آب انبار حاج علی آقا

شهر رفسنجان دارای جاذبه های گردشگری بسیاریست که این جاذبه ها هرساله نظر گردشگران بسیاری را به خود جلب می کند. شهر رفسنجان علاوه بر اینکه یکی از شهرهای تفریحی استان کرمان به شمار می آید، جزو شهر های زیبا، خوش آب و هوا و تاریخی هم محسوب می شود. یکی از این جاذبه های تاریخی بسیار زیبا که معماری بی نظیر ایران در گذشته را نشان می دهد، آب انبار حاح علی آقاست که این مجموعه بسیار دل انگیز به خانه حاج علی آقا هم مشهور است.

درباره

خانه یا همان آب انبار حاج آقا علی در شهر رفسنجان و استان کرمان واقع شده است. این خانه تاریخی در ایران متعلق به حاج آقا علی معروف به زعیم الله رفسنجانی تاجر معروف در آن زمان بود؛ که در سالهای ابتدایی دولت قاجار در سال 1136 هجری قمری، بازرگان و مالک املاک این ساختمان بسیار زیبا را ساختند. همچنین در گذشته نقل های زیادی درباره این مرد فرزانه نقل شده است؛ که برخی  به فقر اوایل زندگی این فرد اشاره می کنند و معتقدند که او گنجینه ای ارزشمند پیدا کرده و به یک تاجر بزرگ تبدیل شده است؛ اما برخی ثروت “حاج آقا علی” را نتیجه تلاش و پشتکار وی در طول زندگی می دانند. با مستر بلیط همراه باشید تا در ادامه این مقاله شما را با تاریخچه، شگفتی ها و زیبایی های این بنای باستانی که در قلب استان کرمان واقع شده آشنا کنیم.

تاریخچه

آب انبار حاج آقا علی در رفسنجان یکی از زیباترین، قدیمی ترین و بزرگترین خانه های سنتی و آجری جهان است. خانه حاج آقا علی در کرمان بنایی باشکوه است که گوشه ای از هنر، فرهنگ و معماری کشور را که از دوران قاجار باقی مانده است، به نمایش می گذارد. سن این مجموعه بسیار زیبا به ۳۰۰ سال می رسد که در تاریخ هم به عنوان یکی از قدیمی ترین خانه های ایران به شمار می رود. خانه حاج آقا علی در واقع در زمان خود بخشی از یک مجموعه بزرگ و کامل بود. این آب انبار شامل اتاق ها، بازار، آب انبار، حسینیه، مسجد، یخدان و خانه “حاج آقا علی” است که باشکوهترین قسمت این مجموعه به حساب می آید؛ که با ورود به این خانه تاریخی ایران و قدم زدن در گوشه و کنار، به زیبایی و قدمت این بنا به راحتی پی خواهیم برد.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

در زمان ورود به این خانه باشکوه، یک حوض مستطیل شکل بزرگ در وسط حیاط، که زیبایی دو چندانی به این خانه می بخشد، نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند. این حوض بزرگ آب خود را از طریق قنات هایی که قبلاً طغیان کرده بودند تأمین می کرد؛ البته این تنها حوض در این خانه نیست، در داخل این ساختمان، در یکی از بزرگترین سالن های سرپوشیده این مجموعه، یک استخر فیروزه ای با گچ بری های برجسته خودنمایی می کند. خانه یا آب انبار حاج آقا علی، که قبلاً به آن خانه واقفی می گفتند، از مجموعه های بسیاری تشکیل شده است. وجود حدود 90 اتاق در اطراف این مجموعه اندازه و وسعت این خانه را نشان می دهد. قسمت های مختلف این عمارت که به سلطنتی، استخر، پاییز و زمستان تقسیم می شود و هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند. همچنین حیاط ها و راهروهایی که قسمت های مختلف خانه را بهم پیوند می دهد، به همراه ایوان ها و مکان های دیگری که در آن زمان و در معماری دوران قاجار گنجانده شده، مجموعه ای بی نظیر از خود به جای گذاشته است. در معماری سنتی و قاجاریه در زمان های گذشته، ساخت قطعات مختلف ساختمانهای مسکونی مرسوم بود که هر یک از آنها کاربردهای جداگانه ای داشتند؛ که به برخی از این قسمتها می توانیم به: فضای داخلی، محل اقامت سلطنتی، حریم خصوصی خانه و سایر قسمتهای مختلف اشاره کنیم.

