه بهتر است فصول گرم سال را انتخاب کنید زیرا همانطور که در قسمت های قبل به آن اشاره شد این منطقه دارای آب و هوائی کوهستانی است. زمانی که برای دیدار از آن باید صرف کنید حدود 2 الی 3 ساعت است، ضمنا موقع بازدید بهتر است کفش مناسب به پا داشته باشید زیرا نیاز است از چندیدن پله که در کناره کوه قرار دارد بالا بروید تا به این اثر تاریخی حیرت انگیز برسید.