کاروانسرای تاجوانچی

ایران جزء کشورهایی در جهان است که مقصد مناسبی برای سفرهای تاریخی به حساب می آید و سالانه گردشگران  زیادی برای دیدار از آثار تاریخی آن به این کشور می آیند. ایران استان ها و شهرهای زیادی دارد که در جای جای آنها آثار تاریخی متعددی قرار دارد و می توانند پذیرای افراد زیادی برای سفر باشند. شهر سقز که مرکز شهرستان سقز در استان کردستان است، قدمت بالایی دارد و همین موضوع دلیل وجود آثار تاریخی در انواع مختلف در این شهرستان شده است. بسیاری از افراد هستند که علاقه خاصی به دیدار از آثار تاریخی دارند و تمایلشان برای بیشتر بر دیدار از این آثار می گردد. شهر سقز با وجود آب و هوای مناسب، طبیعت بکر و زیبا و آثار تاریخی متعدد و گوناگون مورد توجه بسیاری از این دست افراد قرار گرفته است. در این شهرستان جاذبه های گردشگری متنوعی مانند قلعهٔ زیویه، غار کرفتو، مسجد دومناره، خانه گمانگر (عبدالخالق گمانگر)، حمام حاج صالح، مسجد ترجانف، کاروانسرای تاجوانچی، بازار سقز، قرآن تاریخی شیخ حسن مولان آباد، خانقاه زنبیل، دریاچهٔ لَگزی، دریاچه سد چراغ ویس، کوه نکروز و … وجود دارد. در این بخش از مجله مستر بلیط به توضیحاتی درباره یکی از این آثار یعنی کاروانسرای تاجوانچی می پردازیم.

معرفی کاروانسرای تاجوانچی

كاروانسرا ها، مهمان خانه های بين راهی كشور ايران در طی قرون متمادی گذشته بوده است و سابقه آن به دوره هخامنشی می رسد؛ به دليل خشكی نسبی آب و هوا در بخش عمده ای از كشور ايران و دور بودن شهر ها و آبادی ها از يكديگر، وجود نقاطی جهت استراحت و تهيه آذوقه در بين راه، ضروری بوده و بدون وجود اين ايستگاه ها، طی طريق و ارتباط بين مناطق مختلف كشور غير ممكن بوده است. البته تمام کاروانسراها را در بین راه نمی ساختند بلکه برخی از آنها را درون شهرها و به خصوص در کنار بازار ها بنا می کردند. این نوع کاروانسراها مخصوص امور بازرگانی بودند و برای داد و ستد از آنها استفاده می شد و با نام تیمچه شهرت داشتند. در این کاروانسراها بازرگانان و تجاری که از شهرهای دیگر می آمدند اسکان پیدا می کردند. یکی از این کاروانسرا ها که در شهر سقز و در نزدیکی بازار قدیمی و حمام حاج صالح قرار دارد، کاروانسرای تاجوانچی نامیده می شود البته این کاروانسرا با نام اتحاد نیز شهرت دارد. این کاروانسرا متعلق به سه خانواده حسنی، وثوقی و تاجوانچی است که شاید دلیل نام اتحاد بر آن نیز این است که این بنا با اتحاد این سه خانواده ه وجود آمد. اروزه این بنا بیشتر شبیه به خرابه ای بیش نیست. تاریخ ساخت این بنا را سال 1290 می دانند که با دوران حکومت قاجار بر ایران مصادف است.

معماری کاروانسرای تاجوانچی

اساس معماری کاروانسراها مانند بناهای عمومی، تابع شیوه، سنت و سبک رایج عهد خود و تا اندازه ای در پرتو شرایط جغرافیای منطقه ای که در آن بنا شده اند، بوده است. عناصر تشکیل دهنده بنا به طور کلی عبارتند از: ورودی، هشتی، تقسیمات داخلی هشتی، محور اصلی ورود به حیاط مرکزی، اتاق ها و غرفه ها، استبل ها و محل نگهداری چهارپایان، کریدورها، ملحقات و اتصال گوشه ها، نماها و تزیینات ورودی و برخی بناهای الحاقی مانند آب انبارها، بازار، برج دیدهبانی و … . پلان این کاروانسرا به صورت یک حیاط مستطیل شکل است که در وسط آن آب نمایی قرار دارد و در گرداگرد این حیاط حجره ها قرار دارند. ساختمان آن به صورت دو طبقه است و از ستون هایی استوانه ای آجری که پایه های مربعی داشتند تشکیل می شود. ردیف قوسهای نیم دایره و تنگ گذاری به صورت دیوار باربر در فضای نیمه باز مشرف به داخل حیاط نیز دیده می شود و همچنین طبقه فوقانی دارای ردیف ستون های چوبی سبک معماری منطقه شمال غرب ایران بوده است.

هنگام سفر به سقز اتوبوس از گزینه های موجود است و برای خرید بلیط اتوبوس سقز نیز می توانید از مستر بلیط استفاده کنید تا خریدی سریع و امن را تجربه کنید.

راه های دسترسی به کاروانسرا

برای اینکه بشود این بنا را دید باید به شهر سقز سفر کرد و از آنجایی که این بنا در مرکز شهر و در نزدیکی حمام و بازار قدیمی قرار دارد دسترسی به آن آسان است. وسایل حمل و نقل عمومی و همینطور خودرو شخصی گزینه هایی هستند که برای رفتن به این بنا وجود دارند.

بازدید از کاروانسرای تاجوانچی

بازدید از این بنا شرایط خاصی ندارد ولی از آنجایی که هنوز مورد مرمت قرار نگرفته، بهتر است برای دیدن آن به تنهایی نروید. در زمان بازدید از این بنا می توانید به بازار و همینطور حمام حاج صالح نیز سری بزنید.