برای مشاهده بافت سنتی و معماری مخصوص شهر دزفول، بازار قدیم دزفول مکان بسیار مناسبی به نظر می رسد. این بازار از چهاردسته مشاغل؛ بزازان، آهنگران، خرده فروشان، خرازان تشکیل شده است.
اما در حال حاضر از چهاردسته شغلی که در این مکان وجود دارد فقط بزازان و آهنگران فعال هستند و دو راسته دیگر بازار به مشاغل مختلف و متنوع زیاد دیگری اختصاص یافته است با مجله مستر بلیط همراه باشید تا با معرفی کردن این بازار که از مکان های دیدنی در دزفول است آشنا شوید.
تاریخچه بازار قدیم دزفول
بازار یا ریشه پهلوی آن که با نام های «واکار» و «وازار» و به معنای داد و ستد و اجتماع می باشد. در تمدن ایران بازار اهمیت ویژه و سابقه چند هزار ساله دارد. بعد از این که انسان ها توانستند مبادلات خود را گسترش دهند.
برای این که به تجارت خودشان رونق بیشتری دهند به فکر ایجاد بازار افتادند در ابتدا در مجاورت روستای بزرگ فضاهای باز برای این کار اختصاص داده می شد که در زمانی از سال افراد به داد و ستد و تجارت محصولات خود می پرداختند به تدریج و با گذشت زمان که مبادلات و جوامع گسترش یافتند نیاز به یک بازار سرپوشیده و دائم احساس می شد.
با ایجاد این بازارها هم اکنون این مکان های تاریخی که در گذشته بنا شده اند مانند: بازار قدیم دزفول، بازار اصفهان یا بازار تبریز جزء دیدنی های جذاب این شهرها به ویژه برای مسافران و گردشگران خارجی و داخلی محسوب می شوند.
نقشه و معرفی بخش های مختلف
معماری به کار رفته در این بازار به سبک ایرانی – اسلامی است، شالوده اولیه بنای بازار را عناصر معماری ایرانی تشکیل می دهند که علاوه بر آن معماری اسلامی هم به آن اضافه شده است. بازار قدیمی دزفول پوشش دائمی و سقف ندارد و تنها دارای سایبان هایی از جنس چوب، ورق های فلزی و پارچه است. پوششی که بر روی بازار قرار دارد هم برای فصول گرم سال و هم برای فصول سرد سال بسیار مناسب است.
کف پوش بازار هم با طرح سنتی احیا شده است. علت ظاهر خوب و قابل قبول بازار هم با گذشت چندین سال از قدمت این بنای تاریخی می تواند همین امر باشد. یکی دیگر از نکات جالبی که در ساخت این بنای تاریخی رعایت شده این است که در کل بازار برای هدایت جریان هوا تمهیداتی در فضا ایجاد شده است که جزء جذابیت های بصری در این بازار است.
در گذشته سازندگان بازار جهت جریان باد و نواحی فشار منفی را در نظر گرفته و اقدام به طراحی فضای بازار کرده اند، بر اساس این طراحی صورت گرفته هوا در تمام ساعات روز در آن جا جریان داشته و تهویه می شود. برای این که بازار را در نقاط کور شمال و شرق بیشتر مدیریت کنند میدانچه هایی را در آن جا ایجاد کرده اند.
همچنین در بیشتر مناطق بازار راسته شرقی و شمالی سرپوشیده است این در حالی است که بخش های دیگر بازار به صورت رو باز ساخته شده اند تا شدت جریان هوا به خوبی کنترل شود. نکته جالب دیگر این است که در داخل حجره ها هواکش هایی در نظر گرفته شده است تا جریان هوا به طور دائمی و ملایم در آن ها برقرار باشد.
اما در حال حاضر متاسفانه برخی از سازمان ها و افراد بازاری اقدام به پوشاندن این فضاهای باز می کنند که انجام این کار نه تنها به معماری قدیمی بازار آسیب می زند بلکه تناسب هوای داخل آن را هم برهم می زنند که در شهر دزفول که گرم و مرطوب است انجام چنین کاری اصلا صحیح نیست.
یک کاروانسرای بسیار زیبا در داخل این بازار قرار گرفته؛ اما گفته می شود که مقبره شیخ اسماعیل قصری از این کاروانسرا بسیار قدیمی تر است و قدمت آن به قرن ششم هجری قمری می رسد، در کنار راسته آهنگران بنایی آجری قرار دارد که «ساباط بازار» نام دارد. یکی از جاذبه های موجود در این بازار است که در سال های اخیر مرمت شده و به دوره قاجار تعلق دارد.
شما می توانید تمامی خریدهای خودتان را در این بازار انجام دهید، از سوغات گرفته تا صنایع دستی و خرید میوه و سایر مایحتاج روزانه. صنایع دستی که در این بازار عرضه می شود می توان به: گلیم بافی، کپو، عبابافی، نمدمالی، کرتله بافی و… اشاره کرد. همچنین در این بازار دقایقی را می توانید به تماشای خراطان و آهنگران بپردازید.
تماشا کردن چنین مناظر زیبایی برای گردشگران و مسافران بسیار جذاب و دلنشین خواهد بود. سروصداهای بی وقفه ای که از سوی دست فروشان و مغازه دارند به گوش می رسد مانع از سکوت شده و باعث می شود که بازار حتی لحظه ای از تکاپو به دور نماند. در کنار تمام این سروصداها، آوازهای بسیار دلنشینی نیز گوش هر فردی را نوازش می دهد تمام این صداها حکایت از هنرهای فرهنگی و تاریخی شهر آجری ایران یعنی دزفول دارد.
شرایط بازدید از بازار قدیم دزفول
مسافران و گردشگرانی که در وارد شهر دزفول می شوند می توانند علاوه بر لذت بردن از شگفتی های معماری و تاریخی بازار، با صنایع دستی، سوغات و هنرهای اصیل شهر دزفول آشنایی کامل پیدا کنند.
تاحدودی در مستر بلیط با ویژگی های این شهر آشنا شدید. ساباط هایی که در دزفول وجود دارند باعث پیوستگی بافت تاریخی این شهر شده است و در حال حاضر بافت گردی را برای گردشگران و مسافران لذت بخش تر کرده است افراد علاقمند به بازار گردی همه روزه و در تمام ساعات روز می توانند از این بازار قدیمی دیدن کنند و سوغات و صنایع دستی که در این بازار وجود دارد را خریداری کنند.
راه های دسترسی به بازار قدیم دزفول
بازار قدیم دزفول در قسمت مرکزی شهر و در محله قلعه قرار دارد. همچنین دالان های آن به مناطق اطراف بازار هم راه دارد، با وجود دالان هایی که در این بازار وجود دارد شما از نقاط مختلفی می توانید وارد این بازار شوید یا از آن خارج شوید.
در حالی که این بازار در مرکز شهر قرار دارد موجب شده تا دیگر برای دسترسی به بازار قدیم دزفول محدودیتی نداشته باشید. برای سفر کردن به شهر دزفول می توانید اقدام به خرید بلیط اتوبوس دزفول کرده یا با قطار و خودروی شخصی خود به این شهر پر جاذبه سفر کنید، همچنین اگر تمایل داشته باشید می توانید از خطوط هوایی برای سفر استفاده کنید به طور کلی برای دسترسی به شهر دزفول دیگر محدودیتی نخواهید داشت.
دیدگاهتان را بنویسید