یزد یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران به شمار می رود که بناهای تاریخی شگفت انگیز و ارزشمندی را درون خود جای داده است. در اطراف مسجد جامع یزد که دارای بلند ترین مناره است بناهای تاریخی حیرت انگیزی وجود دارند که نمونه ای بی نظیر از معماری ایرانی را می تواند به تمامی جهان معرفی نماید و بنای بقعه دوازده امام که در نزدیک بسیاری از جاهای دیدنی یزد واقع شده است یکی از قدیمی ترین اثرهای تاریخی یزد به شمار می رود. که در ادامه مطالب به بحث در مورد تمامی ویژگی های آن خواهیم پرداخت. شما هم می توانید با مراجعه به مجله مستر بلیط با ویژگی های این بنا آشنا شوید.
تاریخچه
بقعه دوازده امام یزد که به عنوان چهارمین اثر تاریخی ایران و دومین گنبد شناسنامه دار محسوب می شود مربوط به قرن پنجم هجری است، یعنی در زمان حکومت سلجوقیان این بنا را احداث کرده اند. این اثر باستانی با همت حسین رضی ساخته شده است که در سال 1313 آن را به عنوان اثری ملی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسانده اند. این بنای تاریخی به دلیل سبکی که دارد و کتیبه های گوناگون مورد توجه گردشگران زیادی قرار گرفته، لازم به ذکر است که بگوییم این بنا را در زمین آتشکده ای که به ساسانیان تعلق داشته بنا نهاده اند که در زمان حکومت ابوجعفرعلا الدوله کاکویه دیلیم و به دستور شخص وی آن را ساخته اند، اما با گذشت زمان آسیب های بر آن وارد شد که چندین بار آن را مورد بازسازی قرار دادند به همین علت تغییرات زیادی را در ظاهر اولیه آن ایجاد کرده اند. ابوجعفر علا الدوله قبل از فوت محلی را در این بنا برای خود مشخص کرده بود که بعد از مرگ وی او را در همین بنا دفن کردند. کتیبه هایی در این بقعه وجود داشته است که بر روی آن ها اسم سرهنگ هایی که این بنا را ساخته اند می توان مشاهده کرد، یکی از آن ها ابو یعقوب اسحق بوده که برادر زاده طغرل سلجوقی بوده است و در سال 435 هجری قمری دشمنان آن را اسیر کردند. امروزه یکی از محله های تاریخی یزد را به نام همین سرهنگ می توان مشاهده کرد. این بنا که از قدمت هزار ساله ای برخوردار است بعد از گذشت سال ها و نشست زمین، ترک هایی را برداشته است که به همت مسئولان میراث فرهنگی می توان آن ها را مورد بازسازی قرار داد.
نقشه و معرفی بخش های مختلف
بقعه دوازده امام یزد به دلیل نوع ساختی که دارد بعد از گذشت هزارها سال هنوز هم پا برجا مانده و گوشه سازی قبه و پلان مربعی و دیواره های آن این اثر را به جاذبه ای شگفت انگیز تبدیل کرده است. یکی از قدیمی ترین ترنبه های پتکانه در معماری ایرانی همان گوشه سازی هایی است که در گنبد بقعه انجام گرفته که با قرار دادن دوازده ردیف طاقچه روی هم به سمت جلو ساخته شده اند و این گوشه زیبایی بی نظیر را به وجود آورده است. این اثر تاریخی را با آجر ساخته اند و برای تزئینات داخل بنا از گچ بری اسلیمی استفاده شده است که با طرح هایی ساده قسمت جلویی محراب را تشکیل داده اند و به دلیل زیبایی چشم گیری که دارند چشم انداز خیره کننده ای را به وجود آورده اند. گچ بری هایی که در این بنا صورت گرفته بیشتر شبیه به گچ بری های دوران ایلخانی است که به نظر همان کارهایی را که در دوران حکومت تیموریان انجام داده اند برای این گچ بری ها هم استفاده کرده اند. در داخل محراب سنگی مرمری را قرار داده اند که صلوات بر دوازده امام را بر روی آن حک کرده اند و در انتها هم اسم یکی از مشاهیر یزد را قرار داده اند. بدنه بقعه دوازده امام یک چهار ضلعی است که به 8 ضلع تبدیل شده و گنبد را روی هشت ضلعی قرار داده اند. هنگام مسافرت می توانید از اتوبوس هم استفاده نماید که در این صورت با تهیه بلیط اتوبوس یزد سفر خود را به این شهر تاریخی می توانید شروع کنید.
