بنای گورگنبد؛ معرفی+راه های دسترسی

بنای گورگنبد کجاست؟ گردشگری اکنون به عنوان صنعتی پویا با ویژگی های توسعه مدارانه سهم عمده ای از فعالیت های تولیدی را در بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به خود اختصاص داده است.

رشد این صنعت در هر منطقه ای نیاز به استراتژی مناسب، برنامه ریزی مشارکتی و مدیریت فعالانه دارد. این صنعت سومین رده را در تراز مالی جهانی داراست و بیش از هفت درصد کل صادرات دنیا را در بر می گیرد.

در جهان امروز که فناوری مدرن، دگرگونی های همه جانبه را پدید آورده و ارتباطات و حمل و نقل نیز بسیار پیشرفت کرده است، جدا از عوامل سازنده، پیامدهای منفی این روند زندگی، انسان را به ویژه در جوامع شهری با مشکلات زیادی هم چون خستگی شدید و طاقت فرسای روانی و جسمی، ماشینی شدن زندگی، گرفتار در ایدئولوژی نا بسامان شهرسازی و معماری با غلبه تکنیک آهن و آسفالت، و نظایر اینها مواجه ساخته است.

به عبارتی دیگر تحولات بعد از انقلاب صنعتی، گرایش به شهر نشینی را در جوامع انسانی بیش از حد افزایش داد.

اکنون که جدا از اثرات مثبت شهرنشینی، آثار منفی آن، انسان را به خاطره های روستا و باغات، مراکز کشاورزی و گردشگاه های روستایی می کشاند، به نظر می رسد علاوه بر گسترش گردشگری در همه ابعادش، توسعه گردشگری روستایی در جوامع سنتی مثل ایران که دارای مراکز روستائی فراوان و متنوع است می تواند پشتوانه اقتصاد منطقه ای باشد.

شهرستان فیروزکوه از مناطقی است که دارای روستاهای زیادی است که علاوه بر جاذبه های طبیعی دارای آثار تاریخی بسیار هستند. یکی از این آثار تاریخی که در این منطقه وجود دارد بنای گور گنبد است. پس ما تصمیم گرفتیم در این بخش از مجله مستر بلیط به این اثر تاریخی بپردازیم.

معرفی بنای گورگنبد

بنای گور گنبد، برجی سنگی است که در فاصله دویست متری جنوب ایستگاه راه آهن فیروز کوه و در کنار ریل آهن سراسری از زمان های بسیار دور احداث شده است. متاسفانه بر اثر گذشت زمان و همچنین حفاری های غیر قانونی که به امید پیدا کردن گنج در آن صورت گرفته است، آسیب های بسیاری به آن وارد شده است.

با توجه به مصالح به کار رفته شده و یافته های اندک سفالین در اطراف بنا، حدس زده می شود که قدمت آن به قرن های هشتم یا نهم هجری برسد. این اثر تاریخی در انتهای جنوب شهر و قلعه قدیم فیروزکوه که به احتمال زیاد دروازه ای در آنجا وجود داشته، ساخته شده است.

معماری بنای گور گنبد

مصالحی که برای ساخت آن مورد استفاده قرار گرفته است شامل سنگ لاشه، قلوه و ملات گچ و ساروج می شود. بنای گور گنبد از بیرون یازده ضلعی و از داخل هشت ضلعی و سقف گنبدی آن از خارج تقریبا نیم دایره و از داخل پیازی شکل است. تزئینات بنا از بیرون گچ اندود و از داخل هر ضلع، قاب مستطیل با قوس جناغی و در حد قاب ها پیش آمدگی هایی است که همگی با اندود گچی پوشانده شده است.

در بالای اضلاع هشتگانه، دو ردیف گچ بری های ساده به صورت نوار پهن قرار دارد که زیبائی بنا را دو چندان است. درب ورودی برج در سمت شمال غربی آن وجود دارد و بقایای دیوارک هائی در دو طرف آن که با مصالح برج یکدستی و یکسانی دارد، نشانگر وجود پیشخوانی در بنای اولیه برج است. وجود دریچه ای در چهار ضلع و نورگیری در راس گنبد موجب شده که روشنائی داخلی به خوبی تامین گردد.

آثار تاریخی نزدیک به بنای گورگنبد

آثار تاریخی زیادی در اطراف و نزدیکی این بنا وجود دارد که در ادامه توضیحات مختصری در رابطه با آنها می دهیم:

تپه باستانی کله منار

در فاصله حدود سیصد متری شهر فیروزکوه و در فاصله دویست متری سمت چپ جاده آسفالت فیروزکوه – تهران، تپه منفردی به ارتفاع حدود 25 متر وجود دارد، که در نزد اهالی به کله منار شهرت دارد. این تپه در اراضیی قرار دارد که آن را «سرخنده» می نامند. سطح تپه از سنگ و شن و خاک رس پوشیده شده و قطعات فراوان سفال قرمز، قسمت هایی از لبه، دسته، کف و بدنه ظروف در ابعاد مختلف و به شکل خمره، کاسه و بشقاب در آن یافت می شود.

امامزاده اسماعیل فیروزکوه

امامزاده اسماعیل در مرکز بافت قدیم شهر فیروزکوه و در شمال کوه منفردی واقع شده که قلعه قدیمی فیروزکوه بر بالای آن ساخته شده است. گفته می شود امامزاده اسماعیل یکی از فرزندان امام موسی بن جعفر و از برادران امام رضا (ع) است و طبق روایات نقلی آن حضرت در سنین جوانی به دنبال قیام شیعیان در طبرستان و استقرار زیدیه در آن نواحی، عازم این ولایت شده و در «ویمه» که گفته می شود نام قدیم فیروزکوه بوده، مستقر شدند.

ایستگاه راه آهن فیروزکوه

در انتهای شرق خیابانی که از میدان معلم شهر فیروزکوه آغاز می شود و حدود یکصد و پنجاه متر امتداد می یابد، یکی از ایستگاه های راه آهن سراسری ایران که به ایستگاه فیروزکوه شهرت دارد، گرفته است. ساختمان ایستگاه، مستطیل شکل و در جهت شمال – جنوب، در دو طبقه و در حوالی سال 1310 ه.ش احداث شده است. طبقه اول شامل انبار کالا، دفتر کار نگهبان، رئیس ایستگاه و اتاق انتظار مسافرین و در طبقه دوم محل زندگی رئیس ایستگاه قرار دارد.

بازدید از بنای گورگنبد

برای بازدید از این منطقه بهتر است یکی از فصول گرم سال را انتخاب کنید و در زمان بازدید سعی کنید عملی را انجام ندهید که به محیط زیست و طبیعت پیرامون آن آسیبی وارد شود. بهتر است از محصولات اهالی روستا چیزی به عنوان سوغاتی خریداری کنید.

راه های دسترسی به بنای گورگنبد

برای دسترسی به این مکان باید خود را به فیروزکوه رسانده و با استفاده از تاکسی و یا خودرو شخصی به این محل بروید.