طاق گرا؛ تاریخچه + راه های دسترسی

یکی از بناهای تاریخی و دیدنی استان کرمانشاه طاق گرا این استان است، که دارای پلانی مستطیل شکل است و قدمت آن به دوران ساسانیان مربوط می شود.

بنای طاق گرا یا طاق شیرین در گردنه پاتاق بر سر راه کرمانشاه به سرپل ذهاب و در کنار راه باستانی سنگ فرشی ساخته شده است که در گذشته فلات ایران را به بین النهرین ارتباط می داده است.

اکنون بنای طاق گرا به علت تغییر مسیر، در شیب های پایین جاده آسفالته قرار گرفته است. برای آشنایی بیشتر با معماری و تاریخچه طاق گرا با مجله مستر بلیط همراه باشید.

تاریخچه طاق گرا

در واقع ریشه کلمه طاق گرا به نام « طایفه گراوند» بر می گردد. این طایفه به زبان کرد و لر سخن می گفتند و مرزبانی غرب ایران بر عهده آنان بوده است. برخی از باستان شناسان زمان احداث طاق گرا را مربوط به دوره اشکانی می دانند.

طبق تحقیقاتی که انجام شده است مشخص شده که طاق گرا در اواخر دوره ساسانیان بنا شده، همچنین احتمالا این بنا در دوران حکومت خسرو دوم احداث گردیده است. این بنا دارای هیچ سنگ نوشته ای نیست و فقط دو علامت به شکل کنده کاری بر روی آن وجود دارد که مربوط به زمان پارت ها است.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

از نظر معماری، بنای طاق گرا فضای ایوان مانندی می باشد که به طور کلی از سنگ ساخته شده است. این بنای مستطیلی شکل با ابعاد4/86*7/70 متر، که ورودی آن به سمت جنوب و مشرف بر جاده سنگ فرش باستانی است.

از لحاظ ساختاری می توان گفت طاق گرا به وسیله بلوک های سنگی ساخته شده است که به شکل مکعب مستطیل تراشیده شده اند. مصالح دیگری که در داخل طاق گرا مورد استفاده قرار گرفته، ملات گچ و لاشه سنگ است.

این بنا دارای دیوارهای جناحین بلندتری است که تا سقف اتاق به طور کامل مسطح شود. این بنا دارای ارتفاع 1.20 متر از کف زمین و همچنین دارای ارتفاع 5.92 متر از کف تا لبه قوس می باشد، این طاق از لبه قوس تا زیر گیلویی اول 1.20 متر است.

آفریز اول آن 60 سانتی متر می باشد که یک ردیف بلوک سنگی ساده دارای بلندی 45 سانتی متر بر روی آن قرار دارد همچنین سنگ های تزئینی آفریز دوم بر روی این بخش قرار گرفته است.

یک ردیف کنگره که دارای 92 سانتی متر ارتفاع است در بالاترین بخش بر روی لبه بام بنا قرار دارد. بنابراین می توان گفت طاق گرا دارای ارتفاع 7.11 متر از سطح زمین تا بالاترین نقطه است. این طاق دارای عرض دهانه 4.10 متر و همچنین عمق 3.10 متر می باشد. بر روی دیوارهای این طاق نقوش هندسی که حجاری شده اند به چشم می خورد.

اگرچه تا کنون کارکرد اصلی بنا تشخیص داده نشده است. اما برای کارکردهای متفاوتی از جمله « توقف گاه موکب شاهی»، «یادگار احداث راه کاروان رو»، «اریکه سلطنتی»، «پاسگاه مرکزی» و «بنای یاد بودی از پیروزی» ذکر شده است.

شرایط بازدید

طاق گرا که با نام طاق شیرین هم شناخته می شود در سرپل ذهاب واقع شده است، مستر بلیط پیشنهاد می کند در فصول بهار و پاییز به بازدید این بنای تاریخی بروید چرا که کرمانشاه در تابستان بسیار گرم و در زمستان بسیار سرد است و برای مسافرت در این زمان ها کمی بازدید از امکان تاریخی سخت است.

طاق گرا در زمان زلزله کرمانشاه دچار آسیب شده و حضور مردم در این حالت خطرناک است و تا زمان باز سازی بازدیدی وجود نخواهد داشت. بعد از بازسازی افراد می توانند از این مکان تاریخی بازدید کرده و لحظات خوب و خاطره سازی را برای خود و خانواده خود رقم بزنند.

راه های دسترسی به طاق گرا

برای بازدید از این اثر تاریخی باید 200 متر بعد از ایست بازرسی پاتاق وارد جاده فرعی که در سمت چپ جاده اصلی است شد و بعد از این که حدود 500 مسافت را طی کردید به محل مورد نظر خواهید رسید، مسافران و علاقمندان برای بازدید از این بنا می توانند بلیط اتوبوس کرمانشاه را تهیه کرده و به کرمانشاه سفر کنند یا اگر شرایط مقدر است بلیط هواپیما کرمانشاه را تهیه کرده و خود را به مقصد برسانند و از دیدنی های اطراف طاق گرا هم دیدن کنند.