منطقه آذربایجان غربی به دلیل جاذبه های گردشگری طبیعی و تاریخی بیشمار خود یکی از محبوب ترین مقصدها در نظر گردشگران است. شهرستان خوی هم به عنوان بزرگترین شهر استان بعد از ارومیه، از این قاعده مستثنی نیست. آثار باستانی به دست آمده از خوی نشانگر قدمت 7000 سال این شهر است. در سنگ نوشته ها و گل نوشته های یافت شده در این منطقه، نشانه هایی از تمدن های سومری و آشوری و اورارتویی مشاهده شده است. نکته دیگر این است که به دلیل قرار گرفتن خوی در مسیر جاده ابریشم، از دیرباز مردمان بسیاری از قومیت ها و مذاهب مختلف به این شهر رفت و آمد داشته اند. به علاوه، این قسمت از کشور به دلیل نزدیکی با کشور ارمنستان از دیرباز محل زندگی و رفت و آمد تعداد زیادی از ارامنه هم بوده است. به همین دلیل یکی از جاذبه های بسیار دیدنی آذربایجان غربی که مورد علاقه بازدیدکنندگان این خطه است، کلیساها فراوان تاریخی این منطقه است که دو نمونه از آنها به نام های کلیسای سورپ سرکیس و کلیسای مهاذان هم در شهرستان خوی وجود دارد. همراه ما در مجله مستر بلیط همراه باشید تا اطلاعات بیشتر و کامل تری در خصوص کلیسای سورپ سرکیس در اختیار شما قرار دهیم.
تاریخچه کلیسای سورپ سرکیس
کلیسای سورپ سرکیس که در طول تاریخ با نام های سنت سرکیس، سارکیس مقدس و سرکیس مقدس هم شناخته می شده است، در شهرستان خوی قرار دارد. در مورد قدمت این کلیسا، اتفاق نظر وجود دارد. مردمان محلی بر این باورند که قدمت این کلیسا به حدود هزار سال پیش باز می گردد. ملاجعفر خویی هم در گزارش خود از سفر مظفرالدین شاه درباره این کلیسا چنین گفته است که به اعتقاد ارمنیان خوی، از دو کلیسای شهر یکی هزار و صد سال و دیگری چهارصد سال عمر دارد. به عقدیه تعدادی از باستان شناسان، شکل قوس ها و گنبدهای ساختمان کلیسا و شکل آجرکاری در نمای بیرون ساختمان، عمر این بنا را به اوایل دوره ایلخانان باز می گردد. این تخمین زمانی تا حدودی با روایت شفاهی مردمان محلی قرابت دارد. اما تاریخ نویسان و محققان ارمنی تاریخ ساخت این کلیسا را به حدود سال 332 تا 333 میلادی نسبت می دهند. به اعتقاد ارامنه، در زمان حکومت شاپور ساسانی و در قرن سوم مبلغ مسیحی به نام سرگیس گابادوکیان برای تبلیغ مسیحیت به این منطقه آمد، که این مبلغ به دستور شاپور کشته شد. بعد از کشته شدن او، مسحیان منطقه کلیسایی را در اینجا ساخته و به یاد بود این مبلغ نام او را بر این کلیسا گذاشتند.
به اعتقاد ارامنه، بنای مستطیلی و متاثر از آتشکده های زرتشتی کلیسا، موید این ادعا است. تاریخ حک شده بر روی سنگ نوشته ای که در کنار درب وردی قرار دارد، عدد 1120 میلادی یا 1180 میلادی را نشان می دهد. آنچه محتمل تر به نظر می آید این است که در ابتدا در این محل ساختمانی باستانی تر با ساختی شبیه به آتشکده های زرتشتی قرار داشته که احتمالا به عنوان کلیسا از آن استفاده می شده است. بعد از تخریب بنای اولیه، بنای فعلی کلیسا که ویژگی های معماری آن شبیه به اوایل ایلخانان است در محل آن ساخته شد. بنای فعلی چند باری تعمیر شده است. مدارک ارمنی تاریخ آخرین تعمیرات اساسی این کلیسا را 1919 میلادی ذکر کرده اند. با مهاجرت ارامنه خوی در اوایل قرن بیستم میلادی به دلیل نسل کشی دولت عثمانی، این کلیسا به صورت متروکه در آمد و حتی به دلیل کاوش های غیر مجاز سوداگران آثار باستانی، دچار تخریب هایی هم شد. اما با قرار گرفتن این بنا از سوی سازمان میراث فرهنگی در جمله آثار تاریخی شهر خوی، اکنون این کلیسا در وضعیت نسبتا مناسبی قرار دارد.
نقشه و معرفی بخش های مختلف
کلیسای سورپ سرکیس از جنس سنگ در ابعاد 32 متر در 18 متر ساخته شده است. از بیرون ارتفاع دیوارهای کلیسا چیزی در حدود 5 متر است. اما از داخل این ارتفاع بیشتر است. دلیل این اختلاف ارتفاع، جمع شدن تدریجی آبرفتهای کوه اورین در کنار دیوارهای کلیسا است که در طول زمان رخ داده است و خود گواهی دیگر از قدمت این کلیسا است.
