کویر ریگ جن نائین نام یکی از کویرهای بی آب و علف و پر از رمز و راز ایران است که تا سال ها کسی جرات قدم نهادن در آن را نداشت. این کویر که در جنوب سمنان قرار دارد، مملو از تپه های ماسه ای و باتلاق های نمکی است که عبور از آن را سخت می کند. سفره این کویر تا کیلومترها آن طرف تر گسترده شده و وسعتش قریب به ۳۸۰۰ کیلومترمربع است. ریگ جن به دلیل خشکزار بودن و نداشتن هیچگونه علائم حیات مثل آب، هرگز مورد استقبال کاروانیان قرار نگرفت و تنها گردشگرانی که علاقه زیادی به کاوش و هیجان دارند به سراغ آن می روند. اینجا یکی از مناطق خوفناک و شگفت انگیز در کشور به شمار می رود، که شاهد اتفاقات ناگواری زیادی بوده و متاسفانه تا کنون جان انسان های زیادی را گرفته است. افراد کمی پیدا می شوند که بخواهند قدم در راه چنین بیابانی بگذارند. باتلاق های نمک و گل و لجن های آن به قتلگاه افراد شجاعی تبدیل شده اند که دل به دامن این کویر سپرده اند. با این وجود هنوز هم کسانی پیدا می شوند که برای تجربه های جدید راهی ریگ جن شوند. شاید تعجب کنید، اما در برخی نقشه ها از این کویر نام و نشانی به چشم نمی خورد. اهالی منطقه، معتقدند که این کویر نفرین شده است و جنیان بر آن تسلط دارند به همین دلیل افراد وارد شده به آن دیگر بر نمی گردند. این کویر به مثلث برمودای ایران لقب گرفته است. در صورتی که می خواهید در مورد ریگ جن اطلاعات بیشتری به دست آورید با مجله مستر بلیط همراه باشید تا آگاهی لازم را کسب کنید.
تاریخچه کویر ریگ جن نائین
از تاریخچه پیدایش ریگ جن هیچ اطلاعی در دسترس نیست و تا به حال کویرنوردان زیادی قصد کاوش آن را داشته اند. سون هدین نام یکی از همین افراد است که در سال 1279 شمسی از حاشیه غربی و جنوبی آن گذر کرد. این کویرنورد سوئدی سال ها بعد در کتاب «کویرهای ایران» در خصوص ریگ جن توضیحاتی می دهد. سی سال بعد یعنی در سال 1309 شمسی یک کویرنورد دیگر به نام آلفونس گابریل از ضلع جنوبی این کویر عبور کرد ولی او نیز موفق به گذر از دل آن نشد. پس از آنها بارها گروه های مختلف با تجهیزات ویژه و ماشین های آفرودی قصد سفر در این منطقه را داشتند که هیچ یک به نتیجه نرسیدند و اجباراً مسیر خود را به سمت یزد تغییر دادند. رفتن به کویر ریگ جن تا سال 1376 برای افراد خبره هم به یک آرزو تبدیل شده بود تا اینکه سرانجام آقای علی پارسا کویرشناس مقیم آمریکا با هواپیما و به همراهی رئیس وقت پارک ملی کویر، در آسمان این کویر پرواز کردند تا نشان دهد چیز عجیبی در این منطقه وجود ندارد. سال 1377 با امکانات خاص و ماشین آفرودی به دل ریگ جن زد و این حرکت او، راه را برای دیگر علاقمندان به کشف و بررسی این منطقه، باز کرد. پارسا ثابت کرد در این کویر روح و جنی وجود ندارد و همه چیز دست ساز خود طبیعت است.
دلایلی مانند نبود منابع آب، باتلاق های نمک و تپه های ماسه ای و حتی کمبود امکانات امروزی، باعث شده بود ریگ جن برای سالیان دور و دراز از دسترس خارج باشد. اینها عواملی بودند که این گستره پهناور را غیر قابل کشف می کرد و به همین خاطر بومیان منطقه نام «جن» به معنی پنهان را بر آن نهادند. این کویر، داستان ها و افسانه های زیادی را به خود شنیده که عموما به دلیل ناتوانی گردشگران و حاشیه نشینان برای عبور از آن است. گرمای منطقه نیز بر نام گذاری این کویر به ریگ جن بی تاثیر نیست، زیرا در کتاب آسمانی به جنس جن از گرما و آتش اشاره شده است. از طرفی وجود تلماسه ها و وزش باد که شن ها را به حرکت در می آورد، باعث شده مردم بر این باور باشند که در این منطقه نیروی ماوراء الطبیعه وجود دارد. تفاوت دما در شب و روز موجب شکسته شدن سنگ ها می شود که با عنوان «گریه سنگ» شناخته می شود و همین اتفاق را یک عامل ماوراء الطبیعه می دانند. برای سفر به هر نقطه ای از کشور می توانید بلیط وسیله نقلیه خود را از سایت معتبر مستر بلیط تهیه کنید.
نقشه و معرفی بخش های مختلف
مثلت برمودای ایران یک زیربنای فرسایش یافته دارد که مملو از تپه های ماسه ای هرمی و تپه های ماسه ای برخان است. اینجا سراسر رسوبات نمکی بوده و بیشتر این رسوبات و مواد فرسایشی از دامنه البرز نشعت گرفته است. خطرناکترین اتفاقی که گردشگران و کویرنوردان را تهدید می کند، گرفتار شدن در گل و لجن این بیابان مخوف است. نمی توان برای این کویر، مرزی در نظر گرفت، به طور کلی در کانون کشور قرار گرفته است و در ضلع غربی دشت کویر قرار دارد. به دلیل چنین موقعیت جغرافیایی از هر طرف به یک منطقه راه دارد برای مثال از ضلع شمالی به جاده نظامی سمنان به معلمان، ارتفاعات کوه گوگرد و شهرستان گرمسار، از ضلع جنوبی به محور انارک به چوپانان و کوه ملاهادی، از ضلع غربی به ارتفاعات نخجیر، کوه طلحه، شیطان کوه، پارک ملی کویر و تنگ ظلمات و از ضلع شرقی به محور ارتباطی جندق به معلمان منتهی می گردد.
