بشرویه که یکی از شهرهای استان خراسان جنوبی است در قسمت شمال غربی آن قرار دارد و از نظر تاریخی جزء شهرهای قدیمی ایران به شمار می رود. بشرویه از جمله اندک شهرهایی در ایران است که دارای بافت سنّتی درون شهری است. شالوده شهري بشرويه نشان مي دهد كه اين شهر، از ابتداي گسترش آن در دوره تيموري، با رشدي نسبتا سريع به عنوان یک شهر مطرح شده است.
مهّم ترين سند كالبدي مدنيّت بشرويه از همان دوران كهن، وجود ميدان تقريباً مستطيل شكل آن در مركز شهر و در ميانه راسته اصلي بازار قديم بشرويه بوده است. با تخريب هايی که برای احداث خيابان در دوره پهلوي انجام گرفت و ميداني جديد در وسط آن که پس از انقلاب ایجاد شد، اكنون تنها یکی از زاویه های قائمه ميدان به جا مانده است.
معابر بشرويه در مسير قنات هايي كه از سمت كوه هاي رقّه در جريان هستند، شكل گرفته و مهم ترين معبر قديمي بافت، كوچه حسينيه رباطي و راسته بازار اصلي بشرويه بود، كه پس از عبور از ميدان اصلي شهر، در جهت غرب ادامه يافته و از شهر خارج می شده است.
در میان بافت تاریخی بشرویه خانه هایی قدیمی به جای مانده که اکثر آنها مربوط به دوران قاجار هستند و یکی از این خانه ها، خانه مستوفی است که در این مطلب از مجله مستر بلیط شما را با آن آشنا می کنیم.
معرفی خانه مستوفی
این خانه که در دوران قاجار توسط شخصی به نام مستوفی ساخته شده است در بافت تاریخی شهر بشرویه قرار دارد. اين خانه، كه در غرب محله ميان ده واقع گردیده، متعلق به اوايل دوره قاجاريه و داراي ايوان هاي مجلّل و ستون دار است. آنچه اين خانه را از ساير بناهای مشابه آن متمايز كرده، سه بادگير مرتفع و متوالي است که در ضلع شمال شرقی آن بر روی پشت بام خود نمائی می کنند.
بر دهانه هر یک از چشمه هاي بادگيرها، نقوشي با گچ ایجاد شده است. مجاور اين خانه، یک ساباط ارزشمند وجود دارد كه نام خود را از خانه مستوفي گرفته و یکی از معدود ساباط هاي بازمانده از مجموعه ساباط هاي قديمي خراسان جنوبی است. زیبائی و ساخت خاص آن باعث در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۱۹۲۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت برسد.
معماری خانه مستوفی
پلان این خانه به صورت مستطیل شکل و دارای حیاط مرکزی است که اتاق ها و بخش های گوناگون خانه در اطراف آن چیده شده اند. برای ورود به حیاط از سمت جنوب غربی می توانید اقدام کنید و ورودی در این قسمت خانه قرار دارد.
سطح حیاط را به آجرهایی مربعی کوچک فرش کرده اند و در ضلع شمال شرقی آن بر روی بام می توانید نمایی از سه بادگیر را ببینید که از زیبائی های این بنا به شمار می روند. در وسط حیاط حوضی کوچک به رنگ آبی و مستطیل شکل وجود دارد که نمای این خانه را چندیدن برابر دلفریب کرده و سردر اتاق ها و راهروهای اطراف حياط با نوعي تزیینات رسمي بندی، معروف به قاشقي، تزيين شده است.
ایوان که در قسمت روبرویی ورودی قرار دارد دارای سطحی مسطح و در بخش بالایی آن با دو ستون هشت ضلعی و دو نیم ستون و سه قوس گهواره‌ای تزیین شده است. دو طرف ایوان به صورت دو طبقه است که به وسیله چند پله به داخل بنا راه دارد و دیوار ضلع غربی حیاط عمارت با پنج طاق نمای عمیق و بلند تزئین شده است، این طاق نماها دارای رسمی‌بندی‌هایی گچی هستند.
در ضلع جنوبی و شمالی بنا، ورودی چند اتاق را مشاهده می کنید و در بخش بالا و اطراف ورودی‌ها، طاقچه‌ها و طاق‌نماهایی زیبا ساخته شده است. برای ساخت درب و پنجره های بنا از چوب استفاده کرده اند که به شیشه های رنگی مزین شده اند.
در قسمت جنوب غربی بنا حوض خانه قرار دارد که به شکل هشت ضلعی و کلاه فرنگی ساخته شده است برای تزئین آن از رسمی‌بندی استفاده کرده اند. بنای خانه دارای یک زیر زمین است که از آن به عنوان انباری استفاده می کردند و قوسی خفیف و آجرهای خفته و راسته ایجاده شده است.
راه های دسترسی به خانه مستوفی
از آنجایی که این خانه در بافت تاریخی شهر قرار دارد دیدار از آن کار آسانی است و تنها کافی است که خود را به خیابان مستوفی در این شهر برسانید. استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی چاره این کار است و اگر تمایل به استفاده از خودرو شخصی داشته باشید می توانید خودرو خود را در نزدیکی این مکان پارک کنید، سپس به دیدن آن بروید.
شرایط بازدید
پرداخت هزینه و مراجعه در ساعات اداری از شرایطی است که بهتر است قبل از رفتن به آنجا مد نظر داشته باشید.
دیدگاهتان را بنویسید