یکی دیگر از این بخش های اقامتگاه سلطنتی این مجموعه بود که یکی از مهمترین قسمت ساختمان های مسکونی در دوران قاجار محسوب می شد. ایوان اقامتگاه سلطنتی مکانی زیبا با گچ بری های باشکوه برای پذیرایی از مهمانان و تجار می باشد که یکی از بزرگترین قسمت های هر عمارت است. از دیگر مکانهای دیدنی گردشگران و مسافران در این مجموعه ایوان ها و همچنین عمارتی به نام فرنگی است، که این ایوان برای زندگی در پاییز و اواخر مارس استفاده می شود که قسمت پاییزه  این عمارت در ضلع غربی خانه قدیمی حاج آقا علی واقع شده است و همچنین از عممارت کلاه فرنگی در خارج از فصل و در ماه های گرم سال استفاده می شد. البته این خانه دارای بادگیر هایی همانند بقیه بادگیرها، در خود جای داده که برای فصل تابستان ها و خنک کردن فضای خانه کاربرد بسیاری داشته است؛ همچنین به همین دلیل وجود بادگیرها، این اقامتگاه توریستی را در آن زمان به مکانی دلپذیر برای استراحت تبدیل کرده بود. همان طور که معماری این خانه برای تابستان ها راه حلی دارد، در فصل زمستان و سرما هم اتاق ها و بخش هایی در نظر گرفته شده تا مردم بتوانند فصل سرد  را به راحتی بگذرانند؛ که در این ساختمان پنج درب اتاق، برای اقامتگاه زمستانی تدارک دیده شده است.

مطالبی که بهتر است در حین بازدید از آب انبار بدانید!

جدا از زیبایی ها و ابهت خانه حاج آقا علی رفسنجان، می توان به زیبایی های شهر “رفسنجان” و شهر “کرمان” در این استان نیز اشاره کرد که خود به مقالات تخصصی گردشگری جداگانه نیاز دارند. در فاصله 5 کیلومتری از این ساختمان می توانید از قدیمی ترین بازار رفسنجان که یک بازار سنتی است بازدید کنید. بازاری که مجموعه های مختلفی از جمله حمام، ذخیره آب، لانچرها و کاروانسراها را در خود جای داده است و قدمت آن به دوران سلجوقیان باز می گردد. موزه مردم شناسی این شهر که در محل غسالخانه ای قدیمی قرار دارد،  یکی دیگر از جاذبه های تاریخی شهر رفسنجان است. از دیگر مکانهای دیدنی رفسنجان که می توانید در بازدید از خانه حاج آقا علی از آنها بازدید کنید، می توان به کاروانسرای کبوترخان، برج خلیل آباد، درخت انار قدیمی، حصار رفسنجان قدیمی، مخزن مرادی اشاره کرد؛ همچنین بازدید از غار میرزا و دیگر جاذبه های گردشگری شهر رفسنجان خالی از لطف نیست. از جمله ویژگی های استان کرمان و شهرستان رفسنجان هم می توان به وجود هتل های کرمان و بسیاری از اقامتگاه های بوم گردی اشاره کرد که نگرانی اقامت در این استان را برای گردشگران از بین برده است و شما می توانید با خیال راحت به آنجا سفر کنید.

شرایط بازدید

برای بازدید این مکان بسیار شگفت انگیزو زیبا می توانید به همراه تور گردشگری یا با خرید بلیط اتوبوس رفسنجان به آنجا سفر کنید و از آنجا بازدید کنید و نهایت خلاقیت معماری ایران در گذشته را ببینید؛ همچنین آب انبار حاج علی آقا بلیطی است و برای وارد شدن به خانه باید بهای بلیط را بپردازید، البته فراموش نکنید که ساعات کاری این مجموعه از ۹ صبح تا ۹ شب می باشد.

آدرس و نحوه دسترسی با وسایل مختلف

خانه حاج آقا علی در رفسنجان و استان کرمان واقع شده است، یا اگر بخواهیم بهتر بگوییم این ساختمان در “قاسم آباد” استان کرمان در نزدیکی شهر رفسنجان واقع شده است. اگر از طریق جاده رفسنجان به  سمت دره دار و از شرق شهر رفسنجان را ترک کنیم، پس از پنج کیلومتر به قاسم آباد نزدیک رفسنجان خواهیم رسید. روبروی حسینیه “حاج آقا علی” خانه ای بزرگ تاریخی و آجری به همین نام نمایان است. خانه ای با زیربنای بیش از هفت هزار متر مربع و بنای یادبودی که از دوران “قاجار” به جا مانده و با بازدید از آن سفری به 300 سال پیش خواهیم داشت. این بنا مانند طبیعت و آب و هوای این استان از رنگ های زمینی و بنایی باشکوه با خشت و گل و خاک ساخته شده و یکی از شاهکارهای معماری در جهان است. برای بازدید از آب انبار حاج آقا علی با وسایل نقلیه مختلف، محدودیتی وجود ندارد و با هر وسیله ای که مایل بودید می توانید به آنجا سفر کنید. همچنین  از اینکه تا آخر مقاله با مجله مستر بلیط همراه بودید از شما سپاسگذاریم.