بازار قزوین یکی از بازارهای سنتی بسیار زیبا در ایران به شمار می رود، و همچنین یکی از دیدنی ترین مکان های توریستی در شهر قزوین است، این بازار دارای قدمتی هزار ساله و در روزگاران قدیم اهمیت فوق العاده ای در تجارت بین المللی ایران داشته است.
این بازار شاهکاری، از معماری عصر صفوی و قاجار و نمادی همه چیز تمام، از کلیه بازارهای سنتی در ایران است. اگر قصد سفر و همچنین شناخت این بازار قدیمی را دارید با مجله مستر بلیط همراه باشید، تا از دیدنی ها و معماری و زیبایی این بازار لذت ببرید و لذت خرید کردن به سبک قدیمی ها را تجربه کنید.
تاریخچه بازار قزوین
همان طور که گفته شد بازار قزوین دارای قدمتی هزار ساله است و مثل اکثر بازارهای قدیمی در ایران، بازار قزوین هم در قسمت پر رفت و آمد شهر و در احاطه محله های شهر امتداد یافته است تا این که به مسجد جامع برسید.
بعد از قرار دادن قزوین به عنوان پایتخت در دوران شاه طهماسب در شهر تغییرات بسیار زیادی رخ داد، در آن زمان میدان بزرگی در قزوین شکل گرفت که با گذشت زمان الگویی برای میدان نقش جهان شد، قسمت های مهم بازار سنتی قزوین در این دوران ساخته شدند، در آن زمان یکی از مهم ترین بخش های بازار کاروانسرای شاه عباسی محسوب می شد.
در حال حاضر اثری از میدان درون بازار به چشم نمی خورد و مسجدالنبی هم جایگزین کاروانسرای شاه عباسی شده است، با گذشت زمان مسجد جامع از بافت بازار جدا شد، و مسجد النبی که بعدها مسجد جامع جدید لقب گرفت گذرگاه های جدیدی به بازار باز شد.
این تغییرات در دوران قاجار نیز ادامه یافت و بازار سنتی قزوین را به اوج شکوفایی خود رساند، یکی از علت هایی که این بازار سنتی را دارای محبوبیت و اهمیت کرده، این است که قزوین بر سر راه های شرقی و غربی ایران قرار داشت و همین جایگاه موجب شد تا بازار قزوین به قلب اقتصادی منطقه تبدیل شود و مرکز تجارت بین المللی اروپا و روسیه شود.
نقشه و معرفی بخش های مختلف
معماری ای که در بازار قزوین به کار رفته، یادآور معماری ای، که در بازارهای شیراز و اصفهان به کار رفته و ترکیبی بسیار زیبا و منحصر به فرد را از دوران معماری صفویه و قاجار را به وجود آورده است، این بازار بزرگ و قدیمی به مرور زمان تغییر و توسعه یافت و امروزه تقریبا ۱۴ هکتار مساحت دارد.
از قسمت های مختلفی تشکیل شده که هر کدام از آن بخش ها به صنف خاصی متعلق است، تزئینات خاص و بی نظیر معماری به کار رفته در بازار بیشتر ترکیبی از آجر و کاشی کاری است.
زمانی که به بازار قزوین پای می گذارید گویی در بهشت پا گذاشته اید ساختار و معماری آن شما را مدهوش خواهد کرد، از طرفی دیگر این بازار مثل بازارهای سنتی دیگر در ایران تنها مقصدی برای خرید و فروش نبوده و دارای قسمت های دیگری از جمله مذهبی، فرهنگی و خدماتی نیز است.
قسمت های دیگری نیز مثل آب انبار و حمام، کاروانسرا، زورخانه، مسجد و مدرسه بخشی جدایی ناپذیر از بازار قزوین هستند که هنوز هم تعداد بسیاری از این مراکز در بازار وجود دارند.
قسمت های تاریخی و قدیمی بازار
در زمان های قدیم این بازار دارای بخش های مختلفی بود که تعدادی از آن ها امروزه دیگر از بین رفته و وجود ندارند. از جمله بازارهای قدیمی و مشهور در بازار سنتی قزوین می توان به بازار بزازها، تجارها، خراط ها، علاقه بندها، پالان دوزها، پوست فروش ها، ریسمان سنج ها، پنبه فروشان، آهنگران، زرگرها، علاف ها، حلبی سازها، چیتگرها، گیوه کش ها و…. اشاره کرد.
علاوه بر این بازارچه های معروف دیگری وجود داشتند که قسمتی از بازار قزوین بودند این بازارچه ها شامل بازارچه های آقا، استاد علی نجار، حاج ادریس، معصوم، حاج میر حسن، باغشاه، حاج محمد رحیم، بازارچه قیصریه، زعفرانیه، چروک و…می شدند، از سراهای مشهور بازار قزوین می توان به سرای وزیر، سرای سعادت، سرای شاه، کاروانسرای سعد السلطنه، سرای دالان دراز، سرای نگار السلطنه و… اشاره کرد.
سرای سعد السلطنه
در سال ۱۳۵۷ این مجموعه به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید، به معنای واقعی این بخش از بازار یکی از زیباترین قسمت هایی است که در بازارهای سنتی ایران به چشم می خورد، ممکن نیست شما وارد سرای سعد السلطنه شوید و مبهوت زیبای معماری، کاشی کاری، گنبدها، سردرها نشوید، معماری که در این بنا استفاده شده به وسیله دو تن از برترین معماران ایرانی به نام های «استاد حسن خنجری» «استاد مهدی چگینی» ساخته شده است.