معماری ساختمان
ساختمان کلیسا با دیوارهای از جنس سنگ و آجر به قطر 1.20 متر به شکل مکعب مستطیل ساخته شده است. تقریبا دو پنجم پایین دیوارها از قرار دادن سنگ روی هم ساخته شده است. بقیه قسمت های دیوارها، آجرچینی است. این ساختمان دارای دو درب ورودی در سمت جنوب و غرب است. هشت پنجره کوچک دیوار جنوبی و سه پنجره شرقی ساختمان به همراه تک پنجره سمت غرب وظیفه تامین نور ساختمان را بر عهده دارند. در داخل کلیسا هم شش ستون از جنس سنگ آهک تیره رنگ و به شکل مکعب مستطیل قرار دارد. در بخش هایی از دیوارها، شاهده نقش های تزئینی تراشیده شده بر روی سنگ هستیم که بیشتر آنها از شکل صلیب الهام گرفته اند. بیشترین میزان تزئینات در بخش محراب کلیسا قرار دارد که متاسفانه به صورت نیمه ویران است. تزئینات محراب شامل گل و بوته و نقش های اسلیمی به همراه رنگ آمیزهای تند بر روی گچ است. بازدید کنندگان کلیسای خوی می توانند علاوه بر این بنا، از جاذبه های دیگر شهر خوی هم دیدار کنند که در زیر به تعدادی از آنها اشاره می کنیم.
مزار شمس تبریزی
آرامگاهی درخوی وجود دارد که به اعتقاد اکثریت مردمان، مدفن مرشد و مراد مولانا، شمس تبریزی است. همه ساله و با حضور علاقه مندان به شمس و تبریز، مراسمی در بزرگداشت مقام این عارف وارسته در این مکان برگزار می شود.
آرامگاه پوریای ولی
کمتر کسی است که نام پوریای ولی، جوانمرد و پهلوان کشتی ایران را نشنیده باشد. بنابر بعضی از روایات، پوریای ولی که نام اصلی او محمود خوارزمی بوده است، در خوی یا سلماس به دنیا آمده است. شغل پوریای ولی پوستی دوزی بود اما برای انجام مسابقات ورزشی به بسیاری از مناطق ایران و آسیای میانه و هندوستان سفر کرد. این پهلوان نه تنها به دلیل موفقیت های ورزشی بلکه به عنوان نمونه اخلاق جوانمردی در میان مردم شناخته می شود.اگرچه آرامگاه هایی منتسب به پوریای ولی در شهر خیوه ازبکستان و در روستای کمامرد فومن وجود دارد، اما مسئولین میراث فرهنگی با انجام آزمایش DNA صحت آرامگاه خوی را تایید کرده اند.
بازار خوی
این بازار که قدمت آن به دوران صفویه باز می گردد در زمان ساخت مرکز تجارت خطه آذربایجان بوده است. این بازار اکنون هم دومین بازار بزرگ سرپوشیده ایران است. علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، جاذبه های دیگری مانند برج شمس تبریزی، دروازه سنگی، پل قطور، امام زاده سید بهلول و بسیاری از جاذبه های گردشگری دیگر هم در نزدیکی کلیسای سورپ سرکیس دارد که می توانند سفر شما را بسیار جذاب تر و فراموش ناشدنی تر کنند.
شرايط بازديد از کلیسای سورپ سرکیس
بازدید از کلیسای سورپ سرکیس شرایط خاصی ندارد. البته دو نکته را برای بازدید از این کلیسا در نظر داشته باشید. نخست اینکه بازدید از این جاذبه گردشگری به 1 تا 2 ساعت زمان نیاز دارد. بنابراین سفر خود را بگونه ای برنامه ریزی کنید که زمان کافی در اختیار داشته باشید. نکته دومی که در زمان بازدید از این کلیسا حتما باید به یاد داشته باشید، این است که با توجه به قدمت بنا و ارزش آن برای بسیاری از هموطنان ارمنی و همچنین با هدف حفظ و نگهداری میراث فرهنگی، از آسیب رساندن به آن خودداری فرمایید. تهیه بلیط اتوبوس را می توانید با صرف کمترین هزینه مالی و زمانی و با مراجعه به مستر بلیط انجام دهید. سفر خوشی را برایتان آرزومندیم.
آدرس و نحوه دسترسی با وسایل مختلف
کلیسای سورپ سرکیس در زمینی به وسعت نیم هکتار، در فاصله 3 کیلومتری شمال غربی شهر خوی و در محله ای قدیمی به نام امامزاده قرار دارد. اکنون ساختمان این کلیسا در میدانی به نام قمسال است. برای مشاهده این کلیسا کافی است تا سفری به خوی داشته باشید. اگر می خواهید سفری ایمن و کم خطر و بدون دردسر به این کلیسای زیبا را تجربه کنید، پیشنهاد ما به شما خرید بلیط اتوبوس خوی است. لازم به ذکر است که پایانه مسافربری خوی به نام حاج محمد حنیفه، بزرگترین پایانه اتوبوسی غرب و شمال غرب کشور است.
دیدگاهتان را بنویسید