از آن جایی که در فرهنگ اسلامی ایران، مسجدها از مهم ترین و مقدس ترین بناها هستند، معماران و کسانی که آن ها را ساخته اند از حداکثر هنر و خلاقیت خود استفاده کرده اند تا بتوانند بی نقص ترین چیز را بسازند. یکی از قدیمی ترین مساجدی که در ایران به صورت فوق العاده جذاب بنا شده، مسجد جامع فهرج یا مسجد امام حسن در شهر یزد، روستای فهرج است. این مسجد بسیار زیبا، در حال حاضر صرفاً کاربرد بازدید و گردشگری دارد و فقط گاهی اوقات برخی از مردم در آن نماز می خوانند. شما می توانید برای بازدید از این مسجد تاریخی، بلیط هواپیما یزد را تهیه کنید و در کم ترین زمان ممکن به مقصدتان برسید. در آن جا مطمئنا، گردشگران و مسافران زیادی را می بینید که از سراسر جهان برای بازدید از مسجد فهرج به یزد سفر کرده اند.
تاریخچه
بنای مسجد جامع فهرج، متعلّق به صدر اسلام است و زمان ساخت آن به نیمه اول قرن اول هجری بر می گردد. البته ساختمان اصلی آن مربوط به دوره ساسانیان بوده است و با ورود اسلام آن را تبدیل به مسجد کرده اند. قابل ذکر است که این مسجد بسیار تماشایی، تنها مسجدی در جهان اسلام به شمار می رود که با قدمت زیاد خود هیچ آسیبی ندیده و مورد مرمت و بازسازی واقع نشده است. مسجد فهرج در تاریخ ۳۰ آذر ۱۳۴۹ با شماره ثبت ۹۰۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
نقشه و معرفی بخش های مختلف
بر خلاف اکثر مساجد قدیمی در ایران، این مسجد از نوع شبستانی و فاقد ایوان است! مسجد جامع فهرج دارای هشت ستون بزرگ، شبستان های کوچک و زیبا، مناره گلی نه چندان بلند که در قرن سوم به بنا اضافه شد، درهای متعدد و راه دسترسی به پشت بام است. کسانی می خواهند به صورت اینترنتی بلیط های سفرشان را خریداری کنند، بهتر است به یک سایت معتبر مانند مستر بلیط مراجعه کنند و با خیال راحت به سفر بروند.
این مسجد دارای سه ورودی کاملا جدا است که درب اصلی آن در بخش جنوب غربی عمارت و دو ورودی دیگر در قسمت شرقی مسجد قرار گرفته اند اما یکی از این ورودی ها مسدود شده است. آجرهای خشتی به کار رفته در ساختمان مسجد، از ابعادی بزرگ برخوردارند. همچنین تزیینات گچی بسیار زیبایی که بر روی این ساختمان قابل مشاهده است، مربوط به دوره ساسانی می شود و از این رو بسیار با اهمیت هستند. مسجد امام حسن شبستانی با سه دهانه دارد که دهانه میانی آن از بقیه بزرگ تر است.
قوس های موجود در شبستان نیز، همه به شکل هندسی بیضی هستند و زیبایی خاصی به وجود آورده اند. در شبستان مسجد، ستون های مستطیل شکلی قرار دارد که هر چهار گوشه ستون ها به صورت تزئینی از ستون های کوچک درست شده است. بر روی اسپر پایین طاق، پنجره ای به شکل مستطیل دیده می شود که آن را داخل قابی به صورت چند پره تزئین کرده اند. این اسپر رو به روی محراب مسجد قرار گرفته است و گردشگران با تهیه کردن بلیط اتوبوس یزد، می توانند به راحتی آن را مشاهده کنند. در قسمت شمالی حیاط مسجد فهرج، یک رواق وجود دارد کن بر روی نمای آن چند طرح جالب دیده می شود. در قسمت زیر رواق نیز آثاری از ۳ طرح تزئینی که به شکل در ورودی هستند، وجود دارد. البته بیشتر قسمت های این درها به شدت آسیب دیده اند و از تزئینات ایرانی بهره مند هستند. زیبا ترین قسمتی که در این مسجد می توانید ببینید، مناره ای جالب که به شکل استوانه در بخش شمال غربی ساختمان احداث شده است. در کنار این مناره، چندین اتاق دیده می شود که هنوز نوع کاربری آن ها مشخص نشده است. این مناره زیبا را با استفاده از آجرهای خشتی ساخته اند و تعدادی پله به صورت مارپیچ دارد. اگر بخواهید به رواق این مسجد بروید؛ باید از پله های مارپیچ مناره بالا بروید.
شرایط بازدید
همان طور که در ابتدای مجله مستر بلیط گفته شد، این مسجد کاربرد گردشگری و بازدید دارد. از این رو افراد علاقه مند می توانند در هر روز و ساعتی از شبانه روز که بخواهند، به آن جا بروند و از قسمت های مختلف مسجد فهرج بازدید نمایند.
آدرس و نحوه دسترسی
مسجد جامع فهرج یزد، در استان یزد، روستای فهرج، واقع در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی این استان قرار دارد و گردشگران برای بازدید از آن باید پس از خروجی یزد به سمت استان کرمان، وارد بزرگراه یزد، بافق شوند. پس از این که حدود ۱۷ کیلومتر این مسافت را طی کنید، به راحتی می توانید این بنای با ارزش و با شکوه را مشاهده کنید. ممنون از این که تا انتها ما را همراهی کردید، امیدواریم سفری لذت بخش داشته باشید.
دیدگاهتان را بنویسید