مسجد استاد شاگرد؛ معرفی+راه های دسترسی

مسجد بر وزن مشرق در لغت به معنای سجده گاه است؛ اما در قرآن، سنت و تمدن اسلامی به مکانی گفته می شود که عبادتگاه مومنان است. با توجه به آن که عبادت خداوند ارکان بسیاری دارد و در مسجد علاوه بر سجده، اعمال دیگری برای عبادت صورت می پذیرد، وجه تسمیه عبادتگاه مسلمانان به مسجد از آن روی است که سر به سجده نهادن، مظهر و نمود اوج فروتنی و کرنش در برابر خداوند است.

از این روی در اسلام محل عبادت را مسجد نامیده اند. اهمیت مسجد در اسلام و در بین مسلمانان منجر به ساخت مساجدی با معماری ویژه و به خصوص است. که با توجه به هر اقلیمی در ساخت آنها از عناصر خاصی بهره گرفته شده است.

امروزه با گسترش گردشگری، این فعالیت به سمت بازدید از آثار تاریخی سوق پیدا کرده است. با توجه به مطالبی که در مورد مسجد بیان کردیم، یکی از مکان هائی که به عنوان جاذبه گردشگری از آنها بازدید می شود مساجد هستند. این بناها به خاطر ساخت منحصر به فردشان بسیار مورد توجه قرار دارند. در این بخش از مجله مستر بلیط به سراغ مسجد استاد شاگرد تبریز می رویم.

معرفی مسجد استاد شاگرد

این مسجد معروف به استاد شاگرد از آثار و بناهای علاءالدین امیر شیخ حسن کوچک و دوره چوپانی می باشد و نام این مسجد و عمارات متعلق به آن را در آن زمان علائیه می گفتند. در سال 724 بنای این مسجد تمام شده که یکی از بناهای بسیار عالی و زیبای تبریز به شمار می رفت.

در کتیبه های مسجد نام سلیمانشاه ثبت شده بود که اکنون از بین رفته است. خط کتیبه های آن به خط خواجه عبدالله سیرفی خطاط بسیار زبر دست و مشهو تبریز بود. در این خصوص نوشته اند خطی که در آن عمارت نوشته شده دیده‌ی کاتب افلاک در عرصه جهان نظیرش مشاهده ننموده. اغلب کتیبه های ربع رشیدی، غیاثیه و دمشقیه را نیز صیرفی نوشته بود.

اینکه این مسجد را استاد شاگرد می گویند علتش این است که کتیبه های آنرا چنانچه گفته شد خواجه عبدالله صیرفی استاد بزرگ نوشته و مقداری از کتیبه های شرقی آن را شاگرد وی نوشته است و به همین جهت این مسجد را استاد شاگرد می گویند.

بنا به روایتی دیگر این مسجد را یک استاد به همراه شاگردش ساخته است که نمی تواند واقعیت داشته باشد که دو نفر به تنهائی چنین بنائی را ساخته باشند، چون در این صورت حداقل 50 سال ساخت آن زمان می برد. این اثر در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۴۸ با شمارهٔ ثبت ۸۸۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

برای سفر به تبریز بهتر است بلیط قطار تبریز را به صورت آنلاین از مستر بلیط تهیه نمائید.

ساختمان و صحن مسجد

ساختمان مسجد و در و دیوار های بلند و طاق های مقرنس آن در سیستم بناهای قدیم و به شکل معابد و مساجد اوائل اسلام است و یک احتمال این است که بنای این مسجد قبل از علاءالدین امیر سیخ حسن مخروبه آن  پا برجا بوده و ایشان روی آن بنای جدید را نهاده اند.

شکل ساختمان از داخل شبیه به ساختمان های معابد خارجی است و از اینجا معلوم می شود که بنای آن بسیار قدیمی است. بعضی از آثار گچ بری و کاشی کاری هم در این مسجد بوده و کتیبه هایی که خواجه عبدالله صیرفی نوشته بدیهی است که روی کاشی و یا گچ بری بوده که فعلا از بین رفته و کمترین نشانه آن هم باقی نیست. ولی در کتاب های تاریخ آمده است که دیوارهای بلند و پایه های کلفت و ضخیم آن حاکی از ذوق معماران و مهندسان آن عصر می باشد.

شاه نشین ها، رواق ها و راهروهای آن به شکل روضات متبرکه عتبات عالیات ساخته شده است. گنبد بلند آن نمونه صنعت معماران و مهندسان قرن هشتم است. این مسجد صحن بسیار وسیع و حوض بزرگی در وسط داشته که اکنون از بین رفته است.

در طول دوره های مختلف تعمیراتی بر روی این مسجد انجام گرفته است که آخرین تعمیرات مربوط به دوران قاجار می باشد.

راه های دسترسی به مسجد استاد شاگرد

این مسجد در تبریز، تقاطع خیابان‌های فردوسی و محققی (امین) قرار دارد. اگر قصد بازدید از آن را دارید می توانید با استفاده از وسایل نقلیه عمومی و یا خودرو شخصی به بازدید از آن بپردازید.

بازدید از مسجد استاد شاگرد

برای بازدید از آن نیازی به پرداخت هزینه نیست و هر زمان که تمایل داشته باشید می توانید از آن بازدید کنید.