خانه مقیمیان؛ معرفی + راه های دسترسی

بشرویه از شهرهای استان خراسان جنوبی و از دو قسمت کم وسعت کوهستانی در غرب و پهنه وسیع کویر و بیابان و ریگ زار در شمال، جنوب و شرق تشکیل شده است. بلندترین نقطه آن روي قله کوه علی جمال در غرب حوضه با 2445 متر ارتفاع از سطح دریا و پست ترین نقطه آن در کویر نمک با 769 متر ارتفاع از سطح آب هاي آزاد قرار دارد.

منطقه بشرویه با استناد به میزان بارندگی سالانه، که حدود 113 میلی متر است، و میانگین درجه حرارت سالانه 18.9 درجه سانتی گراد، به لحاظ اقلیمی در زمره‌ی مناطق گرم و خشک قرار دارد. این شهر علاوه بر این از تاریخی بسیاری قدیمی برخوردار است به طوری که گفته می شود که در دوران صفوی، افشاری و قاجاریه در اوج گسترش و آبادانی خود به سر می برده است.

بیش از 150 اثر این شهرستان مربوط به ادوار ذکر شده هستند که خود گواهی محکم بر این فرضیه است. بافت تاریخی شهر، که در دوران صفوی و افشاری شکل گرفت، در دوران قاجاریه نیز مورد توجه بود، بیشترین بناهای تاریخی از قبیل خانه ها، حسینیه ها، آب انبارها، حمام ها و مساجد را در خود جای داده است.

در این بخش از مجله مستر بلیط خانه طاووسی که از قدیمی ترین خانه های این شهر است را بررسی می کنیم پس اگر به این موضوع علاقمندید تا انتهای این محتوا همراه ما باشید.

معرفی خانه مقیمیان

خانه مقیمیان در خیابان ملا عبدالله تونی بشروی در مجاورت خانه مستوفی قرار دارد. این بنا از جمله خانه هایی است که در شهر بشرویه، نمایانگر طبقه اعیان و اشراف این شهر هستند. خانه مذکور به دلیل آنکه آخرین مالک آن فردی به نام مقیمیان بوده است، با این نام شهرت پیدا کرده است. بنای مذکور هم اکنون به عنوان پایگاه پژوهش های بافت تاریخی شهرستان بشرویه به کار برده می شود.

با توجه به شواهد معماری موجود در بنا از جمله ایوان با دو ستون در برابر آن، اتاق های کوچک واقع در اطراف اتاق مرکزی، پوشش مسطح ایوان، فضاهای دو اشکوبه اطراف اییوان، تعبیه حوضخانه و تزئینات بخش های داخلی آن با کاربندی هایی از نوع مقرنس و رسمی بندی گچی و استفاده از پنجره های عمودی مشبک می توان این بنا را مربوط به دوران قاجار دانست.

معماری

پلان این بنا به صورت مستطیل شکل و دارای مساحتی برابر با 1500 متر مربع است که قسمت اعیان نشین آن 850 متر مربع متراژ و دو درب ورودی دارد. یکی از درب ها در قسمت شرقی بنا و دیگری در قسمت غربی آن تعبیه شده اند. اگر از درب شرقی وارد شوید، بعد از ورودی به راهرویی با عرض 1.20 متر و طول 4 متر می رسید که به حیاط منتهی می شود که در دو طرف این راهرو ورودی دو اتاق کوچک قرار دارد.

محوطه حیاط نیز به شکل مستطیل است و در ضلع جنوبی آن ایوانی بزرگ دیده می شود که دارای پوششی مسطح و در قسمت جلو به وسیله دو ستون هشت ضلعی و دو نیم ستون و سه قوس گهواره ای تزئین شده است. در طرفین این ایوان دو دالان به عرض 1.20 متر قرار دارد که در انتهای دالان سمت راست، پلکان ورودی به پشت بام و در انتهای دالان سمت چپ پلکان ورود به زیر زمین قرار گرفته است.

فضای طرفین ایوان، به صورت دو طبقه است ولی دیگر قسمت های این خانه به صورت یک طبقه ساخته شده اند. در دیوار ضلع شمالی پنج طاق نمای عمیق و مرتفع به عرض 90 سانتی متر با رسمی بندی های گچی تزئین شده اند، دیده می شود. اتاق پنج دری که با پوشش مسطح مسقف شده است، دارای بخاری دیواری است که اطراف آن با تزئینات گچبری مزین شده است. در ضلع جنوبی و شمالی، چند اتاق تعبیه شده که قسمت بالا و اطراف ورودی های آن با طاقچه ها و طاق نما تزئین شده اند.

در سمت چپ راهروئی که به زیرزمین می رسد و پشت ایوان، حوضخانه، به صورت کلاه فرنگی، قرار دارد که فضائی هشت ضلعی است و حوضی دایره ای در داخل آن ساخته اند. این مکان در تابستان مورد استفاه قرار می گرفت زیرا در این فصل از دیگر قسمت های خانه خنک تر بود. زیر زمین بنا فضایی مستطیل شکل با ابعاد 4 در 6 متر است که سقف آن را به صورت طاق ضربی با آجرهای خفته راسته بنا کرده اند.

برای تزئینات سقف این بنا از رسمی بندی، قطار بندی، و مقرن های گچی استفاده کرده اند و درب ها و پنجره ها که از جنس چوب هستند با شیشه های رنگی و گره سازی شده با طرح ها هندسی مزین شده اند. اوج تزئینات خانه را می توان در پنجره های مشبک گچی که در ساقه گنبد حوض خانه تهبیه شده اند، مشاهده کرد. در راس گنبد کلاه فرنگی، گلجام هایی وجود دارند که بر مبنای شواهد موجود، قبلا دارای شیشه رنگی بوده اند.

راه های دسترسی به خانه مقیمیان

این خانه که در بافت شهر تاریخی شهر بشرویه قرار دارد دارای دسترسی آسان است که این موضوع از قرار گیری آن در این بخش سرچشمه می گیرد. پس می توانید با کلیه وسایل حمل و نقل عمومی شهری خود را به این مکان برسانید.

شرایط بازدید

از آنجایی که این بنا تبدیل به پایگاه پژوهش های بافت تاریخی شهرستان بشرویه شده است، بنابراین، برای این که بتوانید به تماشای معماری زیبای آن بنشینید، باید در ساعات اداری به این مرکز مراجعه کنید.