در چهار طرف عمارت گوشواره هایی را قرار داده که در داخل هر کدام از آن ها درگاهی تعبیه کرده اند. در هر چهار طرف بقعه پنجره هایی را وجود دارد که روشنایی مورد نیاز را ایجاد می کند. از دیگر ویژگی های بقعه دوازده امام می توان به قوسی که در سردر آن وجود دارد اشاره کرد، قابی مستطیلی شکل وجود دارد که از کتیبه ها و نوشته های مهمی برخوردار است و نوشته های دیگری را هم می توان در اطراف درب ورودی مشاهده کرد. برای اینکه بتوان به پشت بام دسترسی داشت باید از نردبان استفاده کرد، زیرا این بنای تاریخی از هیچ پلکانی به سمت بالا برخوردار نیست. افرادی که معماری این بقعه تاریخی را انجام داده اند در اطراف محراب کاشی کاری های معرقی را انجام داده اند و گچ بری های چشم نوازی در بالای محراب می توان مشاهده کرد. از ویژگی های جالب این بنا نوشتن آیه ای از سوره آیت الکرسی است که به خط کوفی آن را نوشته اند و بر زیبایی گنبد افزوده است. کتیبه ای دیگر به خط کوفی وجود دارد که به صورت مورق آن را حکاکی کرده اند و اسم سازندگان بنا و تاریخ ساخت آن را قرار داده اند. بر روی دیوار قبلی قبه نوشته ای به رنگ مشکی وجود دارد که بر اساس بررسی هایی که صورت گرفته، متعلق به ملا زین العابدین حیدر بوده که از زمان حکومت محمد شاه قاجار بر جای مانده است. همان طور که گفته شد وجود کتیبه های مختلف در این بنا بسیار حیرت انگیز است به طوری که بر روی یکی از آن ها نوشته هایی از سوره بقره وجود دارد، اما به دلیل تخریب و آسیب هایی که دیده اند بخشی از آن ها خراب شده است. کتیبه ای دیگر هم وجود دارد که آیه 65 از سوره غافر را بر روی آن نوشته اند. برای راهی شدن به سوی یزد می توانید با مراجعه به سایت معتبر مستر بلیط برای مسافرت خود بلیط مورد نیاز را تهیه نمایید.
علت نام گذاری بنا به بقعه دوازده امام
علت نام گذاری این بنا هنوز هم به صورت قطعی مشخص نشده، اما این اسم بعد از دوران حکومت صفویان بر روی آن گذاشته شده است و در کتیبه هایی که در بنا وجود دارد تنها به اسم قبه اشاره شده است. عده ای اعتقاد دارند که آل کاکویه به مذهب شیعه علاقه داشته اند به همین علت یادبودی از دوازده امام را ایجاد کرده اند. عده ای دیگر معتقدند این بنا به یکی از نوادگان امام جعفر صادق تعلق دارد هرچند به محل دفن این فرد در این مکان هیچ اشاره ای نشده است. بعضی دیگر معتقدند در این محل بر خلاف گفته هایی که وجود دارد قبر هیچ کسی وجود ندارد و بعد ها سنگ قبر موجود در بنا را به این مکان انتقال داده اند.
شرایط بازدید
برای بازدید از این بقعه نیازی نیست هیچ گونه وجهی را پرداخت نمایید و می توانید در هر ساعتی از روز که بخواهید راهی این منطقه شوید توجه داشته باشید با بازدید از بقعه دوازده امام می توانید از محله قدیمی فهادان هم دیدن نمایید.
آدرس و مسیر دسترسی با وسایل مختلف
همان طور که گفته شد بقعه دوازده امام در یزد قرار دارد، بنابراین برای اینکه بتوانید به این بقعه دسترسی داشته باشید باید بلیط اتوبوس یزد را خریداری نمایید و بعد از اینکه به این استان رسیدید از تاکسی هایی که در آن جا قرار دارند بخواهید شما را به بقعه دوازده امام ببرند. از طرفی ممکن است هنگام راهی شدن به سوی یزد از ماشین های شخصی استفاده نمایید در این صورت می توانید به دنبال تابلوی محله فهادان باشید زمانی که این محله را پیدا کنید به راحتی می توانید به این بقعه دسترسی پیدا نمایید.
دیدگاهتان را بنویسید