شهرستان جغتای یکی از شهرستان های استان خراسان رضوی به شمار می رود که از تاریخ طول و داراز برخوردار است. این شهرستان از شمال شرقی به بخش مرکزی شخرستان اسفراین در استا خراسان شمالی، از شمال غربی به بخش های جلگه سنخواست و مرکزی شهرستان جارجرم در استان خراسان شمالی، از مغرب به بخش میامی شهرستان شاهرود در استان سمنان و از جنوب به شهرستان داورزن و از مشرق به جوین محدود می شود. مرکز این شهرستان، شهر جغتای به شمار می رود که در ارتفاع 1400 متری از سطح دریا قرار دارد. دمای جغتای در تابستان ها به 40 درجه و در زمستان ها گاهی به 10- درجه می رسد و میانگین بارش سالانه آن حدود سیزده میلیمتر است. اعتماد السلسطنه در کتابش نوشته است:«عوام می گویند این قریه را جغتای خان بن چنگیز بنا کرده که صحت ندارد». در کتاب های پیش از دوره صفویه، مانند آثار حمد الله مستوفی و حافظ ابرو، نام جغتای دیده نشده است. در این شهرستان آثار تاریخی متعددی وجود دارد که یکی از آنها بقعهٔ سید حسن غزنوی به شمار می رود. در این بخش از مجله مستر بلیط شما را با این اثر تاریخی بیشتر آشنا خواهیم کرد، پس اگر به این مباحث علاقه دارید ادامه این مطلب را مطالعه کنید.
معرفی بقعهٔ سید حسن غزنوی
گردشگری فرهنگی، نوعی از گردشگری است که گردشگر را به تجربه کیفی میان گردشگر و محیط، مورد بازدید قرار می دهد، گردشگری فرهنگی این توان و پتانسیل را دارد که با رویکرد خود به عنوان یک گردش بر مبنای فرهنگ، نسبت به محیط پیرامون خود با نگاه فرهنگی سیر کند. یکی از جاذبه های شهرستان جغتای که می توان به عنوان جاذبه ای فرهنگی به آن نگاه کرد، بقعهٔ سید حسن غزنوی به شمار می رود. این اثر که در روستای آزادوار و در سمت شرقی آن و در فاصلۀ ۲کیلومتری شمال راه‌آهن تهران – مشهد واقع شده، در نزد اهالی روستا به مقبره «سید حسن غزنوی» و «سلطان حسن شاعر» نیز معروف است. احتمالا سال ساخت این بنا به دوران ایلخانی بر می گردد و در دوران صفوی بخش هایی به آن اضافه شد، در سال 1326 هجری قمری نیز این بنا مرمت شده است.
درباره سید حسن غزنوی
حسن غزنوی، با نام کامل اشرف‌الدین ابو محمد حسن بن محمد حسینی غزنوی (۵۳۵–۵۶۵ قمری)، مشهور به اشرف و با تخلص حسن، شاعر و واعظ سده ششم هجری است. اشرف الدین بخش عمده عمر خویش را به خدمتگزاری پادشاه غزنوی، بهرام شاه و نیز مدتی را هم به خدمت سلطان سنجر سلجوقی گذراند. وی در بیشتر قالب های شعری، شعری سروده است و با سنایی هم دوران بود. دیوان او ۸۳ غزل و نزدیک به چهارهزار بیت دارد. غزنوی در سال ۵۶۵ ه.ق به علت ابتلای ناگهانی به بیماری در روستای آزادوار درگذشت و در همان جا به خاک سپرده شد. نمونه ای از اشعارش را در ادامه برای شما ارائه می کنیم.
آرام دل مرا بخوانید بر مردم چشم من نشانید آوازه عشق من شنیدید اندازه حسن او بدانید
از دور در او نگاه کردن انصاف دهید کی توانید از دیده و جان و از دل و تن این خدمت من بدو رسانید
ای خوبان او چو آفتابست در جمله شما باو چه مانید عشق انده و حسرتست و خواری عاشق مشوید اگر توانید
معماری بنای بقعه
این بنا در ابتدا پلانی مربعی شکل داشته است ولی در زمان صفوی غرفه هایی به آن اضافه شد که پلان آن به صورت هشت ضلعی در آمده است. غرفه ها همه به صورت دو طبقه ساخته شده و از یکی از غرفه ها پله ای به غرفه های طبقه دوم هر یک از اضلاع راه دارد. بر سه ضلع شمالی، شرقی و غربی آن سه ایوان تعبیه شده و ایوان ضلع جنوبی در میان دو رواق یا ایوان عمیق دو طبقه ساخته شده است، از انتهای هر ایوان یک ورودی به درون باز می‌شود. اضلاع شمال شرقی، شمال غربی، جنوب شرقی و جنوب غربی هر یک سه ایوانچه دو طبقه دارند، در حالی که ابعاد و اندازه های آنها یکسان نیست و این نبود تجانس موجب شده است که نقشۀ کلی بنا یک هشت ضلعی نامنظم باشد. برای ساخت بنا از آجر با ملات گل استفاده کرده اند و در بعضی از قسمت های می توان بخش هایی را از جنس گچ نیز مشاهده کرد، ولی در هیچ قسمتی از بنا خشت یا سنگ به کار برده نشده است.
راه های دسترسی به بقعه
برای اینکه بتوانید از این بنا دیدن کنید می توانید اقدام به خرید بلیط اتوبوس از مستر بلیط کنید و خود را به شهر جغتای برسانید. پس از آن با کمک خودروهای عمومی موجود در شهر باید به سمت روستای آزادور از جاده جوین – جاجرم به سمت این منطقه حرکت کنید.
بازدید از بقعهٔ سید حسن غزنوی
برای دیدار از این محل نیاز به پرداخت هزینه نیست می توانید به صورت رایگان از آن دیدن کنید. پس از بازدید از بقعه می توانید، به روستا هم سری بزنید و زمانی را در آنجا بگذرانید و بخش های مختلف آنجا دیدن کنید.
دیدگاهتان را بنویسید