پِنگ خانه؛ معرفی + راه های دسترسی

پنگ خانه کجاست؟ شهر نجف آباد یکی از شهرهای تاریخی استان اصفهان است که در طول تاریخ خود فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشت. قدمت این شهر به زمان صفویه بر می گردد و  به دوران شاه عباس صفوی می رسد.

در روایتی آمده است که در زمان شاه عباس، به علت ارادت شاه به حضرت علی (ع) سالانه هدایای زیادی برای آباد کردن حرم حضرت فرستاده می شد. در یکی از سفرها حیوانات در مکانی نشستند و دیگر حرکت نکردند، خبر به شیخ بهائی رسید، ایشان فرمودند: «دیشب در عالم رؤیا شاه نجف را زیارت کردم». پس دستور دادند که شترها را آزاد کنند و از شاه خواستند که بار شتران را صرف آباد کردن این منطقه نمایند که با جواب مثبت شاه روبرو شد.

به عقیده عده‌ای اسم اصلی نجف‌آباد «ده نان» یا «دهان» بوده‌است که مقصود از نان «نون» می‌باشد؛ و ابوالقاسم پاینده دیار نون را بر این شهر برگزیده‌است. این شهر دارای آثار تاریخی بسیاری است که در ین بخش از مجله مستر بلیط به یکی از این آثار تاریخی یعنی پنگ خانه می پردازیم.

معرفی پنگ خانه

پِنگ خانه را می توان اثری منحصر به فرد و مخصوص شهر نجف آباد دانست که مانند آن را در هیچ شهر دیگری نمی توانید بیابید و بنایی دارای ابعادی تقریبی برابر با  2 در 3 متر است که در بین مزارعه احداث می شد. از آن برای تعیین ساعت آب کشاورزان استفاده می شد. این سازه ها برای استراحت تقسیم آب کشاورزان بودند.

در پنگ‌خانه، چند جوی از کنار هم می‌گذشتند و «میراب»، که مسئول تقسیم آب بود، تقسیم آب در آن محل با توجه به واحدهای زمانی مشخص (پنگ)، آب را برای آبیاری زمین‌های متفاوت تقسیم می‌کرد. در حال حاضر یک عدد بیشتر از این پنگ خانه ها باقی نمانده است که در بیشه شهر نجف آباد قرار دارد.

وجه تسمیه پنگ خانه

به واحد زمانی که برای آبیاری مشخص می شد پنگ گفته می شد به همین خاطر برای این بناها نام پنگ خانه را انتخاب کردند. در گذشته که ساعت برای مشخص کردن زمان دقیق مشخص وجود نداشت، ساکنان این منطقه به ابداع روشی خاص برای تعیین این زمان دست زدند.

این روش به این صورت بود که ظرف فلزی کوچکی که زیر آن سوراخ هایی ایجاد شده بود را در آب می انداختند، که در مدت زمان خاصی این ظرف از آب پر می شد و نشان می داد که زمان برای آبیاری تمام شده و نوبت به فرد دیگری می رسید.

زمان پر شدن ظرف میراب با صدای نفر بعدی را صدا می زد و آگاه می کرد نوبت به او رسیده است و برای نفر بعدی نیز زمان به همین تربیت مشخص می شد، به این ظرف که پنگ می گفتند، مبنایی برای زمان شده بود.

راه های دسترسی به پنگ خانه

برای دیدار از پنگ خانه باید خود را به خیابان چناران شهر نجف آباد برسانید، می توانید با استفاده از وسایل نقلیه عمومی همچون اتوبوس و تاکسی خود را به این منطقه برسانید.

شرایط بازدید از پنگ خانه

برای بازدید از آن هیچ قانون خاصی وجود ندارد ولی بهتر است در روز و طول روشنایی به دیدن آن بروید تا بهتر بتوانید آن را ببینید.