شهر گراش در ایران یکی از شهرهای تاریخی به شمار می رود، که در استان فارس قرار دارد و آثار تاریخی مختلفی در آن دیده می شود. این منطقه در دوران های مختلف تاریخی همیشه ساکنینی داشته است که در آن زندگی می کردند که برخی به صورت دائم و برخی به صورت کوچ کننده بودند. تاریخ دقیق احداث شهر مشخص نیست و تنها چیزی که می توان گفت این است که در دوران پس از اسلام، شهر کنونی شکل گرفت. یکی از آثار تاریخی آن که مشخص کننده وجود افراد در دوران پیش از تاریخ در این ناحیه است تپه گال نام دارد که اشیائی در آن پیدا شده است که این موضوع را نشان می دهد. اولین اسنادی که پس از اسلام از این شهر صحبت کرده است مربوط به دوران سوم هجری می شود. یکی از مهم‌ترین اتفاقات تاریخ گراش، ظهور شیخ دانیال در این شهر و سفر او به خنج است. شیخ دانیال با پایه‌گذاری سلسهٔ مشایخ دانیالی در خنج تأثیر زیادی بر سرنوشت لارستان و بنادر و جزایر خلیج فارس می‌گذارد. گراش نیز به عنوان زادگاه وی، محل استقرار مشایخ و بزرگان صوفیه دانیالی می‌گردد. خانقاه شیخ دانیال در قرن هفتم به قدری مشهور بوده که یکی از چهار رکن دراویش جنوب ایران محسوب می‌شده‌است. در این بخش از مجله مستر بلیط در مورد یکی از آثار تاریخی این شهر که به نوعی بنای اولیه آن به حساب می آید یعنی قلعه همایون دژ توضیحاتی ارائه می دهیم.
معرفی قلعه همایون دژ
قلعه های تاریخی که امروزه یکی از آثار تاریخی به شمار می روند و سالانه بازدیدکنندگان زیادی دارند، زمانی از مهم ترین ابنیه دوران خود بودند و کاربردهای نظامی داشتند و بسیاری از آنها هسته اولیه شهرهای امروزی را تشکیل می دادند. در آن زمان که حمله های متعددی از طرف دشمنان به شهرها صورت می گرفت مردم ترجیح می دادند شهرها و روستاهای خود را درون قلعه های مستحکم و با عظمت بنا بگذارند، تا از شر حملات در امان باشند. قلعه همایون دژ نیز یکی از همین ابنیه تاریخی است که در مرکز شهر گراش قرار دارد و هسته اصلی و اولیه شهر را بوده است. ساخت ابتدایی این بنا در دوران شاه زندو، حدود قرن چهارم هجری قمری، بوده است. این دژ تاریخی در دوره های مختلف مرکز حکومت بود و در دوران پهلوی اول، در نبرد نیروهای رضاشاه پهلوی با زادان خان گراشی بناهای آن به وسیله هواپیما بمباران شدند و آثارش از بین رفتند. در دوران های مختلفی بخش های گوناگون این بنا به آن اضافه شدند.
معماری قلعه همایون دژ
امروزه از این قلعه تنها بخش هایی به صورت مخروبه باقی مانده است ولی گفته می شود که این بنا زمانی در سه بخش تقسیم بندی می شد که هر بخش مربوط به اجتماعی خاص از مردم بود. بخش اول محل سکونت مردم عادی گراش بود و بخش دوم، محل تفنگچیان و محافظین قلعه و قسمت سوم آن محل سکونت حاکم گراش و خانواده‌اش به شمار می رفت. این قلعه همچنین دارای آب‌انبار، مسجد، حمام، عمارت عالیه، مأمن و پناهگاه مردم لارستان بوده است. در سمت شمالی آن خانه‌ای بزرگ با دو برج دیده بانی در قسمت شمالی و اطاق های آینه کاری در قسمت شرقی بنا قرار داشت که به حاکم وقت متعلق بود و به نارنج قلعه شهرت داشت و در سمت جنوبی بالای در ورودی، برجی بنام «برج بارگاه» نیز دیده می شد.
راه های مختلفی برای سفر به شهر گراش وجود دارد که استفاده از اتوبوس یکی از این روش هاست و برای خرید بلیط اتوبوس گراش نیز مستر بلیط گزینه ای مناسب به شمار می رود.
راه های دسترسی به قلعه
این بنا در مرکز شهر و بر کوهی بلند قرار دارد بنابراین یافتن آ کار چندان سختی نیست، همچنین برای اینکه به آن برسید می توانید از خودروهای حمل و نقل عمومی بهره ببرید و اگر تمایل به این کار ندارید می توانید با خودروی شخصی به آنجا بروید ولی این نکته را در نظر داشته باشید که با خودرو نمی توانید بالای کوه بروید و باید در پایین آن را پارک کنید.
بازدید از قلعه همایون دژ
اگر قصد دیدار این بنا را دارید باید این مژده را به شما بدهیم که دیدن آن به صورت رایگان است و نیازی نیست هزینه ای برای دیدن آن هزینه ای بپردازید. در ضمن کفش و لباس مناسب بپوشید تا هنگام پیاده روی دچار مشکل نشوید. از سال 1381 چند شهید گمنام در این محوطه به خاک سپرده شده اند، پس وقتی می خواهید از این بنا دیدن کنید می توانید به این شهدا نیز سر بزنید و از مزار آنها دیدن کنید و فاتحه ای نثارشان کنید.
دیدگاهتان را بنویسید