شرایط بازدید از کویر ریگ جن نائین
با توجه به شدت گرما در کویر، بهتر است زمان سفر به چنین مناطقی را به فصل های خنک سال موکول کنید. مناسب ترین زمان برای رفتن به ریگ جن اواسط پاییز تا اوایل بهار است. از نکات مهمی که حتما برای رفتن به ریگ جن باید در نظر گرفته شود، اینکه اگر یک کویرنورد حرفه ای نیستید، هرگز در این راه قدم نگذارید، زیرا به سرنوشت افرادی دچار می شوید که در آن دفن شده اند. به هیچ وجه تنهایی راهی کویر نشوید، بلگه گروهی و مجهز بروید. مناسب ترین ماشین نیز جیپ های سبک وزن هستند، نقشه و GPSنیز از لزومات این نوع سفرها هستند. برای مدت طولانی مثلا بیش از دو هفته با خود مواد غذایی، آب، بنزین و امکانات ماشین به همراه ببرید. فراموش نکنید که وجود یک راهنما که راه را به شما نشان دهد، می تواند بسیار مفید باشد. با تمام این تفاسیر آسمان کویر در شب بسیار زیبا و تماشای آن برای هر کسی لذت بخش است. بلیط اتوبوس نائین را می توانید از سایت ها به صورت آنلاین رزرو و خریداری کنید.
آدرس و نحوه دسترسی با وسایل مختلف
یکی از راه های رسیدن به کویر ریگ جن نائین این است که از شهرستان گرمسار به سمت پارک ملی دشت کویر بروید و سپس راهی را که به جاده سنگ فرش ملک آباد می رسد، در پیش بگیرید. این موضوع را خاطر نشان کنیم که بخش جنوبی آن به مراتب باتلاقی تر از بخش شمالی است و گذر از آن با خودروهای مخصوص هم دشوار خواهد بود. مسیر جندق نیز می تواند شما را به این کویر مهیج برساند. با طی یک راه پر از پیچ و خم، به رودی خشک و نسبتا پهن می رسید. آن را که پشت سر بگذارید، بیابانی وسیع پر از کوه ها و تپه های ریز و درشت می بینید. از مرتفع ترین کوه های آن که در بخش پایانی این منطقه قرار دارند، می توان کوه دماوند را دید و اگر مسیر خود را ادامه بدهید، به پارک ملی کویر خواهید رسید. این را هم اضافه کنیم که پس از عبور از رودخانه خشک نخجیر و پارک ملی کویر، که راه گردشگران را به پاسگاه ملک آباد ورامین و تهران منتهی می کند، تا اینجا بیش از 1000 کیلومتر در ریگ جن را طی کرده اید. شما می توانید با بررسی نقشه و پرس و جو از راهنماهای خود، مسیرهای دیگر را امتحان کنید، اما مسیرهای گفته شده، همان هایی هستند که دیگر گردشگران از آن به سلامت بیرون آمده اند.
زیست بوم کویر ریگ جن
در اغلب بیابان ها و کویرهای دنیا، حتی اگر شده به مقدار خیلی کم پوشش گیاهی وجود دارد و حیواناتی سازگار با محیط زندگی می کنند. کویر ریگ جن نیز از این قاعده مستثنا نیست و در بحش هایی از آن نوعی پوشش گیاهی و جانوری دیده می شود. منطقه دم ریگ در این کویر وسیع دارای یک نوع پوشش گیاهی است و سختی شرایط در آن کمتر از دیگر مناطق است؛ از این رو چند نوع گونه جانوری از جمله: مار، عقرب، سارگپه بیابانی، پایکا، خرگوش، کاراکال، گربه شنی، جرد، روباه شنی و پامسواکی در آن زندگی می کنند. در ضمن چند منطقه حفاظت شده در همین حوالی قرار دارند مانند منطقه چوپانان، منطقه ملا هادی و منطقه عباس آباد نائین. شما در این کویر هیچ گونه سازه بشری نمی بینید.
افسانه‌های ریگ جن
داستان های زیادی در مورد کویر ریگ جن نائین از مردم محلی به گوش می رسد. آنها می گویند که هر کس وارد این کویر شود به وسیله ارواح و اجنه تسخیر و به اعماق ریگ جن فرستاده خواهد شد. یکی از محققین درباره آن گفته که حتی شترها به محض رسیدن به این ناحیه، از حرکت باز می ایستند و به راه خود ادامه نمی دهند. حرکت تلماسه ها و تغییر ظاهر آنها را هم ناشی از قدرت شیطان می دانند. با این وجود این تغییر شکل تپه ها دلیلی کاملا واضح دارد و آن هم عدم پوشش گیاهی و وزش باد است که چنین تغییرراتی را به وجود می آورد. هدین در کتابش می گوید: مردم منطقه فکر می کنند در این کویر، بهشتی گمشده با دریاچه و جنگل قرار دارد. ارواح پشم شترها را در بیابان گسترانده اند و هر شخصی که به این منطقه برود، می تواند به ثروت انبوهی دست یابد. آنچه تا کنون ثابت شده این است که در این کویر هیچ دشت و درختی وجود ندارد و هر چه هست فقط ریگ و شوره زار است که راه را بر رشد هر نوع گیاهی می بندد.
دیدگاهتان را بنویسید