موزه آیین های پهلوانی؛ تاریخچه + راه های دسترسی

مشهد از گذشته تا به امروز آیین های پهلوانی را به جای آورده و حافظ  آیین ها بوده است. آیین های زورخانه ای از سنت های قدیمی ایران به شمار می رود که به وسیله سازمان میراث فرهنگی در سال 1389 در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

یکی از این شهرهایی که آیین های پهلوانی را همچنان حفظ کرده مشهد مقدس است که موزه آیین های پهلوانی را به مکانی دیدنی تبدیل کرد و در دسترس عموم مردم قرار دارد. اگر شما هم به سنت های دیرینه علاقه دارید می توانید با مراجعه به مجله مستر بلیط تمامی اطلاعات را در مورد موزه آیین های پهلوانی به دست آورید و راهی مشهد شوید.

تاریخچه موزه آیین های پهلوانی

پهلوان رستم یکی از پهلوانان و جوانمردانی بود که در زمان خود سفرهای مختلفی را به شهرهای ایران انجام داد. او در سفرهای خود به بازدید از زورخانه ها می رفت و به دیدار جوانمردان هر شهری می رفت. در این دیدارها یادگارها، خاطرات، وسایل، عکس ها  و … را جمع آوری نمود که هر کدام مربوط به یک پهلوان بود.

رستم علاوه بر سفر به شهرهای داخلی حدود 15 کشور را هم مورد بازدید قرار داده است و سعی نمود که پهلوانان دیگر کشورها را هم پیدا کند، از همه پهلوانان درخواست می کرد که در صورت تمایل تکه ای از وسایل خود را به او بدهند تا بتواند در موزه ای که قرار است تاسیس کند آن ها را نگهداری نماید. در سال 1368 پهلوان رستم این موزه را افتتاح نمود و به موزه شه لافتی مشهور شد که امروز به عنوان موزه آیین های پهلوانی آن را می شناسند.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

اگر هنگام مسافرت به مشهد به روستای چهار برج سفر کردید بدون شک باید از محله چهار برج آن دیدن نماید، این محله دارای مردمانی خون گرم و صمیمی است، در دل این محله موزه شه لافتی را می توانید ببینید که هنوز هم محلی برای جمع شدن جوانمردان است. موزه شه لافتی اولین موزه آیین های پهلوانی است. این موزه دارای درب کوچکی است که برای رد شدن باید سر خود را به حالت تعظیم نگه دارید تا به یاد داشته باشید اولین خصلت جوانمردان تواضع است.

درب این موزه با بیتی از سعدی منقش شده است که عبارت است از: ز گردان فرازان تواضع نکوست/ گدا گر تواضع کند خوی اوست. همین بیت به خوبی می تواند جوانمردی پهلوانان را نشان دهد. داخل موزه می توان ابیاتی را در مورد پیامبر مشاهده کرد که نشان دهنده مردانی است که پیرو راه علی هستند.

زورخانه یکی از سنت های باستانی ایران است که ابداع کننده آن خود ایرانیان هستند. مساحت موزه شه لافتی حدود 2 هزار متر مربع است و در دو بخش مجزا آن را ساخته اند. بخش های این موزه شامل موزه گود و موزه عیار خانه می شود. در قسمت های ابتدایی موزه گود زورخانه  ورزش های باستانی در ایام هفته در انجام می شود.

با توجه به گفته هایی که وجود دارد می توان گفت مرشد این موزه هنوز هم خود پهلوان رستم است و 50 سال می شود که با شعرهای شاهنامه کار مرشدی را انجام می دهد. در اطراف گود زورخانه می توان وسایل قدیمی مثل کباده و میل تخته شنا را مشاهده نمود. برای بازدید از این زورخانه که آیین های سنتی را به نمایش می گذارید می توانید از طریق سایت اینترنتی مستر بلیط، بلیط مورد نظر خود را مهیا نمایید.

قسمتی دیگر از زورخانه عیارخانه آن است که طبق عیارخانه های قدیمی معماری آن جا را انجام داده اند و بافت سنتی خود را حفظ نموده است. عیاران و پهلوانان در زورخانه ها به تزکیه نفس و روح خود می پرداختند که در اصلاح به آن چله نشینی می گویند، این محل را عیار خانه می گویند.

عیارخانه دارای 8 جایگاه است و هر کدام را برای گروه خاصی از افراد در نظر گرفته اند. 4 جایگاه آن برای پهلوانانی است که در محله طایران، رزان، مرو و خبوشان زندگی می کنند. دو جایگاه دیگر برای سادات و دو جایگاه باقی مانده هم برای افرادی که اهل دین هستند.

جلسه های مهم را در عیار خانه انجام می دهند  و لباس ها،  عکس ها و وسایل قدیمی پهلوانان را در این قسمت می توان مشاهده نمود. بخشی دیگر را در موزه شه لافتی می توان مشاهده کرد که مخصوص بازدیدکنندگان است. این قسمت در گذشته به کاروانسرای قدیمی مشهور بود.

در این موزه کفش، چکش و میخ را هم در معرض دید قرار داده اند. علاوه بر وسیله های قدیمی که هر کدام خاطراتی را برای ما زنده می کنند عکس هایی از پهلوانان وجود دارد که نشان دهنده علاقه خاص پهلوان رستم به جوانمردان است.

شرایط بازدید

همان طور که می دانید موزه های یکی از مواردی هستند که آیین ها و فرهنگ های کهن را به نمایش می گذارند. در مشهد موزه های مختلفی وجود دارد که یکی از آن ها موزه شه لافتی است و هنوز هم ورزش های زورخانه ای را در آن انجام می دهند. اگر قصد دارید برای بازدید از موزه بروید باید بهای بلیط آن را بپردازید و در ساعت های معینی به بازدید از نمایشگاه آن بروید.

راه های دسترسی به موزه آیین های پهلوانی

شاید بگویید رسم و رسومات پهلوانی از یادها رفته است، اما با تلاش هایی که پهلوان رستم انجام داده است موزه شه لافتی هنوز هم پا برجا است. با این اوصاف اگر فردی بخواهد به این موزه برود می تواند به شهر توس راهی شود و بعد از آن جا به خیابان شاهنامه برود. در ابتدای بلوار شاهنامه روستای چهار برج را خواهد دید که به راحتی می توان در آن جا موزه شه لافتی را دید.

اگر هنگام مسافرت از اتوبوس استفاده می کنید می توانید با مراجعه به سایت مستر بلیط اقدام به خرید بلیط اتوبوس مشهد نمایید و سفری خاطره انگیز را پشت سر بگذارید. از طرفی عده ای هستند که به سفرهای هوایی علاقه مند هستند یا اینکه با ماشین های شخصی خود راهی مشهد می شوند شما با هر وسیله ای که به مشهد بروید می توانید به راحتی به این موزه دسترسی داشته باشید.