سرای سعد السلطنه دارای ۲۶ هزار متر مساحت و متعلق به زمان ناصرالدین شاه قاجار و به دستور حاکم قزوین فردی به نام باقرخان سعد السلطنه بنا شده است.
این سرا دارای مجموعه بسیار کاملی از کاروانسرا، بازار، چهارسوق است و دارای ورودی های متعددی است، تعدادی از ورودی های این سرا به خیابان های اطراف باز می شود و تعداد دیگری از آن ها به بازار قزوین راه دارد، تمام ورودی های بازار با هشتی هایی با معماری بسیار جذاب ساخته شده است، علاوه بر این در قسمت جنوبی سرای سعد السلطنه چهار سوق بسیار زیبایی دیده می شود که به شکل گنبدی بسیار مرتفع و شاهکار است.
در اطراف گنبد نیم طاق هایی از جنس آجر و با اشکال هندسی منظم و در اطراف گنبد ۱۶ حجره، با ارتفاع ۱متر، وجود دارد که آن ها هم درب های منبت کاری چوبی هستند که تزئین شده اند، در سمت جنوب غربی سرا شترخان واقع شده است.
این محل برای تخلیه بار شترها در قدیم کارایی داشته و در حال حاضر بارانداز بازار است، در قسمت جنوبی حیاط فضایی سر پوشیده و آجری با ۱۰۰ ستون قرار دارد که در حال حاضر این مکان برای انبار کالای سرای سعدالسلطنه کاربرد دارد و در مقابل دیدگان شما فضایی سرپوشیده با نمای منحصر به فردی را نمایان می سازد.
مکان های دیدنی در بازار قزوین
بازار قیصریه؛ قیصریه به بخشی از بازار گفته می شود که در آن جا کالاهای گران قیمت و لوکس به فروش می رسد، بازار قیصریه قزوین هم همیشه مکانی معروف برای تجارت و محلی برای ارائه خدمات صنعتگران بوده، این بازار دارای ارتفاع زیبا و چشمگیر و طاق های آجری، که نمای بسیار منحصر به فرد را به وجود آورده است، بازار قیصریه در قزوین دارای چهار ورودی است که به قسمت های مختلف بازار متصل می شود.
سرای رضوی؛ در زمان شاه طهماسب سرای رضوی به عنوان کاروانسرا ساخته شده و پس از آن در زمان فتحعلی شاه در آن تغییراتی صورت گرفت، در گذشته افراد و مسافران به همراه چهارپایان شان برای استراحت در سرای رضوی یا همان سرای شاه به استراحت می پرداختند، اما در حال حاضر از این قسمت بازار کاربری دیگری دارد، سبک معماری استفاده شده در این بنا بسیار منحصربه فرد و چشمگیر است.
تیمچه سرباز؛ این تیمچه به دلیل سردر زیبا و قوسی خود و همچنین کاشی کاری های چشم نواز و زیبایش مورد توجه قرار می گیرد، حجره هایی که در این تیمچه قرار دارد دارای درب های چوبی منبت کاری شده است و کاشی کاری های صورتی و زرد با طرح های متنوعی مثل گل و گیاه و پرندگان است.
شرایط بازدید
اگر شما فردی هستید که عشق خرید هستید یا این که فقط به قصد خرید و سوغاتی به سفر می روید، لذت پا گذاشتن در بازار قزوین را به هیچ عنوان از دست ندهید، می توانید در این بازار بهترین سوغاتی های قزوین را خریداری کنید.
می توانید بهترین شیرینی های مخصوص قزوین مثل شیرینی نخودی، باقلوای قزوینی، نان قندی، قطاب، نان برنجی نان نازک و…را خریداری کنید، علاوه بر شیرینی میوه و خشکبار نیز در این بازار وجود دارد که با رفتن به آن جا می توانید انواع و اقسام وسایل قدیمی و صنایع دستی و سوغاتی را خریداری کنید و به یادگار ببرید.
در مستر بلیط با بخش های مختلف بازار آشنا شده اید پس بعد از اندکی گشت و گذار و خستگی می توانید در رستوران ها و غذاخوری های سنتی استراحت کنید در هر فصلی از سال می توانید به بازار قزوین بروید اما بهتر است در زمستان سفر نکنید چرا که قزوین دارای زمستان هایی بسیار سرد است و به خوبی نمی توانید از فضای بازار و صنایع و سوغات آن دیدن کنید. برای گشت و گذاری بی دغدغه و راحت روزهای خلوت تر هفته را انتخاب کنید.
راه های دسترسی به بازار قزوین
در مرکز بافت قدیمی شهر قزوین بازار واقع شده است، این بازار دارای ۳ ورودی اصلی و تاریخی است. دو ورودی آن از سمت خیابان امام خمینی و یک ورودی آن از سمت خیابان مولوی است. البته امروزه ورودی های دیگری نیز از سمت جنوبی و شرقی باز شده است. در صورت تمایل، بلیط اتوبوس قزوین را تهیه کرده و به سفر بپردازند.
دیدگاهتان را بنویسید