یکی از مهم ترین آثار تاریخی که از گذشته ها بر جای مانده اند، حمام ها هستند. حمام از جمله بناهای ارزشمند معماری به شمار می رود، که نمونه هايی از آن از گذشته به يادگار مانده است. اين بنا از آغاز در ميان ساير فضا های شهری از قبيل بازار، مسجد و مدرسه از اهميت بسيار بالايی برخوردار بود و يکی از مهم ترين بنا های شهری پس از مسجد و مدرسه محسوب می شد. اهميت اين بنا در شهر به حدی بود که گاهی از ساير فضاهای شهری، نقش پررنگ تر پیدا می کرد. در گذشته در هر شهر و دیاری می توانستید از این دست بنا ها را ببنید، ولی امروزه تعداد زیادی از آنها از بین رفته اند و تنها تعدادی باقی مانده است که اکثرا به دوران صفوی و قاجار تعلق دارند. حمام ها علاوه بر مکانی برای شست و شو، به عنوان محلی برای مراودات اجتماعی مورد استفاده بود، به خصوص برای بانوان که روابط اجتماعی کمتری نسبت به مردان داشتند. در برخی موارد افراد به مدت یک روز از صبح تا بعد ازظهر را در حمام می گذرانند. این بنا ها امروزه کابری قدیمی خود را از دست داده اند و از آنها به عنوان اثری تاریخی یاد می شود که یکی از آنها حمام خانی بستک نام دارد.
معرفی حمام خانی بستک
در این بخش از مجله مستر بلیط، اثری را که انتخاب کرده ایم حمامی تاریخی و قدیمی در شهرستان بستک و شهر بستک است که با نام حمام خانی بستک شهرت دارد. شهر بستک یکی از شهرهای جنوبی ایران است که در استان هرمزگان قرار دارد و مرکز شهرستانی به همین نام است. این شهر از آب و هوایی گرم و خشک برخوردار است و از آنجایی که در ناحیه ای کوهستانی قرار دارد، زمستان هایش از دیگر بخش های استان سرد تر است. شهر بستک از شمال به کوه گاه بست، از جنوب به کوه گچ، از مشرق به کوه هرمزان (هرمیزان) و از سمت مغرب به فرودگاه بستک و برد اکالی و پشته پتنگ، می رسد. معماری بستک از جمله معماری های مشهور جنوب ایران به شمار می رود، که به کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز صادر شده است. حمام خانی بستک نیز از معماری خاصی برخوردار و به شیوه ای متفاوت طراحی و ساخته شده است. این حمام از نوع حمام های زیرزمینی است به گونه ای که این حمام را با کندن سطح زمین ساخته اند. نمونه ای دیگر از این حمام که در منطقه وجود دارد حمام سیبه است. دلیل این کار استحکام بدنه حمام و همین طور جلوگیری از اتلاف گرما در فصل زمستان است. آب مورد نیاز حمام از طریق چاهی که در ضلع شرقی آن قرار داشته تامین می کردند.
تاریخچه حمام خانی
این اثر تاریخی که در سال ۱۳۷۳ بازسازی شد و سپس در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۸۱ ثبت ملی شده است. با توجه به ساختار و معماری آن گفته می شود که این بنا در دوران صفوی ساخته شده است و در دوران قاجاریه آن را بازسازی کرده اند. در حال حاضر این بنا تغییر کاربری داده است و به عنوان موزه مردم شناسی منطقه شهرت دارد. در بخش های مختلف آن می توانید شیوه ای از زندگانی گذشته مردم منطقه، پوشش آنها، ابزار آلات و اشیاء مورد استفاده آنها را مشاهده کنید. در این حمام دو نگارخانه نیز ایجاد کرده اند که علاوه بر آثار تاریخی همچون سنگ قبور سه گورستان ایلود، فتویه و هرنگ، قرآن های قدیمی، اشیاء قدیمی، ظروف قدیمی و سکه در آن قرار داده اند.
ساختار و معماری حمام
همانطور که در بخش های قبلی اشاره کردیم این حمام در زیر زمین ساخته شده است که پلانی مستطیل شکل با ابعاد 15 در 24 متر دارد. سقف بنا به صورت گنبدی است که از صورت گنبد های کوچک و بزرگ تشکیل می شوند. در این گنبدها سوراخ هایی با پوشش شیشه ای تعبیه شده است که وظیفه تأمین نور حمام را بر عهده داشتند. نکته جالبی که در مورد این حمام می توان به اشاره کرد وجود مسیر آب در جداره های دیوار هاست.
راه های دسترسی به حمام
همانطور که متوجه شدید این بنا در شهر بستک و در بافت تاریخی آن قرار دارد بنابراین پس از خرید بلیط اتوبوس و سفر به شهر بستک می توانید با خودروهای حمل و نقل شهری به این ناحیه بروید. از آنجایی که بنا در مرکز شهر قرار دارد، رسیدن به آن اصلا کار دشواری نیست.
بازدید از حمام خانی بستک
برای دیدار از این بنا باید هزینه ای اندک را پرداخت کنید که باعث می شود که علاوه بر دیدن معماری بنا، بتوانید با شیوه و روش های زندگی مردم این سرزمین هم آشنا شوید.
دیدگاهتان را بنویسید